بهروز مهرام

بهروز مهرام

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۷ مورد.
۱.

برنامه درسی پنهان و رفتار مبتنی بر اقتصاد مقاومتی دانش آموزان (مورد: یک دبستان دخترانه)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 223 - 253
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۰
هدف پژوهش حاضر واکاوی برنامه درسی پنهان در شکل گیری رفتار مبتنی بر اقتصاد مقاومتی در دانش آموزان بود. پژوهش با رویکرد کیفی و مبتنی بر الگوی ارزشیابی خبرگی و نقادی آیزنز بود. مطابق با چهار مرحله الگوی ارزشیابی یادشده، ابتدا قلمروی مورد مطالعه توصیف، سپس، عوامل ممکن یا مانع درون عناصر برنامه درسی تفسیر شد. ارزشیابی یافته ها در مسیر بررسی همسویی یا تعارض مؤلفه های برنامه درسی با وضعیت مطلوب مؤلفه های اقتصاد مقاومتی انجام شد. سپس، مضمون یابی یافته های تحقیق برای تعمیم بر پایه مشابهت ها به سایر موقعیت های آموزشی، انجام شد. داده ها از طریق مشاهده، بررسی اسناد، مصاحبه با دانش آموزان و معلمان به دست آمد. یافته ها دلالت بر آن داشت که اقتصاد مقاومتی در مدرسه در قالب «دوری از اسراف و تجمل» و «صرفه جویی در اقلام مصرفی و انرژی» مورد توجه قرار گرفته و تأثیری بر توسعه ابعاد متنوع اقتصاد مقاومتی نداشته است. ضرورت توسعه مفهومی اقتصاد مقاومتی و عمل در تمامی لایه ها و ساحت های آن برای تمامی اقشار درون مدرسه توصیه شده است.
۲.

تجربه زیسته ذی نفعان نظام آموزشی در زلزله سرپل ذهاب از برنامه درسی اجرا شده در شرایط بحرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴۷ ۱۶۲-۱۴۱
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۷
پژوهش حاضر با هدف مطالعه تجربه زیسته ذی نفعان زلزله زده شهر سر پل ذهاب در مواجهه با برنامه درسی اجرا شده در شرایط پس از بحران زلزله و با روش پدیدارشناسی انجام شده است. عناصر نهگانه برنامه درسی فرانسیس کلاین، مبنای تعیین چارچوب کلی گرد آوری داده ها از طریق مصاحبه قرار گرفته است. طی این فرایند، با 25 ذی نفع و دست اندر کار نظام آموزشی شامل مدیر، معلم و دانش آموز مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شده است. مصاحبه ها پس از پیاده سازی با سایر داده ها تلفیق و به روش تفسیری تحلیل شدند. پس از آن مضامین، مقوله ها و مفاهیم مرتبط با برنامه درسی از آنها استخراج شدند. به منظور اعتباربخشی داده ها از روش مرور با مشارکت کنندگان و به منظور اعتباربخشی تحلیلها از روش مرور همگنان استفاده شده است. نتیجه تحلیل داده ها حاکی از آن بود که با در نظر داشتن رویکرد انطباق متقابل، برنامه درسی در شرایط زلزله از جهات گوناگون دچار تغییراتی شده است، هر چند میزان این تغییرات برای همه عناصر یکسان نبوده است. در میان عناصر نهگانه، فعالیتهای یادگیری دانش آموزان، بیش از سایر عناصر، دستخوش تغییر و تأثیرپذیری از شرایط پیرامونی شده است، به طوری که ضمن ایجاد وقفه در فرایندهای تحصیلی ایشان، زمینه گرایش به منابع و روشهای غیررسمی یادگیری افزایش یافته است. نتیجه کلی آنکه برنامه درسی می تواند به مثابه ابزاری کارآمد در خدمت مدیریت بحران قرار گیرد و به بازگشت سریع تر جامعه زلزله زده به شرایط عادی از طریق نظام آموزشی کمک کند، اما نبود آمادگی لازم در این نظام و نداشتن پیش بینیهای لازم برای شیوه سازگار کردن و اجرای برنامه درسی در شرایط بحران، مشکلات ناشی از بحران را تشدید می کند.
۳.

افول ارزش های عفاف و حجاب در دانشکده پزشکی (یک مطالعه پدیدارشناسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 33 - 53
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۲۳۳
این مطالعه با هدف کشف تجارب زیسته دانشجویان در زمینه برنامه درسی پنهان عفاف و حجاب دانشکده پزشکی مشهد و با استفاده از شیوه پدیدارشناسی انجام شد. ابزار گردآوری داده مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. به صورت نمونه گیری هدفمند با 25 نفر از دانشجویان مصاحبه انجام شد. داده های جمع آوری شده به شیوه کیفی و با استفاده از نرم افزار Maxq در سه مرحله (کدبندی آزاد، محوری و انتخابی) کدبندی و تحلیل شد. اعتبار و صحت یافته ها براساس بررسی مجدد داده ها توسط شرکت کنندگان پژوهش، استفاده از همتایان پژوهشی، سه سویه سازی بررسی و تأیید شد. نتایج نشان داد که یادگیری های دانشجویان در زمینه عفاف و حجاب طی تحصیل در دانشکده پزشکی مشهد، در برخی موارد در تضاد با اهداف برنامه درسی رسمی بوده به گونه ای که حساسیت های مذهبی و فرهنگی برخی از دانشجویان در خصوص رعایت حد و مرزهای پوشش اسلامی و تعامل با جنس مخالف تا حدی کاهش یافته و رعایت آن کمرنگ تر شده است. به نظر می رسد که مسئولین باید توجه بیشتری به نقش برنامه درسی پنهان و یادگیری های ناآشکار حاصل از آن، به ویژه در زمینه عفاف و حجاب، داشته باشند و تلاش نمایند از ظرفیت های موجود در این زمینه جهت نهادینه سازی عفاف و حجاب استفاده نمایند.
۴.

Representation of Crises in Coursebooks of the Public Education System: A Study Based on Content Analysis(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 9 - 24
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۲۹۰
how crises are represented in elementary and high school textbooks through content analysis method. In the first step, the basic concepts related to this topic, were extracted from Iranian and international scientific and legal documents deductively. Then, 68 extracted concepts were put into 12 categories and were sent to the field experts in the form of a questionnaire.The reliability coefficient of the questionnaire was computed.88 with Cronbach's Alpha. The extracted categorieswere again offered to some field experts and validated. Based on confirmed categories, the content of textbooks (28 titles) and teacher's guidebooks (12 titles) were analyzed. The results of analyzing the textbooks show that the main focus is first on the issue of crisisology and the consequences of crises, and second, on preventive actions which encompass%80 of the content. The remainder of the related content was concerned with other topics; the contribution of the content that focused on resiliency and recovery is less than other concepts.The comparison of the weights allocated by the experts and the weights gained from the textbooks analysis was made by Mann-Whitney U and Chi square tests; in both tests, a meaningful difference was observed.
۵.

واکاوی نظریه های برنامه درسی بر مبنای طبقه بندی میلر به منظور شناسایی بستر نظری مناسب برای طراحی برنامه های درسی مبتنی بر شرایط بحران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 261-298
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف این پژوهش، شناسایی و ایجاد بستر نظری مناسب برای طراحی برنامه درسی در شرایط بحران بود. در این راستا، ابتدا با تحلیل اسناد و روش نقد توسعی، پیامدهای بحران ها بر جامعه و نظام آموزشی استخراج و مبنای نقد و استنتاج قرار گرفت. سپس دسته بندی های مطرح در نظریه برنامه درسی بررسی و با توجه به معیارهایی چون جامعیت و کارآیی در پاسخگویی به مساله پژوهش، طبقه بندی جان میلر انتخاب و موضع نظریه های تشریح شده آن در قبال این شرایط تحلیل شد. بر اساس نتایج، با نظر به شرایط خاص روانی و اجتماعی افراد درگیر در بحران، رهنمودهای نظریه انسان گرایی اجتماعی برای طراحی یک برنامه درسی که به افزایش تاب آوری و بازگشت سریعتر افراد به شرایط عادی کمک کند نسبت به دیدگاه های دیگر مناسب تر تشخیص داده شد. وحدت بنیان های نظر و عمل برنامه درسی در شرایط بحران، ضرورت غیرقابل اجتنابی است که در تحلیل نهایی اشاره شده است.
۶.

ملاک های انتخاب همسر از دید افراد راضی از ازدواج (در دوره عقد): یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال شانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 76 - 41
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۸۱
ازدواج، اولین گام در شکل گیری خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد اجتماعی و یکی از مهم ترین انتخاب هایی است که فرد در طول زندگی انجام می دهد. پژوهش های مختلف به نقش مهم انتخاب آگاهانه در رضایت زناشویی اشاره داشته اند، اما دلایل متعددی ازجمله مسائل فردی و بین فردی، دگرگونی های سریع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و ... باعث شده اند دستیابی به آن کارآسانی نباشد. افزایش روزافزون آمار طلاق و مشکلات زناشویی، محقق را برآن داشت تا با نگاه پیشگیرانه و هدف کشف ملاک های انتخاب همسر از دید افرادی که به تازگی فرایند انتخاب را پشت سر گذاشته اند و از زندگی زناشویی خود رضایت دارند، نگاه دقیق تری به این مفهوم فرهنگ وابسته در اولین دوره از چرخه خانواده یعنی دوران عقد داشته باشد. مقاله پژوهشی حاضر به شیوه کیفی  با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند شرکت کنندگان از بین افراد راضی از ازدواج در دوره عقد ساکن شهر مشهد انتخاب شدند و تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب ادامه یافت. با 20 نفر (12 زن و 8 مرد) مصاحبه کیفی نیمه ساختاریافته انجام شد. داده ها در طول دوره یک ساله جمع آوری، ثبت، کدگذاری و تحلیل شدند. از مجموع 650 کد اولیه، 3 مقوله اصلی و 14 مقوله فرعی استخراج شد که به ترتیب فراوانی کدها شامل ویژگی های فردی، ویژگی های رابطه و ویژگی های خانوادگی بود. در تبیین یافته ها از نظریه های روان شناختی و جامعه شناختی مرتبط استفاده شد. نتایج پژوهش می تواند راهگشای دست اندرکاران حوزه پیش از ازدواج و افراد در شرف ازدواج باشد.
۷.

بازنمایی ساختار سازمانی مدرسه در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت مدرسه دوره هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 273 - 303
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۲
رای دستیابی به هدف پژوهش از روش پژوهش اسنادی بهره گرفته شد؛ بنابراین فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی ایران، فلسفه تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران، رهنامه نظام تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران، سند تحول راهبردی نظام تعلیم و تربیت رسمی، سند تحول بنیادین آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران و برنامه اجرایی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از روش پژوهش اسنادی موردبررسی و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، مهم ترین ویژگی های ساختار سازمانی مدرسه با اتکا به مقوله های به دست آمده در سه مضمون اصلی از سند عبارت اند از: پیشایندها (نظام ارزشی دینی، عوامل اجتماعی)، مؤلفه های محوری (سلسله مراتب، تمرکززدایی، شبکه سازی، قانون مداری، مسئولیت و اختیار، کار گروهی، تکوین فرایندهای تربیت) و پسایندها (حرفه ای گرایی، عدالت سازمانی و مدرسه محوری).
۸.

تبیین عوامل مؤثر بر رعایت اخلاق پژوهش دانشجویان و مقایسه سهم آن ها در زیرگروه های مختلف آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۲۲۵
مقدمه: پرورش و توسعه اخلاق پژوهش در فارغ التحصیلان دانشگاهی از اهمیت وافری در نظام های آموزش عالی کشورهای پیشرو و اسناد فرادست دانشگاه های ایران به شمار می رود. هدف پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت، تعیین اهمیت و سهم عوامل اثرگذار بر رعایت اخلاق پژوهش در میان دانشجویان گروه های مختلف تحصیلی بود. روش شناسی : از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 95 1394 بود. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران تعیین و به شیوه روش نمونه گیری سهمیه ای 400 نفر تعیین گردید. یافته ها: از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته که به منظور سنجش میزان رعایت اخلاق پژوهش و تعیین عوامل مؤثر بر آن طراحی و تدوین شده بود؛ جمع آوری گردید. برای پاسخ دهی به سؤالات پژوهش از آزمون های رگرسیون چندگانه و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتیجه گیری: از میان متغیرهای مؤثر تنها دو مؤلفه محدودیت زمانی و فشارهای محیطی، قابلیت پیش بینی رعایت اخلاق پژوهش را دارند. نتایج آزمون ها نشان داد که بین گروه های تحصیلی تفاوت معناداری در رعایت اخلاق پژوهش وجود دارد. میانگین رعایت اخلاق پژوهش در گروه علوم دامی کشاورزی از سایر گروه ها بیشتر بود، سپس رعایت اخلاق پژوهش به ترتیب در گروه های علوم پایه و علوم انسانی و در نهایت در گروه فنی مهندسی دیده شد. با توجه به تأثیر پژوهش در سرنوشت جامعه، سوگیری اخلاق در پژوهش می تواند مبدأ شکل گیری رفتارهای غیراخلاقی عمده تری گردد؛ بنابراین بهتر است با شناخت سایر عوامل، در جهت بهبود رعایت اخلاق پژوهش در دانشگاه ها مبادرت شود.
۹.

بررسی خودتنظیمی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی: نقش گروه های آموزشی و مقاطع تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تربیتی بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 86-106
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۸۲
چرخه پژوهش علمی وابسته به مهارت های خودتنظیمی است و مشارکت در پژوهش نیازمند برنامه ریزی، نظارت و بازاندیشی است. هدف پژوهش حاضر بررسی خودتنظیمی پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود، روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد بود که از این تعداد 275 نفر به شیوه نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شدند و به مقیاس محقق ساخته ی خودتنظیمی پژوهشی پاسخ دادند. پرسشنامه حاضر بر اساس نظریه خودتنظیمی زیمرمن (2002) تهیه گردید و روایی محتوایی آن از طریق داوری تخصصی شش تن از اساتید روانشناسی و علوم تربیتی تأیید شد. تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس بیانگر وجود چهار عامل بود که روی هم 90/41 درصد از واریانس پرسشنامه خودتنظیمی پژوهشی را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه خودتنظیمی پژوهشی (93/0) و برای عامل های باورهای انگیزشی (87/0)، مدیریت منابع پژوهشی (84/0)، نظارت و بازاندیشی (84/0) و آینده نگری (83/0) به دست آمد. نتایج نشان داد که بین مقاطع تحصیلی ازلحاظ خودتنظیمی پژوهشی تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین گروه های آموزشی علوم انسانی و غیر علوم انسانی تفاوت معناداری وجود دارد، طوری که میانگین دانشجویان رشته های علوم انسانی در عامل های باورهای انگیزشی و مدیریت منابع به طور معنی داری بیشتر از دانشجویان رشته های غیر علوم انسانی بود؛ بنابراین، بهبود عملکرد پژوهشی دانشجویان نیازمند توجه و آموزش اساتید، دانشگاه و برنامه های درسی به مهارت های خودتنظیمی در پژوهش است.
۱۰.

التقاط ناسازوار در جهت گیری های عملی برنامه درسی دانشجومعلمان: نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 1 - 30
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۴۱۳
پژوهش حاضر با هدف کشف نوع جهت گیری عملی برنامه درسی و تبیین چگونگی شکل گیری آن در دانشجومعلمان با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه مورد پژوهش، دانشجومعلمان ورودی 1391 دانشگاه فرهنگیان شهید هاشمی نژاد مشهد بود که بر اساس روش نمونه گیری هدفمند (نمونه گیری موارد مطلوب)، تعداد 27 نفر از این دانشجومعلمان انتخاب و اشباع نظری مبنای کفایت نمونه قرار گرفت. در این پژوهش از ابزارهای مصاحبه باز و مشاهده مشارکتی مستقیم برای جمع آوری داده ها استفاده گردید. نتایج ناظر بر سوال نخست نشان داد جهت گیری عملی برنامه درسی دانشجومعلمان، نوعی التقاط ناسازوار و فاقد جهت گیری عملی یکپارچه مشخص نسبت به برنامه درسی است و غالبا میان جهت گیری های برنامه درسی ایجادشده شباهت و هماهنگی وجود ندارد. عموما ترکیب جهت گیری های موضوعی/دیسیپلینی، انسان گرایانه و اجتماعی بیشترین گرایش را به خود اختصاص داده اند و جهت گیری عملی برنامه درسی با جهت گیری اسلامی اعلام شده نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران هماهنگ نیست. یافته ها در خصوص چگونگی شکل گیری جهت گیری عملی برنامه درسی در فرایند زیسته دانشجومعلمان نشان دهنده 7 مقوله کلی است که در قالب سه طبقه ویژگی های شخصیتی، تجارب یادگیری و تجارب عملی شکل گرفته است. تجارب یادگیری ناسازگار به عنوان مقوله محوری و کانون این فرایند، حاصل التقاط تجارب یادگیری متفاوت و متعارضی است که در فرایند زیسته دانشجومعلمان، قبل و بعد از ورود به تربیت معلم ایجاد و سبب شکل گیری جهت گیری های عملی التقاطی ناسازوار در آنان می شود.
۱۱.

الزامات و چالش های اجرایی و اخلاقی پژوهش با کودک: ارائه نمونه الگوی مشارکتی برای پژوهش در حوزه جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفکر و کودک سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 115-146
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۲
در دهه های اخیر، رویکردی در بررسی دوره کودکی و پژوهش راجع به کودک، به وجود آمده است که در آن کودک به عنوان مشارکت کننده ای فعال جهت فهم موضوعات و مسائلی که مرتبط با وی می باشند، در نظر گرفته شده است؛ این رویکرد در تقابل با نگاهی است که کودک را عضو منفعل پژوهش می داند. این رویکردِ مشارکتی البته با چالش ها و مسائل اجرایی و اخلاقی پژوهش با کودکان روبرو ست. مقاله حاضر این چالش ها را مورد بررسی و تدقیق قرار می دهد و با ارائه پیشنهادات و راهکارهایی، راه را برای رویکرد مشارکتی بررسی کودک ممکن می سازد. همچنین در مقاله حاضر، نمونه یک پژوهشی کیفی با مدل مشارکت فعال با کودک در راستای فهم کودکان از جنسیت معرفی می گردد. در این پژوهش، ساخت ابزارهای مشارکت دهنده کودک برای انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با کودک مدنظر قرار گرفته است.
۱۲.

مسئولیت پذیری اجتماعی مدرسه؛ مطالعه موردی: دو مدرسه متوسطه دخترانه شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردهای نوین آموزشی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 95 - 102
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۹۳
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی ابعاد و مؤلفه های مسئولیت پذیری اجتماعی مدرسه و مطالعه آن در دو مدرسه متوسطه دخترانه شهر مشهد است. برای دستیابی به این هدف از روش مطالعه موردی استفاده شده است. خبرگان اصلی شامل مدیران مدارس، معلمان، دانش آموزان و والدین آنها بودند. علاوه بر این، برای جمع آوری داده ها از گروه کانونی، مصاحبه نیمه ساخت یافته، مشاهده و بررسی اسناد استفاده شد. داده ها به شیوه تفسیری در فرایند کدگذاری تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد ابعاد اجتماعی- سیاسی، اخلاقی- فرهنگی، قانونی، اقتصادی و زیستی مهمترین ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی مدرسه معرفی شده اند. در نتیجه، یکصد و یازده مؤلفه مسئولیت پذیری اجتماعی مدرسه شناسایی و استخراج شد. نتایج حاصل از مطالعه دو مدرسه با هدف بررسی چگونگی تحقق مسئولیت پذیری اجتماعی نشان می دهد توجه به ابعاد اجتماعی- سیاسی، اخلاقی- فرهنگی و قانونی بیش از ابعاد زیست محیطی و اقتصادی بوده است.
۱۳.

پیامدهای روانشناختی-تحصیلی موسسات آموزشی کنکور: مطالعه ای مبتنی بر نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۹ 173 - 202
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۳۳۸
این مطالعه با هدف بررسی پیامدهای روانشناختی-تحصیلی موسسات آموزشی کنکور با روش نظریه زمینه ای انجام شده است. با توجه به اختصاص سرمایه مادی و انسانی به این بخش و ادعا تحقق ارائه برترین یادگیری و مشاوره گری برای دانش آموزان، ما برآن شدیم تا به واکاوی پیامدها و بسترهای علی مراکز کنکوری در قالب یک رویکرد عمیق بپردازیم. برای تحقق این هدف با روش نمونه گیری گلوله برفی، تجارب 17 نفر از دانشجویان کارشناسی ( کسانی که بیش از 1 سال از دانش آموزی در موسسات کنکوری حضور داشتند) و 17 نفر از معلمان و مدیران مورد کاوش قرار گرفت. در گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری مورداستفاده در نظریه زمینه ای شامل کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شد. بر اساس یافته های به دست آمده، پدیده محوری در نظریه زمینه ای پیامدهای موسسات کنکوری، پدیده ای با عنوان " جهت گیری التقاطی ناسازوار منافع موسسات، محیط و اهداف فردی " نام گرفت. مهم ترین پیامدهای روانشناختی شامل فراشناخت، تضعیف مهارت حل مسئله، فشار روانی، عدم انگیزش، حساس حقارت و مقایسه، افت خودکارآمدی، تضعیف نوع دوستی و پیامدهای تحصیلی نیز شامل بهبود برنامه ریزی، افت تحصیلی، یادگیری سطحی، یادگیری هدفمند و وابستگی تحصیلی می باشد. همچنین در نتیجه تحلیل یافته ها، مشورت گری غیراصولی و ویژگی های خاص آزمون های موسسات آموزشی به عنوان شرایط علی و سیاست های حاکم نیز به عنوان بسترهای زمینه ساز مورد کشف و درک قرار گرفت. نتایج این پژوهش می تواند در تدوین برنامه های مداخله ای جهت بهبود وضعیت متعارض حاکم بر دانش آموزان، کاهش گرانباری و تحقق نیازهای آنان به کارآید.
۱۴.

فهم کودکان سه تا شش ساله شهر مشهد درباره زنانگی در دو عرصه خصوصی و عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۳۴۴
هویت زنانه به معنای بایسته هایی است که در نقش های جنسیتی فرد به اجرا در می آید. ادبیات تحقیق نقش های زنانه را در دو عرصه خصوصی یعنی خانه و عرصه عمومی یعنی جامعه همواره موردبررسی قرار داده است. اتخاذ رویکرد کیفی و گفت وگو با کودکان برای بررسی مفهوم زنانگی در این دو عرصه از جمله حوزه های مورد نیاز برای گسترش در ادبیات پژوهش است. از آنجایی که هر فرهنگی الزامات هویتی خاص خود و اَشکال مختلف بروز این هویت جنسیتی را دارد، در این پژوهش، گستره فرهنگی شهر مشهد مورد بررسی قرارگرفت. هشتاد و سه کودک سه تا شش ساله در نواحی پنج گانه طبقه بندی منزلت اجتماعی شهر مشهد در این پژوهش شرکت داشتند. در پژوهش کیفی حاضر با روش پدیدارشناسی تفسیری، از طریق بازی با اسباب بازی ها و کارت ها، نقاشی، داستان دیجیتال و گفت وگو با کودکان، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتایج پژوهش کیفی حاضر نشان داد که در نگاه کودکان، عرصه خصوصی قلمروی خاص زنان محسوب می شود. در این عرصه زنان مسئولیت رسیدگی به امور خانه را بر عهده دارند که شامل آشپزی، نظافت و مراقبت از کودکان است. در عرصه اجتماعی، زنان حضور خیلی کم رنگ تری نسبت به مردان دارند و بیشتر در شغل هایی چون معلمی، پزشکی یا پرستاری شاغل اند. در نگاه ِکودکان زنان با مفهوم مراقبت و توانمندی در خانه و ترس و ناتوانی مالی، شناختی، جسمی و عملکردی در بیرون از محیط خانه شناخته می شوند. دوگانه های مشخصی در هویت جنسیتی زنانه به چشم می خورد که می تواند موضوع تفکرو پژوهش راجع به مفهوم زنانگی و به طور کلی، جنسیت باشد.
۱۵.

ساخت و اعتباریابی مقیاس اضطراب از پژوهش برای دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۸۸) 78-93
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۴۰۱
اهداف هدف از این مطالعه، ساخت و اعتباریابی مقیاس اضطراب از پژوهش برای دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بود. مواد و روش   ها روش پژوهش حاضر، از نوع هم بستگی بود و جامعه پژوهش آن را تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 94 1393 تشکیل می دادند. مقیاس تهیه شده این مطالعه، در دو مرحله مقدماتی و نهایی اجرا شد: در مرحله اجرای مقدماتی، ابتدا ابزار روی صد نفر از دانشجویان با روش نمونه گیری دردسترس اجرا شد. سپس در مرحله اجرای نهایی، ابزار روی چهارصد نفر از دانشجویان اجرا شد که با روش نمونه گیری سهمیه ای برحسب جنسیت و رشته تحصیلی انتخاب شده بودند. داده ها، به کمک نسخه بیستم نرم افزار آماری SPSS و با روش تحلیل عاملی تحلیل شد. روایی مقیاس، ازطریق شیوه های داوری متخصصان و روایی هم گرا و واگرا و تحلیل عاملی و همچنین پایایی مقیاس، با کمک روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به دست آمد. یافته   ها یافته ها نشان داد که تحلیل عاملی، تنها از یک عامل حمایت می کند. درنهایت، چهل عبارت انتخاب شد که روی هرعبارت حداقل بار عاملی، 3/0 داشت. روایی هم گرا و واگرای ابزار، ازطریق مطالعه هم بستگی با آزمون های اضطراب حالت و صفت اشپیل برگر و عزت نفس کوپر اسمیت بررسی شد. میزان هم بستگی بین عزت نفس و اضطراب از پژوهش، 63/0- و میزان هم بستگی بین اضطراب حالت و صفت اشپیل برگر و اضطراب از پژوهش، 65/0 مشاهده شد. پایایی مقیاس ازطریق آلفای کرونباخ، 87/0 و از روش بازآزمایی با یک هفته فاصله از اجرای مقدماتی، 76/0 مشاهده شد. نتیجه   گیری نتایج نشان داد که مقیاس اضطراب از پژوهش، از روایی و پایایی درخورتوجهی برخوردار است و می تواند در بخش تحقیقاتی و مشاوره ای به کار گرفته شود.
۱۶.

تأثیر مطالعه کتاب های معنوی و حماسی بر ارزش های اسلامی ایرانی و رفتار اخلاقی دانش آموزان دختر با زمینه انحرافات اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۹

کلید واژه ها: ارزش اخلاقی رفتار اخلاقی کتاب شخصیت حماسی و معنوی هویت اسلامی ایرانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر مطالعه ی کتاب های معنوی و حماسی بر ارزش های اسلامی ایرانی و رفتار اخلاقی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه بود. روش مطالعه آزمایشی و از نوع طرح تک آزمودنی با خطوط پایه چندگانه بود. ابتدا در قالب خط پایه و بدون مداخله، رفتار اخلاقی و ارزش های اسلامی ایرانی آزمودنی ها مورد بررسی قرار گرفت و سپس در فواصل بیست روز و در پنج نوبت، کتاب های تعیین شده به آزمودنی ها ارائه و تغییرات رفتاری و ارزشی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه شامل چهار نفر از دانش آموزان دختر سال سوم متوسطه یک دبیرستان در شهر مشهد بود که به صورت هدفمند انتخاب و تغییرات آنان در دو مؤلفه نگرش نسبت به ارزش های دینی و ملی و رفتار اخلاقی بررسی شد. برای سنجش نگرش به ارزش های اسلامی ایرانی، از پرسشنامه نگرش سنج و برای سنجش رفتار اخلاقی، از سیاهه مشاهده رفتار استفاده گردید. نتایج نشان داد که نگرش مثبت دانش آموزان به ارزش های اسلامی ایرانی، با مطالعه کتاب های زندگینامه ای شخصیت های معنوی و حماسی افزایش یافته و رفتار های غیراخلاقی آنها به طور چشمگیری کاهش داشته است. تدوین برنامه های مطالعاتی و ترغیب نوجوانان به مطالعه زندگی و منش شهدا و حماسه سازان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، از توصیه های این مطالعه بوده است که همخوان با اصل الگوپردازی و اسوه بخشی در مبانی تربیت اسلامی است.
۱۷.

ارزشیابی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان از حیث تربیت معلم پژوهشگر (مورد: پردیس های شهید بهشتی و شهید هاشمی نژاد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۳

کلید واژه ها: برنامه درسی اجراشده دانشگاه فرهنگیان تربیت معلم پژوهشگر الگوی ارزشیابی پروواس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۲ تعداد دانلود : ۴۸۲
پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان از حیث تربیت معلم پژوهشگر انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع ارزشیابی و مدل ارزشیابی پروواس بود. در مسیر بررسی وضعیت مطلوب و اجرا شده برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان؛ متخصصان موضوعی از طریق نمونه گیری هدفمند و زنجیره ای، دانشجویان از روش نمونه گیری در دسترس و مدرسان از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در راستای بررسی برنامه درسی اجرا شده و متناسب با هریک از مراحل ارزشیابی، معیارهای لازم برای مؤلفه ها شناسایی شد. عملکرد واقعی دانشگاه فرهنگیان در هر یک از مراحل ارزشیابی و مؤلفه ها از طریق پرسشنامه، سیاهه مشاهده، مصاحبه و اسناد مکتوب به دست آمد. یافته های به دست آمده از مطالعه اسناد، تحلیل محتوا و سهم دروس پژوهشی در محتوای برنامه درسی حاکی از آن بود که اگرچه دانشگاه فرهنگیان در چند سال اخیر به سمت پژوهش محور بودن حرکت کرده؛ اما هنوز دارای کاستی هایی می باشد که از جمله آنها می توان به کمبود فضا، امکانات، زیرساخت های فیزیکی و تجهیزاتی و نیروی متخصص و با انگیزه اشاره کرد.
۱۸.

ساخت و اعتباریابی مقیاس روحیه پژوهشی برای دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: دوره متوسطه سنجش معلمان زبان انگلیسی عوامل بیرونی و درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۳۱۳
زمینه: توسعه و پرورش روحیه پژوهشگری از جمله آرمان های نظام آموزش و پرورش رسمی قلمداد می شود که تحول و نوآوری را برای نسل آینده به ارمغان خواهد آورد. هدف: هدف این مطالعه تهیه ابزاری برای سنجش روحیه پژوهشی دانش آموزان بود. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی آزمون سازی بوده است. با استفاده از مبانی نظری مرتبط با روحیه پژوهشی، مؤلفه های سازنده این ویژگی شناسایی و گویه های مقیاس تدوین شد. تعداد 1425دانش آموز به روش خوشه ای – کومه ای انتخاب شدند. روایی به شیوه های محتوایی و از نوع داوری تخصصی، تحلیل عاملی و روایی ملاکی و پایایی به شیوه های بازآزمایی و همسانی درونی آلفای کرونباخ محاسبه شد. تحلیل سؤالات از طریق همبستگی با نمرات مقیاس و تأثیر حذف سؤال بر شاخصه های واریانس و پایایی تعیین شد. یافته ها: همبستگی نمره کل آزمون با آزمون گرایش به تفکر انتقادی 45/0 به دست آمد. تحلیل عاملی چهار مؤلفه کنجکاوی، پشتکار، مدیریت اعمال تکانشی و توانایی انجام کارگروهی را تائید نمود. پایایی آزمون از طریق بازآزمایی با فاصله 15 روز برابر با 80/0 و از طریق همسانی درونی آلفای کرونباخ برابر با 81/0 مشاهده شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به میزان پایایی و روایی به دست آمده، مقیاس روحیه پژوهشی می تواند مورد استفاده محققان قرار گیرد.
۱۹.

نقش ساختار ارزشیابی کلاسی ادراک شده و جهت گیری پژوهشی دانشجویان در انگیزش پژوهشی آنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۰/۲)

کلید واژه ها: انگیزش پژوهشی جهت گیری پژوهشی ساختار ارزشیابی کلاسی ادراک شده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی آموزش و پرورش طراحی فضاهای آموزشی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
تعداد بازدید : ۶۸۶ تعداد دانلود : ۳۹۸
اهمیت پژوهش باعث شده است که یکی از اهداف مورد تأکید در هر نظام آموزشی به ویژه در آموزش عالی، افزایش و بهبود مهارت های پژوهش کردن در بین دانشجویان باشد. این پژوهش با هدف بررسی نقش ساختار ارزشیابی کلاسی ادراک شده و جهت گیری پژوهشی در انگیزش پژوهشی دانشجویان، انجام شد. شرکت کنندگان پژوهش شامل 110 نفر (شامل 70 مرد و 40 زن) بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. برای گرد آوری داده ها از پرسش نامه جهت گیری پژوهشی، پرسش نامه ارزشیابی کلاسی ادراک شده و پرسش نامه انگیزش پژوهشی استفاده شد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که ارزشیابی تبحری قابلیت پیش بینی هر دو نوع انگیزش درونی و بیرونی و ارزشیابی عملکردی قابلیت پیش بینی بی انگیزگی دانشجویان را داراست. همچنین تمایل به پژوهش کاربردی، قابلیت پیش بینی انگیزش بیرونی را فراهم می آورد. بر اساس یافته های پژوهش، هدایت برنامه درسی دانشگاهی به سوی ارزشیابی های تبحری و فراهم آوردن تمهیداتی برای افزایش انگیزش، از جمله استنتاج های این مطالعه بوده است.
۲۰.

جایگاه پرورش خلاقیت در برنامه درسی قصد شده آموزش و پرورش دوره ابتدایی جمهوری اسلامی ایران: هست ها و باید ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۲

کلید واژه ها: دوره ابتدایی پرورش خلاقیت برنامه درسی قصد شده اسناد فرادست نظام آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۹ تعداد دانلود : ۶۳۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه پرورش خلاقیت در برنامه درسی قصد شده آموزش و پرورش در دوره ابتدایی انجام شد . روش پژوهش ، تلفیقی از دو نوع مطالعه ی مقایسه ای و تحلیل محتوا بود . در این راستا ، از طریق روش تحلیل محتوی ؛ میزان توجه مستقیم و غیر مستقیم در اسناد فرادست دوره ابتدایی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران به مقوله پرورش خلاقیت بررسی و از طریق روش مقایسه ای ، ارتباط و همسویی اهداف در قالب برنامه درسی قصد شده و از طریق اسناد فرادست مورد مطالعه قرار گرفت . در فرایند تحلیل محتوی ، واحد زمینه ، گزاره های اسناد فرادست نظام تعلیم و تربیت کشور و واحد ثبت مضمون بر گرفته از گزاره های اسناد فرادست بود . منظور اشراف جامع به کلیت محتوایی اسناد فرادست مورد بررسی ، تمامی محتوای اسناد به صورت کامل و از طریق تمام شماری مطالعه شد. یافته ها نشان داد که میزان توجه به مقوله خلاقیت و پرورش آن برای فراگیران در دوره ابتدایی در تمامی اسناد پایین بوده و کم ترین میزان توجه در سند برنامه درسی ملی بوده است . بازنگری در مجموعه اسناد فرادست نظام برنامه درسی دوره ی ابتدایی و انسجام و یکپارچگی برنامه در مسیر نیل به تمامی غایت ها در قالبی خلاقانه برای کودکان ؛ از موارد پیشنهادی در این مقاله است .

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان