حافظه جمعی و فرایند هویت یابی: تأملاتی سیاست گذارانه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نسبت حافظه جمعی و فرایند هویت یابی موضوعی مهم است زیرا هر جامعه ای از طریق حافظه جمعی اش خود را تعریف می کند، به دیگران می نمایاند و بدون حافظه جمعی درک کیستی و چیستی افراد و گروه ها میسر نمی شود. حافظه جمعی بقا و ماندگاری صاحبان هویت های جمعی مثل ملت ها را تضمین و مانع میرایی آنها می شود. حافظه جمعی بازدارنده فراموشی گذشته و عامل اتصال آن با حال و انتقال به آینده است و زمانی این ارتباط را برقرار می کند که به طور سازنده برای نسل های بعد روایت شود. حافظه جمعی به منزله پروژه ای هویتی، محصول عاملیت مهم گروه های انسانی است که با الگو قرار دادن کسانی که در فرایند معناسازی درگیر بوده اند روایت های مناسب را بازگو می کند. حافظه جمعی با دخالت در فرایند سیاسی هویت یابی و به مثابه مواد قابل استفاده از گذشته برای توجیه و مشروعیت بخشی به عقاید، دیدگاه ها و نیاز زمان حال خدمت می کند و این مهم را از طریق عینی سازی حافظه جمعی و به واسطه ایجاد پایگاه های حافظه مانند برگزاری مراسم یادبود، ساخت یادمان ها و دیگر اقدامات شهرت آور انجام می دهد.