مطالب مرتبط با کلیدواژه
۸۱.
۸۲.
۸۳.
۸۴.
۸۵.
۸۶.
۸۷.
۸۸.
۸۹.
۹۰.
۹۱.
۹۲.
۹۳.
۹۴.
۹۵.
۹۶.
۹۷.
۹۸.
۹۹.
۱۰۰.
فردگرایی
حوزه های تخصصی:
این مقاله تلاش می کند تا با تحلیل تبارشناسی، پیدایش «حقوق بشر» را در دورنمایی از بستر و بنیان های هستی شناسی و انسان شناسی دنیای مدرن ترسیم کند؛ بشری که از «سوژه» عصر روشنگری و رنسانس حرکت را آغاز کرد و به سمت «فرد» و سپس، «شهروند» سیر کرده است. «عقل مفهومی» و «عقل عُرفی» در تنقیح و تقنین حقوق بشر، بر مبانی جهان بینی دنیای مدرن نقشی کلیدی ایفا کرده اند. بر اساس فلسفه اجتماعی مدرنیته، ترمینولوژی و حُسن تعبیرهایی خاص، پیوستگی و ملازمت با حقوق بشر را بر عهده داشته اند که عبارتند از: 1. فرد و فردگرایی 2- خِرَدگرایی و علم گرایی 3. حکومت قانون و شهروندی. در مجموع، به نظر می رسد حقوق بشر به منزله متن مقدس انسان مدرنی است که در حقیقت، با سوژه ای انتزاعی و تهی پیوند یافته و عمدتاً ذیل «عقل ابزاری» نظام سیاسی غرب عمل می کند.
بررسی پرونده اصالت جامعه با سه رویکرد زبان شاختی، معرفت شناختی و هستی شناختی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه نوین دینی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۵
133-148
حوزه های تخصصی:
در فلسفه علوم اجتماعی با این سؤال پژوهشی روبه رو هستیم: «جامعه که در عالم خارج و عینی وجود مستقل دارد چگونه تبیین شدنی است؟» این مسئله را با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی با سه رویکرد بررسی می کنیم. بررسی مسئله با رویکرد زبان شناختی به دو گونه بررسی تک واژه هسته ای و بررسی «باهم آیی» واژگان است و بررسی مسئله با رویکرد معرفت شناختی به بازاندیشی چگونگی تولید معرفت بشری نسبت به جامعه است و بررسی مسئله با رویکرد هستی شناختی به بازخوانی پرونده فلسفه نفس و تطبیق آن بر فرایند رابطه فرد و جامعه است. نوع این تحقیق توسعه ای است و روش گردآوری، طبقه بندی و تحلیل اطلاعات در آن توصیفی تحلیلی است. نتایج به دست آمده (یافته ها) از پژوهش حاضر این است: معناشناسی واژه «امه» بر وجود حقیقت مستقل آن دلالت دارد، و شناخت انسان از جامعه، شناختی از جمع آحاد نیست، بلکه شناخت حقیقتی در سوی دوم رابطه حقیقی فرد و جامعه است، و جامعه هست، چونان روحی دمیده شده بر پیکر آحاد. این نتایج تأییدی بر جامعه گرا بودن علامه طباطبایی است که با تبیینی ویژه از سوی ایشان در آثارش ارائه شده است.
کثرت گرایی فرهنگی و تأثیر آن بر نظام های تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کثرت گرایی فرهنگی ، عمدتاً ، در آمریکای شمالی و اروپا ظهور و گسترش یافته است و به تبع ، دیگر کشورهای جهان نیز - به درجاتی - از آن تأثیر پذیرفته اند . مهم ترین مسئله ای که این تحقیق در صدد بررسی آن است ، «کثرت گرایی فرهنگی و تأثیر آن بر نظام های تربیتی» است . روش تحقیق ، در بخش های اولیه ، توصیف و تحلیلِ مفاهیم اصلی ، مانند فرهنگ ، کثرت گرایی ، کثرت گرایی فرهنگی و وحدت گرایی فرهنگی است و در بخش های بعدی ، بررسی تأثیر کثرت گرایی فرهنگی بر نظام های تربیتی است که از طریق تحلیل ، تفسیر و استنتاج مباحث انجام می شود . نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که دو عامل اصلی سبب کثرت گرایی فرهنگی می شوند: نخست پدیده مهاجرت که تنوّع قومی را به وجود می آورد؛ این پدیده آثار مختلفی بر نظام های تربیتی دارد که نمونه ای از آن ظهور «تعلیم و تربیت چند فرهنگی» در برخی از جوامع امروزی است . عامل دیگر ، کثرت دانش ها ، اندیشه ها ، گرایش ها و سلیقه هاست که پدیده ای پساساختارگرا و پسا مدرنیستی است . اگر این نوع تکثر گرایی به رشد علمی و فرهنگی بیانجامد ، سودمند است ، امّا اگر به فرد گرایی منجر شود و پایه های وحدت فرهنگی و وحدت رویه در اتحاذ تصمیم ها و فعالیت ها را متزلزل کند ، به نفع عملکردهای علمی و فرهنگی - از جمله تعلیم و تربیت - نیست .
مطالعه ی بی تفاوتی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با در نظر داشتن ضرورت و اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر بی تفاوتی اجتماعی به عنوان یک مسأله ی اجتماعی در میان شهروندان تهرانی با بهره گیری از یک چارچوب نظری تلفیقی و تدوین الگوی نظری آغازین، موضوع را مطالعه کرده است و فرضیه هایی چند را به آزمون نهاد. اهداف این پژوهش شناسایی علمی و تجربی بی تفاوتی اجتماعی و سنجش همبستگی آن با متغیرهای زمینه ای و هشت متغیر مستقل اجتماعی به منظور تعیین میزان اثرگذاری هر یک از آ ن ها بر بی تفاوتی اجتماعی بود. با روش پیمایشی بررسی ها بر روی نمونه ای با حجم 850 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر تهران در سال 1387 انجام و میان متغیرهای قومیت، شغل، و تحصیلات از صفات زمینه ای تفاوت مشاهده شد و بین تمامی متغیرهای مستقل اصلی یعنی؛ بی هنجاری (آنومی)، اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، رضایت اجتماعی، محرومیت نسبی، فردگرایی، تحلیل هزینه پاداش، و التزام مدنی رابطه ی معنی داری بدست آمد. ضمناً در نتیجه ی تحلیل های چندمتغیره، فرض وجود رابطه بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته در سطح معنی داری بیش از 99% اطمینان تایید و مشخص شد که حدود 40/0 درصد تغییرات در بی تفاوتی اجتماعی به وسیله ی مجموع پنج متغیر مستقلِ التزام مدنی، فردگرایی، بی هنجاری، رضایت اجتماعی، و محرومیت نسبی قابل تبیین است. در پایان، الگوی نظری تبیینی تدوین شده در چارچوب نظری با نتایج پایانی بازبینی شد و تدوین گردید و مدل تحلیلی نهایی ارایه شد. از آن جایی که نتایج تجربی حاصله نشانگر آن بود که بی تفاوتی اجتماعی در شهروندان تهرانی در میزانی بالاتر از حد متوسط وجود دارد و سطح آن به ترتیب با نوسانات پنج متغیر یادشده تغییر می کند و این تغییرات قابلیت پیش بینی به وسیله ی این عوامل را دارد
بررسی عوامل اجتماعی موثر بر فعالیت های نگرشی دو نسل (مادران-دختران) نسبت به ارزش های اجتماعی در شهر بوکان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
پژوهشحاضرباهدفتعیینعواملاجتماعیمؤثّربرتفاوتهاینگرشیدونسلمادراندختراننسبتبهارزشهایاجتماعیدرشهربوکانصورتگرفتهاستروش تحقیقپیمایشیوجامعهآماریآنتمامدختراندانشآموزمقطعمتوسطهشهربوکانبههمراهمادرانآنهامیباشدکهدرسال1388دراینشهرتحصیلمیکنندنمونهگیریبهروشتصادفیطبقاتیبهتفکیکرشتهتحصیلیبهتعداد259دختربههمراهمادرانآنهامجموعاً518نفرانتخابگردیددادههابهوسیلهپرسشنامههایمحققساختهودرقالبطیفلیکرتطراّحیشدرواییآنهابهصورتمحتوایصوریوپایاییآنبااستفادهازضریبآلفایکورنباخموردتأییدشدنتایجبااستفادهازنرمافزارSPSSوروشهایآماریتیتستمستقل،ضریبهمبستگیپیرسون،رگرسیونگامبهگامموردتجزیهوتحلیلآماریقرارگرفتنتایج تحقیق نشان داد کهمیانگینسنّیدانشآموزاندختر5317باانحرافمعیار952وهمچنینمیانگینسنّیمادران96/42 باانحرافمعیار927بودبیندخترانومادرانازنظرمیزاناعتقادبهرعایتحجاب،نگرشبهطلاق،اعتقادبهرابطهیقبلازازدواجدختروپسر،اعتقادبهنوعدوستی،اعتقادبهاشتغالزنانتفاوتآماریمعنیداریوجودداردازنظرسطحدینداریبیندخترانومادرانتفاوتیآماریمعنیداریوجودنداشتمیزانجامعهپذیریدختران،فراوانیعضویتدرتشکلها ،ومیزانتبعیّتدخترانازگروهمرجعهنرمندانباتفاوتهاینگرشیدونسلمادراندختراننسبتبهارزشهایاجتماعیهمبستگیمثبتمعنیداریداشتند،نتایجتحلیلرگرسیوننیزنشانداداین3 عاملمجموعاً20 درصدازواریانستفاوتهاینگرشیدونسلمادراندخترانراتبیینمیکندبینفردگرایی،صمیمیتخانوادگیوتفاوتهاینگرشیدونسلمادراندخترانرابطهآماریمعنیداریبه دستنیامد
بررسی بیگانگی فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن در بین جوانان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
در مقاله ی حاضر نتایج حاصل از یک مطالعه ی میدانی در باب بیگانگی فرهنگی و عوامل مؤثر بر آن در میان جوانان شهر تهران ارایه شده است.بنیان های نظری تحقیق بر نظریه ی انتقاد اجتماعی فیردنبرگ، فروم و هابرماس، نظریه انزوای ارزش سیمن، اسکلیر، هاینمن و نظریه ی آنومی (بی هنجاری) اسرول، نتلر و فئورلیچ استوار است. با استفاده از روش پیمایش و پرسشنامه ی محقق ساخته بر روی 384 نفر از جوانان واقع در سن 30-20 سال ساکن در شهر تهران که از طریق نمونه گیری خوشه ای با سطح خطای 5% و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب شده بود اطلاعات مورد نیاز برای این تحقیق جمع آوری گردید. جهت احتساب اعتبار(روایی) مقیاس ها و شاخص ها از روش اعتبار صوری و جهت تعیین پایائی (Reliability)آنها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه ی صفر تا یک استفاده شده است.نتایج به دست آمده از آزمون فرضیات تحقیق نشان می دهد که متغیرهای فردگرایی حاکم بر جامعه، ابزاری بودن تعاملات اجتماعی، ناکارآمدی نهادهای اجتماعی کننده، ناهمسوئی و تعارض اهداف و ارزش های فرهنگی و نوع طبقه ی اجتماعی رابطه ی معنی داری را با بیگانگی فرهنگی جوانان نشان داده است. مع الوصف رابطه ی معنی داری میان متغیر بیگانگی فرهنگی و متغیرهای جنس، سطح تحصیلات، وضعیت شغلی و نوع وسایل ارتباط جمعی به دست نیامد.نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه متغیر وابسته با هر یک از متغیرهای مستقل نیز مبین آن است که در مجموع متغیرهای فردگرایی، ابزاری بودن تعاملات اجتماعی، ناکارآمدی نهادهای اجتماعی کننده، نوع طبقه ی اجتماعی و ناهمسویی ارزش ها و هدف های فرهنگی 81 درصد از واریانس و تغییرات بیگانگی فرهنگی جوانان را تبیین می کند
مقایسه تأثیر گذاری ارزش های سنتی و مدرن در گرایش به باروری در دونسل پیاپی1393در شهر سنندج درسال (1344-1363،1378-1364)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش به بررسی عوامل مؤثَر بر باروری در دونسل پیاپی در شهر سنندج با تأکید بر نقش ارزش های سنتی و مدرن در سال 1393 پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان دارای همسر در دو نسل 1378-1363 سال و 1363 تا 1344 سال در سال 1393 می باشد که بر اساس آمار تعداد 70429 نفر می باشد، 384 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری تعیین شدند؛ برای جمع آوری داده ها از شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شده است. پژوهش به روش توصیفی از نوع پیمایش انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه وبرای سنجش پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آلفا در تمام متغیرها بالای 0.80 به دست آمد. نتایج آزمون فرضیات بیانگر این است که تأثیر اعتقادات مذهبی، سوابق خانوادگی تقدیرگرایی ، تحصیلات، بر باروری در نسل 1363-1344بیشتر ازنسل 1364-1378بوده است هم چنین میزان باروری نسل 1364-1378و سوم با توجه به میزان آن ها متفاوت است و میزان باروری در نسل 1364-1378با توجه به بالا بودن میزان فردگرایی آن ها کمتر از نسل 1344-1363بوده است و میزان باروری نسل 1364-1378و سوم با توجه به میزان میزان گرایش آن ها به ارزش های مدرن باروری متفاوت است و میزان باروری در نسل 1364-1378با توجه به بالا بودن میزان گرایش آن ها به ارزش های مدرن کمتر از نسل 1363-1344بوده است. هر چه گرایش پاسخگویان به ارزش های سنتی مثبت تر باشد به همان اندازه باروری بیشتر می شود و گرایش پاسخگویان به ارزش های مدرن مثبت تر باشد به همان اندازه باروری کمتر می شود .
بازاندیشی انتقادی نظریه فردگرایی لیبرال(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۱ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱
39 - 58
حوزه های تخصصی:
پس از فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی چپ یعنی کمونیسم به رهبری اتحاد جماهیر شوروی که این شکست را باید در امتداد فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی راست یعنی فاشیسم در نیمه قرن بیستم دانست اردوگاه ایدئولوژیک راست میانه یعنی لیبرالیسم به رهبری کشورهای صنعتی جهان در راستای عصر جهانی شدن این پیروزی را جشن گرفت و در این میان، نظریات اقتصادی سیاسی این اردوگاه بر محور نظریه فردگرایی به نوعی در همسو کردن سایر جریانات فکری میانه معتدل حول محورهای بازار آزاد جهانی، دولت حداقل، آزادی های اساسی و حقوق بشر جزمیت یافت. این مقاله با تأکید بر نظریه فردگرایی سعی دارد تا ضمن ارائه تصویری بی طرفانه از این نظریه در سه بُعد مادی، معنوی و اجتماعی، عمده دیدگاه های فرد محورانه، رفاهی و منافع فردی را در اندیشه فردگرایی به همراه سوگیری های این نظریه نسبت به آزادی، دموکراسی، کثرت گرایی، ناسیونالیسم، فمینیسم و ایدئولوژی مورد بازاندیشی انتقادی قرار دهد.
خیرهای اولیه و ترویج فرد گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۴ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴
875 - 891
حوزه های تخصصی:
از نظر جان رالز با توجه به فقدان بسیاری از اطلاعات و آگاهی ها در پس پرده جهل، فرض خیرهای اولیه ضروری است. وی برخی مقدمات ذهنی و عینی برای رسیدن به ضرورت وجود خیرهای مذکور را مؤلفه ای منصفانه و بی طرف بیان می کند که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. اما آنچه که قابل تأمل است، بی طرفی ادعاشده در فهرست خیرهای اولیه است. به نظر می رسد که خیرهای مذکور ترویج نوعی خاص از فرهنگ سیاسی، یعنی فردگرایی، باشد.
ارزیابی تطبیقی دیدگاه مایکل سندل و آلن هیورث درباره لیبرالیسم راولز(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
نقد و نظر سال نوزدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۳)
120 - 146
حوزه های تخصصی:
مایکل سندل نظریه پرداز جماعت گرایی است که مواضع جان راولز را در کتاب نظریه عدالت به چالش می کشد و معتقد است در پیش فرض ها، استدلال و نتایج نظریه راولز خطاهایی وجود دارد. در مقابل، آلن هیورث با دفاع از راولز، پاسخ هایی را در برابر برخی نقدهای سندل بیان می دارد. برآنیم این موضوع را بررسی کنیم که آیا در حقیقت آن گونه که سندل و دیگر منتقدان راولز باور دارند، لیبرالیسم فردگرایی انتزاعی را پیش فرض می گیرد؟ همچنین در ادامه این ادعای مایکل سندل بررسی می کنیم که برای درک حقیقی هویت خویش باید تعلقات، باورها و وفاداری هایی را که هویت ما بدان ها وابسته است، در نظر آوریم؛ در حالی که«خود» راولزی عاری از چنین تعلقات، باورها و وفاداری هایی است. آلن هیورث در ادامه، با اقامه استدلالی این نظر سندل را به چالش می کشد.
بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با بی تفاوتی: مورد مطالعه شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه در شهرهای بزرگ و کلان شهرها شاهد افزایش فاصله گیری اجتماعی و روانی انسان ها در تعاملات روزمره هستیم و طیف ریادی از مردم در برخوردهای روزمره نسبت به همدیگر بی تفاوت و بی اعتنا هستند. مطالعه حاضر باهدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با بی تفاوتی با تمرکز بر شهر کرمانشاه انجام شده است. این مطالعه با روش توصیفی از نوع پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه ساختار یافته بر روی تعداد 643 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر کرمانشاه انجام گردید. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و استفاده از آزمون هایی مانند همبستگی و مقایسه میانگین ها و برای آزمون مدل تجربی پژوهش از رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده به عمل آمد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که میان گرایش های دینی(12/0- =r)، میزان فردگرایی(18/0=r)، میزان سلامت اجتماعی (25/0- =r)، میزان نشاط اجتماعی(32/0- =r)، میزان امید به آینده(22/0- =r)، وضعیت سنی (14/0=r) و میزان تحصیلات (13/0=r) با بی تفاوتی اجتماعی شهروندان دارای رابطه معناداری می باشد. نتایج رگرسیون نشان می دهند که پنج متغیر نشاط اجتماعی(76/4- T=)، سلامت اجتماعی 12/4- T=)، دینداری(208/2- T=)، سن(53/4 T=) و میزان فردگرایی(063/5 T=) وارد معادله رگرسیون شده و روی هم رفته توانستند مقدار 46/0 از تغییرات درونی متغیر بی تفاوتی را تبیین کنند.
بررسی اثر باورهای دینی- ملی بر فردگرایی عمودی (موردمطالعه: شهروندان شهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
فردگرایی به عنوان مفهومی مدرن از مشخصه های اصلی مدرنیته است. آنچه در تبیین و تحلیل فردگرایی باید لحاظ گردد توجه به ابعاد مختلف آن است. در نوعی از فردگرایی فرد نفع شخصی خود را دنبال می کند که فردگرایی عمودی نامیده می شود. پژوهش حاضر با بررسی اثر باورهای دینی-ملی بر فردگرایی عمودی انجام شده است. پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی، از حیث معیار تحلیل توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری کلیه شهروندان تهرانی بالای 25 سال شهر تهران می باشد و حجم نمونه با فرمول کوکران 400 نفر در نظر گرفته شد. همچنین اطلاعات این افراد به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای گردآوری شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه متغیر دین داری و فردگرایی عمودی معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.385- و رابطه متغیر نشان ملی(پرچم) و فردگرایی عمودی معکوس و مقدار همبستگی برابر 0.456- شده است. همچنین همبستگی جمعی دو متغیر دین داری و نشان ملی(پرچم) با فردگرایی عمودی برابر 0.725- و ضریب تعیین برابر 0.525 به دست آمد و متغیرهای دین داری و نشان ملی(پرچم)، به میزان 52.5 درصد از تغییرات متغیر «میزان فردگرایی عمودی» را تبیین می کنند.
مواجههِ جماعت گرایانهِ السدیر مک اینتایر با دولت لیبرالی عصر مُدرن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی سال پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۸
171 - 208
حوزه های تخصصی:
نهاد دولت مُدرن که بر پایه آموزه لیبرالی قرارداد اجتماعی ظهور یافته بود، در عصر جهانی شدن و با شکل گیری دگرگونی های پارادایمیکِ اندیشه سیاسی از سوی نحله های فکری مختلف به پرسش گرفته شده است. این نوع انتقادات بر گفتمان لیبرال طیفی از متفکران انتقادی مانند میشل فوکو، ژاک دریدا، جورجوآگامبن، ژاک رانسیر و دیگران را در بر می گیرد. اما نقد دولت در نزد متفکران معاصر، تنها به این دسته از اندیشمندان محدود نمی شود، بلکه جریان جماعت گرایی با محوریت اندیشمندانی چون السدیر مک اینتایر را می توان یکی از این مکاتب انتقادی در پارادایم فلسفه سیاسی معاصر دانست که بر مهم ترین گزاره های لیبرالی عصر مدرن مانند فردگرایی، بی طرفی دولت و جهانشمولی این نوع تفکر نگاهی انتقادی دارد و در مقابل بر مفاهیمی چون جماعت گرایی، فضیلت محوری، مداخله گرایی اخلاقی دولت و زمینه مندی، تاکید فراوان دارد. کانون تمرکز این مقاله بررسی نگاه انتقادی مک اینتایر نسبت به مقوله «بی طرفی دولت» خواهد بود. پرسش این است که «السدیر مک اینتایر چه دیدگاهی نسبت به نهاد دولت دارد؟ و موضع وی نسبت به گزاره بی طرفی دولت در اندیشه لیبرالی چیست؟». فرض بر این است که «اولا مک اینتایر دیدگاه تایید کننده ای نسبت به دولت مدرن و روایتِ کلان آن ندارد و در مقابل از جماعت گرایی طرفداری می کند. همچنین گزاره بی طرفی دولت در اندیشه لیبرالی را منکر می شود و از مداخله گرایی قاعده مند دولت برای اخلاقی کردن شهروندان دفاع می کند». مک اینتایر اندیشمندی نوارسطویی است که بر احیای فضیلت و سعادت در عصر مدرن آنگونه که در عصر کلاسیک یونانی رواج داشت تاکید ویژ ه ای دارد.
نقد کتاب توهّمی به نام جمع گرایی؛ سوء برداشت های مباحث شناخت مردمان ژاپن و ریشه های آن (集団主義という錯覚:日本人論の思い違いとその由来)(مقاله علمی وزارت علوم)
کتاب توهّمی به نام جمع گرایی؛ سوء برداشت های مباحث شناخت مردمان ژاپن و ریشه های آن درپی اثبات این نکته است که علی رغم ذهنیت کلیشه ایِ رایج، ژاپنی ها الزاماً مردمانی جمع گرا نیستند. نویسنده از این ذهنیت کلیشه ای که ژاپنی ها را مردمانی جمع گرا می شناسد به منزلة یک توهّم یاد می کند و در تبیین دلایل بروز چنین توهّمی، با یک رویکرد روان شناسی به نقش سوگیری های شناختی اشاره می کند. ازنظر وی سه نوع سوگیری شامل «سوگیری متناظر»، «سوگیری تأییدی»، و «سوگیری برآمده از اطلاعات موجود»، در بروز توهّم و ذهنیّت کلیشه ایِ جمع گرابودن مردمان ژاپن نقش اساسی دارند. نویسنده معتقد است رفتار انسان ها برآمده از موقعیتی است که در آن واقع می شوند، نه الزاماً فرهنگی که به آن تعلق دارند و دراصل به مقابله با انسان شناسانی مانند روث بندیکت، که اعتقاد دارند رفتار افراد یک جامعه برآمده از فرهنگ حاکم بر آن جامعه است، می پردازد. وی از برچسب جمع گرایی به مثابة برچسبی که غربی ها و در رأس آن ها آمریکایی ها برای تحقیر ژاپن ساخته اند یاد می کند و ریشه های تاریخی این برچسب را در نظام میلیتاریسم ژاپن در دوران جنگ جهانی دوم، که باعث شد بقیة کشورها به کل ملت ژاپن به دید یک ارتش نگاه کنند، جست وجو می کند.
شناخت رابطه بین فردگرایی و محرومیت نسبی با بی تفاوتی اجتماعی (مورد مطالعه: جوانان شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۹
255 - 287
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، شناخت رابطه بین فردگرایی و محرومیت نسبی با بی تفاوتی اجتماعی با تأکید خاص بر جوانان شهر کرمانشاه است. روش مورد استفاده پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه مورد مطالعه جوانان 20 تا 30 ساله شهر کرمانشاه است که تعداد 400 نفر از آن ها با روش نمونه گیری لین و تصادفی خوشه ای مورد مطالعه قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس و آموس مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان می دهد که میزان محرومیت نسبی با مقدار همبستگی (134/0=r) و فردگرایی با مقدار همبستگی (202/0=r) با بی تفاوتی اجتماعی جوانان ارتباط معناداری دارند. نتایج رگرسیون نشان می دهند مقدار T برای فردگرایی برابر (76/3 T=) و برای میزان محرومیت نسبی برابر (38/2 T=) است. این دو متغیر روی هم رفته توانستند مقدار 24/0 از تغییرات درونی متغیر میزان بی تفاوتی اجتماعی را تبیین کنند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (آموس) نشان می دهد که مقدار P-value برای چهار متغیر (محرومیت نسبی با مقدار 949/0، فردگرایی با مقدار 260/0، میزان تحصیلات با مقدار 210/0 و متغیر مدت زمان سکونت با مقدار ضریب رگرسیون استاندارد برابر 255/0) در سطح خطای کوچک تر از 05/0 است که نشان می دهد تأثیر متغیرهای مذکور بر متغیر وابسته معنادار هستند. نتایج مذکور براساس شاخص های برازش مدل برای RMR برابر 233/0، شاخص RMSEA برابر با 046/0، شاخص CMIN/DF برابر 012/2 و شاخص های CFI و PCFI با مقادیر 943/0 و 767/0 در حد قابل قبولی مدل را مورد تأیید قرار می دهند.
بررسی عوامل موثر بر گرایش زنان 49 -15 ساله ساکن شهر تهران به فرزندآوری کمتر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از مسائلی که در این سال ها مورد توجه قرار گرفته، گرایش به فرزندآوری کمتر است. کاهش باروری در شهرها قابل توجه می باشد. هدف تحقیق شناسایی عواملی جمعیتی، فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی مرتبط با "گرایش به خواست فرزندان کمتر" در شهر تهران است. داده های مورد استفاده در پاییز سال 1392 با روش پیمایش جمع آوری شد، نمونه برابر 406 نفر از زنان دارای همسر 49-15 ساله ساکن شهر تهران می باشد. نتایج نشان می دهند که از بین عوامل جمعیتی، سن بالاتر در اولین ازدواج زنان و شوهران، از بین عوامل اجتماعی، میزان تحصیلات زنان، هنجارهای کم فرزندی، فردگرایی، ناتوانی در ایجاد هماهنگی بین کارهای خانه، بچه داری و اشتغال و همچنین از بین عوامل اقتصادی فقدان درآمد کافی و ناامنی شغلی، اعتقاد به عدم ثبات اقتصادی کشور و ناتوانی تدارک مسکن، با گرایش به فرزندآوری رابطه معناداری دارند. تحلیل رگرسیونی نشان می دهد تعداد فرزندان زنده مانده، گرایش به فرزندآوری را افزایش می دهد و در مقابل، اهمیت دادن به آزادی های فردی و استقلال طلبی گرایش به فرزندآوری را کاهش می دهد. ناتوانی در تلفیق کارهای خانه و بچه داری و نیز عدم هماهنگی بین بچه داری و اشتغال یا تحصیلات گرایش به فرزندآوری را کاهش می دهد. در نتیجه می توان گفت که باروری مبتنی بر منفعت و هزینه های اجتماعی فرزندآوری می باشد.
جستاری جامعه شناختی در چگونگی شکل گیری رمان فارسی؛ خوانشی لوکاچی – بوردیویی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جستاری جامعه شناختی پیرامون چگونگی شکل گیری رمان فارسی: خوانشی لوکاچی- بوردیویی این پژوهش با رویکرد جامعه شناختی و در حوزه ی جامعه شناسی ادبیات و رمان و در چارچوب روش کیفی و با بهره گیری از شیوه تحلیلی «تعیّن مرکب» لوکاچ با طرح این پرسش انجام شده است که چه عوامل جامعه شناختی با شکل گیری رمان فارسی ارتباط داشتند؟.مبانی نظری از تئوری های حوزه ی جامعه شناسی ادبیات(تئوری های لوکاچ و بوردیو)، و نمونه های مورد بررسی با تکنیک نمونه گیری هدف مند انتخاب شده اند.محدوده ی زمانی پژوهش،اواخر عهد قاجار و اوان انقلاب مشروطیت است.مفاهیم پژوهش،سکولاریسم و فردگرایی هستند،مفاهیمی که از آغاز انقلاب مشروطیت به واسطه فعالان سیاسی،روزنامه نگاران و نویسندگان حوزه های سیاست و ادبیات وارد میدان ادبی ایران شدند و پس از پیروزی جنبش مشروطه خواهی،موضوع کشمکش های موافقان و مخالفان مشروطیت واقع گردیدند.فرض اصلی این پژوهش مبتنی است بر متأثر شدن میدان ادبی ایران و نویسندگان این میدان از این ایدئولوژیها.بررسی داده های پژوهش نشان می دهند که شکل گیری رمان فارسی متأثر از ایدئولوژی های سکولاریسم و فردگرایی بوده است.
تبیین عوامل جامعه شناختی مؤثر بر نگرش های بین نسلی به کارکردهای ازدواج (مطالعه موردی سه نسل از زنان شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۰
217-244
حوزه های تخصصی:
ازدواج در فرهنگ ایرانی مهمترین و مقبول ترین راه برای تشکیل خانواده و ساماندهی بقای نسل و کسب آرامش روانی است.این پژوهش به بررسی کارکردهای ازدواج از منظر سه نسل از زنان اصفهانی توجه دارد و هدف آن تبیین و تحلیل بین نسلی عوامل مؤثر بر نگرش افراد نسبت به کارکردهای ازدواج است و به این سؤال پاسخ می دهد که نگرش سه نسل از زنان اصفهانی نسبت به کارکردهای ازدواج تحت تأثیر چه عواملی است؟ در مبانی نظری از نظریه های اینگلهارت، گیدنز ، باومن استفاده گردید.روش تحقیق مورد استفاده در مقاله حاضر، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است .جامعه آماری تحقیق هم زنان 25 تا 49 ساله مناطق یک، شش و چهارده شهر اصفهان می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.نتایج پژوهش نشان داد متغیر تعلق به نسل های گوناگون، میزان دینداری، میزان اعتماد اجتماعی و میزان فردگرایی رابطه ای معنادار با نگرش افراد نسبت به کارکردهای ازدواج دارد. رابطه بین رضایت از زندگی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی با نگرش افراد نسبت به کارکردهای ازدواج در معادله رگرسیون معنادار نبوده است. براساس نتایج تحقیق، باوجود برخی تفاوت ها ، تضادی در ادراک نسل ها درمورد اهمیت و کارکرد ازدواج وجود ندارد.
نقش فردگرایی در قصد باروری زنان در شرف ازدواج (مطالعه شهرستان نیشابور)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله، تعیین قصد باروری در بین زنان در شرف ازدواج شهرستان نیشابور و بررسی نقش فردگرایی بر قصد باروری است. این مقاله بر اساس داده های یک پیمایش بر روی 415 نفر از زنان در شرف ازدواج 10 تا 39 ساله که برای انجام آزمایشات و شرکت در کلاس های مشاوره ی قبل از ازدواج در آبان و آذرماه سال 1392 به آزمایشگاه مرجع سلامت این شهرستان مراجعه نموده و ازدواج اول آن ها بوده، صورت گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای ساخت یافته است. متغیر وابسته قصد باروری و متغیر مستقل مقیاس ساخته شده ی فردگرایی است و متغیرهای مخدوش کننده عبارت اند از مقیاس های نگرشی و متغیرهای جمعیت شناسی. نتایج تحقیق نشان می دهد که فردگرایی به عنوان یک متغیر تعیین کننده در قصد باروری در زنان نسل جدید ازدواج است که سایر عوامل مانند تحصیلات و اشتغال اثرات خود را از طریق فردگرایی بر نیات و رفتار باروری می گذارند. لذا به نظر می رسد اگر برنامه های جمعیتی بتوانند فرزندآوری را از رقابت با تظاهرات خود تحقق بخشی و فرد گرایی شامل تحصیلات ، اشتغال و سایر فعالیت های اجتماعی خارج کنند، می توانند در تشویق فرزندآوری در نسل های جدید موفق باشند.
رابطه سرمایه اجتماعی- فرهنگی و کیفیت زندگی ورزشکاران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هشتم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲۷
60 - 83
حوزه های تخصصی:
در قرن اخیر، اهمیت دهی به مقوله عاملیت، توجه به بسیاری از مفاهیم مرتبط با انسان را با خود به همراه داشته که یکی از آن ها، کیفیت زندگی است؛ چیزی که می تواند از جمله شاخص های مهم توسعه انسانی به حساب آید. به همین خاطر، پژوهش حاضر در نظر دارد با سنجش کیفیت زندگی، ارتباط آن را با سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بررسی نماید. روش تحقیق، پیمایشی بوده و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه پاسخ بسته می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل ورزشکاران شهر تبریز به تعداد 95189 نفر بوده که از این تعداد، 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات حاصل شده توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین، جهت آزمون فرضیه ها به تناسب سطوح سنجش متغیرها، از آزمون های ضریب همبستگی r پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد، میزان کیفیت زندگی ورزشکاران در حد متوسط بوده و بین متغیرهای سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی همبستگی معنی داری وجود دارد. همچنین، براساس تحلیل رگرسیونی، متغیرهای مورد استفاده توانسته اند 14 درصد تغییرات مرتبط با متغیر وابسته را تبیین نمایند. سایر نتایج اینکه، متغیرهای اعتماد بین شخصی و سرمایه اقتصادی بیش از سایر متغیرهای مورد استفاده، بر کیفیت زندگی ورزشکاران تأثیر داشته اند.