در این تحقیق هدف طراحی مدل عوامل موثر بر بیکاری مهارت آموختگان سازمان آموزش فنی وحرفه ای کشور (T.V.T.O) با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری بود. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل خبرگان علمی، صاحب نظران برجسته در حوزه اشتغال و مربیان و کارشناسان و مدیران اداره و کل آموزش فنی و حرفه ای استان قزوین و کارکنان ستادی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور در حوزه های آموزشی، پژوهشی و نظارت و ارزشیابی، کارکنان معاونت اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین و صنعت گران باسابقه، پژوهشگران و اساتید صاحب نظر در حوزه اشتغال دانشگاه ها سراسر کشور در نظر گرفته شد. به دلیل محدود بودن واحد تحلیل (خبرگان) مطالعه درباره آن ها تا اشباع نظری اطلاعات گردآوری شده انجام شد و در نهایت 14 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. پس از انجام مصاحبه، 6 بستر کلی موثر در بیکاری جامعه شناسایی و در داخل هر یک از این بسترها 50 ریز موضوع یا شاخص اولیه استخراج شد که پس از انجام تکنیک دلفی در سه راند، 6 بعد و 12 شاخص بعنوان عوامل مؤثر بر بیکاری دانش آموختگان فنی و حرفه ای شناخته شدند و با استفاده از تکنیک ISM شاخصهای "وجود رانت و فساد ساختاری در اقتصاد کشور"، "بکارگیری مدیران ناکارآمد و بدون قدرت تشخیص و یا اختیار کافی در برنامه ریزی و اقدامات موثر" و "عدم وجود قوانین الزام آور و یا مزایای مشخص برای واحدهای صنعتی در جذب نیروهای ماهر" بالاترین سطح تأثیرگذاری را داشتند.
