فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۸۱ تا ۳۰۰ مورد از کل ۶٬۰۰۰ مورد.
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۷
حوزه های تخصصی:
خدیجه سفیری، دانشیار دانشگاه الزهرا علیها السلام و سردبیر مجله مطالعات زنان است که در شرف تبدیل شدن به یک مجله علمی، پژوهشی است. او فعالیتهای اجرایی مختلفی داشته است و مدتی مدیر گروه و مدتی هم رئیس دانشکده و معاون آموزشی بوده است. پژوهشهای وی بیشتر درباره زنان و خانواده و به خصوص اشتغال زنان و مهمترین کتاب وی جامعه شناسی اشتغال زنان است.طی مصاحبه ای نظر او را در مورد اشتغال زنان و حضور اجتماعی آن ها در جامعه جویا می شویم.
عوامل تحکیم و استحکام خانواده
حوزه های تخصصی:
خانواده مناسب ترین جایگاه برای تامین نیازهای انسان و بهترین بستر برای تامین امنیت و آرامش روانی است. با این حال در عصر حاضر نظام خانواده دچار مشکلات و چالش هایی شده که کم کم آن را به سستی و تزلزل می کشاند. مهم ترین عامل تحکیم و ثبات یا تزلزل و فروپاشی نهاد خانواده چگونگی رابطه ها و داد و ستد عاطفی میان اعضای خانواده به ویژه رابطه زن و شوهر است. عوامل مختلفی در تحکیم و یا تزلزل آن نقش دارند که می توان به طور کلی آنها را به عوامل فردی و اجتماعی تقسیم کرد که با توجه به اهمیت هر کدام از آنها نمی توان هر یک را به تنهایی در این مسیر کافی دانست. این نوشتار در پی آن است تا با بیان هر کدام از این عوامل راهی را برای رشد و ثبات خانواده از طریق معرفی باورها، اخلاقیات و سنت های فرهنگی و دینی بنمایاند.
زنان در تاریخ معاصر؛ صدیقه دولتآبادی
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۲ شماره ۳
حوزه های تخصصی:
صدیقه دولت آبادی، از عناصر تجدد طلب و از فعالان سیاسی دوره مشروطه است. در این نوشته تلاش شده است که به دور از جانبداریهای مرسوم وضعیت خانوادگی و فعالیتهای سیاسی ـ اجتماعی وی مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد.
طلاق، مردان و زنان
مقایسه تطبیقی بهرمندی زنان از حقوق ورزشی در دوران پهلوی و انقلاب اسلامی
حوزه های تخصصی:
ورزش یکی از فعالیت های مهم زندگی بشر شناخته می شود که در همه جوامع بشری به نوعی مطرح بوده و هست. امروزه ورزش نسبت به گذشته، بسیار ساختار مند و متحول شده و علاوه بر تأثیر در ارتقاء سلامت جوامع، دارای کارکردهای مهمی در راستای ارتقاء رشد و توسعه جوامع است. کشورهای توسعه یافته، ورزش را تنها از دید یک مقوله ورزشی صرف نگاه نمی کنند، بلکه آن را ابزاری در خدمت اهداف و برنامه های اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی خود می دانند. امروزه فعالیت های ورزشی محدود به مردان نیست و زنان نیز مانند مردان، در بیشتر رشته های ورزشی فعالیت می کنند و از حقوق ورزشی برابر برخوردارند. ورزش زنان در ایران قدمت طولانی دارد و ما شاهد حضور زنان در عرصه ورزشی، قبل و پس از انقلاب اسلامی هستیم. در این پژوهش سعی می شود با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، به این پرسش پاسخ دهیم که بهره مندی زنان از حقوق ورزشی در دوران پهلوی و بعد از انقلاب چگونه بوده است؟
زنان و پیامدهای جهانی شدن
حوزه های تخصصی:
در قسمت نخست مقاله ضمن تعریف مفهوم جهانی شدن و دیدگاههای صاحبنظران در این خصوص یادآور شدیم که کوچک شدن جهان به واسطة پیشرفت سریع تکنولوژی و تشدید روزافزون فعالیتهای اقتصادی از یکسو و توسعة شبکه های فراملی و جهانی از سوی دیگر، موجب تنزل موقعیت مقامات ملی و جابجایی و گسیختگی ملی می شود.در این روند به اذعان نظریه پردازان شبکه های ارتباطی و نظام های تولید سطوح محلی و جهانی با یکدیگر پیوند می خورد و از آن پس روابط و تعاملات اجتماعی، فقط در قالب محلی قابل تصور نیست، بلکه این تعاملات در قالب شبکه های جهانی صورت می گیرد. تصور پیوند مردم جهان در یک جامعة واحد و فراگیر جهانی از دیگر نکات مورد تأکید در این روند است.
مروری بر افکار سیمون دوبوار
حوزه های تخصصی:
در قرن 21 همزمان با طرح فمینیسم فرانسه در محافل علمی، سیمون دوبوار نیز با ارائه دیدگاه هایی بر پایه اگزیستانسیالیسم به تبیین وضعیت زنان و ظلم به آنها پرداخت. در مورد سیمون دوبوار نظرات مختلفی وجود دارد، وی از سوی پیروانش به عنوان کسی شناخته شده که تئوریهایش در شکوفایی نسل جوان و پروژه های تحقیقاتی، دارای جایگاه رفیعی است، عده ای هم معتقد به طرد کامل دوبوار و فمینیست بودن وی هستند. منتقدانش با تحلیل محتوای نظریات وی، بیان میکنند که دو تئوری معروف سیمون دوبوار یعنی «نابرابری جنسی» و «دیگری» هر دو از اعتبار علمی ساقط شده و راه حلی را جهت کاهش معضلات زنان ارائه نمیدهند. نکته قابل تأمل آنکه هرچند فمینیسم روزی خود را از نظر علمی و نظری متأثر از نظرات سیمون دوبوار میدانست، اما امروز این جمله معروف وی را که «ما زن زاده نشده ایم» کاملاً طرد مینماید و در مقابل بیان میکند: «من یک زنم، چرا شما نباشید؟» و نهایتاً فمینیسم جدید که وجود مرد را نه تنها در قالب یک سالار و برتر از خود نمیبیند، بلکه جنس مرد را بیفایده معرفی میکند. این نوشتار درصدد است زندگی خانوادگی، جنبه های شخصیتی- روانی و علمی سیمون دوبوار و سهم اندیشه وی در گسترش نظریه فمینیسم را مطالعه نماید.
مدیریت مطالبات زنان
منبع:
حوراء شماره ۳۰
حوزه های تخصصی:
اولین حرکت در زندگی انسانها، رفع نیازها و پاسخگویی به احتیاجات است. به عبارت دیگر نیازمندیها، انگیزههای اولیه برای تکاپوی شخصی و اجتماعی هستند. این نیازها در بسیاری موارد با همکاریهای گروهی تأمین میشوند. در یک ساختار اجتماعی، نهادها و مؤسسات دولتی مسئولیت تأمین بخش قابل توجهی از نیازهای افراد را بر عهده دارند و بدین منظور سازمانهای گسترده و ساختارهای منظمی را برای حل مسائل و مشکلات ملت بهکار میگیرند. نیازمندیها یا مربوط به قشر خاص و یا عمومی هستند. در حالت دوم توجه به نیازها مهمتر است و رسالتی خاص را بر دوش دولت مینهد. لذا دولت نمیتواند به راحتی از کنار این خواستهها بگذرد. به راستی زنان چقدر در بیان خواسته ها و مطالبات خود موفق هستند؟ پاسخ این سؤال را دراین مقاله پی می گیریم.
رویکرد دوباره به فضاهای تک جنسیتی در حوزه آموزش
منبع:
حوراء شماره ۲۲
حوزه های تخصصی:
رویکرد دوباره به فضاهای تک جنسیتی در حوزه آموزش. نسرین مصباحی پژوهشگر علوم اجتماعی و مطالعات زنان، مدرس دانشگاه، نوشتار پیش رو با توجه به اقبال اخیر غرب به سیاست جداسازی زن و مرد در مجامع عمومی، به ویژه در محیطهای آموزشی تهیه شده است. این گزارش ناظر به رویکرد دو باره به فضاهای تک جنسیتی در حوزه آموزش با نگاهی به آنچه در غرب (اروپا و به ویژه آمریکا) و حتی شرق دور میگذرد، انجام پذیرفته است. آنچه در این یادداشت میگنجد عمدتاً بازگشت به فضاهای تک جنسیتی است. مطلب را پی می گیریم.
نقش و مشارکت زنان در توسعه پایدار
حوزه های تخصصی:
مشارکت زنان برای دستیابی به توسعه سیاسی و اقتصادی ضروری است. چون موقعیت زنان در جامعه عمیقاً تحت تأثیر شرایط و سطوح توسعه در کشورها است، هرچه کشورها توسعه یافته تر باشند شکاف بین توسعه یافتگی زنان و مردان کاهش می یابد. از این رو بهبود وضعیت زنان جزء الزامات اصلی در بهبود شاخص های توسعه در هر جامعه است. به عبارتی، بدون توجه به شرایط زنان، دستیابی به توسعه برای هیچ کشوری میسر نخواهد بود. همچنین واقعیات موجود در بسیاری از جوامع نشان از آن دارد که علیرغم اعلامیه ها و بیانیه ها و تأسیس نهادها و سازمان های مختلف در تحقق حقوق زنان و علیرغم هزینه های قابل توجه، زنان از مسائل و مشکلات ناشی از فقر اقتصادی و فقر فرهنگی در رنج هستند. یکی از شاخص های تأثیرگذار بر روی مشارکت سیاسی و اقتصادی زنان آموزش و توانمندسازی آنان است. به هر میزان بر روی آموزش و مهارت آموزی زنان برنامه ریزی و سرمایه گذاری گردد، اثر مستقیم و غیرمستقیم بر روی مشارکت اقتصادی و سیاسی کشورها دارد.
پژوهشی پیرامون ماده 1103 قانون مدنی «تکلیف زوجین نسبت به حسن معاشرت با یکدیگر»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
استحکام و قوام هر خانواده ای در درجه ی اوّل منوط به وجود حسن خلق و معاشرت نیکو در روابط بین زوجین است. این مطلب اگر چه به دلالت عقل ثابت است، اما ارشاد شرع نیز در این باره موجود بوده و پرده از زوایای گاه مبهم آن برداشته است. قانون گذار قانون مدنی نیز با الهام از منابع فقهی در ماده ی 1103 ق.م بر این امر تأکید ورزیده است. نوشتار حاضر پس از بررسی در مهم ترین منابع فقه (کتاب و سنت) و با برشمردن مصادیقی از معاشرت به معروف به این نتیجه رسیده است که از مفاهیم اجتماعی «وَ عاشِرُوهُنَّ باِلمَْعْرُوفِ» حسن معاشرت مذکور در آیه ی شریفه دوسویه بوده و عمل به آن بر هر یک از زوجین واجب است. همچنین موارد بیان شده در قرآن و روایات تمثیلی بوده و هر عملی که عقل آن را تأیید کند و عرف جامعه بر آن صحّه بگذارد نیز جزء مصادیق معاشرت به معروف است. از بعد حقوقی نیز دستور حسن معاشرت مندرج در ماده ی 1103 ق.م نمی تواند تنها یک دستور اخلاقی و بدون ضمانت اجرای قانونی باشد؛ بنابراین بایسته است قانون گذار با شناخت اصول اخلاقی و استخراج آنها از دل کتاب و سنت و عرف جامعه ی اسلامی و با تعیین معیارهای مناسب به وضع قوانین لازم همت گمارد.
کنــکاشی پیـرامـون فسـاد از منظـــر فقــه
حوزه های تخصصی:
مفسده و مصلحت در شریعت اسلام معیار و ملاک وضع احکام قرار گرفته است، لذا فقیهان متبحر با توجه به اهداف کلی شریعت و منابع موجود توان دستیابی به بعضی از مصالح و مفاسد نهفته در احکام را پیدا می نمایند. این نوشتار در صدد بررسی و تحلیل فساد از منظر فقه است و پاسخ گویی به این گونه سـؤالات میبـاشد: دامنه فساد در فقه تا چه حدی گسترده است؟ آیا فقه همه موارد فساد فردی و اجتماعی را در بر میگیرد و به آنها به دیدة جرم نگاه میکند؟ معیار شناخت فساد در فقه چیست؟ و … . پس از پاسخ گویی اجمالی به سؤالات فوق به بعضی از مصادیق فساد در جامعه اشاره میشود که به علت گستردگی آن، تنها مفاسدی که عفت عمومی را جریحه دار میسازد، پرداخته شده است. زیرا هر چند آمار تبهکاری مردان بیش از زنان جلوه مینماید، اما در فسادهای اخلاقی زنان بیشتر در معرض خطر انحراف قرار دارند.
نگاهی دیگر به خشونت علیه زنان
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۳ شماره ۱۰
حوزه های تخصصی:
چندی پیش با همکاری مرکز امور مشارکت زنان وزارت کشور با انتشار جزوهای با نام «ارائه یافتههای ملی و استانی پژوهش خشونت خانگی علیه زنان»، کلیاتی از طرح ملی خشونت خانگی علیه زنان در 28 مرکز استان کشور را در معرض دید کارشناسان قرار دادند. اهمیت موضوع خشونت، هم به دلیل لزوم مقابله با این پدیده نامیمون، هم به دلیل پیگیری موضوع از سوی نهادهای دولتی به تبع دستورالعمل زمانبندی شده در سازمان ملل و هم به دلیل لزوم پالایش ذهنها از انگارههای غلط در برخورد با این پدیده و پدیدههای مشابه، توضیح نکاتی را، هرچند اجمالی و گذرا، بر عهده ما مینهد. این نکات را پی می گیریم.
جایگاه و نقش زن در آرامش خانواده
حوزه های تخصصی:
خانواده اولین نهادی است که فرد در آن رشد میکند. خانواده تنها نهاد فطری و طبیعی است و شرط پویایی و استواری آن وجود روابط صحیح و پایدار میان همسران است. زن در خانواده نقش برجستهای دارد و در سلامت فرد و اجتماع نیز تأثیرگذار است. بهدلیل جایگاه زن، خانواده نیز یکی از مهمترین محیطهای مؤثر بر سلامت جسمی و روانی افراد است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش زن در آرامشبخشی خانواده است. برای تحقق این امر ضروری است مؤلفههای خانواده از منظر دینی تبیین شود. همچنین باید نقشهای مادری، خواهری، دختری و همسری زن روشن شود. روش تحقیق از نوع توصیفی است و با تتبع در منابع روایی و قرآنی صورت گرفته است. پس از انجام پژوهش حاضر مشخص شد که نقش زن در آرامش خانواده شامل عشقورزی به همسر، پاکیزگی و آراستگی، خانهداری، سازگاری و تفاهم است.
بررسی رابطه سازگاری زناشویی و بهزیستی روانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه سازگاری زناشویی با به زیستی روانی دانشجویان متاهل دانشگاه الزهرا است و جامعه آماری شامل 201 نفر از دانشجویان زن متاهل این دانشگاه است، که به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش، از آزمون های سازگاری زناشویی (دو نفره) اسپانیر و بهزیستی روان شناختی، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری هم بستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. جز خرده مقیاس معنویت، که فقط با خرده مقیاس هم بستگی دونفره رابطه ای معنادار داشت، نتایج، رابطه ای معنادار بین خرده مقیاس های به زیستی روانی و خرده مقیاس های سازگاری زناشویی بود. مدت زمان ازدواج و سازگاری زناشویی، 0.206 از تغییرات به زیستی روانی را پیش بینی می کند.
بذل فرهنگ
منبع:
حوراء سال ۱۳۸۸ شماره ۳۵
حوزه های تخصصی:
دکتر شاهحسینی، دانشآموخته پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. وی به مدت چند سال مدیر بنیاد سینمایی فارابی بود. از ایشان کتابهای با عناوین رد پای زن اسطورهای در سینما، سینما و صهیونیسم، آخر الزمان و سینما، مدیریت میلیتاریستی هالیوود، آمریکا، آغاز یک پایان و مقالات متعدد در مجلات مختلف به چاپ رسیده است. نوشتار پیش رو گفتگویی است با دکتر مجید شاهحسینی درباره شاخصهای محصولات فرهنگی انقلاب اسلامی.
نقدی بر کنوانسیون حقوق کودک ـ نقد تربیتی
حوزه های تخصصی:
مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در اجلاس بیستم نوامبر1959 اعلامیه جهانی حقوق کودک را در یک مقدمه و ده ماده به تصویب رساند، در قسمتی از مقدمه این اعلامیه چنین آمده: «این اعلامیه حقوق کودک را با این هدف که ایام کودک توأم با خوشبختی بوده و کودک از حقوق و آزادیهایی که در پی خواهد آمد، به خاطر خود و جامعه اش بهرهمند شود رسماً به آگاهی عموم می رساند…» و در پی آن پس از گذشت سی سال (سال 1989) جهت تکمیل و در نظر گرفتن حقوق و امتیازات بیشتر برای کودکان، این مجمع، «کنوانسیون حقوق کودک» را تصویب کرد. ملحق شدن جمهوری اسلامی به این کنواسیون مشروط به یک سری موارد بود که در این مقاله به بررسی آن موارد می پردازیم.
فعالیت فرهنگی زنان ایرانی: مطالعه کتاب و نشریه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش زنان ۱۳۸۲ شماره ۵
فعالیت فرهنگی از جمله عرصه هایی است که از موقعیت زنان تأثیر می پذیرد، نتایج نشانگر فعالیت های فرهنگی کمتر زنان متأهل نسبت به دختران مجرد است...
ارزیابی قوانین خانواده
حوزه های تخصصی:
«عسر و حرج» یک قاعده فقهی مترقی اسلامی است. این قاعده فقهی در مسائل و موضوعات گوناگون کاربرد دارد، یکی از کاربردهای آن در زمان طلاق است که زوجه با اثبات عسر و حرج زندگی با زوج میتواند درخواست طلاق نماید. لکن در قوانین حکومت اسلامی تا به حال فقط در رابطه بین زوجین از آن استفاده شده است. مصادیق و موارد این قانون پس از انقلاب اسلامی دچار تغییر و تحولاتی شده است. در این نوشتار قوانین ناظر به امور غیرمالی خانواده، از جمله عسروحرج، شروط ضمن عقد و حضانت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و مزیتهای شروط ضمن عقد بر ماده 1130 ق.م. بیان شده است. در این مقاله ضمن بررسی قوانین در مراحل مختلف و ارائه آمار از دادگاههای خانواده، خلأهای قانونی بیان شده و پیشنهادهای مناسب ارائه گردیده است.
استراتژی قرآن در مواجهه با انحرافات اجتماعی(قسمت چهارم)
حوزه های تخصصی:
انواع سیاستهای کنترلی در مواجهه با انحرافات اجتماعی، یکی از استراتژیهای راهبردی قرآن کریم میباشد. در این رویکرد از یک سو نقش محوری نظارت درونی و تأثیری که دین میتواند در ابعاد مختلف نگرشی، احساسی و رفتاری ایجاد نماید، به عنوان بهترین شیوه پیشگیری از کجروی معرفی شده است؛ از سوی دیگر، تأثیر عوامل مختلف دیگری از قبیل تعلیم و تربیت، الگوها و گروههای مرجع، قوانین اجتماعی، عدالت اجتماعی، همبستگی اجتماعی و اقتدار حکومتی به عنوان عوامل نظارت بیرونی در پیشگیری مورد تأکید قرار گرفته است و سرانجام از موانع پیشگیری، مثل تعارض هنجاری و تعارض ساختاری سخن به میان آمده است.