محسن نوغانی دخت بهمنی

محسن نوغانی دخت بهمنی

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
پست الکترونیکی: noghani@um.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۵ مورد.
۲۱.

بازنمایی کلیشه های قومی در سریال های تلویزیون (بازه زمانی:1392-1380)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 111-130

کلید واژه ها: بازنمایی کلیشه قومیت سریال های تلویزیونی تحلیل محتوای کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۴۱۱
پژوهش حاضر به بازنمایی کلیشه های منتسب به اقوام در سریال های تلویزیونی می پردازد. سؤال اصلی عبارتست از این که شخصیت های قومی به لحاظ به ابعاد شخصیتی و اجتماعی چگونه به تصویر کشیده می شوند. روش تحلیل محتوای کیفی برای پاسخ به این سوال مورد استفاده قرار گرفت. مروری بر توصیف نمودهای متنی حاکی از آن است که بر خلاف ادعای برخی پیشینه های تجربی مبنی بر این که به نظر گروه های قومی بازنمایی کلیشه ای اقوام معمولاً بر تصورات قالبی موجود در فرهنگ عامیانه استوار است وهرکدام از اقوام به گونه ای خاص بازنمایی می شوند؛ در یافته های تحقیق حاضر، تفاوت چندانی در شخصیت پردازی این افراد به چشم نمی خورد. فقط در یک مورد این پیش فرض با نتایج منطبق بود؛ مردان قومیت کرد و عرب، در نمونه موردبررسی «متعصب» بازنمایی شده اند که این ویژگی با تصورات قالبی در فرهنگ عامه همسانی دارد. در سایر موارد، از ابعاد ظاهری گرفته تا اخلاقی وجوه تعمیمی شخصیت پردازی ها بسیار بالاست. ویژگی هایی نظیر ساده دل، فرودست، غیر متجدد از یک سو و کارکرد کمیک در مجموعه های مورد بررسی از اصلی ترین درون مایه متنی هستند. سپس براساس توصیفات چهارتیپ شخصیتی از هویت های قومی تعریف شدند که عبارتند از:تیپ مهاجر، تیپ مستحیل، تیپ مجاور و تیپ متعادل
۲۲.

میدان آموزش به مثابه وابسته کارکردی غیرقابل اعتنا: مورد مطالعه، تحلیل جایگاه میدان آموزش ایران در میدان قدرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۶۳۲
مقاله حاضر درصدد تبیین این مسئله است که میدان آموزش در میدان قدرت از چه جایگاهی برخوردار است؟ چارچوب مفهومی مقاله براساس نظریات بوردیو تدوین گردید. به منظور گردآوری و تحلیل داده ها از روش تحلیل اسنادی و تحلیل موضوعی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در روش اسنادی عبارت بود از اسناد فرادستی که با استفاده از نمونه گیری هدفمند، اسناد توسعه و بودجه به عنوان نمونه انتخاب شدند. در روش تحلیل موضوعی، با استفاده از نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 31نفر از معلمان مصاحبه شد؛ سپس داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزاز Maxqda و تکنیک های کدگذاری باز و محوری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که به رغم وابستگی مالی میدان آموزش به میدان قدرت، به لحاظ اهداف میدانی تحت سیطره آن قرار دارد. البته به لحاظ مالی در سال های اخیر از سوی میدان قدرت تا حدی نیز مورد طرد و بی اعتنایی واقع شده است. این امر بدان معناست که میدان آموزش نزد میدان قدرت «وابسته کارکردی غیرقابل اعتنا» است. این امر موجب شده است که میدان آموزش از کارکرد تخصصی خود فاصله گرفته و با چالش های متعددی مواجه شود. به طورکلی، نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میدان آموزش نزد این میدان قدرت از جایگاه والایی برخوردار نیست.
۲۳.

مرور انتقادی پژوهش های جامعه شناختی و مدیریتی مبتنی بر نظریه زمینه ای (1397-1395)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) پاییز ۱۳۹۹ شماره ۹۰ 61 - 104

کلید واژه ها: نظریه زمینه ای رویکرد استراوس و کوربین فراروش مرور نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۲۰۸
در یک دهه اخیر، پژوهشگران ایرانیِ حوزه جامعه شناسی و مدیریت، از نظریه زمینه ای به شکل گسترده ای در تحقیقات خود بهره گرفته اند. با توجه به ویژگی های خاص این روش شناسی، مسأله اساسی تحقیق حاضر آن است که پژوهش های جامعه-شناختی و مدیریتی مبتنی بر نظریه زمینه ای از چه نقاط ضعف و قوّتی برخوردارند؟ جهت پاسخ به مسأله تحقیق، از فراروش و تکنیک مرورنظام مند بهره گرفته شد. جمعیت های موردمطالعه شامل مجموعه مقالاتی است که در بازه زمانی 1395 تا 1397 در مجلات علمی-پژوهشی داخلی منتشر شده اند که با توجه به تمرکز مسأله تحقیق بر نقد و بررسی روش شناسی نظریه زمینه ای مبتنی بر رویکرد استراوس و کوربین، در مرحله گزینش منابع 36 مقاله انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که تحقیقات مذکور در زمینه معیارهای «صورت مسأله تحقیق، تدوین سؤالات جزئی، جامعه موردمطالعه، تشریح مراحل تحلیل داده ها در بخش یافته ها، هم زمانی گردآوری و تحلیل داده ها، تکنیک ساخت مقوله، تکنیک تشخیص ابعاد مقوله، تکنیک انتخاب عناوین، تکنیک انتخاب مقوله هسته، اعتباریابی، مقایسه با سایر نظریه ها و حساسیت نظری» با مشکلات اساسی مواجه هستند. این مشکلات را می توان در پنج دسته چالش های تکنیکی، شکاف نظریه و روش، تحریف هدف، عدم معرفت کامل به مبانی نظریه زمینه ای و چالش پارادایمی طبقه بندی کرد.
۲۴.

مراسم پیشکاری؛ نمود مصرف نمایشی مناسک ازدواج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیستم بهار ۱۳۹۷ شماره ۷۹ 87 - 114

کلید واژه ها: عروسی پیشکاری عروسی ظاهری مناسک مصرفی مصرف نمایشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۴۵۵
امروزه، مناسک ازدواج با رویکردی فرهنگی به سمت مناسک اقتصادی رفته است و روز به روز گسترده تر و پیچیده تر می شود. هدف از اجرای این پژوهش تحلیل اجتماعی پیام های مرتبط با مراسم نوظهور در مناسک ازدواج یعنی مراسم پیشکاری است. روش اجرا، تحلیل محتوای کیفی پیام های منتشرشده در صفحات اینترنتیِ معرفی این مراسم است. در این پیام ها مخاطبین که اغلب دختران در شرف ازدواج هستند، ابعاد مختلف این پدیده را بررسی کرده اند. یافته ها نشان می دهد که بیشترین پیام ها بر محورهایی همچون پیشنهاد برگزاری مراسم، چالش های برگزاری مراسم پیشکاری، حسرت برگزار نشدن، کاهش چالش های مراسم اصلی ازدواج و همچنین افزایش کیفیت مصرف نمایشی مراسم عروسی است. با بررسی این پیام ها این نتیجه عاید می شود که مراسم پیشکاری، نشانه ای نوپدید از مصرفی شدن مناسک ازدواج در جامعه ی امروز دارد و این خود گواهی بر گسترده شدن این مناسک نسبت به نسل های گذشته است. در مراسم عروسی گروهی موافق یا مخالف مراسم پیشکاری هستند، از بین افراد موافق برخی با انگیزه ی برنامه ریزی و برخی با انگیزه ی کاهش نگرانی آن را اجرا می کنند و به محتوا و شیوه ی اجرای آن اهمیت داده و یا یک عروسی خوب را انتظار دارند و یا اینکه به دنبال یک نمایش مناسب هستند. در مجموع، رویکرد مصرف نمایشی یا برنامه ریزی منطقی مؤید مراسم پیشکاری است.
۲۵.

عوامل مؤثر بر توزیع قدرت در شبکه سازمانی با تأکید بر رویکرد تحلیل شبکه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع سازمانی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 133-155

کلید واژه ها: قدرت توزیع قدرت منابع قدرت فردی منابع قدرت واحدهای سازمانی تحلیل شبکه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۴۶۴
هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر توزیع قدرت در شبکه سازمانی می باشد. برای دستیابی به این هدف، از روش پژوهشی همبستگی از نوع معادلات ساختاری بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش را تمام کارکنان غیر عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد (1250 نفر) در دوازده دانشکده و شش معاونت تشکیل دادند. در مجموع 141 نفر از کارکنان در این پژوهش مشارکت داشتند. نخست به منظور ترسیم شبکه سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد با استفاده از داده های تحلیل شبکه، گراف شبکه ترسیم شد و موقعیت کنشگران کلیدی بر اساس دو شاخص مرکزیت درون درجه و مرکزیت بینیت در شبکه شناسایی شد. سپس بر اساس نتایج حاصل از تحلیل معادلات ساختاری، تأثیر منابع قدرت فردی و واحدهای سازمانی مؤثر بر توزیع قدرت سنجیده شد. به این ترتیب، منابع قدرت فردی از طریق اطلاعات و منابع قدرت واحدهای سازمانی از طریق مرکزیت بر توزیع قدرت اثر می گذارند.
۲۶.

Representation of Crises in Coursebooks of the Public Education System: A Study Based on Content Analysis(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 9 - 24

کلید واژه ها: Crisis Environmental Hazards Content Analysis Resilience recovery

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۴۴۱
how crises are represented in elementary and high school textbooks through content analysis method. In the first step, the basic concepts related to this topic, were extracted from Iranian and international scientific and legal documents deductively. Then, 68 extracted concepts were put into 12 categories and were sent to the field experts in the form of a questionnaire.The reliability coefficient of the questionnaire was computed.88 with Cronbach's Alpha. The extracted categorieswere again offered to some field experts and validated. Based on confirmed categories, the content of textbooks (28 titles) and teacher's guidebooks (12 titles) were analyzed. The results of analyzing the textbooks show that the main focus is first on the issue of crisisology and the consequences of crises, and second, on preventive actions which encompass%80 of the content. The remainder of the related content was concerned with other topics; the contribution of the content that focused on resiliency and recovery is less than other concepts.The comparison of the weights allocated by the experts and the weights gained from the textbooks analysis was made by Mann-Whitney U and Chi square tests; in both tests, a meaningful difference was observed.
۲۷.

تجربه زیسته ذی نفعان نظام آموزشی در زلزله سرپل ذهاب از برنامه درسی اجرا شده در شرایط بحرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴۷ ۱۶۲-۱۴۱

کلید واژه ها: بحران زلزله تغییر برنامه درسی پدیدارشناسی برنامه درسی مبتنی بر بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۱۹۳
پژوهش حاضر با هدف مطالعه تجربه زیسته ذی نفعان زلزله زده شهر سر پل ذهاب در مواجهه با برنامه درسی اجرا شده در شرایط پس از بحران زلزله و با روش پدیدارشناسی انجام شده است. عناصر نهگانه برنامه درسی فرانسیس کلاین، مبنای تعیین چارچوب کلی گرد آوری داده ها از طریق مصاحبه قرار گرفته است. طی این فرایند، با 25 ذی نفع و دست اندر کار نظام آموزشی شامل مدیر، معلم و دانش آموز مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شده است. مصاحبه ها پس از پیاده سازی با سایر داده ها تلفیق و به روش تفسیری تحلیل شدند. پس از آن مضامین، مقوله ها و مفاهیم مرتبط با برنامه درسی از آنها استخراج شدند. به منظور اعتباربخشی داده ها از روش مرور با مشارکت کنندگان و به منظور اعتباربخشی تحلیلها از روش مرور همگنان استفاده شده است. نتیجه تحلیل داده ها حاکی از آن بود که با در نظر داشتن رویکرد انطباق متقابل، برنامه درسی در شرایط زلزله از جهات گوناگون دچار تغییراتی شده است، هر چند میزان این تغییرات برای همه عناصر یکسان نبوده است. در میان عناصر نهگانه، فعالیتهای یادگیری دانش آموزان، بیش از سایر عناصر، دستخوش تغییر و تأثیرپذیری از شرایط پیرامونی شده است، به طوری که ضمن ایجاد وقفه در فرایندهای تحصیلی ایشان، زمینه گرایش به منابع و روشهای غیررسمی یادگیری افزایش یافته است. نتیجه کلی آنکه برنامه درسی می تواند به مثابه ابزاری کارآمد در خدمت مدیریت بحران قرار گیرد و به بازگشت سریع تر جامعه زلزله زده به شرایط عادی از طریق نظام آموزشی کمک کند، اما نبود آمادگی لازم در این نظام و نداشتن پیش بینیهای لازم برای شیوه سازگار کردن و اجرای برنامه درسی در شرایط بحران، مشکلات ناشی از بحران را تشدید می کند.
۲۸.

جستجوی اطلاعات شغلی در یک شبکه همکاری علمی؛ یک نمونه از تحلیل پویایی های شبکه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره پنجم پاییز و زسمتان ۱۳۹۷ شماره ۱۲ 139 - 178

کلید واژه ها: همکاری علمی اطلاعات شغلی تحلیل شبکه اجتماعی انواع شبکه پویایی های شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۶۱۳
شبکه های همکاری علمی فرصتی مهیا می سازند تا اعضا با ارائه مهارت از فرصت های شغلی مرتبط مطلع گردند. مسأله اصلی شرایطی است که تحت آن اطلاعات مربوط به فرصت های شغلی منتشر می شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی آن دسته از پویایی های شبکه همکاری علمی که سبب دسترسی به اطلاعات شغلی می گردد، انجام شده و ازحیث نظریه، روش و تکنیک مبتنی بر رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی است. شبکه موردمطالعه شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد (60 نفر) است. داده ها از نوع رابطه ای- طولی بوده و بوسیله پرسشنامه مولّدنام، گردآوری و با تکنیک مدل سازی تصادفی کنشگرگرا در نرم افزار R تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد شبکه ازنظر دسترسی به اطلاعات شغلی مشابه شبکه بدون مقیاس است؛ افرادی که تخصصشان را بیشتر منتشر می سازند، هم از اطلاعات شغلی بیشتری برخوردار می شوند (اثر همکاران کنشگر)، و هم اطلاعات شغلی بیشتری را منتشر  (اثر کنشگر). مزیت اطلاع رسانی در این شبکه آنست که اطلاع رسانان متقابلاً اطلاعات شغلی دریافت می کنند (اثر دوسویگی پیوندها). افرادی که از ابتدا درمعرض اطلاعات شغلی قرار دارند درخلال زمان نیز اطلاعات شغلی بیشتری دریافت می نمایند (اثر مرکزیت درجه ورودی). اثر دسترسی به اطلاعات شغلی بواسطه 2 همکار نیز در این شبکه معنادار است (اثر واسطه ها).
۲۹.

سیر نزولی عادت واره نهادی معلمان (مطالعه موردی معلمان دوره متوسطه دوم شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 9 - 38

کلید واژه ها: میدان آموزش عادت واره نهادی معلمان بوردیو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۵۲۵
پژوهش حاضر سعی در تبیین این مسأله را دارد که عادت واره نهادی معلمان در مشهد در چه سطحی قرار دارد؟ و در طول زمان تغییرات آن چگونه بوده است؟ یعنی این که معلمان در گذشته از چه عادت واره نهادی برخوردار بوده و امروزه از چه عادت واره نهادی برخوردار هستند؟ بدین منظور چارچوب مفهومی پژوهش بر اساس نظریات بوردیو تدوین گردید. جهت گردآوری و تحلیل داده ها از روش پیمایش و تحلیل موضوعی بهره گرفته شد. جامعه آماری مورد مطالعه در روش پیمایش عبارت بود از معلمان شهر مشهد که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه بندی و فرمول کوکران 360 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. در روش تحلیل موضوعی با استفاده از نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 31 نفر از معلمان مصاحبه گردید. نتایج بخش کمی و کیفی تحقیق بیانگر کاهش سطح عادت واره نهادی معلمان می باشند. به طوری که نتایج بخش کمی بیانگر آن است که سطح عادت واره نهادی معلمان پایین تر از سطح متوسط قرار دارد و نتایج بخش کیفی نیز نشان دهنده کاهش عادت واره نهادی معلمان در سال های اخیر است. چنین وضعیتی برای میدان آموزش که یکی از مهم ترین کارکردهای میدان اجتماعی را بر عهده دارد، رضایت بخش نیست. .
۳۰.

طراحی شاخص های سنجش مفهوم عادت واره کسب و کار(مورد مطالعه شرکت های رشد و دانش بنیان دانشگاه فردوسی مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 779 - 804

کلید واژه ها: عادت واره بوردیو کسب و کار اقتصاد دانش بنیان دانشگاه فردوسی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۱۹۹
با توجه به اینکه بسیاری از شرکت های نوپا و نوآور توسط دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل شده است، یکی از مهم ترین مشکلات این شرکت ها توانمندی ورود به بازار است. این توانمندی معمولاً به تدریج و در اثر فعالیت های مختلف در میدان کسب و کار در فرد درونی شده و جزئی از عادات و رفتار او می شود که می تواند به مثابه عادت واره کسب و کار راهنمای عملی وی باشد. هدف تحقیق حاضر طراحی شاخص های سنجش مفهوم عادت واره کسب و کار است. جامعه آماری کلیه اعضای فعال در شرکت های رشد و دانش بنیان دانشگاه فردوسی مشهد و حجم نمونه که به روش نمونه گیری به شکل تصادفی از لیست اعضای شرکت ها انتخاب شده، برابر با 204 نفر است. عادت واره کسب و کار در این تحقیق شامل چهار بعد نوآوری، تعامل اجتماعی، بازارگرایی و ارائه طرح کسب و کار بر اساس چهار نوع سرمایه در میدان کسب و کار است. یافته های تحقیق نشان می دهد که نمره میانگین شاخص عادت واره کسب و کار اعضای شرکت های رشد و دانش بنیان دانشگاه در حد متوسط است. از بین ابعاد مرتبط با این شاخص میانگین متغیر نوآوری از سایر ابعاد دیگر عادت واره کمتر است در حالی که سه بعد دیگر تقریبا در حد متوسط با هم برابر هستند. نتیجه پژوهش اینکه استراتژی شکل گیری عادت واره کسب و کار داشتن توانمندی بازارگرایی با شناخت مناسب بازار، توانایی تعاملات اجتماعی در کسب و کار با استفاده از روابط عمومی بالا، داشتن توانایی نوآوری در تمام بخش های کسب و کار و داشتن توانایی تجاری سازی یعنی قدرت ارائه ایده های مناسب و کاربردی است.
۳۱.

چگونگی شکل گیری شخصیت کارآفرین با رهیافت نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال هفدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 28 - 1

کلید واژه ها: کارآفرین شرکت های دانش بنیان نظام استاد شاگردی منش سازنده خودآئینه سان بازاندیشی هویت میدان آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۷۳
این پژوهش با هدف بررسی و شناخت شرایط به وجود آمده برای رسیدن فرد به کارآفرینی با تأکید بر منش و میدان اجتماعی انجام شد. پژوهش حاضر در صدد بود تا با استفاده از راهبرد نظریه زمینه ای، مدل پارادایمی کارآفرینی را در جامعه هدف خود ترسیم نماید، جامعه هدف کلیه کارآفرینانی بودند که به عنوان شرکت دانش بنیان به ثبت رسیده اند. تعداد شرکت های دانش بنیان، 53 مورد در خراسان رضوی می باشد، شیوه نمونه گیری اشباع نظری و تعداد کارآفرینان نمونه تحقیق، 20 بودند. در جمع آوری داده ها از تکنیک مصاحبه عمیق استفاده شد؛ کارآفرین با تربیت در خانواده دموکراتیک و قرار گرفتن در نظام استاد- شاگردی و شکل گیری منش سازنده، ظرفیت هایی را به دست می آورد که به عنوان کارآفرین بالقوه شناخته می شود، او از استراتژی های مهارت دیدن اثربخش، مهارت شنیدن اثربخش، مهارت حل مسئله و دلبستگی خودانگیخته بهره می گیرد از این رو تصمیم به بازاندیشی هویت شخصی خود می گیرد. بعد از کسب افتخارات و تولید شغل، احساس نارضایتی از شرایط درونی و بیرونی خود می کند و پیوسته در حال بازاندیشی هویتی خود است.
۳۲.

فرایند تصمیم گیری زوجین در تأخیر فرزندآوری و شرایط اجتماعی دخیل در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 139 - 173

کلید واژه ها: تأخیر در فرزندآوری تصمیم گیری زوجین تحلیل روایت شرایط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۱۶۱
اهداف: مطالعه ی حاضر به منظور کشف فرایند تصمیم گیری زوجین در خصوص تأخیر فرزندآوری و همچنین درک و شناخت زمینه-های اجتماعی دخیل در تصمیم گیری آن ها انجام گرفته است. روش مطالعه: در این پژوهش که در سال 1399 در شهر مشهد انجام گرفت، نمونه ها (8 زوج مشهدی که از زندگی مشترکشان چند سالی گذشته بود و تمایل به فرزندآوری نداشتند) به صورت گلوله برفی انتخاب گردیدند و داده ها از طریق تکنیک مصاحبه ی روایی (فردی و زوجی) و با استفاده از روش کیفی تحلیل روایت گردآوری شدند. یافته ها: از تجزیه و تحلیل مضمونی داده ها پنج مضمون اصلی پدیدار شد که دامنه ی آن ها بدین قرار بود: کودک گران قیمت، شبکه اجتماعی منصرف کننده، شبکه اجتماعی خنثی، با همان تنها و ترجیحات رفاه طلبی. یافته های حاصل از تحلیل ساختاری روایت نشان داد که زوجین در فرایند زندگی خود با بحران ها، مسائل، نگرانی ها و تمایلاتی روبرو شده اند و در مواجهه با آن ها به بررسی و ارزیابی فرزندآوری پرداخته و تصمیم گرفته اند آن را به تعویق بیاندازند. برای زوجین، داشتن فرزند در آن موقعیت (دوره از زندگی) منجر به عدم رسیدن به اهدافشان می گردد و بر مشکلاتشان می افزاید. نتیجه گیری: وضعیت اقتصادی زوجین، شبکه اجتماعی، چگونگی رابطه با یکدیگر و اهداف و انگیزه های شخصی آن ها، در فرایند تصمیم گیری در خصوص تأخیر فرزندآوری، نقش قابل ملاحظه ای در هر دوره از زندگی داشته است.
۳۳.

نقش مشارکت ورزشی در توسعه الگوی جامعه پذیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در ورزش تربیتی (دانشگاهی) زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 85 - 114

کلید واژه ها: جامعه پذیری مشارکت ورزشی همسازی همانند گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۹۸
پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش مشارکت ورزشی در تدوین الگوی جامعه پذیری نوجوانان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را نوجوانان 13- 11 سال شرق ایران که تجربه ورزش منظم (حداقل سه بار در هفته به مدت یک ساعت و بیشتر)، حداقل در شش ماه اخیر را داشتند، تشکیل می دادند که 719 نوجوان به صورت خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش به منظور جمع آوری داد ه ها، پرسشنامه محقق ساخته ای است که بر مبنای طیف لیکرت و با 42 گویه طراحی شده بود. از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار PLS جهت تجزیه وتحلیل داده های تحقیق استفاده شد. نتایج نشان داد که مشارکت ورزشی تحت تأثیر سه عامل نگرش ها، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتار درک شده است که ازاین بین نگرش نوجوانان به ورزش بیشترین تأثیر را بر مشارکت ایفا می کند. یافته های پژوهش نشان داد که هرچه میزان مشارکت نوجوانان در ورزش افزایش یابد احتمال مواجه آن ها با برخی ارزش های رایج در محیط ورزشی افزایش یافته و به دنبال آن راحت تر می توانند به این ارزش ها توجه نمایند و در خود تطابق ایجاد نمایند، به دنبال افزایش میزان توجه به ارزش های گروه های مختلف همچون خانواده، دوستان، و ... در غالب هنجارهای ذهنی شرایط را برای فراگیری این ارزش ها و به دنبال آن انتقال ارزش ها محیا می کنند. هرچه این آموزش و فراگیری ارزش ها به صورت عمیق تر صورت پذیرد، نوجوانان نسبت به این ارزش ها وفادار شده و آن را جذب نموده با گذشت زمان این ارزشها را جذب و بدنبال آن درونی نموده و جزئی از هویت فردی و اجتماعی او قلمداد می گردد.
۳۴.

فراتحلیل مطالعات سرمایه اجتماعی و علمکرد شغلی

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال دوم شهریور ۱۳۹۸ شماره ۱۶
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۶۶۶
عملکرد شغلی، کنشی سازمانی و نهادی است که از سطح سرمایه اجتماعی بر شکوفایی و توسعه سازمانی تأثیر گذاشته و به مفهوم بازدهی و اثربخشی یا برآیند شغلی در یک سازمان اطلاق می شود. عملکرد شغلی تحت تأثیر هنجار شغلی، سرمایه درون و برون گروهی، اعتماد سازمانی و روابط اجتماعی قرارگرفته و آثار آن خلاقیت، نوآوری و شکوفایی سازمانی است. بر این اساس، پژوهش حاضر قصد دارد میزان تأثیر سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی در پژوهش های ایرانی را با استفاده از نرم افزار فراتحلیل کمی مورد بررسی قرار داده و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که سرمایه اجتماعی به چه میزان بر عملکرد شغلی تأثیر داشته و آن را تبیین می کند؟ به منظور انجام فرا تحلیل حاضر، ۱3 پژوهش مرتبط که در سال های ۱۳96-۱۳88 و با هدف ارزیابی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و عملکرد شغلی انجام و در فصلنامه های معتبر داخلی به چاپ رسیده بودند، انتخاب شدند. پژوهش های منتخب به روش پیمایشی در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا به انجام رسیده اند. در گام نخستِ ارزیابی پژوهش های منتخب، مفروضات همگنی و خطای انتشار، مورد بررسی قرار گرفتند که یافته ها حاکی از ناهمگنی اندازه اثر و عدم سوگیری انتشار مطالعات مورد بررسی داشت. در مرحله دوم، ضریب اندازه اثر کلی ارائه شده است. یافته های حاصل از 13 پژوهش نشان می دهند که اندازه اثر کلی سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی معادل 474/0است و توانسته درمجموع 47 درصد از تغییرات عملکرد شغلی را تبیین و پیش بینی نماید. برحسب فرمول کوهن می توان گفت که شدت اندازه اثر سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی در حد متوسط به بالا محسوب می شود.
۳۵.

جامعه شناسی نذر و موانعِ مسئولیّت پذیری و مشارکت اجتماعیِ کنش گران در نذرهایِ مالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 105 - 135

کلید واژه ها: نذرمالی مسئولیت پذیری اجتماعی مشارکت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۳۴۹
نذرهای مالی از منظر جامعه شناختی کنشی اجتماعی، اقتصادی، مشارکتی و  معطوف به خیر جمعی هستند که با توجّه به شرایط کنونی جامعه ما ظرفیت فراوانی برای توانمندسازی گروه های آسیب پذیر و مقابله با فقر دارند. بر این اساس، هدف این مقاله توصیف و تفسیر معنای پدیدهٔ نذر از منظر کنش گران، دلائل آن ها برای انتخاب روش های ادای نذر و در نهایت کشف موانع مسؤلیّت پذیری و مشارکت اجتماعیِ کنش گران است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون و به کارگیری مصاحبه نیمه ساختاریافته و روایتی، و با مراجعه به 18مشارکت کننده داده ها در شهر مشهد جمع آوری شد. براساس یافته ها، مشارکت کنندگان از حیث تفسیر معنای نذر به دو گروه آگاه و نیمه آگاه تفکیک می شوند. از مقایسه کنش این دو گروه مشخّص می شود که نوع کنش مشارکت کنندگان آگاه بیشتر عقلانی معطوف به هدف یا ارزش بوده و این دسته احساس مسئولیت پذیری بیشتری داشته ونذرهای مالی خود را به صورت اجتماعی و مشارکتی انجام می دهند. نوع کنش مشارکت کنندگان نیمه آگاه اغلب عاطفی معطوف به هدف یا ارزش بوده و روش های نذردهی انفرادی را برمی گزینند. یافته ها نشان می دهد که موانع مسئولیت پذیری و مشارکت اجتماعی در نذرهای مالی از دید مشارکت کنندگان در چهاردسته قرار می گیرند: آموزشی، فرهنگی، اقتصادی و مدیریتی. در نهایت براساس یافته ها برای رفع موانع پیش روی کنش گران نذر، مدلی مفهومی پیشنهاد شده است.
۳۶.

بررسی بیگانگی از مدرسه و تأثیر آن بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال یازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴۶ 121-140

کلید واژه ها: بیگانگی از مدرسه بی قدرتی بی هنجاری انزوای اجتماعی عملکرد تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۳۴۴
هدف این تحقیق، بررسی رابطه بین بیگانگی از مدرسه و عملکرد تحصیلی دانش آموزان شهر خواف بود. برای این منظور، 435 دانش آموز مدارس متوسطه دوم شهر خواف به صورت تصادفی و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به سؤالاتی در زمینه بیگانگی از مدرسه پاسخ دادند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای مشتمل بر سه بعد اصلی بی قدرتی، بی هنجاری و انزوای اجتماعی استفاده گردید که پایایی به روش ضریب آلفای کرونباخ این ابعاد به ترتیب 88/0، 96/0 و 97/0 محاسبه شد. از نرم افزارهای SPSS و AMOS برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها نشان داد که بیگانگی از مدرسه با عملکرد تحصیلی رابطه منفی و معنی داری داشتند. همچنین در بررسی رابطه بین ابعاد بیگانگی از مدرسه و عملکرد تحصیلی نتایج حاکی از آن بود که بین دو بعد بی هنجاری و انزوای اجتماعی با عملکرد تحصیلی رابطه منفی و معنی داری برقرار بود، با این حال بی قدرتی با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت و معنی داری داشت. همچنین دانش آموزان دختر و پسر بیگانگی، بی قدرتی، بی هنجاری و انزوای اجتماعی متفاوتی داشتند، بدین ترتیب که در سه متغیر بی هنجاری، انزوای اجتماعی و بیگانگی، دانش آموزان پسر نمرات بیش تری کسب کرده اند، این در حالی است که دانش آموزان دختر بی قدرتی بیشتری نسبت به دانش آموزان پسر تجربه کرده اند. در نهایت، دانش آموزان پایه های مختلف تحصیلی نمرات متفاوتی در بیگانگی از مدرسه و ابعاد آن کسب کرده بودند. بنابراین نتایج این تحقیق نشان داد که بیگانگی بیشتر از مدرسه، عملکرد تحصیلی دانش آموزان را کاهش خواهد داد.
۳۷.

تحلیل وضعیت، شرایط و پیامد های سرمایه مورد منازعه در آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۱ 81 - 114

کلید واژه ها: مطالعه کتاب خواندن نظریه ابرتابع رفتار دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۳۱۲
تلاش پژوهش حاضر، پاسخگویی به این سؤال است که معلمان در میدان آموزش برای دستیابی به کدام سرمایه با یکدیگر رقابت دارند؟ و شرایط و پیامد های این رقابت را چگونه تجربه می کنند؟ بدین منظور چارچوب مفهومی پژوهش براساس نظریات بوردیو تدوین گردید. مشارکت کنندگان این تحقیق عبارت بودند از معلمان نواحی هفت گانه آموزش و پرورش شهر مشهد که با استفاده از نمونه گیری هدفمند، نمونه گیری نظری و معیار اشباع نظری با 31 نفر از آنها مصاحبه گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است معلمان در سال های گذشته برای کسب و ارتقای سرمایه فرهنگی تجسم یافته در میدان آموزش تلاش می کردند، اما در سال های اخیر (اواخر دهه هشتاد) تحت تأثیر صوری شدن ضمن خدمت، بازدارندگی قوانین میدان آموزش، مشکلات منزلتی، محوریت یافتن مدرک تحصیلی، محوریت یافتن ضمن خدمت، عوامل فردی، مشکلات اقتصادی و اقتصادگرایی، این شکل از رقابت رو به کاهش بوده و به جای آن رقابت اقتصادی و رقابت برای دستیابی به سرمایه فرهنگی نهادی شکل گرفته است. این امر بیانگر «تغییر سرمایه مورد منازعه از سرمایه فرهنگی تجسم یافته به سرمایه فرهنگی نهادی/ اقتصادی در میدان تولید آموزش» است. شکل گیری این پدیده از یک سو، موجب اُفت فعالیت فراغتی، تضعیف سلامت جسمانی روانی و تضعیف عادت واره نهادی آنها است و از سوی دیگر، توانمندسازی اقتصادی و توانمندسازی علمی ضعیف معلمان را در پی داشته است.
۳۸.

عوامل مؤثر بر تداوم فعالیت در حوزه صنایع دستی به لحاظ جامعه شناختی: مطالعه موردی صنعتگران شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۷) 297 - 324

کلید واژه ها: صنایع دستی احراز هویت پیامد های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۲
صنایع دستی در هر فرهنگی از شاخص های بنیادین احراز هویت و اعتبار معنوی و تاریخی ملت ها بوده و بررسی اهداف تولید آن در دورانی صنعت مدرن از ضرورتی قابل توجه برخوردار است . این پژوهش پیرامون دلایل جامعه شناختی تداوم صنایع دستی با تاکید بر مشاغل موجود در شهرستان مشهد انجام شده و روش انجام آن به شکل کیفی و مبتنی بر نظریه زمینه ای است. داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه های انفرادی نیمه ساختار یافته با هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی گردآوری شده و به منظور اعتبار بخشی به نتایج حاصله هم بخشی از پژوهش به روش مشاهده مشارکتی انجام گردیده است . پس از پیمودن مراحل سه گانه کدگذاری مطابق الگوی پیشنهادی اشتراوس و کوربین ، پدیده مرکزی تحقیق با عنوان "پرداختن به فعالیت هنری در زمینه تولید صنایع دستی و تداوم آن " شناسایی و مدل پارادایمی متناظر با آن تدوین شد . این پدیده نشانگر ایده ها و مقاصد اجتماعی است که توجیه کننده انجام این حرفه سنتی در دوران معاصر است . نتایج این تحقیق نشان می دهد که داشتن ذائقه هنری ، عناصر محرک فعالیت هنری و تاثیر پذیری محیطی و معنوی مهمترین شرایط علی موثر بر پدیده مذکور بوده و پیامد اصلی را 3 مقوله تاثیر بر جامعه مخاطب ، کسب جایگاه اجتماعی و پیامدهای اجتماعی مرتبط با موضوع شکل می دهد که منجر به تداوم صنایع دستی در طبقه اجتماعی جدیدی به رغم افول آن در خاستگاه سنتی اش گردیده است .
۳۹.

بررسی جامعه شناختی رابطه بین عوامل سرمایه ای، اخلاق کار و عملکرد شغلی (مورد مطالعه: کارکنان شهرک صنعتی کلات مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 130 - 91

کلید واژه ها: عوامل سرمایه ای اخلاق کار عملکرد شغلی شهرک صنعتی کلات مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
با توجه به نقش برجسته نیروی انسانی در تحقق اهداف سازمانی، وجود نیروهایی با عملکرد شغلی بالا نیازمند رعایت اخلاق کار و مدیریت دارایی های مشهود و نامشهود است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی جامعه شناختی رابطه بین عوامل سرمایه ای، اخلاق کار و عملکرد شغلی در بین کارکنان شهرک صنعتی کلات مشهد است.  نوع تحقیق براساس هدف پژوهش از نوع کاربردی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، روش پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، همه کارکنان شهرک صنعتی کلات تعیین شدند و 280 نفر از آنان به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق برای سنجش متغیرهای سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی، اخلاق کار و عملکرد شغلی، پرسشنامه های محقق ساخته بودند که با استفاده از اعتبار محتوا و اعتبار سازه، تعیین اعتبار و با استفاده از همسانی درونی به روش آلفا کرونباخ تعیین پایایی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد، از میان عوامل سرمایه ای، فقط سرمایه اجتماعی بر اخلاق کار کارکنان و سرمایه اجتماعی و فرهنگی بر عملکرد شغلی تأثیر معنادار و مثبت دارد، اما سرمایه اقتصادی تأثیر معناداری ندارد. همچنین اخلاق کار بر عملکرد شغلی کارکنان تأثیر معنادار دارد. مربع ضریب همبستگی چندگانه مدل معادله ساختاری نشان می دهد متغیرهای مستقل به میزان 33 درصد، واریانس متغیر وابسته اخلاق کار و به میزان 39 درصد واریانس متغیر وابسته عملکرد شغلی را تبیین می کنند؛ نتیجه اینکه، برای افزایش عملکرد شغلی کارکنان، ضمن رعایت اخلاق کار، باید عوامل سرمایه ای به خصوص سرمایه اجتماعی و فرهنگی کارکنان مورد توجه مدیران عامل شرکت ها قرار گرفته و تقویت شود.
۴۰.

اشتغال زنان و پایداری خانواده : ارائه یک رهیافت جدید برای حل تعارضات در تحقیقات پیشین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 37-73

کلید واژه ها: اشتغال زنان پایداری خانواده رویکرد علی - مقایسه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۰۲
این مقاله با هدف بررسی تاثیر اشتغال زنان متاهل برپایداری خانواده هایشان شکل گرفته است.برای پاسخ نیازمند مقایسه بین دو گروه نمونه از خانواده هایی بودیم که در زمینه اشتغال یا عدم اشتغال زن متفاوت بودند.بر همین اساس پیمایشی بین زنان متاهل25 تا 45 ساله صورت گرفته است. سازه پایداری خانواده را با ده مولفه پایداری سنجیدیم.ناهمسازی موجود درداده ها را با تحلیل عاملی اکتشافی در ابعاد متغیر پایداری خانواده تبیین نمودیم که در طی آن مشخص شدکه این سازه دارای سه مولفه ناهمساز و متفاوت با همدیگر است.به بیانی دیگردرجامعه فعلی ما، سه نوع خانواده پایدار وجود دارد که بر حسب نوع نقش مسلط زن یا مرد، با همدیگر تمایز دارند. بنابراین این مفهوم وسیع تر از آن است که بتوان آن را در یک غالب مطرح نمود نتایج متفاوت تحقیقات پیشین نیز از اینجا سرچشمه می گیرد. ساختارخانواده درجامعه هدف نزدیک به 73 درصد از مدل اقتدارگرایانه پیروی میکندکه بیش از50 درصدآن سهم خانواده هایی با اقتدارمردانه است. با وجود تاثیر معنا دار اشتغال زنان بر ابعاد سازه پایداری خانواده،سهم این تاثیر فقط 10درصد است و اشتغال زنان علی رغم آنچه به نظر می رسد سهم مهمی از این جهت ندارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان