پژوهش های مدیریت منابع سازمانی

در سال های اخیر، بسیاری از شرکت ها به این باور رسیده اند که یکی از با ارزش ترین دارایی های آنها، برندهای محصولات و خدمات آنها می باشد. شناخت هر چه بیشتر و دقیق تر مفاهیمی چون رضایت از برند و سازه های شکل دهنده آن، دانش دست اندر کاران در این حوزه را عمیق تر خواهد کرد و طراحی و برنامه ریزی بهتری در حوزه فعالیت های فروش و برند سازی در اختیار قرار خواهد داد. بنابراین هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی اثر رضایت از برند بر قصد خرید مجدد مصرف کننده است. همچنین هدف دیگر تحقیق بررسی نقش تعدیلگرانه سبک زندگی و ارزش لذت جویانه در این رابطه است. تحقیق حاضر یک پژوهش کاربردی و توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را مشتریان لوازم خانگی ایرانی و خارجی در شهر تهران تشکیل می دهند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است که در اختیار 413 نفر از مشتریان به صورت در دسترس به عنوان نمونه قرار داده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تأییدی و حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که رضایت از برند و ابعاد آن شامل خوشنودی، خوشحالی و قانع بودن از برند تأثیر معناداری بر قصد خرید مجدد مشتریان لوازم خانگی دارد. همچنین متغیرهای سبک زندگی و ارزش لذت جویانه رابطه میان رضایت از برند و قصد خرید مجدد را به طور مثبت و معناداری تحت تأثیر قرار می دهد

پژوهش حاضر، با هدف شناسایی و ارزیابی شایستگی های حرفه ای مدیران پژوهشی سازمان های پژوهش محور صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع آمیخته بود که در بخش کیفی از نوع تحلیل تم و در بخش کمی از نوع توصیفی و به صورت پیمایش بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران گروه های پژوهشی جهاددانشگاهی استان تهران می باشد (N=85). حجم نمونه در بخش کیفی، 19 نفر از مدیران بود که به صورت هدفمند انتخاب گردید و در بخش کمی با توجه به محدود بودن جامعه آماری به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفت که تعداد 63 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه بود. روایی ابزار بخش کمی (پرسشنامه) از نوع روایی سازه بود که به وسیله تحلیل عاملی تأییدی مورد سنجش و تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که به میزان 99/0 بدست آمد. یافته های پژوهش در بخش کیفی، فهرستی از ابعاد و مؤلفه های شایستگی شامل دانش (8 مؤلفه)، مهارت (19 مؤلفه)، توانایی (5 مؤلفه) و ویژگی (4 مؤلفه) بود. همچنین یافته ها نشان داد وضع همه ابعاد شایستگی در سطح بالاتر از میانگین فرضی است. بُعد ویژگی با میانگین 59/3 دارای بیشترین رتبه و بُعد دانش با میانگین 70/1 دارای کمترین رتبه بود.

یکی از بهترین استراتژی ها برای به دست آوردن مزیت رقابتی و کاهش نرخ شکست در توسعه محصول جدید، توسعه مشترک محصول است. سازمان های دانش بنیان به دلیل ماهیت مبتنی بر نوآوری و دانش، نیازمند دریافت ایده و دانش جدید برای تولید محصولات و خدماتی مطابق با بازار هستند، بنابراین این شرکت ها بر نوآوری باز تکیه می کنند و شبکه همکاری با شرکای خارجی را برای دستیابی به فناوری و دانش جدید تشکیل می دهند. از این رو برای اینکه دانش داخلی و خارجی بتواند در فرایند توسعه محصول قابل استفاده شود، نیاز است تا شرکت ها قابلیت یکپارچگی دانش را در خود تقویت نمایند. هدف این مطالعه بررسی تأثیر قابلیت یکپارچگی دانش بر توسعه مشترک محصول با میانجی گری نوآوری باز است. داده ها با استفاده از پرسشنامه از 70 مجموعه دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان گیلان جمع آوری شده است. تحلیل داده ها با روش مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزئی ( PLS ) انجام شد. نتایج نشان داد، قابلیت یکپارچگی دانش به طور غیر مستقیم و از راه نوآوری باز تأثیر مثبت و معناداری بر توسعه مشترک محصول دارد اما به طور مستقیم تأثیری ندارد. همچنین قابلیت یکپارچگی دانش اثر مثبت و معناداری بر نوآوری باز دارد و نیز نوآوری باز اثر مثبت و معناداری بر توسعه مشترک محصول دارد.

مطالعات در حوزه یادگیری و سازمان با ارائه مفهوم سازمان یادگیرنده دستخوش تحول گردیده و در پی آن مدل های مختلفی در این زمینه تدوین و برای کاربرد در سازمان های مختلف متناسب سازی شده اند. با این حال در خصوص متناسب سازی این مدل ها برای سازمان های پروژه محور به عنوان یک دسته بسیار مهم از سازمان ها که اهمیت آن روزبه روز در حال فزونی است اقدامی صورت نپذیرفته است. الزامات خاص سازمان های پروژه محور در حوزه یادگیری که عمدتاً ریشه در ماهیت موقت پروژه ها دارد، نیاز به توسعه یک مدل خاص برای سازمان یادگیرنده پروژه محور را ضروری می سازد. هدف این مطالعه نظریه پردازی در حوزه سازمان یادگیرنده پروژه محور و ارائه یک مدل نظری بر اساس یافته های میدانی در دو سازمان پروژه محور صنعت نفت و گاز و پتروشیمی است. رویکرد انجام مطالعه نظریه داده بنیاد بر اساس رهیافت نظام مند است و داده های آن از خلال مصاحبه با 20 نفر از دست اندرکاران پروژه و مدیریت دانش در سازمان های پروژه محور و تحلیل و کدگذاری 715 عبارت به دست آمده است. این مطالعه به شناسایی و معرفی 25 مفهوم اصلی منتهی گردیده، که در 6 مقوله عمده مدل پارادایمی تحقیق قرار گرفته است. از آنجا که نگاه کیفی در حوزه سازمان یادگیرنده کمتر مورد توجه بوده و تاکنون مطالعه ای به موضوع سازمان یادگیرنده پروژه محور نپرداخته است، تحقیق حاضر به عنوان یک مطالعه نوآورانه در این زمینه مطرح است.

یکی از روش های ایجاد وفاداری در مشتریان، ارائه ارزشی فراتر از ارزش ذاتی محصول یا خدمت از طریق باشگاه مشتری است. هدف اصلی این مطالعه طراحی مدل کسب وکار باشگاه مشتریان در صنعت بیمه با تأکید بر «نوآوری» و «بلوک مشتریان» است. در این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختارمند در قالب گروه کانونی و با حضور 12 نفر از خبرگان شرکت بیمه حافظ انجام شده و درنهایت بر اساس تحلیل یافته ها و با استفاده از نرم افزار Atlas.ti ارکان بلوک نوآوری و مشتریان تبیین گردید. نتایج نشان می دهد به منظور طراحی مدل کسب وکار باشگاه مشتریان در صنعت بیمه مؤلفه های بلوک مشتریان شامل 3 تم بخش بندی مشتریان، کانال توزیع و ارتباط با مشتریان، 9 زیر مؤلفه و 40 گویه می باشد. زیرمولفه های مضمون بخش بندی مشتریان شامل پراکندگی جغرافیایی، مشتریان خرد و کلان، ویژگی های جمعیت شناختی، سودآوری و اهمیت و ویژگی های رفتاری، زیر مؤلفه های کانال مشتریان شامل کانال های سنتی(فیزیکی) و راه های ارتباطی نوین (مجازی) و زیر مؤلفه های مضمون ارتباط با مشتریان شامل راه های ارتباطی اختصاصی و عمومی است. همچنین نتایج نشان می دهد که مؤلفه های نوآوری شامل مضمون ارزش پیشنهادی دارای 8 زیر مؤلفه شامل کاهش هزینه بیمه گری، کاهش هزینه بیمه گذار در سایر موارد، آموزش، نوآوری در فرآیند ارائه خدمات، اهداء جوایز، ارائه محصولات سفارشی با تمرکز بر انتظارات مشتریان خاص و بهبود تجربه است. هرچند عنوان تم ها با ادبیات مدل کسب وکار یکسان است اما زیر مؤلفه سازنده آن ها در مدل کسب وکار باشگاه مشتریان کاملاً متفاوت است.

در دهه های اخیر، شرکت های دانش محور با تجاری سازی دستاوردهای علمی و فناورانه خود، نقش مهمی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها و به خصوص در جهت اقتصاد مقاومتی ایفا می نمایند. مقاله حاضر به شناسایی مهم ترین ویژگی های شرکت های دانش محور موفق ایرانی پرداخته است. این پژوهش از نظر هدف بنیادی، از نظر نحوه گردآوری داده ها آمیخته و از منظر روش پژوهش، تحلیل محتوا و مبتنی بر مقالات یافت شده در حوزه ویژگی های شرکت های دانش محور ایرانی تدوین شده است. در این مقاله پس از شناسایی ویژگی های استخراج شده و تحلیل شبکه ای متناسب با آن، با استفاده از روش کمی آنتروپی شانون، به تعیین ضریب اثر این ویژگی ها پرداخته شده که نتایج نشان می دهد 14 ویژگی مهم تر این شرکت ها به ترتیب عبارتند از: منابع انسانی شایسته، مدیریت توانمند، توانمندی های پروژه ای و سازماندهی، استراتژی مناسب کسب و کار، مدیریت بهینه منابع مالی، توانمندی های فنی و تولید، توانمندی های بازاریابی و فروش، استراتژی مناسب فناوری، دریافت به موقع مشوق های حمایتی دولت، دریافت کمک های هدفمند از نهادهای حمایتی، شبکه سازی مناسب، استفاده مناسب از زیرساخت ها، توجه شایسته به محیط سازمانی و فعالیت های متمرکز.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر توزیع قدرت در شبکه سازمانی می باشد. برای دستیابی به این هدف، از روش پژوهشی همبستگی از نوع معادلات ساختاری بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش را تمام کارکنان غیر عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد (1250 نفر) در دوازده دانشکده و شش معاونت تشکیل دادند. در مجموع 141 نفر از کارکنان در این پژوهش مشارکت داشتند. نخست به منظور ترسیم شبکه سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد با استفاده از داده های تحلیل شبکه، گراف شبکه ترسیم شد و موقعیت کنشگران کلیدی بر اساس دو شاخص مرکزیت درون درجه و مرکزیت بینیت در شبکه شناسایی شد. سپس بر اساس نتایج حاصل از تحلیل معادلات ساختاری، تأثیر منابع قدرت فردی و واحدهای سازمانی مؤثر بر توزیع قدرت سنجیده شد. به این ترتیب، منابع قدرت فردی از طریق اطلاعات و منابع قدرت واحدهای سازمانی از طریق مرکزیت بر توزیع قدرت اثر می گذارند.

با توجه به فضای رقابتی شکل گرفته در کشور و نقش قابل توجه منابع انسانی در این فضای رقابتی، پرداختن به موضوعات مربوط به عملکرد کارمندان بیش از پیش ضرورت دارد. بر این اساس، مطالعه حاضر به بررسی تأثیر خشونت مشتری بر فرسودگی شغلی با توجه به نقش میانجی گری استرسی شغلی و تعدیل گری حمایت سازمانی ادراک شده می پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر محتوا، توصیفی - پیمایشی و از نظر افق زمانی، مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل 6000 نفر از کارمندان بانک صادرات ایران در استان تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 361 به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. نتایج تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار Amos نشان داد که خشونت مشتری بر فرسودگی شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج همچنین نشان داد که خشونت مشتری بر استرس شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین نتایج نشان داد که استرس شغلی بر فرسودگی شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج تحلیل نرم افزار PLS در ارتباط با متغیر تعدیل گر نشان داد که حمایت سازمانی ادراک شده در رابطه بین خشونت مشتری و فرسودگی شغلی نقش تعدیل کنندگی دارد. در پایان نتایج نشان دادند که خشونت مشتری از راه استرس شغلی (متغیر میانجی) منجر به فرسودگی شغلی می شود.