درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی در اسلام

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱٬۰۶۸ مورد.
۱.

ویژگیهای یاران خاص امام زمان (ع)

کلید واژه ها: حضرت مهدى (ع ) یاران حضرت مهدى (ع ) یاران خاص امام زمان (ع ) ویژگیهاى یاران خاص حضرت مهدى (ع )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۹۷۴
ریـشـه کـنـى ستم و درهم کوبیده شدن پایه هاى کفر و استکبار و شرک و نفاق در صحنه عـالم و تـحـقـّق آرمان حاکمیت توحید و عدالت در جهان ، افزون بر وجود رهبرى شایسته و مـعـصـوم ، قـانـونـى جـامـع و جهان شمول و فراهم آمدن زمینه ها و شرایط لازم ، به وجود یارانى زبده ، کاردان و لایق و پا به رکاب وابسته است ؛ یارانى که قابلیتهایى در حد مـطـلوب و ایـده آل داشـته باشند تا بتوانند منویّات رهبر و مقتدایشان را در گستره گیتى جامه عمل بپوشند. مـقـاله حـاضـر بـا عـنـوان ((ویژگیهاى یاران خاص امام زمان (ع ))) نوشتارى است درباره یـاران حـضـرت مـهـدى (ع )، مـاهـیت یاران خاص و خصوصیات آنان . از این رو، پس از ذکر مـقـدمـه اى کـوتـاه ، یاران حضرت ، ستاد فرماندهى حکومت جهانى و ماهیت یاران خاص مورد بحث قرار گرفته است . پس از آن ویژگیهاى آنان بررسى شده و در پایان نکاتى به صورت نتیجه ارائه گردیده است .
۲.

امر به معروف و نهی از منکر در نهضت امام حسین (ع)

کلید واژه ها: امر به معروف اصلاح نهى از منکر نهضت امام حسین (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۸۹۲
فریضه امر به معروف و نهى از منکر تنها در تذکرات افراد عادى نسبت به بعضى گناهان جزئى خلاصه نمى شود، بلکه قیام بر ضد حکومت ستمگر و تلاش براى اصلاح ساختار سیاسى جامعه و تشکیل حکومتى بر اساس حق و قرآن نیز از مصادیق امر به معروف و نهى از منکر است. هرگاه در جامعه اى این فریضه مهم اجرا نشود و افراد در قبال پیاده شدن این امر خطیر احساس مسئولیت نکنند، مرگ آن جامعه حتمى خواهد بود. پس از رحلت پیامبر (ص)، به این تکلیف مهم آن چنان که شایسته بود عمل نشد و در نتیجه دین به ضعف گرایید و فاسقان و فاجران بر اوضاع مسلط شدند. در چنین شرایطى امام حسین (ع) براى برپایى این عنصر اساسى دست به قیام زد. پرسش اصلى این مقاله نقش امر به معروف و نهى از منکر در نهضت امام حسین (ع) است و رویکرد آن توصیفى ـ تحلیلى و تاریخى است. جایگاه و اهمیت امر به معروف و نهى از منکر، نقش آن در نهضت عاشورا، چیستى اصلاح و اهداف اصلاحى امام حسین (ع) و موقعیت و زمان قیام اصلاحى از مباحث ارائه شده است.
۳.

قتل فرزند توسط مادر در فقه شیعه

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۹۹۱
بر اساس فقه شیعه، پدر یا جد پدری در صورت قتل فرزند قصاص نمی‏شوند؛ اما مادر چنین حکمی ندارد. فقهای اهل سنت با تمسک به استحسان، این حکم را شامل مادر نیز دانسته‏اند. بررسی ادله این حکم نشان می‏دهد که امکان اثبات این حکم برای مادر وجود دارد و نیز از نظر حقوقی نیز باید راهکارهایی را در این زمینه تعیین نمود.
۴.

حقوق زن در اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۱۲۳
اسلام در قوانین خود اجازه نمی‏دهد مرد همسر خود را تنبیه بدنی کند و مقصود از آیه‏ای که در آن مردان را در صورت ترس از نشوز زن، امر به تنبیه آنان کرده است، مراجعه به حاکم و درخواست تعزیر زن است. همچنین اسلام شرایط چندهمسری را آن‏قدر سخت قرار داده است که شرایط آن برای مردان به ندرت پیدا می‏شود. اسلام ارث فرزند دختر را بدان جهت نصف پسر قرار داده است که زنان در گذشته، نان‏آور خانواده نبوده‏اند؛ اما امروزه که زنان در تأمین نفقه خانواده مشارکت دارند، نمی‏توان حکم آن زمان را بدون بحث و بررسی اجرا کرد.
۵.

موعود در ادیان

کلید واژه ها: مهدویت موعود آخرالزمان مهدى موعود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۶۵۷
اعـتـقـاد به موعود، در همه ادیان مطرح بوده و عقیده مشترک همه آنها به شمار مى آید؛ و هر دین و مکتبى به تناسب فرهنگ دینى و ملى خود از موعود آخرین به نامى یاد کرده است . بـر ایـن اساس ، در آیین بودایى او را ((بوداى پنجم )) و در آیین هندو، او را ((آواتارا دهم )) گویند. در آیین زرتشت نیز از آمدن منجى و موعود آخرین خبر داده شده و او را ((سوشیانت )) یا ((سوشیانس )) مى نامند. کـتـب دیـنى یهود نیز ظهور رهبرى بزرگ به نام ((ماشیح )) یا ((مسیح )) در آخرالزمان را نـوید داده اند. آیین مسیحیت نیز آمدن دوباره حضرت عیساى مسیح به دنیا و برپایى حکومت جهانى به دست او را خبر داده است . امـا انـدیـشـه مـهـدویت و ظهور موعود جهانى در آیین آسمانى اسلام ، جایگاه و جلوه بیشترى دارد و بـا وجـود دلایـل معتبر از آیات و روایت متواتر و قطعى ، همه مذاهب اسلامى بر ظهور ((مهدى موعود)) از نسل فاطمه زهرا(س ) اتفاق نظر دارند. در این میان ، مهدى موعود در مذهب شـیـعـه ، هـم بـه دلیـل جـایـگـاه اعـتـقـادى آن و هـم بـه دلیل دارا بودن شناسنامه روشن و پرداختن به جزئیات زندگى و چگونگى ظهورش ، از اهمیت ، قطعیت و شفافیت بیشترى برخوردار است .
۶.

برکات وجودی حضرت ولی عصر (عج) در عصر غیبت

نویسنده:

کلید واژه ها: امام مهدى (عج ) دوران غیبت برکات و آثار امام زمان واسطه فیض الهى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵۶۳
حضرت مهدى (ع ) را غایب نامیده اند، چون ((ظاهر)) نیست ، نه آن که ((حاضر)) نیست و آمدن آن حضرت نیز ظهور است نه حضور. از هـمـین رو دعاى شیعیان ، ((ظهور)) آن حضرت است . شیعیان بر این باورند کـه امـام عـصـر(عـج ) در بـیـن مـردم حـضـور دارد و از احـوال آنـان آگاه است ، اما کسى او را نمى شناسد. پرسش اصلى این مقاله نیز آن است که بـرکـات و آثـار وجودى حضرت ولى عصر(عج ) در دوران غیبت کدام اند و مردم جهان و نیز شیعیان چگونه از حضرت ایشان بهره مى برند. بررسى روایات شریف نشان مى دهد که آن حـضـرت هـمـانـنـد دیـگر امامان معصوم (ع )، همچنان واسطه فیض الهى اند، منشاء خیر و برکت اند و هدایت تکوینى مؤ منان را بر عهده دارند.
۷.

ولایت و ولایتمدارى از دیدگاه شهید مطهرى

کلید واژه ها: امامت حکومت ولایت زعامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹۲۲
از مـهـم تـریـن اصـول اسـلام ، ((ولایـت )) است . ولایت به معناى پذیرفتن رهبرى پیشواى الهـى و نیز اعتقاد به این که امامان معصوم پس از پیامبر اسلام (ص ) از سوى خداوند بر مـردم ولایـت دارنـد. نـظـام سـیـاسـى اسلام و شیوه حکومتى دین بر پایه ولایت است و ملاک مـسـلمـانـى پـس از اطـاعـت از رسـول خـدا(ص ) ولایت پذیرى است . بشر براى پیمودن راه سـعـادت چـاره اى جـز تـبـعـیـت و پـیـروى از فرامین راهنمایان الهى ندارد بدین جهت هرگاه مـسلمانان حول محور ولایت جمع شده و تابع بى و چون و چراى ولایت بوده اند پیروزى و سـعادت دنیا و آخرت را کسب نموده اند. هدف اصلى این مقاله بررسى ابعاد، ویژگى ها و شخصیت هاى الگو در بحث ولایت مدارى از دیدگاه شهید مطهرى است .
۸.

پیامبر اکرم (ص) و کرامت انسان

نویسنده:

کلید واژه ها: انسان کرامت انسان پیامبر اعظم (ص )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰۵۰
آیا انسان نزد رسول اعظم (ص )، از ارزش و کرامت برخوردار است ؟ اگر جواب مثبت است ، کـرامـت انـسـان بـه چـیـسـت ؟ ایـن مـقـاله نگاه رسول خدا محمد مصطفى (ص ) را در این زمینه بـررسـى مـى کـنـد و بـا الهـام از کـلام وحـى و کـلام رسول الله (ص )، پس از پاسخگویى به پرسش ها، به شیوه عقلى و نقلى هفده نکته در این باره بیان مى کند و در پایان پنج نتیجه ارائه مى دهد.
۹.

مسائل جهان اسلام از دیدگاه مقام معظم رهبری

نویسنده:

کلید واژه ها: فرصت تهدید جهان اسلام مقام معظم رهبرى کاستى ظرفیت و راه حل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲۴۶
جهان اسلام یا کشورهاى اسلامى از پیشرفت هاى مادى و تمدنى عقب مانده اند. گفت و گو از این عقب ماندگى، بیش از یک سده میان مسلمانان در جریان است، و در این مدت، علل و دلایل آن بررسى شده، و از ظرفیت ها و فرصت هاى جهان اسلام در جهت نیل به توسعه و فائق آمدن بر مشکلات و مسائل موجود، سخن بسیار به میان آمده است، ولى از تهدیدها و کاستى هایى که متوجه جهان اسلام است و از فرصت ها و ظرفیت هایى که براى مواجه شدن با تهدیدها و کاستى ها در اختیار مسلمانان است و از راه حلِ برون رفت از وضعیت توسعه نیافتگى فعلى از دیدگاه مقام معظم رهبرى، کمتر سخنى گفته شده است، لذا این سؤالات پیش روى ماست که مسائل جهان اسلام در عرصه تهدیدها و کاستى ها چیست؟ چه فرصت ها و ظرفیت هایى در اختیار دارد؟ راه حل هاى فائق آمدن بر مسائل، مشکلات و معضلات جهان اسلام از دیدگاه مقام معظم رهبرى کدام است؟ مقاله حاضر، به بررسى موارد مذکور از دیدگاه معظم له مى پردازد.
۱۰.

سیره اخلاقی پیامبر اعظم (ص)

نویسنده:

کلید واژه ها: اخلاق پیامبر سیره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۹۹
اخـلاق اسـلامـى سـرمـایـه گـرانـبـها و جاودانه زندگى دنیا و آخرت است ، ضرورى است بـراى شـکـوفـایـى نـهـال اخـلاقـى و رشـد بـذر فـضـایـل انـسـانـى از سـیـره و دسـتور العـمـل اسـوه هـاى جـامـع و کـامـل پـیـروى کـرد، پـیـامـبـر اعـظـم (ص ) اول شـخـصـیـت مـعـنـوى و اخـلاقـى جـهـان هـسـتـى اسـت کـه مـدارج و مـراحـل عـالى انـسانیت را پیموده و بهترین الگو براى ملکات فاضله نفسانى است . مقاله حاضر، زوایایى از شخصیت اخلاقى پیامبر(ص ) را به طور عام به تصویر کشیده است .
۱۱.

نقش ولایت فقیه در حفظ ارزشها

کلید واژه ها: ارزشها ولایت فقیه نظام سیاسى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۱۰
مقاله حاضر پس از تعریف ارزشها، به بررسى نقش متقابل ارزشها و نظام سیاسى، سپس نظام ولایت فقیه مى پردازد. نویسنده پس از تبیین تفاوت نظام ولایت فقیه با نظام هاى مطلق گرا، نقش ولایت فقیه در پاسداشت ارزشهاى اسلامى را در عرصه هاى زیر بیان مى کند: 1. تربیت جامعه به عنوان یکى از مهم ترین اهداف بعثت انبیاء؛ 2. اجراى عدالت و محور بودن آن در همه قوانین اسلامى؛ 3. ارائه الگوى عملى از انسان کامل؛ 4. تنظیم برنامه هاى اقتصادى، سیاسى و فرهنگى بر مبناى ارزشهاى اسلامى.
۱۲.

رسول الله (ص) اسوه حسنه بشری

کلید واژه ها: اسوه اسوه حسنه رسول اعظم پیامبر اعظم صلى اللّه علیه و آله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱۸۱
مـقـاله حـاضـر بر آن است که اسوه حسنه بودن پیامبر اعظم صلى اللّه علیه و آله را به بحث بگذارد. از این رو پس از مقدمه اى کوتاه درباره الگوهاى قرآنى ، حضرت محمد(ص ) بـه عـنـوان اسـوه برتر معرفى شده است . پس از آن ، به چرایى این برترى و جهان شـمـول بودن الگودهى آن حضرت پرداخته است . سیماى اسوه حسنه ، عنوان دیگرى است کـه بـه اجـمال ، سیماى پیامبر اعظم را ترسیم کرده است و در بخش پایانى ، پاسداشت بهترین اسوه مورد بحث قرار گرفته است .
۱۳.

آزادی در اسلام

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸۰۶
در اسلام، مراد از آزادی، آزادی درونی است؛ اما بدون تحقق آزادی بیرونی، رسیدن به آزادی درونی ناممکن است. اسلام صرفا پذیرای آزادی تفکر است و آزادی عقیده را نفی می‏کند. پذیرش آزادی اندیشه و آزادی بیان بر این نکته مبتنی است که باید میان دین و اندیشه دینی با آنچه «حقایق نهایی عالم هستی» نامیده می‏شود، فرق بگذاریم و معتقد باشیم که تصور خاصی از خداوند لازم نیست. اظهارنظر در باب سیاست و حکومت نیز، از آنجا که اسلام هیچ‏شکل خاصی از حکومت و نظام سیاسی را مطرح نکرده است، کاملاً آزاد است.
۱۴.

اسلام و لیبرالیسم

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۸۳
برخی از متفکران مغرب زمین به نقد فلسفی لیبرالیسم پرداخته‏اند، اما رویکرد اصلی این دو مقاله، نقد مبانی و ارزش‏های لیبرالیسم از دریچه اندیشه اسلامی است. مدعای نویسنده آن است که اصول و آموزه‏های اسلامی در تقابل آشکار با این تلقی از لیبرالیسم است و این موضوع را در سه محور (آزادی، حق و خیر و فرد و جامعه) دنبال می‏کند.
۱۵.

روش فرماندهی پیامبر اعظم (ص)

کلید واژه ها: پیامبر اعظم (ص ) جهاد، فرماندهى سیره اخلاقى سیره نظامى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹۳۴
فـرمـانـدهـى نـظـامـى ، آن هـم در عـالى تـریـن سـطـح ، از شـئون رسـول خـدا(ص ) به عنوان حاکم اسلامى بوده است . آن حضرت پس از هجرت به مدینه ، دهـهـا نبرد را با موفقیت علیه دشمنان اسلام فرماندهى کرد. این مقاله با نگاهى به سیره پیامبر اکرم (ص ) در شاءن و جایگاه فرماندهى ، کوشیده است چند گام در شناخت روش آن حـضـرت در دو بعد اخلاق فرماندهى و سیره نظامى بردارد و آن را بررسى و تبیین کند. توجه به خداى متعال ، رعایت حقوق انسانى ، شجاعت ، گذشت ، مهرورزى ، تکریم مجاهدان و خـانـواده شـهـیـدان و مـانـند آن ، سیره اخلاقى پیامبر در فرماندهى جنگ ها بود. نیز جمع آورى اطـلاعـات ، مشورت با مجاهدان ، قاطعیت در تصمیم گیرى ، سازماندهى سپاه و بهره گیرى از جنگ روانى بخشى از سیره نظامى پیامبر اعظم (ص ) را در نبردهاى متعدد ایشان با کفار و دشمنان تشکیل مى داد.
۱۶.

نگاهی به سیره اقتصادی پیامبر خدا (ص)

کلید واژه ها: اقتصاد سیره پیامبر اعظم (ص )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۰۲
قـرآن کـریـم در سـوره احـزاب آیـه 21، حـضـرت رسول اکرم (ص ) را به عنوان الگویى نیکو معرفى مى کند. رفتار و گفتار آن حضرت در ابـعـاد گـوناگون آموزنده ، قابل فهم و همت تازه است . در این مقاله مباحثى مرتبط با اقـتـصاد، چون اهمیت به کار و تلاش ، تدبیر و میانه روى ، پایبندى به قرارداد، قرض الحـسـنـه ، عـفـو و گـذشـت از بـدهـکـار، انـفـاق ، تـرغـیـب بـه کـار و کـشـاورزى ، اشـتغال زایى ، فقرزدایى ، مبارزه با اشرافى گرى و امتیازخواهى ، سنت وقف و ترویج ساده زیستى آن حضرت به اختصار بیان شده است .
۱۷.

شرع شورای نگهبان در برابر قانون مجلس

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱۱۹
آقای کدیور در موضوع نحوه اجرای اصول 94 و 96 قانون اساسی، که به انطباق مصوبات مجلس شورای اسلامی بر موازین اسلام و مسئولیت شورای نگهبان در این زمینه مربوط می‏شود، سخن گفته است. از نظر وی، تنها وظیفه شورای نگهبان، تشخیص عدم مغایرت این مصوبات با احکام است و در این زمینه کافی است که تنها یک فقیه نظری داده باشد تا از مخالف بودن قانون با شرع جلوگیری کند.
۱۸.

مقابله شریعت با فقر، فساد و تبعیض

کلید واژه ها: فقر اقتصاد تبعیض فساد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۹۵
نیازهاى مادى بشر یکى از واقعیت هاى زندگى است و دین و رهبران دینى همواره بر تأمین این نیازها از راه صحیح آن تأکید و انسان را به تلاش و کسب درآمد حلال تشویق کرده اند. ولى با توجه به برخى روایات این شبهه در ذهن زنده مى شود که گویا اسلام فقر را مى پسندد و از آن تجلیل مى کند. این مقاله در پى اثبات این مطلب است که فقر مورد تشویق، فقرمادى نیست، بلکه فقرمعنوى دربرابر قدرت بى منتهاى الهى موردنظر مى باشد.اسلام فقر را زمینه ساز فساد مى داند و ایجاد فساد را از عمده ترین اهداف شیطان و انسان هاى شیطان صفت مى شمارد. از این رو پیروان خود را به کسب درآمد از راه شرعى تشویق نموده، راه هایى را براى مبارزه با فقر معرفى کرده است. نیز با فساد اقتصادى و مالى چون رشوه، رانت خوارى و اختلاس به شدت به مبارزه برخاسته و رواج رفاه طلبى و ثروت اندوزى را باعث فراموشى ارزش هاى دینى و انحطاط جامعه مى داند. اسلام تبعیض را از هر نوع آن محکوم مى کند و آن را یکى از راه هاى گسترش فساد و فقر مى شمارد که باید با آن مبارزه کرد.
۱۹.

مشروعیت عملیات استشهادی از دیدگاه فقهای معاصر شیعه و اهل سنت

کلید واژه ها: فقهاء فقه شهادت جهاد دفاع شهید عملیات استشهادى انتحار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۳۴
عملیات استشهادى یک شیوه و ابزار دفاعى است که در زمانهاى اخیر، مجاهدین مسلمان علیه دشمنان متجاوز و اشغالگر به کار گرفته اند. عده اى از فقهاى معاصر شیعه و اهل سنت این نوع عملیات را مصداقى از جهاد دفاعى دانسته و آن را جایز و مشروع مى دانند. عملیات استشهادى با توجه به اهمیت حفظ نفس زمانى انجام مى شود که با دیگر ابزار دفاعى متعارف دفع تجاوز ممکن نباشد. اطلاق آیات و روایات جهاد دفاعى و ترجیح دفاع بر حفظ نفس دلیل جواز این نوع عملیات است. عملیات استشهادى ملاک جهاد و دفاع را دارد و با انتحار و اعمال انتحارى علیه انسانهاى بى گناه، یا به عبارت دیگر خودکشى، بدون جهت شرعى متفاوت است. لذا ادله حرمت قتل نفس منصرف از آن است.
۲۰.

عدالت اجتماعی در مکتب سیاسی امام خمینی (ره)

نویسنده:

کلید واژه ها: امام خمینى عدالت اجتماعى سیره نظرى سیره عملى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۱۶
عدالت اجتماعى به عنوان موضوعى که در طول تاریخ، همواره دغدغه فکرى و عملى اندیشمدان حوزه سیاسى اجتماعى و مکاتب مدعى اداره بشر بوده است. در مکتب امام خمینى(ره) که رهبرى بى نظیرترین انقلاب مردمى و اسلامى را بعد از تاریخ صدر اسلام، بر عهده داشته، از چه مکانت و جایگاهى برخوردار بود؟ این مقاله با روش اسنادى و تحلیلى و در دو بخش سیره نظرى و سیره عملى درصدد پاسخگویى به این سئوال و ترسیم جوانب مختلف عدالت اجتماعى در مکتب سیاسى معظم له مى باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان