مضامین و چالش های نقش راهبردی دیپلماسی اقتصادی در توسعه تجارت خارجی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

ساختار اقتصادی کشورها تحت تأثیر سیاست خارجی است . دیپلماسی به عنوان نقش اول توسعه اقتصادی به شمار می رود؛ بنابراین بهبود روابط ایران در سطح منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است که در پژوهش های پیشین توجه چندانی به آن صورت نگرفته است . این مطالعه با هدف «بررسی و شناسایی مضامین و چالش های نقش راهبردی دیپلماسی اقتصادی در توسعه تجارت خارجی ایران» صورت گرفته است . در این پژوهش ، با روش کیفی تحلیل تم و نمونه گیری به صورت غیراحتمالی هدفمند با تکنیک گلوله برفی انتخاب گردید . گردآوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با کارشناسان و خبرگان و فعالان در حوزه تجارت خارجی انجام شد و با روش تحلیل تم ، مضامین و چالش های اصلی دیپلماسی اقتصادی استخراج و دسته بندی شد . در پژوهش حاضر پس از بررسی و استخراج نهایی ماتریس ، سه مضمون به عنوان چالش های پیش رو مشخص گردید که مضامین نهایی عبارتنداز: ضعف نظام ساختاری سیاست خارجی در بستر جذب و انتقال «ظرفیت ها» و«فرصت های اقتصادی» ، عدم تعادل کارکردهای نهادهای اقتصادی در پیشبرد توسعه تجارت خارجی در بازارهای بین المللی ، تخریب زنجیره ارزش در استفاده از ظرفیت های داخلی و افزایش فعالیت های غیرمولد .