مطالب مرتبط با کلیدواژه

تحلیل عاملی


۴۲۱.

بررسی عوامل موثر بر بهبود تاب آوری زیست محیطی شهرهای ساحلی (مطالعه ی موردی: شهرهای ساحلی استان بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲ 5 - 27

کلیدواژه‌ها: تاب آوری زیست محیطی شهرهای ساحلی استان بوشهر تحلیل عاملی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۷۷
شهرهای ساحلی در سراسر جهان به طور فزاینده تحت تأثیر انواع مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی قرار دارند که به منظور کاهش آسیب پذیری آن ها در برابر این مخاطرات، بهبود تاب آوری در ابعاد مختلف نقش اساسی دارد. بُعد زیست محیطی تاب آوری با تأکید بر پایداری نظام اکولوژیکی شهرها به بهبود پایداری آن ها در برابر مخاطرات مختلف زیست محیطی می پردازد. این پژوهش بر اساس هدف از نوع کاربردی و به منظور بررسی عوامل مرتبط با بهبود تاب آوری زیست محیطی شهرهای ساحلی در دو مرحله انجام شده است. محدوده ی موردمطالعه شامل شهرهای ساحلی استان بوشهر است که نقش کارکردی به عنوان مرکز شهرستان دارند. جامعه آماری در مرحله اول عبارت اند از کارشناسان مدیریت شهری و فعالان محیط زیست و در مرحله دوم شامل متخصصان تاب آوری شهری است. به منظور تعیین عوامل مرتبط با بهبود تاب آوری زیست محیطی شهرهای ساحلی، از روش تحلیل عاملی و به منظور تعیین وزن هر یک از این عوامل و ارزیابی تاب آوری زیست محیطی محدوده موردمطالعه از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. بر اساس نتایج تحلیل عاملی، عوامل مؤثر پس از نام گذاری عبارت اند از "کنترل آلودگی"، "حفاظت از منابع موجود"، "جمعیت و دسترسی به خدمات" و "فعالیت گروه های داوطلب" که مقادیر ویژه به ترتیب برابر5.23، 3.08، 2.07 و 1.50 است. بر اساس نتایج حاصل از AHP، عامل "کنترل آلودگی ها" نسبت به سایر عوامل بیشترین اهمیت را دارد و از میان شهرهای ساحلی بررسی شده، شهر بوشهر با وزن برابر 420/0 بیشترین و شهر عسلویه با وزن برابر 068/0 کمترین سطح تاب آوری زیست محیطی رادارند.
۴۲۲.

طراحی و تدوین پرسشنامه تعیین سطح آموزش تامل گرایانه (آموزش بازخوردی) مدرسان زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 1181 - 1204

کلیدواژه‌ها: تدریس تامل گرایانه سطح تدریس تامل گرایانه تحلیل عاملی اعتبار یابی محیط یادگیری زبان خارجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۳۵۲
. هر چند تدریس تامل گرایانه از شاخصه های حرفه ای بشمار می رود پژوهش چندانی در خصوص طراحی ابزاری جهت سنجش میزان تدریس تامل گرایانه مدرسان زبان انجام نشده است. از این رو پژوهش حاضر به منظور طراحی و اعتبار سنجی پرسشنامه تعیین سطح تدریس تامل گرایانه مدرسان زبان بر اساس مدل وارد و مک کوتر (۲۰۰۴) انجام گرفت. نسخه نهایی ابزار طراحی شده با جامعه آماری 250 مدرس زبان ایرانی بررسی شد و سپس به منظور احراز روایى پرسشنامه تحلیل عاملى اکتشافى، تحلیل عاملى تأییدى و براى احراز پایایى از روش ضریب آلفاى کرانباخ استفاده شد. نتایج تحلیل اکتشافى وتاییدی مدل چهار عاملی متشکل از عامل های: عادی، فنی، محاوره ای و تبدیلی را تایید کرد. میزان آلفای 81/ . بدست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه ، از روایى و پایایى لازم براى شناسایى سطح تدریس تامل گرایانه مدرسان برخوردار است. کاربردهای این ابزار در محیط یادگیری زبان مطرح شد.
۴۲۳.

پهنه بندی اقلیم آسایش گردشگری استان اصفهان با استفاده از تحلیل های آماری چندمتغیره(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال اول پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ 76 - 86

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی تحلیل خوشه ای اقلیم آسایش گردشگری استان اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۳۵
اگرچه که آب و هوا فقط یکی از متغیرهایی است که می تواند در گردشگری و مسافرت مؤثر باشد، ولی بیشتر گردشگران شرایط آب و هوایی را برای مسافرت خود مد نظر قرار می دهند. حتی افرادی هم که به منظور استفاده از آب و هوای مناسب اقدام به سفر نمی کنند، مانند گردشگران فرهنگی یا تحصیلی، سعی می کنند زمان هایی را برای سفر خود انتخاب کنند که مکان مورد نظرشان بهترین شرایط آب و هوایی را داشته باشد. لذا آگاهی از وضعیت آب و هوای مناطق مختلف می تواند در امر برنامه ریزی گردشگری نقش مؤثری داشته باشد. در این پژوهش با بررسی هفت پارامتر آب و هوایی مؤثر در امر آسایش گردشگری در استان اصفهان و با استفاده از تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای اقدام به پهنه بندی اقلیم آسایش گردشگری در استان اصفهان گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که استان اصفهان دارای چهار پهنه اقلیم آسایش گردشگری مجزا است که هر پهنه دارای شرایط آب و هوای خاص خود است و در زمان های خاصی از سال بهترین شرایط برای حضور گردشگران را دارد. پهنه اول شامل نواحی غربی و جنوبی استان است که در فصل تابستان بهترین شرایط برای حضور گردشگر را دارد. پهنه دوم شامل نواحی غربی و جنوبی به سمت داخل استان است که در فصل بهار برای حضور گررشگران بسیار مناسب است. پهنه سوم شامل نواحی مرکزی استان است که در فصل پاییز بهترین شرایط برای حضور گردشگر را داردو پهنه چهارم شامل نواحی شرقی و شمالی استان است که در فصل زمستان مناسب ترین شرایط برای حضور گردشگر را دارد.
۴۲۴.

تأثیر بازدیدهای قبلی و رضایت گردشگران از یک مقصد بر قصد بازگشت مجدد آنها (مطالعه موردی: گردشگران سلامت)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۶ 55 - 64

کلیدواژه‌ها: استان فارس شاخص سطح بندی تحلیل عاملی گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۳۱۲
با افزایش روز افزون رقابت در بازارهای جهانی گردشگری، مقاصد گردشگری میتوانند با افزایش تعداد بازدیدهای مجّدد گردشگران به یک مزیت رقابتی پایدار دست یابند. بازدیدگنندگان تکراری یک بازار ثابت برای یک مقصد و همچنین یک منبع تبلیغات رایگان به شکل تبلیغات شفاهی برای اعضای خانواده و دوستانشان هستند (Lau et al, 2004: 279). هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر بازدیدهای قبلی و رضایت گردشگران پزشکی از یک مقصد بر قصد بازگشت مجّدد آنهاست. متغیرهایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند، ترکیبی از متغیرهای به کار گرفته شده توسط R Dosh و Joaquin Alegre است که شامل انگیزه و رضایت گردشگران، تعداد بازدید های قبلی آنها و قصد بازگشت مجدّدشان می باشد . این پژوهش بر اساس ماهیت و روش از نوع توصیفی تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری در این پژوهش، کلیّه گردشگران پزشکی وارد شده به ایران و تعداد نمونه 402 نفر می باشند. جهت جمع آوری اطلاعات میدانی از پرسشنامه ای دارای طیف شش تایی لیکرت استفاده شده است. روش آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها، مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. تمام فرضیات پژوهش مورد تأیید قرار گرفتند و از بین عوامل مؤثر بر قصد بازگشت مجدد گردشگر، رضایت او به عنوان مهمترین عامل شناسایی شد. در نهایت نیز پیشنهاداتی بر اساس نتایج پژوهش ارائه شده است.
۴۲۵.

مدیریت بحران با تاکید بر مخاطرت طبیعی و پیش بینی احتمال وقوع خشکسالی استان کرمانشاه در محیط GIS(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۶ 80 - 99

کلیدواژه‌ها: نابرابری منطقه ای تحلیل عاملی توسعه منطقه ای سازمان فضایی استانهای ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۴۸۸
هدف از این تحقیق پیش بینی احتمال وقوع روزهای خشک بر اساس شاخص DDSLR دراستان کرمانشاه می باشد. بدین منظور ابتدا داده های بلند مدت روزانه پنج ایستگاه سینوپتیک استان کرمانشاه ( کرمانشاه، اسلام آباد غرب ، روانسر، کنگاور و سرپل ذهاب) طی 30 سال اخیر انتخاب شد. سپس با استفاده از شاخص DDSLR دوره های خشک منطقه با استفاده از نرم افزارهای آماری Excel و Spss بررسی و ارزیابی شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که براساس شاخص مذکور در مقیاس های زمانی وآستانه های بارش تعریف شده (30،20،10،5،1 میلی متری) ، ایستگاه کنگاور و سرپل ذهاب دارای بیشترین روزهای خشک و ایستگاه کرمانشاه ، دارای کمترین روزهای خشک می باشد و نیز با افزایش آستانه ها ، میزان DDSLR نیز افزایش می یابد. سرما معمولا از آذر آغاز و تا اسفند ادامه دارد. فصل زمستان در این مناطق طولانی است و با بهاری کوتاه به تابستان متصل می شود و تابستان به کلی خشک است . بارش از جنوب به طرف شمال افزایش یافته و از مرکز به سمت غرب کاهش می یابد و با پراکندگی های زیادی روبروست. همچنین هر چه به سمت غرب می رویم ، دما افزایش شدیدی می یابد. به سمت شرق نیز بارش ها کاهش می یابد ، ولی بارش در مناطق شرقی استان از یکنواختی بیشتری روبه روست و دما بسیار کمتر است. به عبارتی دیگر تبخیر در این مناطق کمتر و فصل سرما نسبت به قسمت های غربی طولانی تر است .
۴۲۶.

تحلیل ابعاد کمی دسترسی به تسهیلات شهری با استفاده از منطق فازی (نمونه موردی بافت قدیم، جدید، حاشیه شهر مشهد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۸ 53 - 64

کلیدواژه‌ها: اولویت های سرمایه گذاری تاکسونومی تاپسیس تحلیل عاملی توسعه منطقه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۵۵۹
فضای عمومی از جمله مکانهای ساخته شده توسط بشر است که نقش حیاتی آن از دید همگان پنهان نمی باشد. قلمرو عمومی نقطه تصادف و تعارض عرصه حکومتی و عرصه شهروندی است. بنا بر این همان اندازه که حکومتگران برای اشغال آن تلاش می کنند، مردم نیز تلقی و خواست های خود را در این قلمرو پی گیری می کنند. درک مردم از شهر و فضاهای عمومی (قلمرو عمومی) حائز اهمیت ویژه ای در تداوم و چگونگی بقاء زندگی شهری است. فضاهای عمومی در زمان ها و شرایط متفاوت توان های نوینی را ارئه می دهند بنابراین فراهم کردن امکانات زیر بنایی برای بهره بری بیشتر عامه مردم از این تسهیلات در راستای عدالت اجتماعی همواره مورد توجه برنامه ریزان شهری برای رسیدن به توسعه پایدار بوده است. این پژوهش به د نبال اندازه گیری کیفیت د سترسی به امکانات و تسهیلات شهری) پارک، مدارس ابتدایی، مراکز بهداشت و کلینیک، مسجد، اماکن ورزشی محله ای و مراکز خرید روزانه (است، هر چند اهداف فرعی از جمله مقایسه کیفیت دسترس در بافت های مختلف شهر مشهد) قدیم، جدید، سکونتگاههای غیر رسمی) نیز مورد بررسی قرار گرفته است. روش به کار رفته در این مقاله توصیفی - تحلیلی بوده است و برای انتخاب محلات از نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است بعد از انجام مطالعات کتابخانه ای وبررسی و استخراج نقشه ها واطلاعات لازم از سازمان های زیربط،با استفاده از GIS و استفاده از منطق فازی کیفیت دسترسی به تسهیلات شهری در محلاتی که به صورت تصادفی و در بافت های گوناگون بودند اندازه گیری گردیدواز مدل TOPSISنیز در تحلیل ابعاد عینی ونتیجه گیری بهتر استفاده گردید. نتایج نشان می دهد ارتباط معنادار قوی و میان ارزش همپیوندی محلی و میانی (یکی از شاخص های شناخت ارزش های فضایی) حاصل از تحلیل چیدمان مستقیم فضا و تغییر درجه توسعه یافتگی محلات شهر مشهد برقرار است
۴۲۷.

بررسی و ارزیابی اولویت مؤلفه های منظر خیابان های شهری (مطالعه موردی: شهر همدان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰ 85 - 100

کلیدواژه‌ها: توسعه تحلیل فضایی تحلیل عاملی تحلیل خوشه ای استان بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۶۸
منظر شهری در واقع اولین سطح برخورد و ارتباط شهروندان با محیط شهری است که از آن طریق شهر را درک می کنند. ارتقای عوامل بصری و ادراکی منظر شهری زمانی می تواند تحقق یابد که اولویت سنجی مسائل شهری موجود، مبتنی بر نظریات شهروندان و استفاده کنندگان از فضاها باشد. ازآنجا که نظرات و آرای مختلفی در سطح شهر و پیرامون مسائل منظر شهری و اولویت های آن وجود دارد و اتخاذ تصمیمات نیز باید همگرا و در راستای پوشش همه جانبه اولویت ها باشد. این پژوهش با هدف کاربردی و در راستای ارتقای کیفی منظر فضاهای شهری در پی پاسخ دادن به این سوال است که: اولویت گزینه ها، معیارها و شاخص های مؤثر بر کیفیت منظر خیابان های شهری همدان از دیدگاه شهروندان و استفاده کنندگان از فضا به چه ترتیبی است؟ در این راستا در پژوهش حاظر سعی شده است با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه (ANP) وبا به کارگیری نرم افزار Super Decisions در تجزیه و تحلیل داده ها به ارزیابی و رتبه بندی مؤلفه ها و گزینه ها پرداخته شود. نتایج نهایی تحقیق نشان می دهد میزان خوانش شهروندان از منظر خیابان های شهری تابع عوامل مهمی از قبیل تجارب، خاطره و ارزش های فرهنگی، اجتماعی و زیباشناختی محیط می باشد. بر این اساس طبق یافته های تحقیق بیشترین اولویت های خوانش مردم از لحاظ مکانی به ترتیب شامل، خیابان بوعلی سینا (246/0)، خیابان شریعتی (188/0)، خیابان اکباتان (180/0)، خیابان باباطاهر (160/0)، خیابان تختی (124/0) و در رتبه آخر خیابان شهداء با امتیاز نرمال شده (099/0) از نظر شهروندان می باشند. همچنین بالاترین اولویت منظر مکان های ذکر شده از دیدگاه شهروندان مربوط به شاخص های «حضور پذیری اقشار مختلف اجتماعی» در خیابان بوعلی سینا، «وحدت وروابط هماهنگ بین اجزاء» در خیابان شریعتی، «خاطره ذهنی مؤثر وقوی» در خیابان اکباتان و «نمادها و نشانه های شهری» در خیابان باباطاهر می باشد.
۴۲۸.

برنامه ریزی راهبردی توسعه فضای سبز محلات شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۳ 7 - 20

کلیدواژه‌ها: توسعه نابرابری توسعه استان های ایران استان کردستان تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۲۷۲
برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، مجموعه فعالیت هایی است که محیط انسانی را مطابق خواسته ها و نیازهای جامعه ی شهری سامان می بخشد و این مقوله، هسته ی اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز موثر در اشکال گوناگون آن، دیگر قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه شهر و پیچیدگی زیست محیطی آنها، موجودیت فضای سبز و گسترش زیست محیطی آن را برای همیشه اجتناب ناپذیر کرده است. در این پژوهش فضای سبز محلات شهر اصفهان با استفاده از مدلSWOT مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به مطالعات اسنادی و میدانی صورت گرفته و نظرسنجی از کارشناسان و شهروندان، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و عوامل تهدید برنامه ریزی راهبردی فضای سبز اصفهان مشخص شد. با استفاده از ماتریس SWOT امکان تدوین چهار نوع راهبرد یا استراتژی فراهم می شود که در این راهبردها تمرکز بر حداکثر نقاط درونی و فرصت های بیرونی استوار است. بنابراین تعداد 9 نقطه قوت داخلی در برابر 13 نقطه ضعف داخلی و تعداد 8 فرصت خارجی در برابر 17 تهدید خارجی موثر در فضاهای سبز شهر اصفهان شناسایی و تحلیل شده است. بدین ترتیب تعداد 17 قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و تعداد 30 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها، پیش روی فضای سبز شهر اصفهان شناخته شدند و بر این اساس عمده ترین راهبردها برای توسعه فضای سبز شهر اصفهان و رفع کمبودها استفاده از فرصت های محیطی موجود جهت رفع کمبودها و ضعف ها است. همچنین برای نتیجه مطلوبتر اقداماتی پیشنهاد شده است.
۴۲۹.

تعیین مولفه های ایمنی در بافت فرسوده شهری مطالعه بافت مرکزی کلانشهر اهواز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۱ 59 - 74

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی کالبدی- عملکردی کیفیت زندگی تحلیل عاملی محله همت آباد اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۳۳
امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته اند رابطه ای مناسب با محیط خود و خدمات دهی به بهره برداران برقرار کنند. وجود سطح گسترده بافت فرسوده یکی از مهمترین چالش های مدیران شهری، شهرسازان و معماران می باشد، زیرا عدم توجه به این بافت ها موجب زوال شهر و توسعه ناهمگون آن و ایجاد شهرهایی نوپا در حاشیه شهر قدیمی می گردد. به عنوان قلمرو مورد پژوهش منطقه یک شهر اهواز به این علت که بخش قابل توجهی از مشکلات شهر اهواز در این منطقه نمود عینی یافته است و بخش مرکزی به دلیل گستردگی بیش از حد بافت فرسوده و روند فرسودگی شدید در آن مورد پژوهش قرار گرفت. پژوهش حاظر به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی و از لحاظ نوع روش مطالعه توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخص های اسکلت ساختمان، جنس مصالح، تعداد طبقات، قدمت، دانه بندی و نفوذ پذیری ساختمان استخراج شد. برای روند وزن دهی به لایه ها در داده های فضایی از روش AHP FUZZY استفاده شد. همچنین برای بررسی وضعیت ایمنی بافت فرسوده از روش (HOT SPOT ) از ابزار cluster & outlier analysis از مجموعه ابزار های موجود در Spatial Statistics Tools مربوط به نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد 83/45 درصد مساحت بافت فرسوده در بازه ایمنی متوسط تا کاملا ناایمن قرار دارند که نشان می دهد بخش زیادی از بافت فرسوده از محدوده مرکزی به نوعی نیازمند برنامه ریزی ایمن سازی بافت است.
۴۳۰.

ویژگی های روان سنجی مقیاس بی صداقتی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۷۹/۲) 61 - 84

کلیدواژه‌ها: بی صداقتی تحصیلی پایایی تحلیل عاملی روان سنجی روایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۳ تعداد دانلود : ۵۱۷
هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس بی صداقتی تحصیلی بشیر و بلا برای سنجش بی صداقتی تحصیلی بود. مشارکت کنندگان پژوهش 452 دانشجو (163 مرد و 289 زن) دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 99-1398 بودند و مقیاس های بی صداقتی تحصیلی بشیر و بلا، منش های اخلاقی خرمائی و قائمی، عدم درگیری اخلاقی بندورا و همکاران، تقلب ریمکوس، وظیفه گرائی گلدبرگ، مسئولیت پذیری تحصیلی آکبی و همکاران و اهمال کاری تحصیلی سواری را تکمیل نمودند. به منظور تعیین پایایی از روش آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی از روش های تحلیل عاملی تاییدی، همسانی درونی و همبستگی با سایر مقیاس های مذکور استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی شش عامل تقلب در آزمون، پلاجریسم، کمک بیرونی، تقلب پیشین، تحریف و دروغ درباره تکالیف تحصیلی را تایید نمود. نتایج همبستگی با سایر آزمون ها نیز روایی همگرا و واگرای مقیاس را تایید نمود. برای تعیین پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که تمامی ضرایب حاکی از همسانی درونی قابل قبول زیر مقیاس ها و نمره کل مقیاس بود. نتایج نشان می دهد که مقیاس بی صداقتی تحصیلی بشیر و بلا از روایی و پایایی بسیار خوبی در دانش جویان ایرانی برخوردار است و کارایی لازم را برای اندازه گیری بی صداقتی تحصیلی در شش بعد مذکور دارد. نتایج بر مبنای شواهد پژوهشی و نظری مورد بحث قرار گرفته است.
۴۳۱.

ارزیابی سطوح توسعه یافتگی مسکن با استفاده از روش تحلیل عاملی (نمونه مطالعاتی: شهرستان های ناحیه شمالی استان همدان)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال دوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۸ ۴۹-۶۰

کلیدواژه‌ها: شاخص های کمی و کیفی توسعه یافتگی مسکن تحلیل عاملی اس پی اس اس (spss)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۶۶
مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی، از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. این پدیده علی رغم اینکه دارای ابعاد گوناگون اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی- کالبدی است، همیشه از بعد اقتصادی موردبررسی قرارگرفته و کمتر از بعد کمی و کیفی به آن پرداخته اند که ازاین سبب چون معضلی لاینحل رخساره می نماید. گستردگی ابعاد مسئله از سوئی و برخوردهای تک بعدی از سوی دیگر، پژوهش در آن را دچار حساسیتی خاص کرده است. بی تردید نگرش یک بعدی به مسئله (بدون درنظرگرفتن شاخص های کمی و کیفی به طور همزمان)، قادر به ارائه راه حل های همه جانبه و همبسته با سایر مسائل نیست. بی اعتنایی به سازمان فضایی مجموعه های مسکونی و عوامل کیفی آن ها، عملاً به بهای بیش ازحد دادن به کمیت انجامیده است و این دست کم در مورد ساخت خانه های ارزان قیمت مصداقی تام دارد. حال آنکه رضایت نهایی متقاضیان مسکن نه در کمیت بلکه در کیفیت آن نهفته است. لذا بران شدیم تا با در نظر گرفتن شاخص های کمی و کیفی به طور هم زمان پاسخی مناسب برای این مسئله بیابیم.در این پژوهش به بررسی میزان توسعه یافتگی وضعیت مسکن شهرستان های ناحیه شمالی استان همدان بامطالعه اسنادی 13 شاخص مرتبط با مسکن درزمینه شاخص های کمی، کیفی، اقتصادی، جمعیتی و کالبدی و با بهره گیری از روش تحلیل عاملی و بهره گیری نرم افزار اس پی اس اس به منظور یافتن شهرستانی که ازنظر استانداردهای مسکن دارای وضعیت بهتری هست، پرداخته ایم. نتیجه این پژوهش حاکی از نبود برنامه ای منسجم و نظام مند در امر مسکن و شکل گیری الگوهایی ناهماهنگ است. به طوری که شهرستان کبودرآهنگ در رتبه اول یعنی شهرستان های توسعه یافته و شهرستان شیرین سو در پایین ترین رتبه توسعه یافتگی قرارگرفته است.
۴۳۲.

شناسایی و سنجش عوامل مؤثر بر سیر تحولات روستا به شهر در پهنه های اقلیمی متفاوت (مطالعه موردی: استان خوزستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ ۶۹-۸۴

کلیدواژه‌ها: روستا- شهر عوامل مؤثر در تبدیل روستا به شهر پهنه های اقلیمی تحلیل عاملی استان خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۸۲
اشکال سکونتگاه های انسانی در ادوار مختلف تاریخی تحت تأثیر عوامل مختلف، همواره در حال تغییر بوده اند. یکی از مهم ترین این تغییرات، که در دهه های گذشته در کشور ایران به صورت ملموس قابل مشاهده بوده، تبدیل سکونتگاه های روستایی به شهر است. در این تغییر شکل سکونتگاهی، همواره عوامل مختلفی دخیل بوده اند. بسترهای متفاوت جغرافیایی و بویژه اقلیم، این عوامل را تحت تأثیر قرار داده و درجه اهمیت آن ها تابعی از شرایط متفاوت محیطی و جغرافیایی بوده است. هدف از این پژوهش شناسایی و ارزیابی عوامل اثرگذار مختلف در تبدیل روستاها به شهر در اقلیم های متفاوتِ استان خوزستان است. در همین راستا سعی بر آن بوده تا عوامل مؤثر بر روستاهایی که در سه پهنه بندی دشت، کوهپایه و ساحلی استان خوزستان واقع شده اند و به مرور زمان به شهر تبدیل گشته اند مورد شناسایی قرارگرفته و میزان نقش هر یک از این عوامل در هر یک از این سه پهنه مورد سنجش کمی قرار گیرد. جهت دستیابی به هدف پژوهش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و برای جمع آوری داده های مورد نیاز از روش پیمایشی استفاده شده است. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و روش تحلیل عاملی (Factor Analysis) و ترسیم نقشه ها نیز با نرم افزار ArcGIS Desktop 10.3 انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بجز عامل زیرساختی- نهادی که در هر چهار پهنه اقلیمی به بعنوان عاملی که بیشترین تأثیر را در تبدیل روستا به شهر داشته و نیز به عنوان مهم ترین عامل در تبدیل در روستا شناسایی شده است، چهار عامل دیگر (اقتصادی، خدمات آموزشی- فرهنگی، خدمات خصوصی، خدمات اجتماعی) در پهنه های اقلیمی متفاوت، تأثیرات متفاوتی داشته و میزان اثرگذاری آن ها نیز با توجه به بار عاملی شاخص ها متفاوت بوده است. نتایج به دست آمده می تواند در آمایش آتی استان و سکونتگاه های آن مورداستفاده قرار گیرد.
۴۳۳.

اولویت بندی شاخص های شهریادگیرنده با استفاده از روش تحلیل عاملی مطالعه موردی شهر بندرعباس

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 11 - 20

کلیدواژه‌ها: شهر یادگیرنده یادگیری مادام العمر مولفه های شهر یادگیرنده تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۸
یکی از رویکردهای نوین در آموزش، یادگیری در تمامی مکان ها و در همه لحظات است و این مساله در بستر پدیده ای به نام شهر یادگیرنده امکان پذیر است. یونسکو شهر یادگیرنده را مستلزم رویکردی واقع گرایانه و عملیاتی برای بکارگیری یادگیری مادام العمر، مبتنی بر فرایندی ادامه دار و مستمر می داند و برای این شهرها، مجموعه ای از شاخص ها و ویژگی ها تعریف کرده است. پژوهش پیش رو جهت سنجش و اولویت بندی مولفه های تاثیرگذار بر این شاخص ها در شهر یادگیرنده است. این پژوهش جهت اولویت بندی شاخص های شهریادگیرنده در بندرعباس، ابتدا با مداقه در مبانی نظری و سابقه پژوهشی آن، ابتدا از روش تحلیل محتوای متن و استدلال بهره خواهد جست و در ادامه مولفه های شهر یادگیرنده معرفی شده توسط یونسکو را در قالب پرسشنامه با 20 سوال بین جامعه هدف اساتید و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بندرعباس، اولیاء مدارس و خانواده ها این شهر تکمیل گردید و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش تحلیل عاملی، مولفه های مدنظر یونسکو سنجش و اولویت بندی گردید و در نهایت اولویت تعیین شده نشان دهنده ی نحوه ی اقدام برای تبدیل شدن بندرعباس به شهر یادگیرنده است.
۴۳۴.

تعیین منشأ آلاینده های شیمیایی و بیولوژیکی تالاب میقان اراک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۸۰) 131 - 150

کلیدواژه‌ها: آلاینده تحلیل عاملی کاربری آب تالاب میقان اراک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۹۹
 تالاب میقان اراک از تالاب های آب شور است که به دلیل جذب پرندگان مهاجر و املاح تبخیری ازنظر اکو و ژئوتوریسم اهمیت دارد. با ورود فاضلاب شهر اراک، پساب شرکت املاح و پساب صنایع به تالاب، سلامت پرندگان و آبزیان در معرض خطر است. هدف پژوهش حاضر، تعیین منابع آلاینده شیمیایی و بیولوژیک تالاب میقان است؛ بر این اساس 32 نمونه آب در کاربری های مختلف از آب شور و شیرین محدوده تالاب برای تعیین هدایت الکتریکی، غلظت کاتیون ها (کلسیم، منیزیم، پتاسیم، سدیم)، آنیون ها (کلر، سولفات، فلوئور، نیترات، فسفات، بی کربنات)، BOD [1]و [2]COD برداشت شد. مهم ترین آب های تغذیه کننده تالاب، آب های زیرزمینی و فاضلاب شهری است. آب های زیرزمینی آلودگی بیولوژیک و نقشی در آلودگی آب تالاب ندارند. با پیشروی آب شور تالاب، شوری آب های زیرزمینی از استاندارد (WHO)[3] 80/1 به 92/3 میکروموس بر سانتی متر افزایش یافته است. پساب ورودی شرکت املاح معدنی به آب تالاب با BOD برابر با 29 نسبت به استاندارد 30 میلی گرم در لیتر آلودگی بیولوژیک ندارد. با ورود فسفات 3/3 بیش از استاندارد 2/0 میلی گرم در لیتر فاضلاب شهری اراک به تالاب میقان، پوشش جنگلی انبوه ایجاد شده که سکونتگاه پرندگان محلی و مهاجر است. شوری زیاد آب تالاب برابر با 209 میکروموس بر سانتی متر به دلیل سنگ های نمکی و گچی ارتفاعات شمالی است که منشأ ترکیب شیمیایی بزرگ ترین معدن سولفات سدیم ایران شده است.
۴۳۵.

شناسایی و تحلیل مؤلفه های مؤثر بر امنیت نواحی مرزی رود ارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 92 - 118

کلیدواژه‌ها: امنیت ژئوپلیتیک نواحی مرزی تحلیل عاملی رود ارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۴۸۹
رود ارس در طول تاریخ زمینه ساز تنش و نیز همکاری میان چندین کشور بوده است. این ناحیه با بیش از چهار صد کیلومتر مرز بین المللی مشترک با کشورهای آذربایجان، ارمنستان، جمهوری خودمختار نخجوان و ترکیه، داشتن چهار شهرستان و هفت شهر مرزی با ظرفیت های بالای طبیعی، ژئوکالچری، ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل مؤلفه های مؤثر بر امنیت ناحیه مرزی ارس است. روش پژوهش، تحلیلی توصیفی و نوع تحقیق بنیادی کاربردی است. نتایج نشان می دهد که مؤلفه های اصلی در شش دسته عمده تقسیم شدند که به طور کلی 60 درصد مؤلفه های مؤثر بر امنیت ناحیه مرزی رود ارس را شناسایی و تبیین می کنند: مؤلفه نظامی انتظامی(600/12)؛ مؤلفه جغرافیایی(068/24)؛ مؤلفه نهادی مدیریتی و زیست محیطی(059/35)؛ مؤلفه ژئوکالچری(085/44)؛ مؤلفه ژئواکونومیکی(522/52)؛ و مؤلفه ژئوپلیتیکی(338/60). بنابراین، مؤلفه های ژئوکالچری، ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی تأثیرگذارترین مؤلفه ها بر امنیت ناحیه مرزی ارس محسوب می شوند
۴۳۶.

مدل سازی میزان فرسودگی شهری و گونه شناسی بافت فرسوده شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۶) 365 - 387

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده تابع برآورد تراکم کرنل شهر قم تحلیل عاملی گونه شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۴۵۶
نوسازی و مداخله در بافت فرسوده فرایندی پیچیده و چندبُعدی است. بسیاری از برنامه ریزان شهری بر اهمیت گونه شناسی و گونه بندی به عنوان اولین و مهم ترین گام در فرایند مداخله بافت های فرسوده شهری تأکید کرده اند. بر این اساس، تأکید این مطالعه بر ارائه روشی علمی و سیستمی برای شناسایی شاخص های مؤثر در فرسودگی و گونه بندی بافت فرسوده براساس شدت فرسودگی است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری شامل 1609 بلوک فرسوده شهر قم است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت کمی و کیفی است و از روش های آمار استنباطی و با استفاده از نرم افزارهای SPSSو Arc GISبهره گرفته شده است. در این فرایند، نخست برای بررسی شاخص های مؤثر بر فرسودگی و سپس میزان فرسودگی بلوک ها با استفاده از مدل تحلیل عاملی نوع Rشاخص های پژوهش در چهار عامل کالبدی، جمعیتی-اجتماعی، اقتصادی، و زیست محیطی بارگذاری شدند و با توجه به میزان فرسودگی کل و با بهره گیری از روش تخمین تراکم کرنل گونه بندی شدند. نتایج یافته های پژوهش نشان می دهد شش عامل از عوامل اصلی و تأثیرگذار بر فرسودگی در شهر قم می باشند و این عوامل در مجموع 95 / 67 درصد فرسودگی شهری را تبیین می کنند. عوامل اقتصادی و جمعیتی-اجتماعی مهم ترین عوامل شناخته شدند و میزان فرسودگی با شاخص های اقتصادی از جمله قیمت زمین، گروه های شغلی و درآمدی، و امکانات و تسهیلات مسکن بیشترین ارتباط را داشته است. همچنین، در ارتباط با اولویت های توسعه و مداخله در بافت، نتایج تابع برآورد تراکم کرنل نشان داد پهنه های واقع در شمال و جنوب محدودهبافت فرسوده شهر از مستعدترین و بالاترین احتمال شدت و گسترش فرسودگی برخوردارند که براساس یافته های به دست آمده در اولویت بالایی جهت مداخله قرار می گیرند.
۴۳۷.

تغییرات فضایی فقر شهری در نورآباد ممسنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مطالعات شهری و روستایی دوره ۱ بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ 74 - 89

کلیدواژه‌ها: فقر شهری تحلیل عاملی لکه های داغ آماره موران نورآباد ممسنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳
رشد شتابان شهرنشینی، در کشورهای درحال توسعه شهری شدن فقر را موجب می شود. فقر پدیده ای چندبعدی است که درنتیجه ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻬﺮ را دارای ﺗﻀﺎدﻫﺎی ﺑﺎرز و آﺷﮑﺎری می کند. هدف ازپژوهش حاضر تحلیل پراکنش فضایی شاخص های فقر در شهر نورآباد ممسنی و مقایسه میزان آن در سه دوره آماری 1385، 1390 و 1395 می باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی-تحلیلی می باشد. داده های خام پژوهش از بلوک های آماری شهر نورآباد استخراج شده است. برای بی مقیاس سازی شاخص ها از روش فازی و همچنین به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی، لکه های داغ و همچنین خودهم بستگی فضایی موران در محیط نرم افزار GIS استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد فقر در نورآباد ممسنی الگوی توزیع خوش ه ای و خودهم بستگی فضایی دارد. در سال 1385 پهنه فقر 26/73 درصد از مساحت و 39/25 درصد از جمعیت شهر را در برگرفته بود که این پهنه در سال 1395 به46/18درصد از مساحت و46/85 درصد از جمعیت افزایش یافت. این پهنه نواحی غربی و مرکزی شهر را در برمی گیرد. از سوی دیگر پهنه ی مرفّه که در سال 1385 حدود 44/16 درصد از مساحت و9/47 درصد از جمعیت شهر را در برمی گرفت در سال1395 به30/67 درصد از مساحت و33/87 درصد از جمعیت افزایش یافت. این پهنه بیش تر در نواحی شمال غرب و جنوب شرق دیده می شود. بررسی روند تغییرات  نشان می دهد، هم پهنه مرفه و هم پهنه فقیر روند افزایشی داشته و در بین سال های 1385 تا 1395به تدریج338/28 و 46/37 درصد افزایش در جمعیت و 187/71 و 166/31 درصد افزایش در مساحت داشته است، از سوی دیگر روند کاهشی طبقه متوسط با53/91 درصد کاهش در جمعیت و 42/04 درصد کاهش در مساحت نشان دهنده ی نابرابری فضایی و ایجاد شکاف طبقاتی عمیقی است که در ساختار فضایی شهر نورآباد ممسنی دیده می شود.
۴۳۸.

نقش فضا و کالبد در تحقق شهر خلاق ایرانی – اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 57 - 70

کلیدواژه‌ها: شهر خلاق ایرانی - اسلامی فضا کالبد تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۴۰
شهر خلاق مرکز نوآوری، فناوری و تبدیل ایده به ثروت است. شهر خلاق مفهومی عمیق با دامنه تأثیرگذاری بالا و بر کلیه جنبه ها و ابعاد شهری تأثیرگذار است و از آن ها تأثیر می پذیرد. یکی از ابعاد تأثیرپذیر،  بعد محیطی و مکانی شهر است، بدین معنا که ساختار کالبدی شهر بایستی طوری باشد که جاذب افراد و تسهیل کننده شرایط زندگی آنان باشد. در این صورت شهر محیطی مطلوب برای زندگی طبقه خلاق خواهد شد. برای سنجش میزان خلاقیت شهرها، شاخص های مختلفی ارائه شده است که در تمامی آن ها به کالبد و محیط شهری از یک سو و شرایط اجتماعی، فرهنگی جامعه از سوی دیگر تأکید شده است.هدف این پژوهش شناسایی نقش کالبد و فضا در شکل گیری شهر خلاق ایرانی– اسلامی می باشد. برای این منظور با بهره گیری از دیدگاه هایطلاب و اساتید علوم دینی به شناسایی آن دسته از عوامل کالبدی- فضایی که می تواند زمینه تحقق شهر خلاق ایرانی-اسلامی را در شهرهای ما فراهم کند، پرداخته ایم. این تحقیق مبتنی بر 230 پرسشنامه پنج گزینه ای لیکرت و مصاحبه عمیق می باشد که توسط طلاب علوم دینی در حوزه علمیه اصفهان تکمیل شده است. داده های به دست آمده با بهره گیری از تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل محتوا  در چهار دسته حقوق شهروندی زنان، گردشگری و ارتباطات، توسعه مراکز جدید، حمل ونقل و ترافیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که 1) کالبد و محیط شهر خلاق می تواند حافظ حقوق بانوان و مناسب حضور آنان در محیط شهر باشد؛ 2) استقرار مراکز تفریحی و گردشگری متنوع و همراه با بهره گیری از فرصت ها و پتانسیل های تاریخی سبب تقویت صنعت گردشگری و جذب طبقه خلاق می شود؛3) توسعه و پراکنش مناسب مراکز علمی پژوهشی نقش مهمی در تحقق شهر خلاق ایفا می کنند و 4) سیستم حمل ونقل و شبکه ی ارتباطی پایدار به عنوان بخش لاینفک کالبد شهری می باشد.
۴۳۹.

بررسی ویژگی های روانسنجی سنجه اضطراب کودکان و نوجوانان بر اساس DSM-5(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 49 - 62

کلیدواژه‌ها: اختلالات اضطرابی پایایی تحلیل عاملی روایی سنجه اضطراب کودکان و نوجوانان بر اساس 5-DSM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۰ تعداد دانلود : ۴۱۲
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی سنجه اضطراب کودکان و نوجوانان - 5-DSM بود. روش: 400 نفر به روش نمونه گیری چند مرحله ای شامل کودکان و نوجوانان گستره سنی 8 تا 15 سال مشغول به تحصیل در یکی از مدارس دولتی شهر ارومیه انتخاب شدند و به پرسشنامه های 5- YAM، حساسیت اضطرابی ریس و همکاران (198۶)، مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (SCAS) پاسخ دادند. داده ها با آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و نرم افزارهایspss و لیزرل تحلیل شدند. یافته ها: ضریب همبستگی مؤلفه های 5- YAM با مؤلفه های دیگر پرسشنامه ها روایی ملاکی همزمان مطلوبی نشان داد. آلفای کرونباخ این مقیاس (89/0) و دامنه مقادیر ضرایب همسانی درونی، دونیمه کردن و بازآزمایی مؤلفه ها (60/0 تا 90/0) همسانی درونی و پایایی خوب این مقیاس و زیرمقیاس هایش را نشان داد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، ۱۰ عامل با مقدار ویژه بیش تر از یک را آشکار کرد که در مجموع ۶۴/۴۸ ٪ از واریانس کل را تبیین می کردند. شاخص های برازش کلی دلالت بر برازش مطلوب مدل ده عاملی این سنجه داشت. نتیجه گیری: این ابزار می تواند برای سنجش و تشخیص اختلالات اضطرابی در نمونه ایرانی استفاده شود.
۴۴۰.

شناسایی عوامل مؤثر در سنجش چابکی با رویکردی آمیخته از روشهای کیفی و کمی (مطالعه موردی: صنعت خودروسازی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی (آزاد سنندج) سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 137 - 156

کلیدواژه‌ها: سنجش چابکی صنعت خودروسازی فرا ترکیب دلفی فازی نگاشت شناختی تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۳۳۵
دستیابی به تولید چابک در هر صنعت تولیدی، در ابتدا نیازمند سنجش وضعیت چابکی در آن صنعت است. هدف این مقاله، شناسایی و تبیین عوامل اصلی سنجش چابکی در صنعت خودروسازی به عنوان مهم ترین صنعت غیرنفتی کشور است. این پژوهش، از لحاظ هدف، یک تحقیق کاربردی و از نظر روش، یک تحقیق آمیخته (کیفی و کمی) می باشد. جامعه آماری تحقیق را در بخش کیفی، خبرگان دانشگاه و صنعت خودروسازی کشور و در بخش کمی، کارشناسان صنعت مذکور تشکیل می دهد و روش گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده است. در بخش کیفی، ابتدا با جستجوی مقالات پژوهشیِ مرتبط با موضوع به روش فرا ترکیب، 89 منبع انتخاب شده و 27 معیار سنجش چابکی شناسایی گردید. سپس این معیارها با نظرسنجی از 16 نفر از خبرگان صنعت خودروسازی کشور به روش دلفی فازی، مورد تأیید قرار گرفته و به صنعت مذکور تعمیم داده شد. در ادامه، معیارها با استفاده از روش نگاشت شناختی و به کمک 5 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه در 4 خوشه کلی محرک های چابکی، توانمندساز های چابکی، راهبرد های چابکی و قابلیت های چابکی دسته بندی شدند. در بخش کمی، با توزیع پرسشنامه و نظرسنجی از 286 نفر از کارشناسان صنعت خودروسازی، عوامل استخراج شده در بخش کیفی به روش تحلیل عاملی تأییدی صحه گذاری گردیدند. این عوامل و معیارها می توانند ابزار مناسبی برای مدیران صنایع تولیدی جهت ارزیابی، سنجش و تحلیل فاصله چابکی سازمان های خود باشند. توانمندساز های چابکی، راهبرد های چابکی و قابلیت های چابکی، سطح چابکی فعلی سازمان را اندازه گیری نموده و محرک های چابکی، سطح چابکی مورد نیاز سازمان را می سنجد.