روانشناسی تربیتی (روانشناسی و علوم تربیتی سابق)

روانشناسی تربیتی (روانشناسی و علوم تربیتی سابق)

روانشناسی تربیتی سال دوازدهم بهار 1395 شماره 39 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

رابطه روش های تدریس (مباحثه گروهی،پرسش وپاسخ،نمایش علمی وسخنرانی) باانگیزه پیشرفت در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش تدریس انگیزه پیشرفت پرسش و پاسخ مباحثه گروهی نمایش علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۶ تعداد دانلود : ۱۵۹۱
هدف این پژوهش بررسی تاثیر روش های آموزشی مباحثه گروهی،پرسش و پاسخ،نمایش علمی و سخنرانی بر انگیزه پیشرفت دانشجویان بود.جامعه آماری این پژوهش همه دانشجویان مراکز تربیت معلم استان البرز بودند.در یک طرح نیمه آزمایشی 270 دانشجو به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب ودرچهار گروه جایگزین شدند.د انشجویان نمونه تحقیق پس از قرارگرفتن در گروه های چهارگانه روش تدریس (مباحثه گروهی، پرسش و پاسخ،نمایش علمی و سخنرانی )به مدت یک ترم تحصیلی درس مشترکی(روانشناسی تربیتی)را با روش های تدریس اختصاصی گروه خود گذراندند.در خاتمه ترم انگیزه پیشرفت گروه ها بوسیله پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس(1970) و با در نظر گرفتن چهارمولفه اصلی انگیزه پیشرفت هرمنس یعنی اعتماد به نفس،پشتکار،آینده نگری وسخت کوشی، اندازه گیری شد.برای تحلیل داده ها ازروش آماری تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا)،تحلیل واریانس یک راهه (آنوا) وآزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته هانشان دادکه میزان انگیزه پیشرفت دانشجویان باتوجه به روش های مختلف تدریس (مباحثه گروهی ،پرسش وپاسخ،نمایش علمی وسخنرانی) متفاوت است. همچنین نتایج تحلیل ها نشان داد دانشجویانی که باروش مباحثه گروهی آموزش می بینند انگیزه پیشرفت بیشتری ازخود نشان می دهند.بر همین اساس به ترتیب روش های نمایش علمی،پرسش وپاسخ بر انگیزه پیشرفت دانشجویان تاثیر گذاربودند بنابراین دانشجویانی که با شیوه های نوین آموزش می بینند به انگیزه پیشرفت بیشتری دست میابند.
۲.

پیش بینی فرسودگی تحصیلی براساس کیفیت زندگی دانشگاهی و امید به اشتغال در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان فرسودگی تحصیلی کیفیت زندگی دانشگاهی امید به اشتغال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۶ تعداد دانلود : ۸۵۶
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی فرسودگی تحصیلی براساس کیفیت زندگی دانشگاهی و امید به اشتغال در دانشجویان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی ساکن در خوابگاه های دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل می دادند که از میان آن ها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی کیفیت زندگی دانشگاهی سیرجی و همکاران، پرسشنامه ی امید به اشتغال قریشی راد و پرسشنامه ی فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران استفاده شد. داده های به دست آمده با آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بین کیفیت زندگی دانشگاهی و امید به اشتغال با فرسودگی تحصیلی دانشجویان رابطه ی منفی و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که کیفیت زندگی دانشگاهی و امید به اشتغال با ضریب تعیین 19 درصد، توان پیش بینی فرسودگی تحصیلی را در جهت منفی دارند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که کیفیت زندگی دانشگاهی و امید به اشتغال از متغیرهای مهم و مرتبط با فرسودگی تحصیلی دانشجویان می باشند.
۳.

تبیین عوامل روان شناختی و اجتماعی بر نوع دوستی خیرین مدرسه ساز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل اجتماعی نوع دوستی عوامل روانشناختی ارزش های متافیزیکی خیرین مدرسه ساز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۵ تعداد دانلود : ۷۳۳
هدف از این پژوهش، تبیین رابطه عوامل روان شناختی، اجتماعی با نوع دوستی خیرین مدرسه سازاست. روش پژوهش، همبستگی و پیش بین بر اساس تعداد متغیرها و جدول کرجسی و مورگان (1970) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای حجم نمونه 370 نفر انتخاب شدند و برای گردآوری داده ها از آزمون های شخصیتی (Neo)، خوش بینی، خودکارآمدی عمومی شوآرتز، انگیزش پیشرفت هرمنس، ارزش های مادی، متافیزیک، خودمختاری اخلاقی و احساسات اخلاقی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری بر اساس مدل همزمان تحلیل شد. یافته های تحقیق روانشناختی نشان داد که ابعاد مختلف شخصیت، ویژگی های خودکارآمدی، خوش بینی و انگیزش پیشرفت با نوع دوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. یافته عوامل اجتماعی نشان داد که خودمختاری اخلاقی، ارزش های مادی، احساسات اخلاقی و ارزش های متافیزیک با نوع دوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. بر اساس محاسبه ضریب شیب، برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی بر نوع دوستی خیرین مؤثر بوده است پس برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی، نوع دوستی خیرین را پیش بینی کرده است#,
۴.

پیش بینی تعلل ورزی تحصیلی بر اساس سبک های عاطفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازگاری تحمل تعلل ورزی سبک های عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۵ تعداد دانلود : ۶۴۴
تعلل ورزی یعنی به تعویق انداختن انجام کار و یا تمایل به انجام آن در دقایق پایانی. تعلل ورزی موجب درجات بالایی از اضطراب و افسردگی در دانش آموز شده و باعث تجربه هیجانات منفی می گردد. یکی از مقوله های مؤثر بر تعلل ورزی، فقدان تنظیم هیجانی و ناتوانی در خود تنظیمی هیجانی است. سبک های تنظیم هیجانی را شامل سبک پنهان کاری، سازگاری و تحمّل می دانند. این پژوهش به منظور تعیین رابطه سبک های عاطفی با تعلل ورزی دانش آموزان پسر انجام گردید. نمونه پژوهش شامل 252 دانش آموز مقطع متوسطه نظری مشغول به تحصیل در مدارس دولتی بودند که بوسیله نمونه گیری خوشه ای انتخاب گردیدند. اطلاعات این پژوهش به وسیله پرسشنامه های سبک های عاطفی و تعلل ورزی تحصیلی به دست آمده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش همبستگی و تجزیه و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که سازگاری (33/0- = Beta) و تحمّل (14/0 = Beta) عامل های مهم پیش بینی کننده تعلل ورزی دانش آموزان است (001/0 = P). نتیجه دیگر پژوهش نشان داد که 11% واریانس تعلل ورزی دانش آموزان متوسطه پسر از طریق یک ترکیب خطی مشترک از سازگاری و تحمّل تعیین می شود. هم چنین یافته ها نشان داد که مؤلفه سازگاری قوی ترین پیش کننده تعلل ورزی در میان سبک های عاطفی محسوب می شود.
۵.

نقش گشودگی به تجربه در پیش بینی سبک های هویت و تعهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های هویت تعهد هویت گشودگی به تجربه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۰ تعداد دانلود : ۱۴۶۷
با توجه به اهمیت ویژگی های شخصیتی در تحول سبک های هویت، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش گشودگی به تجربه در پیش بینی سبک های هویت و تعهد صورت گرفته است. در این راستا از طریق مطالعه ی همبستگی 115نفر از دانشجویان دختر دانشگاه تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و زیر مقیاس گشودگی به تجربه از پرسشنامه ی شخصیت کاستا و مک کری (NEOPI-R) و مقیاس سبک های هویت برزونسکی (4-ISI) بر روی آن ها اجرا شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد، بین تخیلات و سبک هویت اطلاعاتی رابطه ی منفی معنادار و بین عقاید و سبک هویت اطلاعاتی رابطه ی مثبت معنادار برقرار است. همچنین رابطه ی منفی معناداری بین نمره ی کلی گشودگی به تجربه، عقاید، زیبایی شناختی و ارزش ها با سبک هویت هنجاری مشاهده شد. علاوه بر این عقاید و زیبایی شناختی دارای رابطه ی منفی معنادار با سبک هویت سردرگم اجتنابی بود و رابطه ی مثبت معناداری نیز بین عقاید و تعهد مشاهده شد. به علاوه نتایج نشان داد، عقاید و احساسات به طور مستقیم و تخیلات، به طور معکوس تغییرات سبک هویت اطلاعاتی و نمره ی کلی گشودگی به تجربه بطور معکوس و احساسات بطور مستقیم تغییرات سبک هویت هنجاری؛ و تنها عقاید بطور معکوس سبک هویت سردرگم اجتنابی را پیش بینی می کند. همچنین عقاید بطور مستقیم و ارزش ها به طور معکوس تغییرات تعهد را پیش بینی می کنند. یافته های مطالعه ی حاضر بیانگر این نکته است که ویژگی شخصیتی گشودگی به تجربه نقش مهمی را در تحول سبک های هویت و تعهد ایفاء می کند.
۶.

مقایسه ی اثربخشی الگوهای طراحی آموزشی رایگلوث، گانیه و روش مرسوم در یادگیری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری آموزش طراحی آموزشی رایگلوث گانیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷۷ تعداد دانلود : ۲۱۵۷
هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی میزان اثربخشی الگوهای طراحی آموزشی رایگلوث و گانیه با همدیگر و با روش مرسوم در یادگیری درس حرفه وفن سوم راهنمائی بود. برای رسیدن به این هدف از روش شبه آزمایشی و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه این پژوهش تمامی دانش آموزان سوم راهنمائی پسر شهرستان قدس و نمونه آن 59 نفر از این جامعه بود که از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و در سه گروه گواه، گروه الگوی طراحی آموزشی گانیه و گروه الگوی طراحی آموزشی رایگلوث قرار گرفتند. برای هر سه گروه پیش آزمون، پس آزمون و آزمون یادداری اجرا شد. برای تحلیل داده ها در بخش آمار توصیفی، شاخص هایی نظیر میانگین و انحراف استاندارد نمرات، محاسبه شد و در بخش آمار استتنباطی و برای بررسی فرضیه پژوهش از آزمون تحلیل کوواریانس بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که تفاوت بین گروه های آموزش مرسوم و الگوهای طراحی آموزشی رایگلوث و گانیه در سطح معناداری 95درصد معنادار می باشد ولی بین الگوهای طراحی آموزشی گانیه و رایگلوث تفاوت معناداری مشاهده نشد.
۷.

تاب آوری به عنوان میانجی رابطه پنج عامل بزرگ شخصیت و شادکامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری شادکامی پنج عامل بزرگ شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۶۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی پنج عامل بزرگ شخصیت با تاب آوری و هم چنین آزمون نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین پنج عامل بزرگ شخصیت و شادکامی انجام پذیرفت. در این پژوهش تعداد 300 نفر (169 دختر و131 پسر ) از دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان فرم کوتاه پرسش نامه نئو (NEO-FFI)، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (CD-RISC) و پرسش نامه شادکامی آکسفورد (OHI) را تکمیل کردند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS-21 و AMOS-21 انجام شد. به علاوه جهت آزمودن مسیرهای واسطه ای از روش بوت استراپ استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که الگوی پیشنهادی دارای برازش نسبتاً خوبی با داده ها می باشد که با انجام اصلاحاتی بهبود یافت. به طور کلی نتایج بیانگر آن بود که چهار ویژگی شخصیتی روان رنجوری، وظیفه شناسی، گشودگی به تجربه و برون گرایی رابطه علی مستقیم با تاب آوری دارند. هم چنین این ویژگی های شخصیتی رابطه علی غیرمستقیم معنی داری با شادکامی از طریق تاب آوری نشان دادند.
۸.

رابطه ی بین ویژگی های شخصیتی و اضطراب رایانه با خودکارآمدی رایانه دانش آموزان متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی اضطراب رایانه دانش آموزان متوسطه خودکارآمدی رایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۵۲۹
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی و اضطراب رایانه با خودکارآمدی رایانه دانش آموزان متوسطه شهرستان آمل بود. روش تحقیق، از نوع توصیفی-همبستگی و از نظر هدف، به صورت طرح کاربردی بود. جامعه آماری 11532 نفر از دانش آموزان و نمونه ی پژوهش، 390 دانش آموز متوسطه بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه اضطراب رایانه ی هاینس، گلاس و نایت، پرسشنامه ویژگی های شخصیتی نئو و پرسشنامه خودکارآمدی رایانه مورفی، کوور و اوون بود.؛ داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به روش همزمان و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS21 و LISREL8.80 تحلیل شدند. بین اضطراب رایانه با خودکارآمدی رایانه رابطه منفی و بین ویژگی های شخصیتی با خودکارآمدی رایانه رابطه وجود داشت. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که برون گرایی، گشودگی، توافق، باوجدان بودن واضطراب رایانه، خودکارآمدی رایانه را پیش بینی می کنند. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که برون گرایی، گشودگی، اضطراب رایانه و باوجدان بودن از طریق متغیر توافق بر خودکارآمدی رایانه اثر غیرمستقیم می گذارد؛ ولی توافق بر خودکارآمدی رایانه دانش آموزان اثر مستقیم می گذارد. از سوی دیگر برون گرایی، گشودگی و اضطراب رایانه از طریق باوجدان بودن بر توافق اثر غیرمستقیم می گذارد ولی باوجدان بودن بر توافق اثر مستقیم می گذارد. یافته های حاصل از این پژوهش بر کاربرد ویژگی های شخصیتی و اضطراب رایانه در خودکارآمدی رایانه دانش آموزان تأکید دارد.
۹.

توانایی پیش بینی ترجیحات تعامل بر اساس سبک های یادگیری دانشجویان دوره های آموزش مبتنی بر وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تعامل آموزش مجازی سبک یادگیری آموزش مبتنی بر وب ترجیحات تعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۸ تعداد دانلود : ۵۱۱
هدف پژوهش حاضر، بررسی امکان پیش بینی ترجیحات تعامل با سبک های یادگیری دانشجویان دوره های آموزش مبتنی بر وب است. بدین منظور، 120 نفر از دانشجویان مجازی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس سبک یادگیری گراشا و ریچمن و مقیاس ترجیحات تعامل پاسخ دادند. یافته های بدست آمده با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد. نتایج پس از تحلیل داده ها نشان داد که سبک مستقل، مشارکتی و وابسته به ترتیب بیشترین پیش بینی کننده تعامل یادگیرنده با رابط کاربر است. سبک مشارکتی و مستقل، بیشترین پیش بینی کننده تعامل یادگیرنده با محتوا به دست آمد. همچنین سبک تشریک مساعی و مشارکتی بیشترین پیش بینی کننده تعامل یادگیرنده با مربی و در نهایت سبک مشارکتی بیشترین پیش بینی کننده تعامل یادگیرنده با یادگیرنده مشخص شد. بر اساس یافته های بدست آمده می توان نتیجه گرفت که بین برخی سبک های یادگیری و ابعاد تعامل رابطه معنادار و مثبت وجود داد و قدرت پیش بینی کنندگی سبک های یادگیری برای ابعاد تعامل متفاوت است. این یافته ها به طراحان دوره های آموزش مبتنی بر وب جهت تدارک فرصت های مناسب برای برقراری تعامل یادگیرندگان با سبک های متفاوت یادگیری به منظور دستیابی آن ها به یادگیری و موفقیت کمک می نماید.
۱۰.

تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر هوش موفق بر بازده های شناختی و عاطفی یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش موفق بازده های شناختی بازده های عاطفی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هوش مفهوم هوش
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی مثبت گرا
تعداد بازدید : ۱۴۳۷ تعداد دانلود : ۱۴۲۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر هوش موفق بر بازده های شناختی و عاطفی یادگیری صورت گرفته است. 112 نفر از دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان اردبیل به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای برای انجام پژوهش انتخاب شدند. این پژوهش مبتنی بر یک طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه های معادل بود. داده ها از طریق دو آزمون عملکرد تحصیلی محقق ساخته و پرسشنامه سنجش نگرش به دانشگاه مک کوچ و سیگل(2003)، که هر دو دارای روایی و پایایی قابل قبولی بودند، گردآوری و با روش تحلیل کواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد آموزش هوش موفق بر درک، مهارت تحلیل، مهارت خلاق، مهارت عملی، ادراک خود تحصیلی، و نگرش به استاد و کلاس (05/0>P) تاثیر معنی داری دارد. اما بر یادداری، نگرش به دانشگاه، انگیزش/خودنظم دهی و ارزشگذاری هدف ها تاثیر معنی داری ندارد. از یافته های تحقیق می توان در آموزش و تربیت دانشجومعلمان استفاده نمود. پیشنهاد می شود از این روش به عنوان یک روش یاددهی-یادگیری مؤثر در تعمیق یادگیری دانشجو یان و بهبود مهارت های شناختی و عاطفه تحصیلی آنان استفاده نمود و آن را در استانداردهای آموزشی دانشجو معلمان در نظر گرفت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶