وقایع عصر مشروطه تمامی جنبه های زندگی اجتماعی از جمله ادبیات را تحت تأثیر قرار داده بود، شاعران این دوره در نقش مصلحان اجتماعی ظاهر شدند و محتوای شعرشان را در خدمت بسط اندیشه های جدید به ویژه هویت ملی و ملی گرایی قرار دادند که در نتیجه شعر از حالت ذهنیت گرایی بیرون آمد و حالت عینیت گرا و رئالیستی یافت. در این مقاله به شیوه توصیفی تحلیلی عناصر و مؤلفه های هویت ملی در شعر شاعران برجسته ی عصر مشروطه ایران بررسی شده است و چهار مؤلفه مهم هویّت ملی: یعنی زبان، تاریخ و فرهنگ، سرزمین و دین در شعر این شاعران مقایسه شده است. در نهایت این نتیجه به دست آمد که از میان مؤلفه های هویت ملی در شعر شاعران عصر مشروطه، مؤلفه ی توجّه به سرزمین و وطن بیشترین و مؤلفه ی زبان، کم ترین است؛ امّا دین اسلام نیز به دلیل حضور تاریخی و مبارزه با استعمار در میان شاعران عصر مشروطه به عنوان یکی از عناصر هویت ملی مورد توجّه قرار گرفته است. از این روی هویّت ملّی و ناسیونالیسم ایرانی برخلاف نوع اروپایی نه تنها ضدّ دین نبوده، بلکه رنگ دینی هم داشته است.