علی اکبر مجدی

علی اکبر مجدی

مدرک تحصیلی: استادیار جامعه شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
پست الکترونیکی: majdi@um.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۷ مورد.
۱.

مطالعه پدیدارشناختی معنای توسعه در بین مناطق حاشیه نشین شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه حاشیه نشین پدیدارشناسی مدیریت شهری رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 353 تعداد دانلود : 67
توسعه ساختاری اجتماعی-فرهنگی دارد؛ بدین جهت مطالعه ساختار فهم آن در بین مناطق حاشیه نشین، می تواند بهره مندی اکثریت جامعه از آثار توسعه و عدالت توزیعی را که به معنی تقسیم عادلانهٔ فرصت ها و بهره مندی از آثار و پیامدهای آن است، تأمین کند و اولویت بندی تأمین نیازهای حداقلی را نیز برای مناطق حاشیه نشین امکان پذیر سازد. بدین منظور برای درک معنای توسعه و تجربهٔ زیستهٔ افراد در میان حاشیه نشینان، با روش پدیدارشناسی با ۴۳ نفر از حاشیه نشینان مصاحبهٔ عمیق و نیمه ساختاریافته انجام شد. یافته ها نشان داد که حاشیه نشینان توسعه را به مثابهٔ پیشرفت محوری، اخلاق محوری، شفاف محوری، کیفیت محوری و روان محوری می دانند و از دیدگاه آن ها، توجه به مناطق حاشیه نشین از طریق مؤلفه های اشاره شده باعث ازحاشیه درآمدگی این مناطق خواهد شد. همچنین، چرخش مؤلفه های میانی از طریق یک بسط تئوریک ساختار شکل گیری منش قدرتمندانه شهری را به عنوان مقوله محوری این تحقیق نشان داد.
۲.

تجربه زیسته زنان از پدیده ازدواج زودهنگام: یک بررسی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ازدواج زودهنگام زنان انفعال کودکی کودک همسری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 996 تعداد دانلود : 557
کودک همسری با واردکردن دختران بدون آمادگی و توان جسمی، روانی و اجتماعی لازم، از کودکی به مرحله بزرگ سالی، چالش هایی جدی برای آن ها به وجود می آورد. مسئله کلیدی در این ارتباط تأثیرگذاری پیچیده و چندسطحی این پدیده بر شئون مختلف زندگی عاملان اجتماعی موردنظر است که بررسی این پدیده را منوط به واکاوی ژرفانگرانه تجربه زیسته زنان از ازدواج زودهنگام در بستر اجتماعی و فرهنگی پیرامونشان می کند. در تحقیق حاضر با رویکرد کیفی، مبتنی بر نظریه زمینه ای، به بررسی مسئله مذکور در میان دختران 13 تا 17 سال، در روستای بقمچ، از توابع بخش مرکزی شهرستان چناران که تجربه ازدواج زودهنگام داشته اند، پرداخته شده و در مجموع با 10 نفر از این دختران مصاحبه شده است.بر مبنای نتایج تحقیق، عواملی همچون «رواج بین نسلی ازدواج زودهنگام»، «بی اهمیتی تحصیل دختران»، «فشار اجتماعی بر دختران مجرد»، «محیط فرهنگی بسته و درون نگر جامعه روستایی»، «محوریت مردسالاری در نظام اجتماعی جامعه روستایی» و «عدم پذیرش عشق پیش از ازدواج» بر رخداد «کودک همسری: تلفیق انفعال کودکانه و اقتدار سنت مدارانه» مؤثر است. مشارکت کنندگان در تحقیق، در مقابلِ پدیده کودک همسری، راهبردهایی مانند «سهل گیری در گزینش همسر»، «تقدیرگرایی در تن دادن به زندگی زناشویی»، «تعجیل در یاددهی اصول زناشویی» و «همسرگزینی در شبکه خویشاوندی» را در پیش می گرفتند و پیامدهایی از قبیل «به خطرافتادن سلامتی جسمانی»، «فشار روانی ناشی از عدم آمادگی پذیرش نقش همسری و مادری»، «تداوم سنت های اجتماعی پشتیبان ازدواج زودهنگام»، «تجربه بیگانگی از خود در نقش همسری» و نهایتاً «انزوای اجتماعی» را می پذیرفتند.   
۳.

نقش حمایت های اقتصادی دولت بر توانمندسازی مناطق سکونتگاهی غیر رسمی (مطالعه موردی: شهرستان رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه نقش دولت حمایت های اقتصادی فقر توانمندسازی مناطق سکونتگاهی غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 758 تعداد دانلود : 909
امروزه پاسخ ب ه نیازهای در حال افزایش جامعه -که طالب بیشترین تسهیلات و بالاترین کیفیت زندگی هستند- دشوار شده است اما دولت ها امکانات خودشان را در جهت بهبود زندگی مردم به کار میگیرند تا فرایند عدالت اجتماعی با محوریت توانمندسازی در مناطق سکونتگاهی غیررسمی شهری که از جمله مهم ترین سکونتگاه های جمعیتی هستند و بیشتر فعالیت های غیر مولد اقتصادی که ارتباط مستقیم با فعالیت های مولد اقتصاد شهری را دارد، اتفاق بیفتد. هدف از این مطالعه بررسی میزان تاثیرگذاری حمایت های اقتصادی بر توانمندسازی مناطق سکونتگاهی غیررسمی می باشد، بدین جهت با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به جمع آوری داده ها از طریق فرمول کوکران 383 نفر از افراد سرپرست خانوار در سکونتگاهای غیررسمی شهر رشت پرداخته شد.یافته ها نشان داد که در اغلب موارد میانگین شاخص ها و گویه های مورد مطالعه، دارای میانگین پایین تر از حد متوسط نظری می باشند یعنی حمایت های اقتصادی دولت نتوانسته بهبودی در وضعیت زیست مناطق سکونتگاهی غیررسمی ایجاد کند اما بر اساس آزمون کای دو، بیشترین حمایت های اقتصادی دولت به ترتیب متعلق به شاخص بهبود دسترسی بهداشتی و درمانی، شاخص تنوع بخشی رژیم غذایی، و افزایش توان و قدرت خرید می باشد. در مجموع حمایت های اقتصادی دولت در چندسال گذشته، نتوانسته است به صورت قابل قبول بر روی توانمندسازی مناطق سکونتگاهی غیررسمی تاثیرگذار باشد.
۴.

زنان در هزارتوی اشتغال: بررسی کیفی راهبردهای زنان در دستیابی به فرصت های شغلی (مورد مطالعه: زنان شاغل شهر مشهد در سال 1398- 1399)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلمات کلیدی: کاریابی بازار کار هویت یابی امنیت شغلی استقلال اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 631 تعداد دانلود : 60
اشتغال زنان، به واسطه زمینه های تاریخی فرهنگی و شرایط ساختاری مختلف، عموما با چالش ها و موانع جدی روبرو بوده است. واکاوی تجارب و شناسایی راهبردهای زنان در به دست آوردن فرصت های شغلی می تواند در روشن ساختن این چالش ها و راه های غلبه بر آنها موثر باشد. روش انجام پژوهش حاضر کیفی و مبتنی بر نظریه زمینه ای بوده است. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با نوزده تن از زنان شاغل در شهر مشهد به دست آمده است. مطابق با نتایج حاصل، پدیده مرکزی تحت عنوان «کاریابی زنان: موازنه میان هویت یابی، امنیت جویی و استقلال طلبی» صورت بندی شد. این پدیده با مجموعه ای از شرایط زمینه ای از قبیل «گسترش فرصت های شغلی ناپایدار در بازار کار» و «تحول در معیارهای اعتباریابی زنان در جامعه ایرانی»، شرایط علی همچون «چگالی زنان شاغل در شبکه اجتماعی پیرامونی»، «چالش های نقشی- هویتی» و «برخورداری از مهارت ها و مدارک حرفه ای» و همچنین شرایط مداخله ای مانند «تحصیلات»، «تاهل و تجربه اقتصادی مرتبط با آن» و «تجربه زیسته در خانه پدری» احاطه شده بود. اتخاذ راهبردهایی نظیر «پرسه زنی در بازار کار»، «تجربه های کارآفرینانه»، «کاریابی مبتنی بر تجارب پیشین» و «تکیه بر شبکه های اجتماعی پیرامونی»، پیامدهایی از قبیل «اولویت یابی درآمد بر امنیت شغلی»، «استقلال نسبی اقتصادی زنان» و «زنانه شدن تدریجی بازار کار» به دنبال داشته است.
۵.

بررسی عمومیت شیوه های مدیریت اقتصادی خانواده در مشهد و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانواده اقتصاد خانواده مدیریت اقتصاد خانواده چرخه زندگی خانواده وضعیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 573 تعداد دانلود : 535
چگونگی اداره امور خانواده دغدغه بسیاری از افراد جامعه است؛ در واقع، مدیریت مناسب اقتصاد خانواده مهارتی است که افراد تلاش می کنند بدان دست یابند. این موضوع نیز مانند سایر پدیده های انسانی - اجتماعی به عوامل گوناگونی مرتبط است و بین خانواده ها به اشکال متفاوتی ظاهر می شود. در مقاله حاضر دو هدف اساسی در نظر گرفته شده است؛ نخست شناسایی میزان عمومیت سبک های مختلف مدیریت اقتصادی خانواده و دوم عوامل مرتبط با انتخاب این سبک ها بین خانواد های مشهدی. روش پژوهش استفاده شده، پیمایش و ابزار آن، پرسش نامه است. جامعه آماری، همه سرپرستان خانوار ساکن در شهر مشهد در سال 1398 است. حجم نمونه با فرمول کوکران برآورد شد و در مجموع 369 نفر بررسی شدند. براساس شاخص های این پژوهش، بیش از نیمی از خانواده های مشهدی (54 درصد) در مدیریت اقتصادی خانواده خود عقلانی عمل می کنند. متغیرهای نوع روابط در خانواده، تحصیلات سرپرست خانواده، وضعیت اقتصادی، وضعیت فرهنگی، وضعیت اجتماعی و طبقه اجتماعی رابطه مثبت و معناداری با سبک مدیریت اقتصادی خانواده دارند. براساس نتایج تحلیل مسیر، مهم ترین متغیر تأثیرگذار، تعداد منابع درآمدی خانواده ها بوده است؛ به این معنا که در صورتی که بیش از یک نفر در خانواده درآمد داشته باشد، مدیریت خانواده به سمت سبک های غیر عقلانی گرایش پیدا می کند؛ ازاین رو، بسیج منابع (پرهیز از تک روی های اقتصادی) بدون ایجاد روابط چندحاکمیتی در خانواده می تواند تأثیر مهمی در اصلاح الگوی مدیریت در خانواده ها داشته باشد و سطح مطلوبیت و رضایتمندی را در خانواده ها افزایش دهد.
۶.

Tourism Development in Rural Areas; Systematic Review of Studies(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Tourism tourism development rural tourism development Basic factors

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 603 تعداد دانلود : 554
Purpose - This study, reviewing the literature in rural tourism development, has extracted factors affecting tourism development in rural areas . Design/methodology/approach - Using five approaches in rural tourism development and using a systematic review, this study has extracted factors affecting tourism development in rural areas; Therefore, the researcher studied the existing research in this field and finally 33 articles were selected that were appropriate to the purpose of the research. Finding - Factors of tourism development in rural areas fall into four categories: economic, managerial, socio-cultural and attractions. Regarding the economic factors, investing in the region and the region's willingness to invest were more important. Regarding cultural-social factors, much attention has been paid to issues such as villagers' participation, security in the village, the spirit of hospitality and education to the villagers in tourism. Planning and attention by the government, as well as efficient local management, are key factors in management, and about attractions, natural attractions such as natural landscapes, communication attractions such as proximity to cities and having access to roads and Communication and welfare attractions such as having accommodation facilities have been very prominent. Research limitations/implications - Carrying out further studies to classify the factors affecting tourism according to the climatic and cultural diversity of the villages. Weighting of extracted factors and planning on factors that have more weight and conducting studies by providing operational solutions for tourism development are needed. Unable to read some articles because of lack of full text. Practical implications - All economic, managerial, socio-cultural factors and attractions are essential in achieving tourism development with just slight defferent in impact weight. Therefore, it is necessary to have a comprehensive view of all factors in order to policy in rural tourism. The present study also showed the need for research to provide solutions for tourism development; Therefore, considering the community-based, economic, geographical and sustainable development approaches, it is necessary to provide solutions for the development of rural tourism with a comprehensive view of all factors. Originality / value - The novelty of the article is the use of systematic review method, which has received less attention from researchers in this field. The results of this research will be used among three bodies: scientific and elite, social and popular, organizational and managerial.
۷.

معنای توسعه در فضاهای پیراشهری؛ یک مطالعه پدیدارشناختی (مورد: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه پیراشهری پدیدارشناختی مدیریت شهری رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 29 تعداد دانلود : 208
ساختار جمعیتی در پیرامون شهر ها و بافت سکونتگاهی پرتراکم، شکل بنیادین و جدیدی را در جهت بهبود بخشی به زندگی شهری مطالبه می کند، شناخت این فرم از نیازها در قالب توسعه مندی از دیدگاه پیراشهرنشینان باعث برنامه ریزی و سیاست گذاری صحیح در فضاهای شهری و پیراشهری می شود. بدین منظور برای درک معنای توسعه و تجربه زیسته افراد در فضاهای پیراشهری با روش پدیدارشناسی 43 نفر از پیراشهرنشینان (به مرحله اشباع نظری رسید) مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته اجرا شد. یافته های پژوهش از طریق نرم افزار  MAXQDA 2020 مورد رصد قرار گرفت و همچنین در فرایند نهایی سازی جهت روایی و شفافیت انعکاس مقوله نهایی از نرم افزار ATLAS.ti 7.5 استفاده شد، یافته ها نشان دادند که پیراشهرنشینان فهم معنای توسعه در فضاهای پیراشهری را به مثابه پیشرفت محوری، اخلاق محوری، شفاف محوری، کیفیت محوری و روان محوری، تعبیر می کنند از دیدگاه پیراشهرنشینان توجه به مناطق پیراشهری از طریق مؤلفه های اشاره شده باعث از حاشیه درآمدی این مناطق خواهد شد. همچنین چرخش مؤلفه های میانی از طریق یک بسط تئوریک ساختار شکل گیری منش قدرتمندانه شهری را بر پایه این پژوهش شناسایی و تنظیم شد. با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد می شود مؤلفه های بهره مندی اکثریت جامعه، فراگیری دانش، بالا رفتن سطح اطلاعات مردم و افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی بر مبنای رویکرد مشارکتی افزایی در جهت تعادل بخشی سکونتگاه های پیراشهری در دستورکار قرار گیرد.
۸.

مطالعه جامعه شناختی مصرف نمایشی پوشاک؛ مورد مطالعه: ساکنان 15-55 ساله شهر بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف نمایشی پوشاک همنوایی تمایزطلبی جلوه گری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 827 تعداد دانلود : 909
امروزه مصرف پوشاک، دچار تغییرات وسیعی شده و در ورای تأمین نیاز های ضروری، به عرصه ای برای بازتعریف هویت افراد، بدل شده است ؛ این پژوهش، به دنبال  بررسی این نکته است که افراد مورد مطالعه در شهر بیرجند، چه دلایلی را درباره مصرف نمایشی پوشاک، ابراز کرده و این پدیده از سوی آنان، چگونه درک و تفسیر می شود. این تحقیق، با رویکردی کیفی و با استفاده از روش نظریه زمینه ای انجام گرفته است. بنابراین با روش نمونه گیری نظری و هدفمند، درمجموع با 31 نفر از ساکنان این شهر که در گروه سنی 15-55سال قرار داشته اند و ضمن داشتن تجربه مصرف نمایشی پوشاک، از توانایی لازم برای بیان تجارب فردی برخوردار بوده اند، مصاحبه عمیق به عمل آمده است. بر اساس یافته ها، همنوایی، تمایزطلبی و جلوه گری، «شرایط علّیِ» مصرف نمایشی بوده است. همچنین دسترسی به منابع و عادات مصرفی از شرایط زمینه ایِ این نوع مصرف بوده و افراد برای تصمیم گیری در مصارف نمایشی از راهبردهای رقابت، مبادله و مدیریت احساسات استفاده کرده اند. 
۹.

تبیین جامعه شناختی مصرف نمایشی پوشاک (مطالعه موردی: شهر بیرجند- دی ماه 1399)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف مصرف نمایشی پوشاک بیرجند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 806 تعداد دانلود : 728
امروزه مصرف پوشاک، کارکرد اصلی خود را تا حدود زیادی ازدست داده و در ورای تأمین نیازهای واقعی، به عرصه ای برای ابراز هویت و پاسخ گویی به نیازهای اجتماعی افراد، بدل شده است.هدف از این پژوهش، تبیین جامعه شناختی مصرف نمایشی پوشاک در شهر بیرجند بوده و سعی شده است تا تأثیر عاملیت انسانی و عوامل ساختاری در تکوین این پدیده، موردبررسی قرار گیرد. ازآنجاکه محقق با تمرکز بر روی متغیرها، قصد مطالعه یک واقعیت اجتماعی از بیرون را داشته است، رویکرد مناسب، رویکرد کمی بوده است؛ لذا داده های لازم برای آزمون فرضیات تحقیق، با روش پیمایش و از طریق پرسشنامه، گردآوری شده است. بر این اساس، محقق با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، 383 نفر از ساکنان شهر بیرجند را با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، برگزیده است.اعتبار صوری ابزار از طریق قضاوت داوران، شاخص وزنی متغیرها به وسیله آزمون تحلیل عاملی و پایایی ابزار با آزمون آلفای کرونباخ، محاسبه گردیده است.نتایج این تحقیق نشان داد که متغیرهای همنوایی، تمایزطلبی، جلوه گری، فرصت های خودنمایی، محدودیت های اجتماعی و عادات مصرفی، بر مصرف نمایشی پوشاک، تأثیر معناداری داشته اند . البته دسترسی به منابع، تأثیر معناداری بر این متغیر نداشته است. به علاوه، ازنظر میزان مصرف نمایشی پوشاک، بین زنان و مردان، تفاوت معناداری مشاهده نشده است.یافته های این پژوهش، با بخشی از مباحث نظری که از سوی نظریه پردازانی چون: زیمل، وبلن و بوردیو، درباره مصارف نمایشی و کارکرد هویت بخشی آن ها ارائه شده است، در جامعه موردمطالعه، همسویی دارد.
۱۰.

تبیین جامعه شناختی اعمال خشونت خانگی زنان علیه مردان در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت خانگی علیه مردان تجربه خشونت مشاهده خشونت احساس بی عدالتی رضایت از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 296 تعداد دانلود : 309
خشونت خانگی علیه مردان دارای پیامدهای کژکارکردی متعددی است که نه تنها فرد و خانواده را متاثر می سازد بلکه سطوح میانی و کلان جامعه را نیزتحت تاثیر خود قرار می دهد. تحقیق حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی اعمال خشونت خانگی زنان علیه مردان انجام شد. این تحقیق از نوع توصیفی-تبیینی بود که طی آن داده ها از میان زنان متاهل بین 18 تا 65 سال شهر مشهد در سال 1398 با حجم نمونه 394 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیزاز نرم افزارهای Spss و Amos استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین کلی خشونت خانگی علیه مردان در یک بازه 0 تا 100 به مقدار 16/18 بدست آمد و به طورکلی، 4/75 % مردان مورد خشونت کمی قرار گرفته، 3/21% متوسط و 3/3% نیز مورد خشونت شدید قرار گرفتند. همچنین در بین ابعاد خشونت، بیشترین میزان به بعد روانی (09/21) تعلق داشت. در بین متغیرهای مستقل، تجربه خشونت، مشاهده خشونت، احساس بی عدالتی و رضایت از زندگی اثر معناداری بر متغیروابسته داشتند که بیشترین تاثیر متعلق به تجربه خشونت (50/0) بود. بنابراین طبق یافته ها متغیرهای اجتماعی نقش مهمی در تسهیل رفتارخشونت آمیز علیه مردان داشتند، که نیازمندی های آموزشی را از طریق مدرسه، رسانه و خانواده ضرورت می بخشد.
۱۱.

تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی با تمایل جوانان به خرده فرهنگ گروه های منحرف خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی تمایل به عضویت پایبندی به تعهدات دینی خرده فرهنگ منحرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 23 تعداد دانلود : 85
زمینه و هدف : پیوندهای اجتماعی جوانان، آنان را در موقعیت هایی قرار می دهند و سبک زندگی خاصی را به آنان پیشنهاد می کنند. بنابراین بررسی چگونگی این روابط اجتماعی و نیز گرایش آنان به خرده فرهنگ های خاص در نوع زندگی آینده آنان جزو عوامل تعیین کننده خواهد بود. هدف این پژوهش تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی با تمایل جوانان به خرده فرهنگ گروه های منحرف خارجی می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع تحقیق، کمی است که از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد می باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 200 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسش نامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه از طریق اعتبار صوری انجام، و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (سرمایه اجتماعی 0/81 و تمایل به عضویت در گروه های منحرف 0/89) مورد تأیید قرار گرفت. داده ها توسط آزمون های آماری ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیری با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : یافته های پژوهش نشان می دهد که میان سرمایه اجتماعی و مؤلفه های آن (اعتماد، انسجام، مشارکت و تعهد) با تمایل به خرده فرهنگ گروه های منحرف رابطه معناداری وجود ندارد. میان پایبندی به تعهدات دینی (0/375-) و شناخت و تمایل به عضویت در گروه های منحرف (0/351) با تمایل به خرده فرهنگ گروه های منحرف رابطه معنادار معکوس مشاهده شد. نتیجه گیری : با توجه به رابطه معکوس پایبندی به تعهدات دینی با تمایل به خرده فرهنگ گروه های منحرف می توان نتیجه گرفت که با افزایش پایبندی به تعهدات دینی در میان جوانان می توان از تمایل آنان به گروه های انحرافی کاست.
۱۲.

«بررسی جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر الگوی مصرف معلمان شهر تهران »(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی مصرف نهایی (وبلن) الگوی مصرف مصادره نهایی (دانلئویی) سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 712 تعداد دانلود : 833
معلمان بنا به نظر اندیشمندان علوم اجتماعی، و مطابق با اسناد تعلیم و تربیت نقش مهمی در بازتولید الگویی دارند. در تحقیق حاضر، واکاوی الگوهای مصرفی در بین معلمان به جهت تاثیر بازتولید فرهنگی و انتقال نسلی تدارک دیده شد. روش تحقیق از نظر شیوه گردآوری داده ها کمی و از نظر نوع هدف کاربردی ونیز، شیوه اجرایی آن از نوع کمی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان موظف(تعداد35797نفر)شاغل در مدارس دوره های ابتدایی و متوسطه شهر تهران 98-1397که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد400نفر به عنوان نمونه آماری برای اجرای پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته با تعداد38 سوال انتخاب شد، ضریب آلفای کرونباخ70% به دست آمد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری رگرسیون، تحلیل واریانس وتحلیل مسیر با کمک نرم افزارspss صورت گرفت. یافته های تحقیق نشان داد: سرمایه اجتماعی با 25/0 بیشترین شدت تأثیر بر الگوی مصرف معلمان بر اساس الگوی نهایی وبلن داشته است. همچنین متغیر سرمایه اجتماعی با الگوی مصرف نهایی همبستگی دارند. ضریب تعیین تعدیل شده مطابق با نوع الگوی مصرف نهایی(وبلن) معادل 263/0 و سطح الگوی مصرف مصادره نهایی(دانلئویی) معادل 27/0 بوسیله متغیرهای مستقل تبیین می شوند. نتایج تحقیق حاکی از آن است الگوی مصرف در بین معلمان شهر تهران با سرمایه اجتماعی و ابعاد سه گانه آن نسبت معکوس دارد و ازمیان عوامل زمینه ای سن و جنس با مصرف نهایی و مقطع تدریس و تاهل با مصرف مصادره نهایی رابطه معناداری وجود دارد. کلید واژگان: الگوی مصرف نهایی (وبلن)، الگوی مصرف مصادره نهایی (دانلئویی)، سرمایه اجتماعی.
۱۳.

تحلیل رابطه میان میزان مصرف رسانه ای (تلویزیون، ماهواره و اینترنت) با تجمل گرایی دربین زنان 15 تا 29 ساله شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف رسانه ای تجمل گرایی پایگاه اجتماعی-اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 242 تعداد دانلود : 293
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه میزان مصرف رسانه ای (تلویزیون، ماهواره و اینترنت) با تجمل گرایی زنان 29-15 ساله شهر مشهد بود که به روش پیمایش انجام شد. حجم نمونه برابر با 384 نفر بود که با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات نیز پرسش نامه بود. یافته ها نشان داد که تجمل گرایی زنان با میانگین 47 درصد (در دامنه 100-0) درحد متوسط و میزان مصرف رسانه ای آزمودنی ها با میانگین 6/23 درحد پایین بود. همچنین، پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانوادگی بیشتر افراد درحد متوسط بود. برطبق نتایج مشخص شد که بین میزان مصرف رسانه ای و تجمل گرایی زنان با ضریب همبستگی 127/0، رابطه معنادار و مثبت وجود داشت؛ یعنی با افزیش میزان مصرف رسانه ای، بر میزان تجمل گرایی نیز افزوده می شود. در این بررسی، بین متغیرهای پایگاه اجتماعی- اقتصادی خانواده، تحصیلات فرد و سن با تجمل گرایی زنان رابطه معنادار یافت نشد.
۱۴.

واکاوی و تحلیل تعیین کننده های باروری: فراتحلیلی از تحقیقات موجود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باروری عوامل تعیین کننده فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 232 تعداد دانلود : 741
باروری رفتار تجربی و بالفعل فرزندآوری یعنی تعداد فرزندان به دنیاآمده ای است که یک زن در طول 35 سال قابلیت باروری خود دارد و ناظر بر موالید زنده است. در سال های اخیر تحقیقات زیادی با موضوع تعیین کننده های باروری در ایران و سایر کشورها انجام شده است. در این تحقیق برآنیم تا تعیین کننده های باروری ده سال اخیر را در تحقیقات داخلی و خارجی بررسی کنیم. روش تحقیق در این پژوهش فراتحلیل است و جامعه آماری این تحقیق تمام مقالات معتبر علمی هستند که در ده سال اخیر در مجلات معتبر علمی داخلی و خارجی منتشر شده اند. در این مطالعه از بین 80 تحقیق مرتبط با موضوع، 45 تحقیق با موضوع تعیین کننده های باروری در بازه زمانی 1387-1397 هجری شمسی (2009-2019) میلادی) انتخاب شدند و با برنامه فراتحلیل جامع تحلیل شدند. نتایج مرور نظام مند درباره متغیرهای اثرگذار بر میزان باروری یا تعیین کننده های باروری در تحقیقات بررسی شده نشان داد که تاکنون 45 متغیر در این خصوص لحاظ شده است. اندازه اثر ثابت 770/0 و اندازه اثر تصادفی 695/0، تأثیر زیاد 45 متغیرها را بر میزان باروری نشان می دهد که از بین آن ها هفت متغیر قدرت زن در ساختار خانواده، تحصیل زنان در گذار اقتصادی، سن زیاد هنگام ازدواج، تناسب اندام زنان، سقط جنین، آموزش پدران در نگهداری از فرزند و تحصیلات زنان، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر باروری داشتند.
۱۵.

رفتار باروری زنان ایران همگام با فرایند تحولات خانواده در سه دهه ی گذشته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نرخ باروری خانواده خانوار تحولات خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 748 تعداد دانلود : 637
در این مقاله تحولات مربوط به باروری زنان در خانواده از سال 1360 تا 1390 با استفاده از روش تحلیل ثانویه ی آمار، اسناد و مدارک جمعیتی تحلیل شده است.نرخ رشد سالانه جمعیت کشور ایران در سال 1365 حدود 3.9% بوده که در سال 1390 به 1.3 درصد کاهش یافته؛ در چنین وضعیتی انتظار می رفت میزان رشد تعداد خانوارها متناسب با کاهش رشد جمعیت رو به افول بگذارد؛ درحالی که نرخ رشد سالانه ی تعداد خانوارها در سال های 1365 تا 75 حدود 2.51 درصد است که در مقایسه با سال 1390 حدود 3.89 درصد افزایش داشته است. هم چنین آمار مربوط به بعد خانوار نیز طی این سه دهه به ترتیب از 5.11 به 4.05 و 3.54 کاهش یافته است. بر اساس نظریه ی گذار جمعیتی دوم نشان از ورود ارزش های مدرنیسم و مظاهر آن (فردگرایی، صنعتی شدن و شهرنشینی) نظیر خانواده ی تک والد، تک فرزند، زوج زیستی و همباشی در کنار رشد پدیده ی طلاق دارد. در حال حاضر خانوارهای دارای جمعیت 7 نفر به بالا با سهم 2 درصدی از کل جمعیت در حال محو شدن هستند، نرخ رشد خانوارهای 3 تا 4 نفره که نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می دادند نیز رو به کاهش است و در مقابل خانوارهای تک نفره با سهم 7 درصدی در حال افزایش می باشند. می توان نتیجه گرفت که طی سه دهه ی اخیر کاهش ترجیح باروری، میل به زندگی مجردی و تشکیل خانوارهای مستقل پیش از ازدواج در کنار عامل دیگری به نام طلاق باعث کاهش بُعد خانوار و افزایش تعداد خانوارها شده که نشان دهنده ی ورود ارزش های مدرنیسم به عرصه ی خانواده ی ایرانی است.
۱۶.

فرآیند تغییرات فرهنگی ایرانیان (تحلیل روایت تغییرات در چند دهه اخیر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت فعالیت های خیریه شبکه های مجازی تحلیل گفتمان انتقادی فمینیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 361 تعداد دانلود : 537
  یکی از موضوعات اساسی همبسته با توسعه و نوسازی، تغییرات فرهنگی است. پژوهش ها نشان می دهند در چند دهه اخیر باورها، ارزش ها و نگرش های ایرانیان در حال تغییر بوده است. همچنین سمت و سوی این تغییر از سنتی و مذهبی به سمت عرفی و مدرن شدن و شدت آن نیز در میان طبقه تحصیلکرده جامعه بیشتر بوده است. عمده تحقیقات انجام شده تا کنون ناظر به میزان، گستره و عوامل موثر بر این تغییرات بوده اند. این پژوهش با رویکرد فردگرایی روش شناختی در پی شناخت فرآیند این تغییرات است و می خواهد دریابد تغییرات فرهنگی در یک فرد به چه صورت، چگونه و چرا اتفاق می افتند و مکانیزم این تغییر چیست. برای این منظور با استفاده از روش کیفی روایت پژوهی به بررسی و تحلیل روایت زندگی ۸ فرد پرداخته شده است. اگرچه شناخت دقیق فرآیند تغییر، مستلزم مطالعه کامل روایت ها و تحلیل آن هاست؛ اما اجمالا نتایج پژوهش نشان می دهند که تفاوت میان پرورش اجتماعی اولیه و ثانویه و ایجاد ناهماهنگی شناختی، تغییر منابع شناختی و دیگری های مهم زندگی فرد، منجر به تغییرات فرهنگی او در طول زمان می شوند. همچنین الگوهای تغییر در مردان عمدتا متاثر از وقایع کلان سیاسی و اجتماعی و در مورد زنان مبتنی بر تجارب زیسته و احوالات شخصی است.
۱۷.

سبک های مدیریت اقتصاد خانواده های مشهدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های مدیریت اقتصادی خانواده مدیریت عقلایی مدیریت غیر عقلایی مطلوبیت آینده گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 260
"مدیریت اقتصاد خانواده" به عنوان متغیری جامع در پژوهش های داخلی و خارجی کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی سبک های مختلف مدیریت اقتصادی خانواده های مشهدی است. روش تحقیق مورد بررسی تئوری زمینه ای با ابزار مصاحبه عمیق می باشد. جامعه آماری، کلیه سرپرستان خانوار ساکن در شهر مشهد در سال 1398 می باشند که در این بررسی 15 نمونه به روش هدفمند انتخاب شد. نتایج بدست آمده، دو سبک مدیریت عقلایی و غیر عقلایی را نشان داد. مؤلفه های اصلی مربوط به این مفهوم"بسیج منابع مادی و معنوی، مطلوبیت، توجه به بحران، تعادل در دخل و خرج و عادات مالی" می باشند. در این بین " آینده نگری و مطلوبیت" مهم ترین مؤلفه هایی هستند که تنوع در سبک های مدیریت اقتصادی در خانواده را موجب می شوند. در هر یک از این سبک ها، تیپ های دیگری نیز شناسایی شد. سبک های مدیریت اقتصادی عقلایی عبارتند از (عقلایی همه جانبه، عقلایی مطلوبیت گرا، عقلایی آینده گرا). سبک های غیر عقلایی مدیریت اقتصادی خانواده نیز عبارتند از (غیر عقلایی همه جانبه، غیر عقلایی مطلوبیت گرا و غیر عقلایی آینده گرا).
۱۸.

فردگرایی در بازی های تلفن همراه؛ یک تحلیل نشانه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشانه شناسی بازی های تلفن همراه فردگرایی دلالت رمزگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 984 تعداد دانلود : 201
به دنبال گسترش فناوری های ارتباطی جدید، معماری متنوع تری از فرآیند انتقال معنا در جهان رسانه ها در حال شکل گیری است. یکی از این روش ها، انتقال مفاهیم متعدد در کالبد بازی های مجازی است. بازی های مجازی به عنوان یک متن، مفاهیم زیادی را به کاربر خود انتقال می دهند. یکی از مفاهیمی که در حوزه رسانه کار بر روی آن کمتر انجام شده است، فردگرایی است. این مفهوم که از لحاظ جامعه شناختی نیز دارای اهمیت زیادی است، با توجه به روش نشانه شناختی بارت، در 16 بازی تلفن همراه مورد بررسی قرارگرفته است. بر اساس رمزگان پنج گانه بارت، چهار رمزگان فرهنگی حوزه مفهوم فردگرایی به عنوان جمع بندی یافته ها ارائه شده است؛ فضای شهری، حرکت به تنهایی، تکیه بر توانایی های فردی، چالش انسان با انسان.
۱۹.

تحلیل و واکاوی عوامل مؤثر بر یادگیری سازمانی؛ فراتحلیلی از تحقیقات موجود(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 109 تعداد دانلود : 995
اهمیت روزافزون یادگیری سازمانی در سازمان یادگیرنده، باعث انجام تحقیقات زیادی در سال های اخیر درباره عوامل مؤثر بر یادگیری سازمانی شده است. با توجه به افزایش تحقیقاتِ یادگیری سازمانی و شناسایی عوامل متعدد مؤثر بر آن، تحقیق حاضر درصدد بررسی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر یادگیری سازمانی در تحقیقات انجام شده در ایران است.روش تحقیق مقاله حاضر، فراتحلیل می باشد و جامعه آماری این تحقیق، همه مقالات معتبر علمی هستند که در سال های 1384 تا 1394 با موضوعات یادگیری سازمانی منتشر شده اند. ازاین رو در نهایت 39 تحقیق انتخاب و با نرم افزار CMA 2 تحلیل شدند. نتایج مرور نظامند درباره متغیرهای اثرگذار بر یادگیری سازمانی در تحقیقات مرور شده، نشان داد که تاکنون 26 متغیر در این حوزه بررسی شده است. همچنین نتایج فراتحلیل نشان می دهد که از بین عوامل اثرگذار بر یادگیری سازمانی، هوش سازمانی و سرمایه فکری اثرگذارترین عوامل بودند.براین اساس، هوش سازمانی (با اندازه اثر 76/0) و سرمایه فکری (با اندازه اثر 74/0) بیشترین تأثیر را بر یادگیری سازمانی داشتند.
۲۰.

فراتحلیل عوامل مؤثر بر اخلاق سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق سازمانی رضایت شغلی فرهنگ سازمانی تعهد سازمانی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 400 تعداد دانلود : 342
پیچیده تر شدن روزافزون سازمان ها و افزایش میزان کار های غیراخلاقی، غیرقانونی و غیرمسئولانه در محیط های کاری، توجه مدیران و محققان را به بحث اخلاق سازمانی و مدیریت آن معطوف کرده است. این توجه به موضوع اخلاق سازمانی باعث شد که در سال های اخیر تحقیقات زیادی درباره عوامل مؤثر بر اخلاق در محیط های کاری انجام شود. تحقیق حاضر درصدد بررسی مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر اخلاق سازمانی در تحقیقات انجام شده در ایران با استفاده از روش فراتحلیل است. جامعه آماری تحقیق همه مقالات معتبر علمی است که در سال های 1380 تا 1393 با موضوع اخلاق سازمانی منتشر شده است. در نهایت 36 تحقیق انتخاب و با نرم افزار CMA2 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که در مجموع رابطه 44 متغیر با اخلاق سازمانی در تحقیقات مختلف بررسی شده است. از بین این متغیرها، سه متغیر تعهد سازمانی، فرهنگ سازمانی و رضایت شغلی بیشترین تأثیر را بر اخلاق سازمانی داشته اند. نتایج فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر بین تعهد سازمانی و اخلاق سازمانی با 0/55 در حد بالا و اندازه اثر ترکیبی فرهنگ سازمانی و اخلاق سازمانی با 0/49 در حد متوسط قرار دارد. رابطه رضایت شغلی و اخلاق سازمانی، در تحقیقات مرور شده معادل 0/38 و در حد متوسط است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان