تحلیل و نقد گفتمان تعلیم و تربیت لیبرال در نسبت با مفهوم تلقین (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در مکتب تعلیم و تربیت لیبرال عامل تلقین با خلل در تفکر انتقادی و نقص در قوه عقلانیت منجر به از دست رفتن خودمختاری عقلانی و استقلال شخصیتی دانش آموز می شود. در این نگرش تعلیم و تربیت تلقینی با تکیه بر اقتدار معلم و مرجعیت نهاد آموزشی به دنبال القای آموزه های اخلاقی، سیاسی و دینی خاص به ذهن دانش آموز است. از اینرو تلقین مرز میان تعلیم و تربیت خوب و بد است. اما آیا تلقین یکسره منفی و نامناسب است؟ آیا تعلیم و تربیت لیبرال خود واجد ویژگی های تعلیم و تربیت تلقینی است؟ این پژوهش کیفی با روش تحلیل مفهومی به دنبال درک ماهیت تلقین در گفتمان تعلیم و تربیت لیبرال است. ادعای پژوهش این است که گفتمان تعلیم و تربیت لیبرال در تلقینی خواندن اشکال دیگر تعلیم و تربیت موجه نیست. زیرا نخست این که تلقین در برخی از زمان ها و موضوعات آموزشی و عقیدتی مناسب و بلکه لازم است. دوم این که تحقق مولفه هایی مانند پرورش قوه عقلانیت و تفکر انتقادی و خودمختاری به شکل ایده آل و مطلق در تعلیم و تربیت امکان پذیر و حتی مناسب نیست. سوم این که تعلیم و تربیت لیبرال خود با پشتیبانی منابع قدرت و مرجعیت برنامه درسی پنهان به دنبال تلقین نوعی آموزه خاص عینی گرایی علمی در فرایند آموزش است و لذا انتقادات آن نسبت به سایر اشکال تعلیم و تربیت دارای نوعی ویژگی خودارجاعی است. بنابراین خالی کردن فضای تعلیم و تربیت از ارزش های اخلاقی و آموزه های مذهبی به بهانه تلقینی خواندن آن از سوی مدافعان لیبرال امری نادرست و مخاطره آمیز است.Analysis and Critique of the Liberal Education Discourse in Relation to the Concept of Indoctrination
In the liberal school of education, the factor of indoctrination with a disturbance in critical thinking and a deficiency in the power of rationality leads to the loss of intellectual autonomy and the independence of the student's personality. In this approach, instructional education, relying on the authority of the teacher and the educational institution, seeks to instill specific moral, political, and religious teachings in the student's mind. Hence, indoctrination is the boundary between good and bad education. But is indoctrination completely negative and inappropriate? Does liberal education itself have the characteristics of inductive education? This qualitative research with the method of conceptual analysis seeks to understand the nature of indoctrination in the discourse of liberal education. The research claims that the discourse of liberal education is not justified in indoctrinating other forms of education. Because first of all, indoctrination is appropriate and even necessary in some times and educational and ideological subjects. Second, the realization of components such as the development of rationality and critical thinking, and autonomy in an ideal and absolute way in education is not possible or even appropriate. Third, liberal education itself, by supporting the sources of power and authority of the hidden curriculum, seeks to instill a special doctrine of scientific objectivism in the educational process, and therefore its criticisms of other forms of education have a kind of self-referential nature. Therefore, emptying the space of education and training of moral values and religious teachings is a wrong and dangerous thing.