ارزیابی اثربخشی آموزش های فنی وحرفه ای در بهبود وضعیت زندگی و کاهش تکرار جرم در میان زندانیان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از این پژوهش، ارزیابی اثربخشی آموزش های فنی وحرفه ای و بررسی نقش آن در بهبود وضعیت زندگی زندانیان و کاهش تکرار جرم بود. پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی؛ و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی زندانیان شرکت کننده در دوره های آموزش فنی وحرفه ای سال 1393 است که نمونه ای به حجم 246 نفر از آن ها به شیوه تصادفی ساده، انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. اثربخشی دوره های فنی وحرفه ای بر اساس الگوی کرک پاتریک در سه سطح واکنش، یادگیری و تغییر رفتار انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ارزشیابی کرک پاتریک (1966) و پرسشنامه محقق ساخنه برای ارزیابی وضعیت زندگی زندانیان و کاهش تکرار جرم بود. روایی پرسشنامه ها ، با استناد به نظر متخصصان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن ها با استناد به ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب (90/.)، (80/.) و (78/.) محاسبه شد. جهت بررسی سؤالات پژوهش از آزمون t تک نمونه ای و جهت بررسی فرضیات پژوهش از مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. درمجموع نتایج نشان داد دوره های آموزش فنی وحرفه ای برگزارشده در زندان بر اساس سه سطح کرک پاتریک (واکنش، یادگیری، تغییر رفتار) در سطح مطلوبی قرار داشت و آموزش های فنی وحرفه ای نیز موجب بهبود وضعیت زندگی زندانیان شده و از تکرار جرم جلوگیری می کند. همچنین می توان با رفع نواقصی همچون کمبود وسایل و امکانات، عدم نیازسنجی، عدم توجه مسئولین، صدور به موقع گواهینامه به اثربخش تر کردن این دوره ها کمک کرد.