شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر بازاریابی اجتماعی در توسعه فعالیت های بنیادهای خیریه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: بازاریابی اجتماعی یکی از رویکردی هایی است که در سطوح مختلف بر رفتار مخاطبان هدف اثر می گذارد. هدف اصلی از اجرای این پژوهش، کاربست بازاریابی اجتماعی در توسعه فعالیت های بنیادهای خیریه است. روش: ابعاد مختلف در بازاریابی اجتماعی با بررسی مطالعات گذشته، به روش مرور ادبیات نظام مند شناسایی شدند. کدگذاری اولیه روی منابع به روش تحلیل مضمون صورت گرفت تا مؤلفه ها و ابعاد متناظر با هر کد مشخص شود. مؤلفه ها با استفاده از ماتریس اهمیت عملکرد و جمع آوری نظر خبرگان از طریق پرسش نامه اولویت بندی شدند، سپس ابزارهای کارآمد برای اجرای برنامه بازاریابی اجتماعی و جلب مشارکت عمومی با برگزاری کارگاهی با حضور هیئت مدیره یکی از خیریه های فعال تعیین شد. یافته ها: ابعاد و مؤلفه های بازاریابی اجتماعی در حوزه خیریه عبارت اند از: هدف گذاری (اهداف رفتاری، اهداف شناختی)، تحلیل موقعیت (تحلیل محیط برنامه بازاریابی اجتماعی، هنجارهای ذهنی به کار خیر و خیریه، هنجارهای اجتماعی به کار خیر و خیریه)، بخش بندی (ابعاد جمعیت شناختی، ابعاد روان شناختی، منافع کسب شده برای مخاطب هدف)، آمیخته بازاریابی اجتماعی (پیشنهاد رفتاری، هزینه مشارکت، قابلیت دسترسی، ارتباطات اجتماعی، مردم و مشارکت، تأمین بودجه برنامه) و نظارت بر برنامه و ارزیابی تأثیر آن (ارزیابی برون داد، ارزیابی تأثیر). این ابعاد و مؤلفه ها باعث ترغیب و ماندگاری امر خیر و رفتار بخشندگی (افزایش اهدای منابع فردی به خیریه، کاهش/ جلوگیری از اهدای منابع فردی به غیراز خیریه، تأثیر بر سیاست گذاری کلان) می شود. نتیجه گیری: اولویت بندی مؤلفه ها در شکل نهایی بیان شد. چهار ابزار برگزاری رویداد، استفاده از شبکه های مجازی، ارتباطات شخصی و تبلیغات دهان به دهان و همچنین استفاده از گروه های مرجع و افراد تأثیرگذار، به عنوان کارآمدترین ابزارها در توسعه فعالیت های بنیادهای خیریه شناسایی شدند.