فریبرز درتاج

فریبرز درتاج

مدرک تحصیلی: استاد گروه روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۲۲۴ مورد.
۱۶۱.

الگوی ساختاری احساسات شرم و گناه بر اساس شیوه های فرزندپروری والدین: نقش واسطه ای سبک های دلبستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 475-493

کلید واژه ها: الگوی ساختاری دلبستگی شرم فرزندپروری گناه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۵۴۳
هدف: هدف پژوهش تعیین الگوی ساختاری احساسات شرم و گناه بر اساس شیوه های فرزندپروری والدین با نقش واسطه ای سبک های دلبستگی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 به تعداد 124083 نفر بود. با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای مناطق جغرافیایی 1، 2، 4، 6 و 16 و از هر منطقه دو دبیرستان و از هر دبیرستان دو کلاس انتخاب شدند. بر اساس پیشنهاد گاداگنولی و ولیسر 1998 حجم نمونه 420 نفر به همراه پدر یا مادر آن ها در نظر گرفته شد که از مدارس فاطمیه، آزاده، نیکان، ایران، قیاس، شریعتی، کمال الملک، شریعتی1، خوارزمی و رازی نمونه گیری شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های احساسات شرم و گناه کوهن، ولف، پنتر و اینسکو (2011)، سبک های دلبستگی کالینز و رید 1990، سبک های فرزندپروری بامریند 1991 جمع آوری شد. شاخص مهلنوبایس نشان داد که داده پرتی وجود ندارد. پس از حذف 26 پرسشنامه مخدوش داده های 394 نفر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد الگوی پیشنهادی برازنده داده ها است. ضرایب مسیر غیرمستقیم ابعاد فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس گناه از طریق دلبستگی ایمن (013/0-=β، 006/0=P)، فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه از طریق دلبستگی ایمن (016/0=β، 006/0=P)، فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس شرم از طریق دلبستگی اضطرابی و اجتنابی (065/0=β، 017/0=P) و فرزندپروری مستبدانه بر احساس شرم از طریق دلبستگی اضطرابی و اجتنابی (122/0=β، 003/0=P) معنی دار بود. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود شیوه فرزندپروری مقتدرانه به والدین آموزش داده شود تا با شکل گیری سبک دلبستگی ایمن و به تبع آن افزایش هیجان انطباقی گناه، احساس شرم کاهش یابد.
۱۶۲.

اثربخشی یادگیری سازگار با مغز بر مؤلفه های برنامه ریزی و حل مسأله ی کارکردهای اجرایی دانش آموزان دبستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۳

کلید واژه ها: برنامه ریزی حل مسأله کارکردهای اجرایی یادگیری سازگار با مغز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۵ تعداد دانلود : ۷۳۹
راه حلِ مشکلاتِ تعلیم و تربیت کنونی، نیازمند رویکردی پیچیده تر وآگاهانه است که بخشی مهم به وسیله ی علمِ مغز، ذهن و تعلیم و تربیت (یادگیری سازگار با مغز) ارائه شده است. یادگیریِ سازگار با مغز بر چگونگی یادگیری طبیعی مغز تأکید دارد و به دنبال تغییرِ چارچوب، بر اساس ساختار و کارکردِ واقعی مغز انسان برای ایجادِ آموزش مؤثر است. هدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی یادگیری سازگار با مغز بر مولفه های برنامه ریزی و حل مسأله کارکردهای اجرایی دانش آموزان پایه چهارم دبستانی بود. این پژوهش با طرحِ گروه کنترلِ نابرابر، از طرح های نیمه آزمایشی انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دبستانی پسرانه غیر دولتی مدارس سلام در شهر تهران ( 7 مدرسه) در سال تحصیلی 95-94 بود و نمونه ی هدفمند به تعداد 38دانش آموز پایه چهارم از دو مدرسه سلام منطقه 5 تهران انتخاب شد. 50 ساعت آموزش سازگار با مغز برای معلم گروه آزمایش و 3 ماه آموزش دانش آموزان بر اساس طرح درس های سازگار با مغز برای دروس ریاضی، فارسی و علوم اجرا شد. با استفاده از ابزار آزمون برج لندن، داده های پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری شد و با استفاده از آزمون های تحلیل کوواریانس یک راهه و چند راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که یادگیری سازگار با مغز بر افزایش مؤلفه های برنامه ریزی و حل مسأله کارکردهای اجرایی مؤثر بوده است (416/0= اندازه اثر، 01/0>P، 94/24=F). این یافته ها، یادگیری و آموزش هوشمندانه و آگاهانه با توجه به مؤلفه ها و اصول یادگیری سازگار با مغز را بر توانایی برنامه ریزی و حل مسأله تأکید می کند.
۱۶۳.

اثربخشی آموزش شناختی بر عملکرد اجرایی و توجه تقسیم شده کودکان مضطرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دست آوردهای روان شناختی سال ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 43 - 64

کلید واژه ها: آموزش شناختی عملکرد اجرایی توجه تقسیم شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۵۹
هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر آموزش شناختی بر عملکرد اجرایی و توجه تقسیم شده ی کودکان مضطرب است. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی است که با استفاده از نمونه گیری تصادفی هدفمند و با توجه به معیارهای پژوهش، 38 کودک پسر هشت تا نه ساله دارای اضطراب انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل مصاحبه بالینی، آزمون هوش ریون برای همسان سازی آزمودنی ها، اضطراب آشکار کودکان، آزمون عملکرد اجرایی برج لندن، آزمون دقت متمرکز و تقسیم شده بود. در شروع برای همه ی آزمودنی ها پیش آزمون عملکرد اجرایی و دقت متمرکز و تقسیم شده اجرا شد. سپس آزمودنی های گروه آزمایشی به مدت پنج هفته و در قالب ده جلسه ی 45 دقیقه ای آموزش دریافت کردند و در پایان برای آزمودنی های هر دو گروه پس آزمون اجرا گردید. تحلیل نتایج حاکی از تأثیر معنی دار آموزش شناختی بر زمان کل، زمان برنامه ریزی، زمان آزمایش و خطای ارائه پاسخ در عملکرد اجرایی بود، همچنین نتایج تأثیر معناداری را بر خطای ارائه پاسخ، پاسخ حذف، پاسخ درست و زمان پاسخ دهی توجه تقسیم شده بود. با توجه به نتایج به دست آمده، روش آموزش شناختی تأثیر معناداری بر بهبود عملکرد اجرایی و توجه تقسیم شده ی دانش آموزان مضطرب داشته است و نقش مداخلات مبتنی بر بازی های توجهی بر فرایندهای شناختی بیش از پیش روشن می شود.
۱۶۴.

تأثیر آموزش برنامه ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه(PATHS) بر احترام، همدلی و خویشتن داری کودکان پیش دبستانی با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال دوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵) ۶۷-۹۸

کلید واژه ها: برنامه PATHS ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه رفتار اخلاقی همدلی خویشتن داری احترام رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه بر متغیرهای احترام، همدلی و خویشتن داری کودکان پیش دبستانی با رویکرد اسلامی و بررسی تاثیر آن در طول زمان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری کودکان پیش دبستانی منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 1396- 1395 بودند که از این جامعه نمونه ای شامل 31 کودک پیش دبستانی به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایشی و کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس محقق ساخته ارزیابی رفتار اخلاقی کودکان(با سه مؤلفه احترام، خویشتن داری و همدلی) که روایی و پایایی آن توسط مقیاس های روان سنجی احراز گردید، استفاده شد. داده های حاصل با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که پس از حذف اثر پیش آزمون با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری، تاثیر«متغیر مستقل» بر متغیر وابسته معنادار بود. میزان تأثیر گروه برای مؤلفه های رفتار اخلاقی(همدلی، خویشتن داری و احترام) به ترتیب 79/0، 73/0 و 69/0 بوده است و با 95 درصد اطمینان مؤلفه های همدلی، خویشتن داری و احترام گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش بیشتری داشته است. نتایج در قسمت پیگیری نیز نشان داد، بین مرحله پس آزمون و پیگیری در گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود ندارد و بنابراین اثر آموزش ماندگار بوده است. بنابر یافته های پژوهش می توان این گونه نتیجه گرفت که برنامه ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه برنامه ای کارآمد جهت رشد کفایت اجتماعی- هیجانی کودکان پیش دبستانی است و در ارتقاء رفتار اخلاقی کودکان اثربخش می باشد.
۱۶۵.

تبیین و ارائه مدل پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۳ 3-34

کلید واژه ها: استراتژیست تفکر استراتژیک شرکت ملی نفت نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۱۶۵
یکی از رویکردهایی که امروزه نه تنها در ایران بلکه در جهان مطرح است مسئله ترسیم چشم انداز و تدوین استراتژی است. در این رابطه، نقش و اهمیت وجود استراتژیست ها در سازمان بر کسی پوشیده نیست. از این روست که "طراحی الگوی پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران" به عنوان هدف اصلی از انجام این پژوهش کیفی بر اساس رویکرد نظریه داده بنیاد در نظر گرفته شده است. اهداف فرعی این پژوهش، شناسایی ابعاد (مقولات اصلی)، شرایط علّی، عوامل مداخله گر (پیش برنده و بازدارنده)، راهبردها و پیامدهای اثرگذار بر پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت و نیز شناسایی مهم ترین مؤلفه های موردنظر در مقوله ی مرکزی یا همان تفکر استراتژیک، بوده است . این پژوهش از نظر هدف در دسته ی پژوهش های کاربردی، از نظر سطح در دسته پژوهش های اکتشافی و از منظر روش شناختی در دسته ی پژوهش های کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد -طرح نظام مند- قرار دارد. داده های پژوهش توسط مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته از نمونه ی پژوهش (24 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه) گرداوری شده، سپس با کدگذاری اقدام به شناسایی ابعاد، مقولات اصلی و زیر مقوله ها و مفاهیم مرتبط با هر یک از کدهای به دست آمده نمودیم. پس از به دست آمدن جدول کدگذاری محوری و گزینشی، مدل پارادایمی پژوهش کشف شد و نوع ارتباط ابعاد و مؤلفه های پرورش استراتژیست به دست آمد. نتایج تحقیق نشان دهنده 11 مقوله اصلی و 24 مقوله فرعی و 98 مفهوم بود، که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علّی ( عوامل فردی، عوامل سازمانی و گفتمان سازی)، مقوله ی مرکزی تفکر استراتژیک (دید سیستمی، تفکر مفهومی، آینده نگری و نگرش فلسفی)، عوامل مداخله گر (محیطی برون و درون سازمانی)، عوامل زمینه ای (بستر فرهنگی، زمینه یادگیری، عوامل روان شناختی و استقلال سازمانی، راهبردهای استعدادیابی و جذب و نگهداشت) و پیامدها (توسعه تفکر استراتژیک و استقرار نظام دیده بانی) در شرکت ملی نفت پدیدار شد و روابط بین ابعاد مختلف آن را نشان داد. در نهایت، یافته های حاصل از این پژوهش منجر به کاوش الگویی برای پرورش استراتژیست در شرکت ملی نفت ایران شد.
۱۶۶.

تبیین رویکرد پژوهش محوری در آموزش و تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی (سوم تا ششم) بر اساس مؤلفه های پژوهش محوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۹

کلید واژه ها: پژوهش محوری تحلیل محتوا دوره تحصیلی ابتدایی کتب مطالعات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۶ تعداد دانلود : ۵۴۶
هدف از پژوهش حاضر تبیین رویکرد پژوهش محوری در آموزش جهت استخراج مؤلفه های آن و تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی (سوم تا ششم) در سال تحصیلی 96-1395 بود که به روش کیفی و کمی در دو فاز انجام شد. ابتدا در فاز اول به بررسی مبانی نظری مشتمل بر مرور ادبیات پژوهش، دیدگاه های اندیشمندان این حوزه و پیشینه تجربی پژوهش و در فاز دوم به تحلیل کتب مطالعات اجتماعی پرداخته شده است. در فاز اول ابزار گردآوری داده ها کاربرگ های تحلیل محتوا برای استخراج مؤلفه های مبانی نظری و در فاز دوم تحلیل محتوای (پدیده در متن) کمی برای تحلیل کتب مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه های استخراجی فاز اول است. نتایج پژوهش در فاز اول نشان داد مؤلفه های استخراجی شامل تفکر انتقادی، حل مسئله، مسئولیت پذیری، مشارکت و تشریک مساعی، تفکر خلاق، فراشناخت، خود تنظیمی، پرسشگری، سعه ی صدر، انعطاف پذیری، استدلال، کنجکاوی، مهارت های ارتباطی، تعاون و همکاری است و در فاز دوم، در کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم درمجموع 36 مورد، پایه چهارم 37 مورد، پایه پنجم 27 مورد و پایه ششم 54 مورد مؤلفه های پژوهش محوری را دارند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که کتب مذکور بر اساس رویکرد پژوهش آن طور که بایدوشاید به این امر نپرداخته اند و پیشنهاد می گردد تجدیدنظر اساسی در تدوین محتوای کتاب های مذکور صورت گیرد تا زمینه پرورش تفکر پژوهشی و استفاده از رویکرد نوین پژوهش محوری در آموزش پرورش دوره ابتدایی فراهم گردد.
۱۶۷.

بررسی تغییر پذیری روابط علّی سرمایه اجتماعی، عزّت نفس و امید تحصیلی در ورزشکاران تیمی و انفرادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش دوره چهارم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 33 - 50

کلید واژه ها: ورزش تیمی و انفرادی سرمایه اجتماعی عزت نفس امید تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۱۵۰
هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی تغییر پذیری روابط علّی سرمایه اجتماعی، عزّت نفس و امید تحصیلی در ورزشکاران نخبه تیمی و انفرادی بود. بدین منظور از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری مشتمل بر کلیه دانشجویان نخبه ورزشی شاغل به تحصیل بود که در المپیادهای ورزشی دانشجویی کشور، طی سال های 1391 تا 1395 موفق به دریافت مدال شده بودند. از این جامعه، تعداد 349 ورزشکار نخبه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند که 140 نفر از این افراد در ورزش های تیمی و 209 نفر دیگر در ورزش های انفرادی فعالیت داشتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های سرمایه اجتماعی مبارکی (1384)، عزت نفس روزنبرگ (1965) و مقیاس امید تحصیلی سهرابی و سامانی (2011) گردآوری شدند. مدل مفروض پژوهش با کمک نرم افزار آماری ایموس برای دو گروه ورزشکاران تیمی و انفرادی مورد تحلیل قرار گرفت. مطابق با نتایج، مدل گروه ورزش تیمی  25 درصد و مدل گروه ورزش انفرادی 41 درصد از تغییرات امید تحصیلی را تبیین می کنند. در ورزشکاران تیمی، دو مؤلفه اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی اثر مستقیم بر امید تحصیلی داشتند. اما در گروه ورزشکاران انفرادی، تنها مؤلفه حمایت اجتماعی اثر مستقیم بر امید تحصیلی نشان داد. در بررسی اثرات غیرمستقیم نیز مشخص شد که فقط در گروه تیمی، عزت نفس قادر به واسطه گری رابطه بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی و امید تحصیلی نیست. اما در گروه انفرادی، عزت نفس رابطه بین این مؤلفه های حمایت، روابط متقابل و انسجام اجتماعی با امید تحصیلی را واسطه گری می کند. در آخر، نتایج بر مبنای مبانی نظری و تحقیقات پیشین تبیین شد و بر مبنای آن پیشنهاداتی جهت بکارگیری نتایج ارائه گردید.
۱۶۸.

اثربخشی آموزش حس عدد بر بهبود کودکان پیش از دبستان در خطر مشکلات ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۷

کلید واژه ها: آموزش حس عدد کودکان در خطر مشکلات ریاضی پیش از دبستان شمارش عملیات عدد دانش عدد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۵۰۸
این مطالعه اثربخشی یک برنامه آموزش حس عدد را بر روی کودکان در خطر مشکلات ریاضی در سنین پیش از دبستان بررسی کرده است. این برنامه بر اساس مولفه های بنیادی حس عدد (شمارش، عملیات عدد، دانش عدد) و با رویکردی تحولی برای سنین پیش از دبستان طراحی شد. در ابتدا، تعداد 424 کودک پیش از دبستان از طریق دو پرسشنامه غربالگری (فرم مربی و فرم والدین) مورد ارزیابی قرار گرفتند و سپس با اجرای آزمون حس عدد جردن و دانش عدد از بین این کودکان،90 کودک در خطر مشکلات ریاضی تشخیص داده شدند. با بهره گیری از یک طرح شبه آزمایشی و با روش تصادفی آزمودنیها در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند گروههای آزمایشی به مدت 4 هفته و هر هفته 3 جلسه 45 دقیقه ای تحت آموزش مداخله ای حس عدد قرار گرفتند. سپس مجددا هم گروهای آزمایشی و هم کنترل توسط آزمون حس عدد جردن مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج توسط روش تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تفاوت معنی دار بین پیشرفت دانش آموزان گروه آزمایشی (تحت تاثیر آموزش مداخله ای حس عدد) در مولفه های شمارش، عملیات عدد و دانش عدد در پس آزمون با گروه کنترل نشان داد. نتایج دلالت بر این دارد که آموزش حس عدد با بهبود مهارتهای حساب کودکان دارای مشکلات ریاضی، نقش پیشگیرانه ای در اختلالات ریاضی سنین بعدی خواهد داشت.
۱۶۹.

بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود توجه، بازداری و حافظه کاری در دانش آموزان با عملکرد هوشی مرزی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: توجه حافظه کاری کارکردهای اجرایی بازداری عملکرد هوش مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۵۷۳
زمینه و هدف :پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود توجه، بازداری و حافظه کاری در دانش آموزان با هوش مرزی پایه سوم ابتدایی انجام شد. مواد و روش ها:روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه شاهد بود. برای آموزش کارکردهای اجرایی، از بسته آموزشی کارکردهای اجرایی که شامل 10 بازی آموزشی نرم افزاری و 10 بازی آموزشی مداد- کاغذی برای کارکردهای اجرایی بود، استفاده شد. به منظور بررسی تأثیر این بسته آموزشی بر بهبود توجه، بازداری و حافظه کاری، 34 دانش آموز با هوش مرزی پایه سوم ابتدایی به روش نمونه گیری ترکیبی از مدارس ابتدایی انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (18 نفر) و شاهد (16 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت بیست جلسه 70 دقیقه ای تحت آموزش قرار گرفت. داده های به دست آمده از آزمون های هوشی Raven، 2d، Stroop، حافظه ارقام در Wechsler و آزمون Cornoldy با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر (درون، بین آزمودنی) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها:آموزش کارکردهای اجرایی در بهبود توجه و حافظه کاری دانش آموزان با هوش مرزی به طور معنی داری مؤثر واقع شد. این آموزش بیشترین تأثیر را در بهبود حافظه کاری دیداری و شنیداری، کاهش خطا و افزایش کارایی تمرکز در آزمون 2d داشت و در آزمون Stroop بر خلاف بهبودی در کارکردها، فقط قادر بود تا در زمان واکنش تأثیر معنی داری داشته باشد و تأثیر معنی داری در کاهش خطا و افزایش پاسخ نداشت. همچنین، در افزایش کارایی کل در آزمون 2d که نشان دهنده سرعت آزمودنی بود، نیز مؤثر واقع نشد. نتیجه گیری:نتایج این پژوهش در مجموع اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر توجه، بازداری و حافظه کاری دانش آموزان با هوش مرزی پایه سوم ابتدایی را تأیید کرد.
۱۷۰.

اثربخشی درمان فراتشخیصی بر انعطاف پذیری شناختی، تنظیم هیجان و عامل hb در بیماران دیابتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دست آوردهای روان شناختی سال ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 81 - 100

کلید واژه ها: فراتشخیص انعطاف پذیری شناختی تنظیم هجان عامل hb دیابت نوع دو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۷۶
درمان فراتشخیص از جمله درمان های جدید روان شناسی است که اثر آن بر بسیاری از متغیرهای روان شناسی به اثبات رسیده است. هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان فراتشخیصی بر انعطاف پذیری شناختی، تنظیم هیجان و عامل hb در بیماران دیابت نوع 2 بود. روش پژوهش آزمایشی (پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل) بود. در این پژوهش، 32 نفر از بیماران دارای دیابت نوع 2 به صورت تصادفی در گروه آزمایشی (8 مرد و 8 زن) و گروه کنترل (8 زن و 8 مرد) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها در پیش آزمون و پس آزمون از پرسشنامه های انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال و تنظیم هیجان گروس و جان استفاده شد. همچنین، برای سنجش عامل hb از روش الیزا (ELISA) استفاده شد. برای گروه آزمایشی 12 جلسه ی 60 دقیقه ای درمان فراتشخیصی آموزش داده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که درمان فراتشخیص بر افزایش انعطاف پذیری شناختی و بازارزیابی هیجان و کاهش بازداری هیجان در بیماران دیابت نوع 2 اثر گذار بوده است (01/0<p). اما یافته ها نشان داد که درمان فراتشخیصی بر عامل hb تأثیر نداشته است. براساس یافته ها، درمان فراتشخیص برای بهبود انعطاف پذیری شناختی و تنظیم هیجان در بیماران دیابت نوع 2 پیشنهاد می شود.
۱۷۱.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس نیازهای بنیادی روانشناختی مرتبط با مدرسه، در دانش آموزانِ نوجوان (ASBPNSS)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 40 - 62

کلید واژه ها: تسهیم دانش اعتماد سازمانی خلاقیت کارشناسان دانشگاه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۰
پژوهش حاضر، با هدف بررسی و تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس نیازهای بنیادی روان شناختی دانش آموزان نوجوان (ASBPNSS) در مدرسه انجام شد. پس از ترجمه مضاعف، رفع ابهامات و مطالعه مقدماتی، نسخه فارسی این ابزار تدوین شد. دو نمونه تصادفی مستقل (458=  N1و 36=N2) از میان دانش آموزان دوره متوسطه دوم منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. همسانی درونی پرسشنامه با استفاده از کل نمونه و بازآزمایی بر اساس نمونه دوم به دست آمد. برای بررسی روایی مقیاس، از روایی ملاکی و روایی سازه (از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی) استفاده شد. ضرایب آلفای 86/0و بازآزمایی 72/0 به دست آمد. ضرایب هم بستگی بین خرده مقیاس های ASBPNSS و بهزیستی ذهنی تحصیلی بیانگر روایی ملاکی این مقیاس بود. در مجموع، مدل 27/0 نمره بهزیستی ذهنی تحصیلی را تبیین کرد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، هم خوان با الگوی سه عاملی اصلی مقیاس بود. یافته های پژوهش حاضر به عنوان گامی اولیه نشان داد که مقیاس ASBPNSS ویژگی های روان سنجی مطلوبی در نمونه نوجوانان ایرانی دارد.
۱۷۲.

تحلیل روان سنجی نسخه کوتاه پرسشنامه هیجانهای پیشرفت در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۰ 189 - 220

کلید واژه ها: تحلیل عاملی تاییدی نسخه کوتاه پرسشنامه هیجانات پیشرفت روایی سازه پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۴۳۵
پژوهش حاضر با هدف تحلیل روانسنجی نسخه کوتاه پرسشنامه هیجانات پیشرفت (AEQ-SV) در گروهی از دانشجویان انجام شد. در مطالعه حاضر 317دانشجوی کارشناسی (141 پسر و 176 دختر) به نسخه کوتاه پرسشنامه هیجانات پیشرفت، نسخه تجدید نظر شده پرسشنامه ارزیابی استرس (رویلی، رویسیچ، جاریکا و واگن، 2005)، نسخه تجدید نظر شده پرسشنامه هدف پیشرفت ( الیوت و مورایاما، 2008) پاسخ دادند. به منظور توسعه نسخه کوتاه پرسشنامه هیجانات پیشرفت با انتخاب یک رویکرد جزئی نگر از دو روش تحلیل آماری مبتنی بر گویه ها مانند دستور «آلفا پس از حذف ماده» و «همبستگی هر گویه با نمره کلی مقیاس» استفاده شد. سپس به منظور تعیین روایی عاملی AEQ-SV از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و در نهایت به منظور آزمون روایی سازه AEQ-SV، ضرایب هبستگی بین مقیاس های هیجانات پیشرفت با فرایندهای ارزیابی شناختی و جهت گیری های هدف پیشرفت، گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی AEQ-SV همسو با نسخه جامع AEQ با تاکید مجدد بر تفکیک مقیاس های هیجانات مثبت (لذت، امید، غرور، آرمیدگی) و منفی (خشم، اضطراب، شرم، نامیدی و خستگی) برای اندازه گیری تجارب هیجانی مختلف در انواع موقعیت های تحصیلی مانند کلاس درس، یادگیری و امتحان به طور تجربی، از روایی درونی AEQ-SV حمایت کرد. همچنین الگوی پرکندگی مشترک بین هیجانات پیشرفت در موقعیت های تحصیلی مختلف با ارزیابی های مبتنی بر تهدید و چالش محور و با جهت گیری های هدف پیشرفت فراگیران، شواهد مضاعفی را در دفاع از روایی سازه AEQ-SV فراهم آورد. ضرایب همسانی درونی مقیاس های چندگانه در موقعیت های تحصیلی مختلف بین 74/0 تا 87/0 به دست آمد.
۱۷۳.

تحلیل ویژگی های روان سنجی سیاهة فرسودگی تحصیلی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴

کلید واژه ها: اعتبار نظریه تعمیم پذیری نظریه کلاسیک اندازه گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۵ تعداد دانلود : ۶۷۷
پژوهش حاضر با هدف آزمون ویژگیهای روان سنجی سیاهة فرسودگی تحصیلی (SBI؛ سالملا آرو، کیورا، لسکینن و نورمی، 2009) در بین گروهی از دانشجویان دختر و پسر ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 322 دانشجوی کارشناسی (166 پسر و 156 دختر) به SBI و سیاهة مشغولیت تحصیلی (SEI، سالملا آرو و آپادایا، 2012) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی SBI از روش آماری تحلیل عامل تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی SBI از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازة SBI، ضریب همبستگی بین نمرة کلی و مقیاس های SBI با نمرة کلی مشغولیت تحصیلی دانشجویان گزارش شد. نتایج تحلیل عامل تأییدی بر پایه نرم افزار AMOS نشان داد که SBI از سه عامل خستگی از دانشگاه، بدگمانی نسبت به دانشگاه و عدم کفایت فردی تشکیل شده است. مقادیر ضرایب همسانی درونی SBI برای عوامل خستگی، بدگمانی و عدم کفایت فردی و نمرة کلی فرسودگی تحصیلی به ترتیب برابر با 91/0، 85/0، 84/0 و 89/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که SBI برای سنجش مفهوم فرسودگی تحصیلی در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است. کلیدواژه ها: روایی عاملی، تحلیل عاملی تاییدی، سیاهة فرسودگی تحصیلی، روایی سازه.
۱۷۴.

پیش بینی عادات زندگی کودکان کم توان جسمی- حرکتی بر اساس سرمایه روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده مادران آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی ادراک شده سرمایه روانشناختی عادات زندگی کودکان کم توان جسمی - حرکتی مادران کودکان کم توان جسمی - حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۵ تعداد دانلود : ۶۰۹
هدف بررسی رابطه عادات زندگی کودکان کم توان جسمی- حرکتی ، سرمایه روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده مادران آنها و پیش بینی عادات زندگی کودکان کم توان جسمی- حرکتی بر اساس دو متغیر دیگر می باشد. پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه متشکل از کلیه مادران دارای کودک با ناتوانی جسمی – حرکتی در شهر تهران در سال 1394 می باشد. تعداد 150 نفر از مادران کودکان به روش نمونه گیری در دسترس بعد از اخذ رضایت آگاهانه انتخاب شدند . جمع آوری اطلاعات از 4 پرسشنامه : دموگرافیک، پرسشنامه حمایت اجتماعی فلیپس و همکاران(1986)، پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز ، پرسشنامه عادات زندگی کودکان ناتوان جسمی- حرکتی .تحلیل داده ها از آمار توصیفی مانند: میانگین و انحراف استاندارد و از آمار استنباطی مانند همبستگی و رگرسیون استفاده شد. داده ها از طریق نرم افزار 16 spss- تحلیل شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری بین عادات زندگی کودکان کم توان جسمی- حرکتی ، سرمایه روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده مادران آنها وجود دارد. 34 درصد از واریانس متغیر عادات زندگی کودکان کم توان جسمی- حرکتی توسط 2 متغیر دیگر تبیین می شود. و از طریق این دو متغیر می توان عادات زندگی کودکان کم توان جسمی - حرکتی را پیش بینی کرد . نتیجه گیری : بسیاری از عوامل روانشناختی والدین ، خصوصا مادران با عادات زندگی کودکان کم توان جسمی- حرکتی مرتبط هستند و می توان از مهمترین آنها یعنی سرمایه روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده مادران آن ها نام برد.
۱۷۵.

ارزیابی ساختار عاملی پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری در دانش آموزان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: نظریه کلاسیک آزمون پارامتر تشخیص پارامتر دشواری امتحانات نهایی نظریه پرسش پاسخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۶ تعداد دانلود : ۷۶۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف آزمون روایی عاملی پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) در گروهی از دانش آموزان ایرانی انجام شد. روش: جامعه آماری، همه دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهر تهران در رشته علوم انسانی بودند. 337 دانش آموز (172 پسر و 165 دختر) پس از انتخاب به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، به پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه، برای اندازه گیری جهت گیری انگیزش درونی، جهت گیری انگیزش بیرونی، ارزش تکلیف، کنترل نکات برجسته یادگیری، احساس خودکارآمدی برای یادگیری و عملکرد، اضطراب آزمون، مرور ذهنی، بسط دهی، سازمان دهی، تفکر انتقادی، خودنظم دهی فراشناختی، زمان و محیط مطالعه، تلاش برای نظم دهی، جستجوی یادگیری و کمک طلبی، به طور تجربی از روایی درونی آن حمایت کرد. علاوه بر این، ضرایب همسانی درونی زیرمقیاس های پرسشنامه بین 78/0 تا 91/0 به دست آمد. نتیجه گیری: در مجموع، نتایج مطالعه حاضر، علاوه بر ارائه شواهدی در دفاع از نظریه یادگیری خودتنظیمی، نشان داد که پرسشنامه MSLQ، ویژگی های روانسنجی مناسب دارد و برای سنجش سازه راهبردهای شناختی و فراشناختی در گروه نمونه دانش آموزان ایرانی، می تواند به عنوان ابزاری تشخیصی و پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۷۶.

مدل یابی رابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی با توجه به نقش میانجی انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دست آوردهای روان شناختی سال ۲۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 69 - 90

کلید واژه ها: درگیری تحصیلی والدین درگیری تحصیلی دانش آموز انگیزش تحصیلی پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
اگرچه رابطه بین درگیری والدین و موفّقیت تحصیلی دانش آموزان به گستردگی بررسی شده است، با این وجود توجه کمی به نقش عوامل میانجی این رابطه شده است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسیرابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی با توجه به نقش میانجی انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز انجام شد. بدین منظور، در یک پژوهش توصیفی- همبستگی، تعداد 375 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهر کاشمر در سال تحصیلی 93-1392 به همراه یکی از والدین شان به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه درگیری تحصیلی والدین (بر اساس گزارش والدین)، پرسشنامه درگیری والدین (بر اساس گزارش دانش آموز)، مقیاس انگیزش تحصیلی، مقیاس رفتاری (خرده مقیاس درگیری دانش آموزان) و پیشرفت تحصیلی در مورد آن ها اجرا گردید. داده های پژوهش حاضر به کمک نرم افزار آماری SPSS 22 و Lisrel و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز می توانند میانجی رابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان باشند. بعلاوه، مدل پژوهش به صورت قابل قبولی با داده ها برازش دارد. در مجموع، نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت ارتباط و درگیری والدین در فعالیت های تحصیلی دانش آموزان تأکید دارد. بعلاوه، درگیری تحصیلی والدین، پیشرفت تحصیلی بیشتری را بواسطه انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز در پی دارد.
۱۷۷.

تبیین عوامل روان شناختی و اجتماعی بر نوع دوستی خیرین مدرسه ساز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال دوازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۹

کلید واژه ها: عوامل اجتماعی نوع دوستی عوامل روانشناختی ارزش های متافیزیکی خیرین مدرسه ساز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۷۲۸
هدف از این پژوهش، تبیین رابطه عوامل روان شناختی، اجتماعی با نوع دوستی خیرین مدرسه سازاست. روش پژوهش، همبستگی و پیش بین بر اساس تعداد متغیرها و جدول کرجسی و مورگان (1970) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای حجم نمونه 370 نفر انتخاب شدند و برای گردآوری داده ها از آزمون های شخصیتی (Neo)، خوش بینی، خودکارآمدی عمومی شوآرتز، انگیزش پیشرفت هرمنس، ارزش های مادی، متافیزیک، خودمختاری اخلاقی و احساسات اخلاقی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری بر اساس مدل همزمان تحلیل شد. یافته های تحقیق روانشناختی نشان داد که ابعاد مختلف شخصیت، ویژگی های خودکارآمدی، خوش بینی و انگیزش پیشرفت با نوع دوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. یافته عوامل اجتماعی نشان داد که خودمختاری اخلاقی، ارزش های مادی، احساسات اخلاقی و ارزش های متافیزیک با نوع دوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. بر اساس محاسبه ضریب شیب، برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی بر نوع دوستی خیرین مؤثر بوده است پس برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی، نوع دوستی خیرین را پیش بینی کرده است#,
۱۷۸.

رابطه هوش هیجانی بار – آن و مؤلفه های آن با دین داری نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۲

کلید واژه ها: v بهره هیجانی دین داری مذهب هوش هیجانی هوشبهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۲۹۱
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین مولفه های هوش هیجانی بار- آن و دین داری در بین نوجوانان (دانش آموزان دبیرستان) در شهرستان قزوین، ناحیه یک، اجرا گردید. روش این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستان ناحیه یک شهرستان قزوین بود؛ نمونه عبارت از 100 نفر از دانش آموزان بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها عبارت بود از مقیاس هوش هیجانی بار- آن (1997) و مقیاس دین داری خدایاری فرد، سماواتی و اکبری زرد خانه (1388). تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند مرحله ای صورت گرفت. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین هوش هیجانی و دین داری و همچنین بین تمام زیر مؤلفه های هوش هیجانی (به جز کنترل استرس) با دین داری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که هوش هیجانی به عنوان متغیر پیش بین، می تواند دین داری را به عنوان متغیر ملاک به طور معنادار و مثبت پیش بینی نماید. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که هریک از زیرمولفه های هوش هیجانی (به جز زیر مؤلفه ی کنترل استرس) می توانند دین داری را به صورت مثبت و معنا دار پیش بینی کنند و مقایسه ضرایب بتا نیز نشان داد مهم ترین عامل پیش بینی کننده برای دین داری، خلق و خوی عمومی است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان