مطالعات روان شناسی ورزشی

نظریه خودمختاری بیان می کند که محیط اجتماعی فرد تعیین کننده اصلی در میزان انگیزش خودمختار برای شرکت در فعالیت ورزشی است. هدف پژوهش حاضر، پیش بینی انگیزه شرکت در ورزش نوجوانان با استفاده از انگیزش دبیران تربیت بدنی، براساس نظریه خودمختاری بود. تعداد 102 دبیر زن تربیت بدنی و 510 دانش آموز دختر دوره متوسطه اول از چهار منطقه آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 94-1393 به روش تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. پرسش نامه انگیزش مربیان (مک لین و همکاران، 2012) و پرسش نامه انگیزه شرکت در ورزش (گیل و همکاران، 1983) استفاده شدند. یافته ها نشان داد که همبستگی معنادار مثبتی بین انگیزش دبیران و انگیزه شرکت در فعالیت های ورزشی دانش آموزان دختر وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که انگیزش دبیران پیش بینی کننده مستقیم برای انگیزش شرکت در ورزش دانش آموزان است. مؤلفه تنظیم درون فکنی شده و بی انگیزشی بیشترین سهم نسبی را در پیش بینی انگیزه ورزشی دانش آموزان دارند. این یافته ها بر اهمیت توجه به ابعاد اثرگذار انگیزشی معلمان تربیت بدنی بر انگیزه شرکت در ورزش دانش آموزان تأکید می کنند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای سبک های شناختی بر ارتباط ذهن آگاهی و دقت ضربه پنالتی بازیکنان فوتبال بود. روش پژوهش علی- مقایسه ای بود. تعداد 120 بازیکن با سابقه حضور در لیگ آزادگان در این پژوهش شرکت کردند و ازطریق آزمون گروهی شکل های نهفته شده به دو گروه وابسته به زمینه و مستقل از زمینه (هر گروه 60  نفر) تقسیم شدند. داده ها ازطریق آزمون شکل های نهفته، پرسش نامه ذهن آگاهی کنتاکی و آزمون دقت ضربه پنالتی فوتبال جمع آوری شدند. نتایج با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد که در بازیکنان فوتبال با سبک شناختی مستقل از زمینه، بین مؤلفه های ذهن آگاهی با دقت ضربه پنالتی فوتبال رابطه معناداری وجود دارد. براساس رگرسیون چندگانه مشخص شد که سبک شناختی نقش واسطه ای بین مؤلفه های ذهن آگاهی و دقت ضربه پنالتی ایفا می کند.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در بروز پرخاشگری بین بازیکنان لیگ برتر فوتبال بانوان ایران بود. برای شناسایی عوامل مؤثر در بروز پرخاشگری، از ابزار پژوهشگرساخته استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که هفت عامل جو حاکم بر بازی، عوامل روانی و انگیزه های درونی، نتیجه گرایی، امکانات و شرایط استادیوم، گروه گرایی و الگوپذیری گروهی، تماشاگران و داوری، بر بروز پرخاشگری در بانوان فوتبالیست تأثیر دارند. همچنین نتایج نشان دهنده برازش مناسب و قابل قبول مدل پژوهش در این جامعه پژوهش است. در سایه یافته های این پژوهش، پژوهش های آتی می توانند قوت، شدت و ضعف این عوامل را در سطوح مختلف رقابت های بانوان مشخص کنند و در برنامه ریزی برای رفع، کنترل و مدیریت آن ها و نیز کاهش پرخاشگری مؤثر باشند و سطح عملکرد فردی و تیمی بازیکنان را بهبود بخشند.

هدف این پژوهش، تعیین رابطه ابعاد هدف گرایی (تکلیف گرایی و خودگرایی) با اضطراب رقابتی ورزشکاران رشته دوو میدانی بود. روش پژوهش، توصیفی ازنوع همبستگی بود. همه دوومیدانی کاران شهر کرمان شرکت کننده در مسابقات انتخابی قهرمانی کشور سال 1395 جامه  آماری را تشکیل دادند که به صورت کل شمار 72 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که تنها تکلیف گرایی می تواند اضطراب رقابتی را پیش بینی کند. همچنین یافته ها نشان داد که  بین خود گرایی و تکلیف گرایی با اضطراب رقابتی رابطه معنادار وجود دارد و میزان اضطراب رقابتی زنان ورزشکار نسبت به مردان ورزشکار بیشتر است. به طورکلی و با توجه به یافته های این پژوهش و پژوهش های مشابه، در انتخاب دوومیدانی کاران برای شرکت در مسابقات ورزشی، باید به نوع هدف گرایی و سطح اضطراب رقابتی آنان توجه بیشتری شود.

هدف پژوهش حاضر، تعیین نقش میانجی گر صفات شخصیت خودشیفته و مشکلات بین فردی در رابطه بین طرح واره های ناسازگار اولیه و مصرف استروئیدهای آنابولیک در ورزشکاران بود. تعداد 200 نفر به روش نمونه برداری هدفمند انتخاب شدند. نتایج نشان داد که صفات شخصیت خودشیفته رابطه بین مؤلفه های دیگرجهت مندی، گوش به زنگی بیش ازحد و بازداری و نیز محدودیت های مختل و احتمال/ نبود احتمال مصرف استروئیدها را میانجی گری می کنند. مشکلات بین فردی رابطه بین مؤلفه های بریدگی و طرد، گوش به زنگی بیش ازحد و بازداری، خودگردانی و عملکرد مختل و محدودیت های مختل و احتمال/ نبود احتمال مصرف استروئیدها را میانجی گری می کنند. طرح واره های ناسازگار اولیه تصویر پایداری را از خود منعکس می کنند که رفتار را هدایت می کنند. در ورزشکاران، رفتارهایی نظیر مصرف استروئیدهای آنابولیک تحت تأثیر تجربه های رشدی افراد، شخصیت و سازه های شناختی قرار دارند؛ بنابراین، برای کاهش مصرف استروئیدها می توان طرح واره ها و صفات شخصیتی افراد را هدف قرار داد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر تمرینات یوگا بر کارکردهای حرکتی کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بود. شرکت کنندگان 26 کودک با اختلال (بین سنین شش تا 10 سال) بودند که به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس، آن ها به طور تصادفی به گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت 12 هفته در تمرینات یوگا شرکت کردند؛ درحالی که گروه کنترل درطول این مدت به فعالیت های روزانه خود پرداختند. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون شرکت کردند و بعد از چهار ماه، آزمون پیگیری را انجام دادند. نتایج نشان داد که تمرینات یوگا تأثیر مثبتی بر کارکردهای حرکتی (زمان واکنش، زمان حرکت و زمان پاسخ) کودکان با اختلال دارد. همچنین، تمرینات یوگا می توانند برای بهبود کارکردهای حرکتی در کودکان با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی استفاده شوند.

انتظار از نتیجه، یکی از سازه های اصلی در مدل های شناختی- اجتماعی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه سه بعدی انتظار از نتیجه تمرینی در سالمندان تهران بود. گروه نمونه این مطالعه، 264 سالمند با میانگین سنی 77/66 سال بودند که با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. از روش تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی و آلفای کرونباخ برای بررسی فرضیه های مدل سه بعدی استفاده شد. یافته ها نشان داد که مدل سه بعدی انتظار از نتیجه تمرینی، با ابعاد جسمانی، اجتماعی و خودارزیابی و با 15 سؤال ، بهترین برازش را با داده ها دارد. همچنین، ضریب آلفای کرونباخ، پایایی درونی این پرسش نامه را نشان داد؛ بنابراین، پرسش نامه 15سؤالی انتظار از نتیجه تمرینی، ابزاری روا و پایا برای بررسی سالمندان تهران است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تمرینات آب درمانی واتسو و مدل آمادگی قلبی- عروقی نروژی بر کاهش علائم اختلال استرس بعد از سانحه، اضطراب و افسردگی بود. آزمودنی یک نوجوان 17 ساله مبتلا به اختلال استرس بعد از سانحه، اضطراب و افسردگی بود. بسته درمانی 21 جلسه ای درمدت هفت هفته شامل تمرینات آب درمانی واتسو و مدل آمادگی قلبی- عروقی نروژی برای آزمودنی اجرا شد. اندازه گیری دو بار در پیش آزمون و پس آزمون و یک بار در آزمون پیگیری یک ماهه انجام شد. برای پردازش داده ها از ترسیم دیداری و فرمول درصد بهبودی استفاده شد. نتایج پژوهش از تأثیرات مثبت آب درمانی بر کاهش استرس بعد از سانحه حمایت می کند. نتایج این پژوهش تأثیرات مثبت آب درمانی را برای کاهش استرس بعد از سانحه و علائم شدید تروما و اضطراب را نشان می دهد؛ اما تأثیر مثبتی در کاهش افسردگی ندارد. نتایج پیگیری نیز مشابه است. تمرینات هوازی تأثیر معناداری بر سلامت روان و عملکرد دستگاه اعصاب حرکتی انسان دارند. غوطه وری در آب گرم افزایش عملکرد شناختی، آرامش ذهنی و کاهش اضطراب و بهبود خلق را به همراه دارد.

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل نگرش تماشاچیان فوتبال به لیگ خلیج فارس بود. جامعه آماری پژوهش دانشجویان رشته علوم ورزشی دانشگاه فردوسی و آزاد مشهد بودند. تعداد نمونه 350 نفر تعیین شد. برای دستیابی به اهداف پژوهش، از پرسش نامه اشنیتزر و همکاران (2014) و براون و همکاران (2016) با پایایی 81/0 استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه با نظر متخصصان مدیریت ورزشی و روایی سازه آن با تحلیل عاملی تأیید شدند. برای تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی و تحلیل عاملی تأییدی با کمک دو نرم افزار اس.پی.اس.اس. 21 و ایموس استفاده شد. نتایج نشان داد که شش عامل شامل سرگرم کننده بودن، کمک به توسعه، حرفه ای گرایی، آشنایی با قوانین، علاقه مندی به فوتبال و هیجانات مثبت، بر نگرش تماشاچیان فوتبال به لیگ خلیج فارس تأثیر گذار هستند.

هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر کارکردهای خودگفتاری بر اضطراب، اعتمادبه نفس و عملکرد سرویس بلند بدمینتون بود. تعداد 30 دانش آموز دختر به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و بر اساس امتیاز پیش آزمون به سه گروه خودگفتاری آموزشی، انگیزشی و کنترل تقسیم شدند. در مرحله اکتساب، شرکت کنندگان عبارات انگیزشی و آموزشی را قبل از اجرای مهارت با خود تکرار کردند. پرسش نامه بازبینی شده اضطراب حالتی رقابتی- دو، در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل شد. نتایج نشان داد که اعتمادبه نفس و عملکرد گروه خودگفتاری انگیزشی در پس آزمون به طور معناداری بهتر از گروه خودگفتاری آموزشی و کنترل است. اعتمادبه نفس دو گروه خودگفتاری پیشرفت معناداری دارد و گروه خودگفتاری انگیزشی پیشرفت معناداری را در عملکرد سرویس بلند نشان می دهد. درنهایت، عملکرد مهارت سرویس بلند به طور معناداری توسط اعتمادبه نفس قابل پیش بینی است. براساس نتایج، خودگفتاری انگیزشی را می توان برای بهبود عملکرد و اعتمادبه نفس به کار برد و افزایش اعتمادبه نفس می تواند اثرهای تسهیل کننده خودگفتاری را بر عملکرد تبیین کند. 

اعتیاد به مواد یکی از مهم ترین مشکلات و بیماری های قرن حاضر است که نگرانی وسیعی را در سطح جهان ایجاد کرده است و حل مسئله اعتیاد در جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ذهن آگاهی و فعالیت بدنی بر ویژگی های رفتاری و پیشگیری از بازگشت زنان معتاد بود. تعداد 60 نفر از معتادان، ازبین کمپ های ترک اعتیاد شهر تبریز به صورت تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. آن ها در چهار گروه ذهن آگاهی، فعالیت بدنی، ذهن آگاهی و فعالیت بدنی و گروه کنترل، براساس سن و قد قرار گرفتند. برنامه ورزش هوازی به صورت 24 جلسه، هر هفته سه جلسه و هر جلسه 60 دقیقه و مداخلات ذهن آگاهی هشت هفته یک جلسه ای و هر جلسه 60 دقیقه انجام  شدند. قبل و بعد از اجرای مداخله، آزمودنی ها پرسش نامه های تاب آوری و خودکارآمدی را تکمیل کردند و آزمایش اعتیاد در ابتدا، انتها و دو ماه بعد از مداخلات گرفته شد. در این پژوهش، از تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد.  نتایج نشان داد که در گروه ترکیبی ذهن آگاهی و فعالیت بدنی نسبت به گروه های دیگر، تاب آوری و خودکارآمدی بهتری وجود دارد و افراد این گروه بازگشت کمتری دارند.  با توجه به نتایج به دست آمده، فعالیت بدنی همراه با مداخلات ذهن آگاهی می تواند عوامل روان شناختی معتادان زن را بهبود بخشد و به عنوان یک درمان غیردارویی در دوره ترک کمک کننده باشد.