مطالعات روان شناسی ورزشی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی ابعاد مشارکت ورزشی نوجوانان 14 تا 17 ساله بر اساس نظریه انگیزش شایستگی بود. با توزیع پرسشنامه های بازخورد و تقویت، جهت گیری های انگیزشی، شایستگی ادراک شده، حالات هیجانی و انگیزش مشارکت ورزشی بین 813 نوجوان دختر و پسر داده ها جمع آوری شد. تحلیل واریانس چندمتغیّره نشان داد که جنسیت بر بازخورد و تقویت، شایستگی ادراک شده و انگیزش درونی و بیرونی اثربخش نمی باشد اما بر حالات هیجانی و جهت گیری هدفی اثربخش می باشد. میزان خی دو نشان داد که سابقه ورزشی والدین و تحصیلات پدر بر انگیزش مشارکت فرزندان اثربخش می باشد اما تحصیلات مادر و شغل والدین بر انگیزش مشارکت ورزشی اثربخش نمی باشد. تحلیل رگرسیون چند متغیّری نشان داد متغیّرهای انگیزش درونی و بیرونی، بازخورد و انگیزش، تکلیف و نتیجه، حالات هیجانی، شایستگی ادراک شده و جنسیت به طور معناداری انگیزش مشارکت ورزشی را پیش بینی می کنند.

هدف این پژوهش تعیین تأثیر خودگویی با شکل های گرامری متفاوت بر عملکرد تکلیف تولید نیرو بود. بنابراین، 80 مرد راست دست به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در چهار گروه جای گرفتند. پروتکل آزمایشی چهار گروه تجربی شامل خودگویی انگیزشی «من می توانم“،”تو می توانی“ و ”ما می توانیم“ و کنترل بود که قبل از کوشش ها اعمال گردید. هر شرکت کننده در مجموع پنج دسته کوشش را انجام داد. در هر دسته کوشش، از شرکت کنندگان خواسته شد که سه تکرار بیشینه را با 100% تلاش اجرا کنند. نتایج تحلیل واریانس ترکیبی 2 عاملی نشان داد که خودگویی «من می توانم» و «تو می توانی» منجر به بهبود معنی دار عملکرد شد. بین عملکرد گروه خودگویی «من می توانم» و «تو می توانی»و بین عملکرد گروه «من می-توانم » و «ما می توانیم» تفاوت معنی داری وجود نداشت. هرچند، خودگویی «ما می توانیم» بر عملکرد اثر معنی داری نداشت (05/0>P).

هدف پژوهش حاضر ارزیابی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسش نامه توانایی تصویرسازی ورزشی(SIAQ) (ویلیامز و کامینگ، 2011) بود. در گام اول پرسشنامه SIAQ به زبان فارسی ترجمه و صحت ترجمه نسخه فارسی پرسشنامه تأیید شد. 154ورزشکار مرد ماهر (با میانگین سنی، 69/3 22/59 ±) پرسشنامه را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری و ضریب آلفای کرونباخ مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد همسانی درونی پرسش-نامه قابل قبول بوده و تحلیل عاملی تأییدی از نسخه فارسی پرسش نامه توانایی تصویرسازی ورزشی با 5 عامل و 15 گویه حمایت می کند. مدل پنج عاملی شناسایی شده در این پژوهش مشابه با مدل معرفی شده توسط پدیدآورندگان این پرسشنامه است. با توجه به تأیید روایی و پایایی این پرسش نامه، می توان این پرسشنامه را در ارزیابی توانایی تصویرسازی ورزشکاران مرد به کار برد.

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر کنترل رفتارهای پرخاشگرانه ورزشکاران نسبت به داوران در فوتبال حرفه ای ایران با تاکید بر رفتارهای اخلاقی بود. پژوهش حاضر از نوع، پژوهش های توصیفی-همبستگی می باشد که به صورت میدانی انجام گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه بازیکنان لیگ برتر حرفه ای ایران بودند. تعداد 165 نفر به عنوان نمونه پژوهش مشخص گردیدند که از بین آن ها تعداد 131 پرسشنامه جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه بود. پژوهش حاضر نشان داد که 5 عامل انضباطی، داوری، باشگاهی، فردی و محیطی نقش معناداری بر کنترل رفتارهای پرخاشگرانه ورزشکاران نسبت به داوران در فوتبال حرفه ای ایران دارند که در این بین عوامل داوری مهم ترین نقش را دارا می باشد. از این رو بهبود وضعیت عملکردی داوران و ایجاد بستر جهت بهبود عملکرد آنان نقش مهمی در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه ورزشکاران دارد. بنابراین می بایستی از تکنولوژی جدید جهت ارتقا عملکرد داوران در فوتبال حرفه ای ایران استفاده نمود.

تأثیرات مثبت ورزش بر عوامل فیزیولوژیکی بر کسی پوشیده نیست و یافته ها در زمینه تأثیر آن بر عوامل روان شناختی درحال گسترش است. اخیراً ورزش ایروبیک در بین زنان محبوبیت پیدا کرده است، لذا هدف پژوهش حاضر بررسی قابلیت پیش بینی زنان فعال (ایروبیک کار) و غیرفعال براساس متغیرهای شناختی (حافظه)، ادراکی (خود-ادراکی جسمانی) و توجهی (توجه فضایی) بود. جامعه آماری پژوهش زنان 50-19 ساله شهر تبریز بودند که از این بین 160 نفر در قالب دو گروه همگن فعال (ایروبیک کار) و غیرفعال بصورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. از آزمون های حافظه وکسلر، نرم افزار جهت دهی فضایی، فرم کوتاه پرسش نامه خودتوصیفی بدنی و روش آماری آزمون تحلیل تشخیص استفاده شد. نتایج نشان داد که همه متغیرهای حافظه ای، توجهی و برخی متغیرهای خودپنداره بدنی با درصدهای مختلف قابلیت پیش بینی زنان ایروبیک کار و غیرفعال را داشتند، بطوریکه خود-ادراکی های جسمانی بهترین پیش بینی کننده زنان ایروبیک کار و غیرفعال بودند. بنظر می رسد قابلیت ورزش ایروبیک در تأثیرگذاری بر متغیرهای خود-ادراکی جسمانی بیشتر از متغیرهای حافظه و توجه است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر نوع تکلیف و خستگی بدنی بر توانایی تصویرسازی ذهنی ورزشکاران ماهر بود. سی ورزشکار ماهر به صورت تصادفی به دو گروه خستگی و کنترل تقسیم شدند. سنجش های پیش آزمون و پس آزمون شامل اجرای ذهنی تکالیف حرکتی به صورت بینایی درونی، بینایی بیرونی و حرکتی بود. گروه تجربی پروتکل تمرینی را برای خستگی (دویدن با شدت 70 درصد ضربان قلب بیشینه تا رسیدن به حد خستگی) اجرا کردند، درحالی که گروه کنترل فاقد هرگونه فعالیت بدنی و ذهنی بودند. نتایج نشان داد که یک وهله خستگی منجر به کاهش معنادار دقت تصویرسازی شد. در هر دو تکلیف، دقت تصویرسازی بینایی بیرونی، از بینایی درونی بیشتر بود و دقت تصویرسازی بینایی درونی از حرکتی بالاتر بود. همچنین، خستگی بر وضوح تصویرسازی ذهنی تکلیف کوتاه و بلند تأثیر معناداری ندارد. درنهایت، خستگی بر کنترل پذیری تصویرسازی ذهنی تکلیف کوتاه و بلند تأثیر معناداری ندارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر میزان مشارکت در فعالیت های اوقات فراغتی مبتنی بر ورزش بر توانمندی اجتماعی و رشد اجتماعی دبیران مدارس طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از روش علی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دبیران مدارس استان بوشهر تشکیل داد که تعداد دقیق و جامع ای از آنان دردسترس نبود. لذا بر اساس فرمول حجم نمونه کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه پژوهش مشخص شدند. پس از پخش و جمع آوری پرسشنامه های پژوهش تعداد 321 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر به خوشه ای تصادفی و با توجه به مناطق جغرافیایی استان بوشهر بود. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر شامل سه پرسشنامه وضعیت اوقات فراغتی مبتنی بر ورزش کریمیان و همکاران (1392)، توانمندی اجتماعی مرل و همکاران (2011) و رشد اجتماعی الیس و ایتزمن (1990) بود. روش آماری مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل روش معادلات ساختاری بود. نتایج نشان داد که مشارکت در فعالیت های اوقات فراغتی مبتنی بر ورزش بر توانمندی اجتماعی تاثیری معنادار به میزان 498/0 دارد. نتایج نشان داد که مشارکت در فعالیت های اوقات فراغتی مبتنی بر ورزش بر رشد اجتماعی تاثیری معنادار به میزان 527/0 دارد.

سرمایه روان شناختی یکی از نیازهای مهم در حوزه ورزش در جهت بهبود عملکرد ورزشکاران می باشد. این مساله سبب گردیده است تا پژوهش حاضر باهدف شناسایی ابعاد سرمایه روان شناختی در ورزش طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی بود که با توجه به روش گراندد تئوری انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند که برحسب انتخاب هدفمند تعداد 13 نفر از این افراد به عنوان نمونه پژوهش مشخص گردیدند. ابزار گردآوری پژوهش حاضر، مصاحبه نیمه ساختاریافته می باشد. روش آماری مورداستفاده در پژوهش حاضر شامل روش کدگذاری بود. کدگذاری انجام شده در این پژوهش در سه بخش کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده های پژوهش حاضر از نرم افزار مکس کیو دی ای استفاده گردید. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که سرمایه روان شناختی در ورزش شامل شش بعد امید، خودگویی، خودکارآمدی، تاب آوری، خوش بینی و کنترل تنش می باشد. در جهت بهبود سرمایه روان شناختی می بایستی تلاش جهت بهبود ابعاد امید، خودگویی، خودکارآمدی، تاب آوری، خوش بینی و کنترل تنش گردد.

هدف پژوهش بررسی اثر دوران قرنطینه خانگی بر میزان فعالیت های بدنی و خلق وخوی دانش آموزان بود. روش پژوهش توصیفی علی مقایسه ای بود که به شیوه میدانی انجام گرفت. در این مطالعه 479 دانش آموز مقطع متوسطه استان کردستان، به شیوه در دسترس و بر اساس حضور در شبکه های اجتماعی از قبیل واتس آپ، تلگرام و... از طریق هماهنگی با مدیران مدارس به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود. پایایی پرسشنامه در مطالعه مقدماتی89/0 به دست آمد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آماری خی دو، آنوا و آزمون تعقیبی توکی استفاده گردید. نتایج نشان داد که میزان فعالیت بدنی آنان در دوران قبل از کرونا و قرنطینه تفاوت معناداری داشت. میزان خلق وخوی منفی در دوران قرنطینه تحت تأثیر تعداد جلسات تمرینی در هفته قرار داشت. مدیران و معلمین تربیت بدنی می توانند با برنامه ریزی صحیح جهت انجام فعالیت های ورزشی مناسب با رعایت پروتکل ها عواقب جسمانی و روانی دوران قرنطینه را به حداقل برسانند.

در ادبیات موجود و مفهوم سازی رفتار ورزشکاران عضو باشگاه های ورزشی، جنبه های روان شناختی-اجتماعی کمتر مورد توجه واقع شده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش واسطه ای اعتماد و دلبستگی به عنوان دو متغیر روان شناختی در رابطه بین عوامل اجتماعی و تمایلات رفتاری ورزشکاران انجام شد. این پژوهش از نوع همبستگی و جامعه پژوهش شامل اعضای باشگاه های تناسب اندام شهر شاهرود بود که از بین آنها تعداد 199 تن به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه ای محقق ساخته در شش بخش و مشتمل بر 25 گویه بود که عبارتند از: مسئولیت پذیری (سه گویه)، جو اخلاقی (پنج گویه)، کیفیت تعامل (پنج گویه)، دلبستگی به مکان (پنج گویه)، اعتماد (چهار گویه) و تمایل به تداوم عضویت (سه گویه). داده های جمع آوری شده با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری به شیوه حداقل مربعات جزئی تحلیل شد. نتایج نشان داد که کیفیت تعامل با ورزشکاران، مسئولیت پذیری و جو اخلاقی باشگاه بر هر دو متغیر دلبستگی و اعتماد تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین، تأثیر دلبستگی ورزشکاران به باشگاه بر تمایل به تداوم عضویت مثبت و معنادار است؛ اما، تأثیر اعتماد ورزشکاران بر تمایل به تداوم عضویت آنها معنادار نیست. به نظر می رسد که تأمین نیازهای روان شناختی و اجتماعی ورزشکاران و ایجاد اطمینان و تعلق درونی می-تواند استراتژی مؤثری برای تقویت رابطه و حفظ ورزشکاران در بلندمدت باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی بررسی نقش مشارکت در فعالیت های اوقات فراغت ورزشی بر سرمایه روان شناختی کودکان دارای آسیب اقتصادی با نقش میانجی گری حمایت همسالان طراحی و اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کودکان دارای آسیب اقتصادی بودند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسش نامه استاندارد بود. مطابق با نتایج پژوهش مشخص شد مشارکت در فعالیت های اوقات فراغت ورزشی بر سرمایه روان شناختی کودکان دارای آسیب اقتصادی (445/0= تاثیر، 001/0=سطح معناداری) تاثیر مثبت و معنادارای دارد. نتایج نشان داد مشارکت در فعالیت های اوقات فراغت ورزشی بر حمایت همسالان کودکان دارای آسیب اقتصادی (582/0= تاثیر، 001/0=سطح معناداری) تاثیر مثبت و معنادارای دارد. نتایج همچنین نشان داد حمایت همسالان بر سرمایه روان شناختی کودکان دارای آسیب اقتصادی (423/0= تاثیر، 001/0=سطح معناداری) تاثیر مثبت و معنادارای دارد. به عبارتی حمایت همسالان نقش میانجی گری بر رابطه بین مشارکت در فعالیت های اوقات فراغت ورزشی و سرمایه روان شناختی کودکان دارای آسیب اقتصادی دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش عدم امنیت شغلی در دوره شیوع ویروس کرونا بر سلامت ذهنی مربیان مدارس فوتبال با نقش میانجی رفاه مالی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مربیان شاغل در مدارس فوتبال دارای مجوز استان گلستان در سال 1399 بود که منبع اصلی درآمد آن ها اشتغال در مدارس فوتبال می باشد (81 مربی) که کل جامعه به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. جهت گردآوری داده های پژوهش، از پرسش نامه های عدم امنیت شغلی در دوره شیوع ویروس کرونا (جونگ و همکاران، 2020)، رفاه مالی (چوی و همکاران، 2020) و سلامت ذهنی (وارویک-ادینبورگ، 2007) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. بدین منظور دو نرم افزار SPSS و PLS 3 مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد عدم امنیت شغلی در دوره شیوع ویروس کرونا اثری منفی و معنی دار بر رفاه مالی مربیان فوتبال دارد. همچنین اثر عدم امنیت شغلی در دوره شیوع ویروس کرونا بر سلامت ذهنی مربیان فوتبال منفی و معنی دار بود. بخش دیگری از نتایج پژوهش نشان داد اثر رفاه مالی بر سلامت ذهنی، مثبت و معنی دار است. در نهایت نتایج نشان داد اثر عدم امنیت شغلی در دوره شیوع ویروس کرونا بر سلامت ذهنی مربیان فوتبال با نقش میانجی رفاه مالی، منفی و معنی دار می باشد. با توجه به نتایج پژوهش می توان چنین نتیجه گیری کرد عدم امنیت شغلی در دوره شیوع ویروس کرونا می تواند با کاهش رفاه مالی، مشکلاتی را برای سلامت ذهنی مربیان فوتبال به همراه داشته باشد.