مطالب مرتبط با کلیدواژه

خستگی ذهنی


۱.

تأثیر سطوح مختلف خستگی ذهنی بر ظهور مهارت برجسته پرتاب آزاد بسکتبال دانشجویان پسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۲ 1 - 14

کلیدواژه‌ها: کنترل حرکتی مهارت برجسته خستگی ذهنی پرتاب آزاد بسکتبال دانشجویان پسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۵۵۲
هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر سطوح مختلف خستگی ذهنی بر ظهور مهارت برجسته در بسکتبال بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی و به لحاظ هدف، کاربردی است که با استفاده از بازیکنان بسکتبال دانشگاهی در سه سطح خستگی ذهنی ( پایین، متوسط و بالا) انجام شد. آزمودنی ها (هر گروه 8 نفر)، 210 پرتاب را از هفت زاویه که از هر زاویه 30 پرتاب در سه سطح خستگی ذهنی اجرا کردند. برای تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیون ساده و چندگانه، تی تک نمونه ای و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج آزمون رگرسیون مهارت برجسته را در اجرای هر سه گروه نشان داد. همچنین گروه خستگی ذهنی پایین عملکرد بهتری نسبت به بقیه گروه ها داشت. در نتیجه می توان گفت که با توجه به ظهور مهارت برجسته با وجود خستگی ذهنی، پارامتر های اختصاصی شده هنوز به قوت خود باقی مانده اند و موجب ظهور مهارت برجسته شدند.
۲.

خستگی ذهنی، هوش هیجانی و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۶ زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۹ 229 - 246

کلیدواژه‌ها: هوش هیجانی خستگی ذهنی عملکرد تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابط ه بین خستگی ذهنی و هوش هیجانی با عملکرد تحص یلی در ب ین دانشآموزان دبیرستانهای پسرانه شهر یزد است. ٔ جامعه آماری این تحقیق، هیکل ٔ دانشآموزان دبیرستان- های پسران ه شهر یزد است. از این جامعه نمونه ای به حجم 154 دانشآموز انتخاب شدند و با اس تفاده از ٔ پرسشنامه هوش هیجانی بار-ان، مقیاس خستگی فیسک و همکاران و معدل دانشآموزان ب ه عن وان شاخص عملکرد تحصیلی، اطلاعات مربوط به متغیرهای مورد مطالعه جمعآوری دش . سپس چارچوب مفهومی تحقیق بر اساس مدل یابی معادلات ساختاری، آزمون شد و م دل پ ژوهش م ورد ت أیی د ق رار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که بین ابعاد هوش هیجانی، مهارت ه ای اجتم اعی و هشیاری اجتماعی با خستگی ذهنی رابط ه معنادار و معکوس وجود دارد
۳.

خستگی ذهنی اثر بازخورد به کوشش های موفق در یادگیری حرکتی را تخریب می کند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 135 - 150

کلیدواژه‌ها: خستگی ذهنی بازخورد به کوشش موفق تکلیف تولید نیرو آزمون استروپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۲ تعداد دانلود : ۴۵۲
خستگی ذهنی یک حالت روان شناختی است که به وسیله دوره های طولانی فعالیت های شناختی ایجاد می شود. تأثیر خستگی ذهنی بر اجرای مهارت های حرکتی شناخته شده است؛ اما تأثیر آن بر یادگیری مهارت های حرکتی کمتر بررسی شده است؛ براین اساس، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش خستگی ذهنی بر اثربخشی بازخورد به کوشش های موفق در یادگیری تکلیف تولید نیرو بود. بدین منظور، ۴۴ پسر غیرورزشکار (۲۵-۱۸ سال) براساس خستگی ذهنی و نوع بازخورد به چهار گروه تقسیم شدند. برای ایجاد خستگی ذهنی از نرم افزار استروپ استفاده شد و برای اطمینان از وقوع خستگی ذهنی از پرسش نامه های چند بعدی سنجش خستگی و مقیاس خودگزارشی بینایی استفاده شد. شرکت کنندگان در مرحله اکتساب در ۱۲ دسته شش کوششی به تولید نیروی ملاک پرداختند. آزمون های یادداری فوری و انتقال یک، ۱۰ دقیقه بعد و آزمون انتقال دو، ۲۴ ساعت بعد از مرحله اکتساب و بدون ارائه بازخورد اجرا شدند. برای تحلیل داده ها در مرحله اکتساب، از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری های مکرر و در آزمون های یادداری و انتقال، از آزمون تحلیل واریانس دوطرفه استفاده شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که در مرحله اکتساب فقط اثر بلوک های تمرینی معنا دار بود و تمام گروه ها درطی مرحله اکتساب به صورت مشابهی پیشرفت معنا دار داشتند. نتایج آزمون های یادداری و انتقال نیز نشان داد که اثر اصلی خستگی ذهنی معنا دار بود؛ اما اثر اصلی بازخورد و تعامل خستگی ذهنی با بازخورد (به جز در آزمون یادداری) معنا دار نبود . یافته ها نشان می دهد که احتمالاً خستگی ذهنی موجب ازبین رفتن مزایای بازخورد به کوشش های موفق و کاهش یادگیری می شود.
۴.

تاثیر فضاهای سبز شهری در بهبود سلامت روانی شهروندان

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: فضای سبز شهری بازپروری روانی استرس خستگی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۵ تعداد دانلود : ۶۵۰
حضور در طبیعت از بدو شروع عالم هستی تا کنون نیازی است بالفطره که در ذات آدمی نهادینه شده است. انسان برای تکامل روح و جسمش با حضور درطبیعت همواره به دنبال آرامشی است که دنیای امروزی و دغدغه هایش آن را از وی سلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تماس با فضاهای سبز شهری در راستای بازیابی روانی و بهبود عملکرد ذهنی انجام گرفته است. برای حضور موفق در مسائل زندگی و دوام آوردن در این سبک زندگی شهری جهت کسب آرامش و رهایی از دغدغه های روزمره و بهبود عملکرد و تصمیم گیری های ذهنی نیاز به کاربری هایی است که این فرصت را برای انسان ها فراهم کند. پس از تحقیقات متوالی، فضاهای سبز شهری و پارک های محلی می توانند تا حدودی تداعی کننده طبیعت خداوند برای انسان ها باشد و آن ها را توسط حظ بصری، اصوات طبیعی (صدای پرندگان، پیچیدن صدای باد بین درختان) و پارامترهایی از این قبیل برای مدتی از درگیری ذهنی با مسائل زندگی رها کنند. در واقع این فضاهای سبز شهری بجز موارد ذکر شده سبب افزایش تعاملات اجتماعی و افزایش سطح کیفی زندگی می شوند که در ادامه مفصلا به آن ها خواهیم پرداخت. این پژوهش یک مطالعه توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار خواهد گرفت و به منظور دست یابی به نتایج قابل قبول در فرآیند مطالعه تطبیقی آزمایش های متفاوتی در میان قشرهای مختلف ساکنین هلندی انجام شده است که نتایج آن ما را به شاخص هایی جهت تاکید بر تاثیر فضای سبز در کاهش سطح استرس روزمره و بهبود و سلامت روانی سوق میدهد.
۵.

تأثیر خستگی شناختی بر کارایی عصبی شبکه کنترل اجرایی توجه در افراد ورزشکار: مدل سیستم تنظیم دوگانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 41-56

کلیدواژه‌ها: سیستم تسهیل سیستم بازداری خستگی ذهنی کنترل اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۳۰۳
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر خستگی ذهنی بر کارایی عصبی شبکه کنترل اجرایی توجه در افراد ورزشکار است. بدین منظور 22 دانشجوی ورزشکار حرفه ای داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. به منظور سنجش سرعت پردازش و میزان درصد خطای شبکه کنترل اجرایی، آزمون شبکه های توجه را قبل و بعد از خستگی ذهنی انجام دادند. شرکت کنندگان آزمون استروپ را جهت ایجاد خستگی ذهنی به مدت 60 دقیقه انجام دادند و بلافاصله بعد از آن آزمون شبکه های توجه را اجرا کردند. نتایج آزمون تی وابسته افزایش معناداری در میزان درصد خطای شبکه کنترل اجرایی در شرایط خستگی ذهنی نشان داد، اما سرعت پردازش تحت تأثیر خستگی ذهنی قرار نگرفت. به طور کلی، این یافته ها از کاهش کارایی پردازش تکلیف حمایت می کند که تحت تأثیر مبادله سرعت-دقت قرارگرفته است. بنابراین، کاهش دقت پردازش نشان دهنده فعالیت مکانیسم بازداری و بهبود سرعت پردازش ناشی از درگیری مکانیسم تسهیل سیستم تنظیم دوگانه را می توان بیان کرد.
۶.

ارزیابی امکان استفاده از طبیعت در طرح واحدهای صنعتی درجهت بازیابی توجه کارگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 27-36

کلیدواژه‌ها: خستگی ذهنی نظریه بازیابی توجه طرح معماری واحدهای صنعتی طبیعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۳۰۵
واحدهای صنعتی، کانون حوادث مختلف بوده و نیاز است که کارگران شاغل در آن از هوشیاری و عکس العمل بالا در پردازش های اطلاعاتی برخوردار باشند. لذا هدف پژوهش پیشِ رو ، ارزیابی امکان بهره گیری از طبیعت در طرح واحدهای صنعتی برای افزایش میزان بازیابی توجه کارگران بوده است. لذا در قالب یک پژوهش پیمایشی، به سنجش مؤلفه های چهارگانه بازیابی توجه (اعم از دوربودن، گستردگی، جذابیت، سازگاری) و نیز بازیابی کلی محیط های باز و سرپوشیده واحدهای صنعتی پرداخته است. آزمودنی های این پژوهش، کارگران شاغل در شهرک صنعتی ایلام بوده و از آن ها خواسته شده تا میزان بازیابندگی فضاهای مختلف صنعتی (با و بدون طبیعت) را در مقیاس هفت گانه طیف لیکرت سنجش نمایند. تحلیل داده ها نشان داده که کمترین میزان بازیابی توجه مربوط به فضای داخلی بدون دید به طبیعت است (با مقدار 56/2). پس از این حالت، رتبه های بعدی به ترتیب مربوط به فضاهای زیر بوده است: محوطه صنعتی بدون طبیعت (با مقدار 77/3)؛ فضای داخلی با دید به طبیعت از پنجره (با مقدار 95/4)؛ محوطه صنعتی دارای طبیعت (با مقدار 12/5)؛ فضای داخلی با دید به پوستر دریا (با مقدار 31/5) و فضای داخلی با دید به پوستر دشت و جنگل (با مقدار 63/5). این یافته ها مؤید آن بوده که اضافه شدن طبیعت واقعی و مجازی به محیط های باز و سرپوشیده صنعتی می تواند میزان بازیابندگی فضا را افزایش دهد. نتایج همچنین نشان داد که بازیابندگی محیط های باز صنعتیِ فاقد طبیعت هم بیشتر از محیط های سرپوشیده بدون طبیعت است .
۷.

تأثیر خستگی مرکزی و محیطی بر سرعت و دقت شوت هندبال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۱ 177 - 188

کلیدواژه‌ها: خستگی ذهنی دقت خستگی جسمی سرعت فلیکرفیوژن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۴۰۲
یکی از عوامل مؤثر بر عملکرد ورزشکاران خستگی است. با اطلاع از پیامدهای خستگی بر عملکرد افراد، می توان برای پیشگیری از آن در تمرینات ملاحظات ویژه ای در نظر گرفت. بنابراین دانستن این که در هنگام بروز خستگی مرکزی و محیطی، ورزشکار تحت چه شرایطی قرار می گیرد، می تواند کلید موفقیت هر مربی باشد. لذا، هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر خستگی مرکزی و محیطی بر سرعت و دقت شوت بازیکنان هندبال بود. بدین منظور 16 بازیکن دختر تیم هندبال دانشگاه تهران (با میانگین سنی4 ± 23) در پژوهش حاضر شرکت داشتند. پس از کسب رضایت آگاهانه و تکمیل پرسش نامه دست برتری ادینبورگ، پیش آزمون سرعت و دقت شوت هندبال زین در 11کوشش متوالی از شرکت کنندگان گرفته شد. سپس به طور تصادفی به دو گروه خستگی مرکزی و محیطی تقسیم شدند. گروه خستگی محیطی تحت دو ساعت تمرین پرفشار بدنی و گروه خستگی مرکزی به وسیله آزمون استروپ تحت خستگی ذهنی قرار گرفتند. پس از اعمال مداخله مورد نظر پس آزمون مشابه پیش آزمون گرفته شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب 2 در2، در متغیر سرعت نشان داد اثر اصلی آزمون (021/0= P ) و اثر تعاملی آزمون و گروه (01/0= P ) معنادار بود؛ ولی اثر اصلی گروه معنادار نبود (19/0= P ). نتایج تی مستقل نشان داد بین سرعت شوت دو گروه در پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت (024/0= P ) و سرعت گروه خستگی محیطی کمتر از خستگی مرکزی بود. با این حال در متغیر دقت هیچ یک از اثرات اصلی گروه (24/0= P ) و تعاملی آزمون و گروه (42/0= P ) معنادار نبود. بنابراین طبق نظریه سیستم های پویا خستگی محیطی تأثیر منفی بر ویژگی های بیرونی حرکت می گذارد و متأثر از کاهش ظرفیت اندام های مجری است ولی خستگی مرکزی بر پارامتر حرکت (سرعت) اثرگذار نیست.
۸.

تأثیر خستگی پیرامونی و مرکزی بر خطای ادراک عمق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 15 - 24

کلیدواژه‌ها: ادراک عمق خستگی پیرامونی خستگی جسمی خستگی ذهنی خستگی مرکزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۲۷۴
تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر خستگی پیرامونی و مرکزی بر خطای ادراک عمق دانش آموزان صورت گرفت. جامعهَ آماری دانش آموزان شهرستان خدابنده بود که از بین آنها 42 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس با میانگین سنی 49/0± 88/16سال انتخاب شدند. از همه آزمودنی ها پیش آزمون ادراک عمق گرفته شد. سپس به گروه مداخله و گروه کنترل تقسیم شدند. برای ایجاد خستگی پیرامونی (جسمی) به گروه اول فعالیت آمادگی جسمانی و به گروه دوم برای ایجاد خستگی مرکزی (ذهنی) فعالیت ذهنی داده شد. گروه سوم هیچ فعالیتی در طول دوره مداخله انجام نمی دادند. بعد از اعمال مداخله خستگی پس آزمون ادراک عمق گرفته شد. نتایج تحلیل واریانس یکطرفه تفاوت معناداری را بین پیش آزمون سه گروه نشان نداد، اما تفاوت معنا داری در پس آزمون بین گروه ها مشاهده شد. با بررسی نتایج آزمون تعقیبی LSD مشخص شد که خستگی مرکزی نسبت به خستگی پیرامونی و عدم مداخله (گروه کنترل) خطای ادراک عمق آزمودنی ها را افزایش داده است. اما بین خطای ادراک عمق بین گروه خستگی پیرامونی و کنترل تفاوت معنا داری مشاهده نشد. نتایج آزمون تی همبسته حاکی از افزایش خطاهای ادراک عمق ناشی از هر دو نوع خستگی و عدم تغییر در گروه کنترل بود. در مجموع می توان نتیجه گرفت که خستگی مرکزی در مقایسه با خطای پیرامونی نقش مؤثری در افزایش خطای ادراک عمق دانش آموزان داشت، بنابراین به مربیان پیشنهاد می شود شرایط مناسبی را که موجب کاهش خستگی مرکزی می شود، اتخاذ کنند.
۹.

تأثیر بازخورد خودکنترل بر یادگیری تولید نیروهای کم، متوسط و بیشینه در شرایط خستگی ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 91 - 108

کلیدواژه‌ها: آزمون استروپ بازخورد خودکنترل خستگی ذهنی کنترل نیرو یادگیری حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۲۵۳
خستگی ذهنی، حالتی روان شناختی است که به واسطه فعالیت مداوم شناختی ایجاد شده و سبب کاهش عملکرد جسمانی می شود، اما تأثیر آن بر یادگیری حرکتی کمتر بررسی شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر بازخورد خودکنترلی بر یادگیری تولید نیروهای کم، متوسط و بیشینه در شرایط خستگی ذهنی بود. نمونه پژوهش 28 نفر از داوطلبان واجد شرایط بودند که به صورت تصادفی به دو گروه بازخورد خودکنترل و جفت شده تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری شامل دینامومترالکتریکی، آزمون استروپ، پرسشنامه چند بعدی خستگی ذهنی و مقیاس VAS بود. هر دو گروه ابتدا تحت پروتکل خستگی ذهنی به مدت یک ساعت آزمون استروپ را انجام دادند و پس از اطمینان از ایجاد خستگی ذهنی، وارد مرحله اکتساب تکلیف تولید نیرو شدند. آزمون یادداری فوری با تأخیر 10 دقیقه و یادداری تأخیری 48 ساعت بعد از پایان مرحله اکتساب اجرا شد. یافته های پژوهش نشان داد که در شرایط خستگی ذهنی تفاوت معناداری بین گروه های بازخورد خودکنترل و جفت شده در اکتساب و یادداری نیروهای مختلف وجود ندارد. همچنین در شرایط خستگی ذهنی خطای تولیدشده در یادگیری نیروی متوسط نسبت به نیروی کم و بیشینه کمتر است، به طوری که یادگیری نیروی متوسط به طور معناداری نسبت به نیروی کم بهتر بود. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که خستگی ذهنی سبب کاهش اثربخشی بازخورد خودکنترل می شود و یادگیری تولید نیروهای کم و بیشینه را بیشتر از متوسط تخریب می کند.
۱۰.

تأثیر تحریک الکتریکی مستقیم مغز (tDCS) بر خستگی ذهنی و عملکرد بسکتبالیست ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 167 - 186

کلیدواژه‌ها: بسکتبال تحریک الکتریکی مستقیم مغز خستگی ذهنی عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۴۵۸
هدف پژوهش حاضر، تأثیر تحریک الکتریکی مستقیم مغز (تی.دی.سی.اس) بر خستگی ذهنی و عملکرد بسکتبالیست ها بود. بدین منظور، 18 بسکتبالیست پسر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل 9 نفره قرار گرفتند. ابتدا از شرکت کننده ها آزمون خستگی با مقیاس خودارزیابی خستگی ذهنی به عمل آمد و پس از ایجاد خستگی با نرم افزار استروپ و آزمون ریاضی، پیش آزمون های خستگی و عملکرد در شوت سه امتیازی ایفرد اجرا شد. سپس آزمودنی های گروه تجربی تحت تی.دی.سی.اس قرار گرفتند و برای شرکت کننده های گروه کنترل دستگاه در حالت شم قرار داده شد. بعد از انجام مداخله پس آزمون به عمل آمد. نتایج آزمون های تی برای گروه های همبسته و مستقل نشان داد یک جلسه تی.دی.سی.اس بر عملکرد بسکتبالیست ها تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ اما در مقایسه با گروه کنترل اثر معناداری بر خستگی ذهنی نداشت. نتایج پیشنهاد می کند جهت بهبود عملکرد می توان از یک جلسه  تی.دی.سی.اس استفاده نمود.
۱۱.

تدوین الگوی ساختاری عملکرد شناختی خلبانان بر اساس منابع استرس و آگاهی موقعیتی: نقش میانجی گر خستگی ذهنی و عوامل پروازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم تابستان (شهریور) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۲ 889-899

کلیدواژه‌ها: عملکرد شناختی منابع استرس آگاهی از موقعیت خستگی ذهنی عوامل پروازی خلبانان خطوط هوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۱
زمینه: عملکرد شناختی خلبان سازه مهمی است که نقش حیاتی در پیشگیری از سوانح هوایی ایفا می کند. تاکنون پژوهش های مختلفی به شناسایی عوامل اثرگذار بر عملکرد شناختی خلبان پرداخته اند؛ اما در زمینه تعامل این عوامل و توالی زمانی آنها شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف این پژوهش تدوین الگوی ساختاری پیش بینی عملکرد شناختی خلبانان خطوط هوایی ایران بر اساس منابع استرس و آگاهی از موقعیت با توجه به نقش میانجی گری خستگی ذهنی و عوامل پروازی بود. روش: روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه خلبانان غیرنظامی مرد شاغل در شرکت های هواپیمایی ایران در سال 1398 که با استفاده از شیوه نمونه گیری در دسترس 310 نفر به عنوان نمونه در مطالعه شرکت کردند. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه استرس شغلی (اسپیو و اسپوکان، 1998) پرسشنامه سنجش چندبعدی خستگی (اسمتس، 1996)، مقیاس رتبه بندی آگاهی از موقعیت (تایلور، 1990) و ارزیابی عملکردی در محیط شبیه سازی پرواز جمع آوری و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون بوت استرپ در نرم افزار Amos-21 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل فرضی پژوهش با انجام برخی اصلاحات از برازش مناسبی برخوردار است. شاخص های برازش مدل نهایی شامل TLI = 0/91، CFI = 0/93، IFI = 0/93، GFI = 0/93، SRMR = 0/056، RMSEA = 0/055 بود. همچنین نتایج نشان داد که استرس شغلی با واسطه گری خستگی ذهنی بر عملکرد شناختی اثر دارد. آگاهی از موقعیت نیز با واسطه گری خستگی ذهنی و عوامل پروازی بر عملکرد شناختی اثر می گذارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت، خلبانانی که استرس شغلی و خستگی ذهنی کمتر، آگاهی از موقعیت بیشتر و سطح بالایی از عوامل پروازی را دارا باشند می توانند عملکرد شناختی بهتری را تجربه کنند.
۱۲.

ارزیابی اثر خستگی ذهنی و آگاهی از موقعیت بر عملکرد شناختی خلبانان خطوط هوایی: نقش تعدیل کننده منابع استرس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 99 - 118

کلیدواژه‌ها: عملکرد شناختی خستگی ذهنی آگاهی از موقعیت منابع استرس خلبانان خطوط هوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۱۹۹
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر خستگی ذهنی و آگاهی از موقعیت بر عملکرد شناختی خلبانان خطوط هوایی با توجه به نقش تعدیل کننده منابع استرس انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه خلبانان غیرنظامی مرد شاغل در شرکت های هواپیمایی ایران در سال 1398 بود. 320 خلبان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه اصلی در تحلیل شرکت کردند. شرکت کنندگان به پرسشنامه سنجش چندبعدی خستگی ذهنی، مقیاس رتبه بندی آگاهی از موقعیت و پرسشنامه استرس شغلی پاسخ دادند و عملکرد شناختی آن ها بر اساس داده های محیط شبیه سازی ارزیابی شد. داده ها با استفاده ار روش همبستگی پیرسون، آزمون بوت استرپ و نمودار اثرات تعاملی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که استرس می تواند اثر خستگی ذهنی بر عملکرد تصمیم گیری خلبان و اثر آگاهی از موقعیت بر عملکرد توجه اجرایی را تعدیل کند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که خستگی ذهنی، آگاهی از موقعیت و منابع استرس می توانند در تعامل با هم عملکرد شناختی خلبانان خطوط هوایی ایران را پیش بینی کنند.
۱۳.

تأثیر خستگی ذهنی و عضلانی بر حافظه کاری فضایی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) ۴۷-۳۵

کلیدواژه‌ها: خستگی ذهنی خستگی عضلانی حافظه کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۱۶۰
مقدمه: خستگی فرایندی تجمعی و تدریجی است. با این تصور که با بی میلی برای هرگونه تلاش، کاهش کارایی، هوشیاری و درنهایت اختلال در عملکرد همراه است. هدف: هدف از این پژوهش، تعیین اثر خستگی ذهنی و عضلانی بر حافظه کاری فضایی بود. روش: روش اجرای این تحقیق از نوع نیمه تجربی است که با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون انجام شد. شرکت کنندگان تحقیق حاضر را دانشجویان پسر ۲۰ تا۳۰ ساله دانشگاه شهید بهشتی در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند که از بین آن ها به روش در دسترس، تعداد ۱۴ نفر با روش جی پاور و براساس مطالعات قبلی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این مطالعه شامل مقیاس خودارزیابی خستگی ذهنی، نرم افزار کرسی بلاک، نرم افزار استروپ و دوچرخه کارسنج مونارک بود. همچنین تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه مکرر و در قالب نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اثر شرایط خستگی ذهنی بر حافظه کاری معنادار بوده (P=۰/۰۰۲) و موجب کاهش کارایی حافظه کاری شده است؛ اما شرایط خستگی عضلانی اثر معناداری بر ارزیابی حافظه کاری نداشته است و در این شرایط عملکرد بهتری در حافظه کاری داشتند (P=۰/۰۶۵). نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر بر اهمیت نقش خستگی ذهنی که باعث کاهش عملکرد حافظه کاری می شود اشاره دارد و از طرفی این نوع خستگی مربوط به کارکردهای شناختی و مغزی مربوط می شود. می توان نتیجه گرفت که نتایج با رویکرد بالا به پایین منطبق بوده و با دیدگاه های شناختی مانند نظریه برنامه حرکتی تعمیم یافته منطبق است.
۱۴.

تاثیر هم زمان تمرین استقامتی جسمانی و مغزی بر میزان خستگی و تحمل ورزشی افراد فعال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی علوم زیستی در ورزش دوره ۹ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 72 - 83
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۹۹
زمینه و هدف: به نظر می رسد ترکیب تمرین مغزی و تمرین جسمانی بدلیل کاهش میزان درک تلاش در حین عملکرد استقامتی، از تمرین جسمانی تنها موثرتر است. بر همین اساس هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر تمرین استقامتی جسمانی به همراه تمرین مغزی بر میزان خستگی تحمل ورزشی افراد فعال بود. روش تحقیق: تعداد 20 داوطلب سالم (14 مرد و 6 زن) به دو گروه تمرین استقامتی جسمانی+تمرین استقامتی مغزی و تمرین استقامتی جسمانی تقسیم شدند. دو گروه در هر جلسه 60 دقیقه با شدت 75-60 درصد ضربان قلب ذخیره بر روی چرخ کارسنج رکاب زدند. گروه تمرین مغزی در حین رکاب زدن یک تلاش ذهنی را نیز انجام دادند. دو گروه هر هفته 3 تا 4 جلسه به مدت 24 جلسه تمرین کردند. حداکثر اکسیژن مصرفی با استفاده از یک آزمون فزآینده و تحمل ورزشی افراد با استفاده از یک آزمون وامانده ساز با بار ثابت، قبل و بعد از دوره تمرین اندازه گیری شد. درک تلاش و ضربان قلب در طول آزمون زمان رسیدن به واماندگی ثبت شد. داده ها با روش آماری تحلیل واریانس با عامل بین گروهی تجزیه و تحلیل شدند (p˂0/05). یافته ها: حداکثر اکسیژن مصرفی در هر دو گروه به طور معنی داری افزایش یافت (p =0/01). با این وجود، زمان رسیدن به واماندگی در گروه تمرین استقامتی جسمانی + تمرین استقامتی مغزی نسبت به گروه تمرین استقامتی جسمانی به طور معنی داری افزایش یافت(p =0/01)هم چنین تمرین استقامتی جسمانی + تمرین استقامتی مغزی نسبت به تمرین استقامتی جسمانی میزان درک تلاش را در آزمون وامانده ساز به طور معنی داری کاهش داد (P˂0/05)نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهد ترکیب تمرین مغزی و جسمانی از طریق کاهش درک تلاش بیشتر، کارآیی بهتری برای افزایش عملکرد استقامتی نسبت به تمرین جسمانی دارد.
۱۵.

تأثیر یک جلسه ماساژ ریلکسیشن سوئدی و مدیتیشن در کنترل خستگی ذهنی بر تعادل واکنشی و عملکرد اندام تحتانی ورزشکاران آماتور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در طب ورزشی و فنآوری سال ۱۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۵ ۷۵-۵۸

کلیدواژه‌ها: خستگی ذهنی ماساژ ریلکسیشن مدیتیشن تعادل عملکرد اندام تحتانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۶۷
خستگی ذهنی، معمولا به دنبال فعالیت های طولانی مدت شناختی ایجاد می گردد؛ به گونه ای که عملکرد شناختی را کاهش داده و منجر به تغییر در فعالیت های عملکردی می شود. لذا هدف ازمطالعه حاضر، بررسی تأثیر یک جلسه ماساژ ریلکسیشن سوئدی و مدیتیشن در کنترل خستگی ذهنی بر تعادل واکنشی و عملکرد اندام تحتانی ورزشکاران دختر دانشگاهی بود. در این مطالعه 16 دختر ورزشکار تربیت بدنی به صورت هدفمند و براساس معیارهای ورود به مطالعه به عنوان نمونه انتخاب شدند و تحت پروتکل خستگی ذهنی (45 دقیقه فعالیت شناختی (تست استروپ))، ماساژ ریلکسیشن سوئدی (30 دقیقه) و مدیتیشن(30دقیقه) با فاصله ی زمانی 48 ساعت قرار گرفتند. تعادل واکنشی با تست Y با چراغ های اتوماتیک و عملکرد اندام تحتانی با تست های پرش لی تک پا، پرش لی 3 تایی، پرش لی 6 متری در زمان، پرش لی متقاطع ارزیابی شد. جهت بررسی تغییرات درون گروهی از تست آنالیز واریانس مکرر استفاده شد.یافته ها نشان داد که، بین میانگین نمرات تعادل واکنشی و عملکرد اندام تحتانی آزمودنی ها در مقایسه پس آزمون خستگی ذهنی با پس آزمون ماساژ و مدیتیشن تفاوت معناداری وجود دارد (05/0< P). همچنین بین نمرات آزمودنی ها در مقایسه ماساژ و مدیتیشن برای تعادل واکنشی و عملکرد اندام تحتانی تفاوت مثبت و معناداری وجود دارد به طوری که تاثیر ماساژ بیشتر از مدیتیشن است (05/0< P). به منظور پیشگیری از آسیب های ورزشی ورزشکاران می توان از ماساژ ریلکسیشن سوئدی و مدیتیشن به عنوان مداخله ای برای تسریع در ریکاوری خستگی ذهنی و بهبود تعادل واکنشی و عملکرد اندام تحتانی استفاده نمود
۱۶.

نقش میانجی سلامت روان در رابطه با خستگی ذهنی و خود فریبی با تمایل به طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ آبان ۱۴۰۲ شماره ۸ (پیاپی ۸۹) ۳۴-۲۳

کلیدواژه‌ها: تمایل به طلاق خستگی ذهنی خودفریبی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۶
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی سلامت روان در رابطه خستگی ذهنی و خودفریبی با تمایل به طلاق بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان متأهل شهر کرمان در سال تحصیلی 1400-1399 بود که از بین آن ها تعداد 300 نفر به روش نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تمایل به طلاق (TDS) روزلت و همکاران (1986)، مقیاس دلزدگی زناشویی (CBM) پاینز (1996)، مقیاس سلامت روان (MHI-28) بشارت (1388) و مقیاس خودفریبی (SDQ-12) سیرونت و همکاران (2019) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل از برازش خوبی برخوردار بوده و بین خودفریبی، خستگی ذهنی و سلامت روان با تمایل به طلاق رابطه معنی دار وجود دارد (05/>P) و علاوه بر این مشخص شد که خستگی ذهنی و خودفریبی با میانجیگری سلامت روان اثر غیرمستقیم منفی و معنی داری (01/>P) بر تمایل به طلاق دانشجویان متأهل دارد. بر اساس این یافته های می توان نتیجه گرفت که خودفریبی و خستگی ذهنی به شیوه های مستقیم و غیرمستقیم، تمایل به طلاق را در دانشجویان متأهل تحت تأثیر قرار می دهند و نقش اساسی در تمایل به طلاق ایفا می کنند.
۱۷.

اثر دو روش تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای مغز (tDCS) و ناهمزمانی محرک- پاسخ ها بر سازگاری عقب گرد در شرایط خستگیِ ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۵۵) 69 - 89

کلیدواژه‌ها: تکلیف دوگانه زمان واکنش خستگی ذهنی دوره بی پاسخی روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۲۸
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر دو روش tDCS آندی و کاتدی مغز و ناهمزمانی محرک- پاسخ ها بر سازگاری عقب گرد در شرایط خستگیِ ذهنی حاد بود.روش پژوهش: شرکت کنندگان 39 پسر (20 تا 24 سال) بودند. ابزارها شامل برگه رضایت آگاهانه، پرسشنامه دست برتری ادینبورگ، ابزار زمان واکنش دوگانه، نرم افزار استروپ، پرسش نامه مقیاس آنالوگ دیداری (VAS-F) و دستگاه تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای (tDCS) بود. شرکت کنندگان در پیش آزمون در دو شرایط غیرخستگی و خستگی ذهنی با ابزار زمان واکنش دوگانه آزمون شدند. آزمون ها شامل دو محرک-پاسخ دیداری سه انتخابی (حروف و رنگ) با ده SOAs مختلف بود. سپس افراد به صورت تصادفی در سه گروه تحریک آندال، کاتدال و شم قرار گرفتند مداخله شامل چهار جلسه متوالی 20 دقیقه تحریک tDCS بر روی ناحیه  DLPFCبود. یک روز و 4 روز پس از آخرین جلسه تحریک، آزمون ها تکرار شد. برای تحلیل استنباطی، از تحلیل واریانس مرکب و آنووای یکراهه در سطح معناداری 0/05 استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که بین SOAs مختلف در زمان پاسخ به محرک اول که نمایشی از سازگاری عقب گرد است، تفاوت وجود دارد و در فواصل پایین، زمان پاسخ به محرک اول کمتر است. همچنین بین زمان پاسخ به محرک اول در فواصل بین محرکی پایین بین شرایط خستگی و غیرخستگی تفاوت وجود دارد. با این حال، اثرگذاری tDCS کاتدی و آندی بر RT1 بسیار اندک بود. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که حداقل برخی از جنبه های مرکزی مربوط به پاسخ می تواند به صورت موازی پردازش شود. خستگی نیز بر این پردازش موازی تأثیر دارد.
۱۸.

تاثیر خستگی ذهنی بر رفتار خیرگی و تصمیم گیری در ضربه ی تاس فورهند بدمینتون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی بهار ۱۴۰۳ شماره ۴۷ 125 - 144

کلیدواژه‌ها: دقت تثبیت پاسخ حرکتی خستگی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۱
اهداف: خستگی ذهنی که ناشی از انجام فعالیت شناختی سخت تعریف می شود می تواند جستجوی بینایی، سرعت حرکت یا انتخاب های تاکتیکی در ورزش را مختل کند بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر خستگی ذهنی بر رفتارخیرگی و تصمیم گیری در ضربه ی تاس فورهند بدمینتون بود. مواد و روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی که در دو زمان پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. بدین منظور تعداد 36 دانشچو (سن:20-35، جنسیت: مؤنث) از دانشگاه الزهرا (س) به صورت در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به طور تصادفی در دو گروه خستگی ذهنی و گروه کنترل قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، فیلم آزمون 20 ضربه تاس فورهند بدمینتون که در لحظه برخورد توپ با راکت قطع شده بود، نمایش داده شد. شرکت کنندگان جهت حرکت شاتل را در حالی که عینک ردیابی چشم زده بودند، تصمیم گیری می کردند. 48 ساعت پس از مرحله پیش آزمون، شرکت کنندگان پرسشنامه ی مقیاس آنالوگ بینایی را برای سنجش میزان خستگی ذهنی قبل و بعد از اجرای 60 دقیقه آزمون استروپ پر کردند. گروه کنترل در این زمان تکلیفی را انجام نداد سپس پس آزمونی مطابق مراحل پیش آزمون انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد خستگی ذهنی منجر به افزایش تعداد تثبیت ها و کاهش مدت زمان آن شد و دقت تصمیم گیری کاهش و زمان آن افزایش یافت.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که خستگی ذهنی دقت و سرعت تصمیم گیری را در بدمینتون مختل می کند. این اختلالات احتمالاً به تغییر در رفتار جستجوی بینایی مربوط می شود.