مطالعه و بررسی شاخص های کلی موثر بر کیفیت نظام آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﻨﯽ، ﺣﺮﻓﻪای و مهارتی ﺑﻪ آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ در ﻗﻠﻤﺮو دﻧﯿﺎی ﮐﺎر ﺑﺮای زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎزی، آﻣﺎدﮔﯽ، ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ و ارﺗﻘﺎی ﺷﻐﻠﯽ و ﺣﺮﻓﻪ ای اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد. آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﻨﯽ وﺣﺮﻓﻪای واژه ای جامع است که در برگیرنده ی مطالعه ی فن آوری ها و علوم وابسته، کسب نگرش ها و مهارتهای عملی بوده و افزون بر آموزش عمومی، فهم و دانش مرتبط با حرفه ها را نیز در بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی شامل می گردد این واژه اﻋﻢ از آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ ای رﺳﻤﯽ ، ﻏﯿﺮرﺳﻤﯽ و ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﺎیﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ . دامنه ی آموزشهای فنی وحرفه ای بسیار گسترده است چرا که روشی است برای آشنا ساختن و تمرین دادن افراد به منظور پرورش مهارت های فکری، عملی و اجتماعی. انجام هر کاری مستلزم مهارتی است که نخست باید آن را آموخت و سپس با تمرین و ممارست آن را ارتقا داد. مهارت، گوهر گرانبهایی است که میزان کفایت افراد در کشورهای مختلف را از یکدیگر متمایز می سازد. میزان پیشرفت هر کشوری به اندازه ی مهارت هایی است که در نیروی انسانی آن کشور وجود دارد. اگرچه دارا بودن ذخایر طبیعی منبعی برای ثروتمند شدن کشورها است اما این شایستگی نیروهای انسانی است که آن ها را به پیشرفتی پایدار می رساند. .بنابر این گفتگو درباره «آموزش فنی و حرفه ای»، گفتگو درباره ی «همه ی» صلاحیت های انسانی است که به فایده ی اجتماعی منتهی می گردد . ﺑﺮرﺳﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ و ﻣﻘﺎیﺴﻪ ای ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﻨﯽ، ﺣﺮﻓﻪای و مهارتی ﮐﺸﻮرﻫﺎ در آﻣﻮزش رﺳﻤﯽ بیانگر آن است که کﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن ضمن برخورداری از سیستم های آموزشی متفاوت، برای رسیدن به اهداف آموزش فنی و حرفه ای، سیستمی منسجم و کارآمد طراحی کرده و به منظور کارایی آن، شاخص هایی تعریف و به آن پایبند می گردند در ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺘﺎیﺞ حاصله کشورها ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی مختلفی را مد نظر قرار داده که در تمام این شاخص ها، توجه به نوع آموزش بر اساس فرهنگ و نیازهای بازار کار آن کشور از جمله ی مهم ترین شاخصه های این مبحث است. در این مقاله تلاش شده تا این شاخص های آموزشی در کشورهای مختلف در مقایسه با شاخص های ایران جهان مورد بررسی قرار گرفته و نقاط ضعف و قوت نظام آموزش فنی و حرفه ای کشور پیش روی مخاطب قرار گیرد .