فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۴۱ تا ۲٬۳۶۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
منبع:
قرآن و علوم اجتماعی سال ۳ بهار ۱۴۰۲شماره ۱ (پیاپی ۹)
94 - 114
حوزههای تخصصی:
توسعه علم گرایی بر اساس عقلانیت و متناسب با فرهنگ جامعه در علوم اجتماعی توصیه شده است؛ اما توسعه علم گرایی در جهان معاصر به علوم تجربی منحصر شده و بر اساس عقلانیت سکولار است؛ ازآنجاکه علم گرایی در فرهنگ اسلامی اتخاذشده از وحی است، توسعه علم گرایی در جامعه اسلامی بایست بر اساس عقلانیت وحیانی باشد. هدف مقاله، توسعه علم گرایی همراه با پاکی و درک حقیقت و فهم عصری متن متناسب با نیاز جامعه و بومی سازی علم به صورت جامعیت بخشی مفهوم علم گرایی است. این نوشتار از روش تفهمی تحلیل متن استفاده کرده است. یافته های تحقیق دربرگیرنده توسعه علوم رسمی در جهت اطاعت الهی، علم گرایی همراه با پاکیزگی از پستی ها، انحرافات جسمی و روحی و رشد در امور دنیایی و آخرتی و آموزش حکمت برای رسیدن به حقیقت توسط علم و عقل و نجات از گمراهی و جهالت است. گسترش مفهوم متخصصان علمی (راسخون فی العلم، اوتوالعلم و اهل الذکر) به مفسران در تحلیل آیات، متناسب با نیاز جامعه با رعایت شرایط تفسیری و توسعه علم گرایی در جامعه توحیدی با در نظر داشت استقلال الهی است. نتیجه تحقیق، توسعه بخشی علم گرایی بر پایه عقلانیت وحیانی در داشتن اطاعت الهی، پاکیزگی، حکمت آموزی و گسترش فهم تخصصی علمی در تفسیر و قابل فهم بودن محتوای آیات الهی است؛ ازاین رو، علم گرایی منحصر به علوم مادی و تجربی نیست؛ بلکه شامل علم تجربی و غیرتجربی، مادی و معنوی، جسمانی و روحانی، دنیا و آخرت است.
دیدگاهی انسان شناختی و تاریخی به پیدایش، تداوم و افول فرهنگ مدیریت کدخدایی در روستاهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تداوم و تغییر اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱
111 - 128
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: این مطالعه به بررسی پیدایش، تداوم و افول فرهنگ مدیریت کدخدایی در روستاهای ایران از نگاه انسان شناختی می پردازد. تاریخ اجتماعی ایران نشان می دهد نظام کدخدایی در طول تاریخ بوده، اما از سال 1340 سیاست های حاکمیتی جدید، مایل به تغییرات در سطح ملّی و خواستار تغییر در نظام و مدیریت کدخدا و حذف آن بوده است.
روش و داده ها: روش مقاله حاضر برای بررسی پیدایش، تداوم و پایان یافتن نقش کدخدایان در جامعه روستایی ایران، روش توصیفی-تحلیلی بوده و از شواهد تاریخی و منابع اسنادی و کتابخانه ای برای این منظور استفاده گردیده است.
یافته ها: تحلیل فرهنگ کدخدایی در نظام اجتماعی روستایی ایران، ما را به این واقعیت اجتماعی می رساند که این نظام یک پدیده ملّی بوده که حالت موروثی نیز یافته بود. یافته ها، جایگاه و اهمیت کدخدایان در ساختار مدیریت روستایی ایران و همچنین منابع قدرت مدیریتی آنان را بررسی و چگونگی افول و حذف نظام کدخدایی را تحلیل می کند.
بحث و نتیجه گیری: با تضعیف قدرت مالکان بعد از قانون اصلاحات ارضی، بازوی اصلی اقتصادی کدخدایان نیز قطع و با انتقال وظایف اجرایی و قانونی آن ها به انجمن ده و سپاهیان، واژه کدخدا از ادبیات روستا حذف و دهبان جایگزین گردید.
پیام اصلی: در طول تاریخ، جامعه روستایی ایران، به مرور، قدرتی خاص در وجود کدخدایان مجسّم و متمرکز ساخته بود. هرچند حدود اختیارات آن ها از یک دوره به دوره دیگر متغیر بود. رویکرد انسان شناختی و تاریخی به این واقعیت های اجتماعی، می تواند به فهم بهتر تاریخ اجتماعی گذشته و نیز تغییرات اجتماعی دوران معاصر جامعه ایران کمک نماید.
تأثیر پیشگیری اجتماعی پلیس با رویکرد اسلامی ایرانی بر پدیده طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
125 - 152
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: طلاق مسئله ای اجتماعی و دربرگیرنده انحلال قانونی ازدواج بوده و به عنوان آسیبی اجتماعی بر افزایش سایر آسیب های اجتماعی دیگر تأثیرگذار است. در این میان، پلیس می تواند با تأثیرگذاری اجتماعی بر کاهش پدیده طلاق، ضمن ارتقای سطح آگاهی افراد جامعه و همچنین حذف زمینه های اجتماعی وقوع جرم، موجبات ایجاد امنیّت به ویژه در بُعد اجتماعی را فراهم آورد؛ لذا هدف پژوهش حاضر، شناسایی میزان تأثیر پیشگیری اجتماعی بر پدیده طلاق بود.روش: پژوهش از نظر هد ف، کاربرد ی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی و شیوه جمع آوری اطلاعات آمیزه ای از روش های کتابخانه ای و میدانی بود. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه بود که برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد و نیز از داده های تصنعی و معادل میانگین در این تحقیق استفاده شده است. جامعه آماری شامل کارکنان انتظامی شاغل در کلانتری و پاسگاه های شهرستان رودسر به تعداد 100 نفر و به صورت تمام شمار بود. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و انجام آزمون رگرسیون خطی و چند متغیره صورت پذیرفت.یافته ها: چهار تکنیک 1) مدیریت نیازها؛ 2) توانمندسازی فردی و اجتماعی؛ 3) تقویت مداخلات اجتماعی و فرهنگی و 4) آگاهی بخشی و اصلاح باورهای دینی به ترتیب بیشترین تأثیر را در پیشگیری از پدیده طلاق داشته است. به عبارتی «مدیریت نیازها» بیشترین و «آگاهی بخشی و اصلاح باورهای دینی» کمترین تأثیر را داشته است.نتیجه گیری: پلیس در همکاری با دستگاه های اجرایی در پیاده سازی سند پیشگیری از طلاق با تقویت تعاملات و مشارکت گسترده و توسعه مراکز مشاوره و مددکاری اجتماعی قادر خواهد بود با پیشگیری از پدیده طلاق که ریشه در بروز و ظهور برخی جرائم دارد، از سایر جرائم مثل اعتیاد، سرقت، درگیری و ... در جامعه جلوگیری نماید.
رتبه بندی محلات شهر تهران با تأکید بر تحقق شهر خلاق با استفاده از نظریه ریچارد فلوریدا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶
81-106
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر درصدد توصیف و تبیین ارائه الگوی شهر خلاق در کلان شهر تهران است. چارچوب نظری پژوهش، متأثر از نظریه ریچارد فلوریدا است. با توجه به مؤلفه های مورد بررسی، نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی بوده و داده های مربوط به شاخص های شهر خلاق به طور نمونه و محدود (150)نفر از کارشناسان با استفاده از داده های ثانویه، تهیه پرسش نامه و مصاحبه از شهروندان با 19 فاکتور از شاخص های شهر خلاق رتبه بندی و سطح بندی شده اند. جمعیت آماری مناطق 22 گانه شهر تهران است. با توجه به نتایج به دست آمده از مدل تاپسیس، مناطق در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار، فرو برخوردار مورد سنجش قرار گرفت که نتایج نشان می دهد: مناطق 4، 5، 6، 2، 22 با میانگین ضریب 0.695 سطح اول یعنی سطح برخورداری از میزان تحقق پذیری شهر خلاق را به خود اختصاص دادند. مناطق 1، 14، 15، 8، 3، 12، 11، 10، 20،21 با میانگین ضریب 0.404 سطح دوم؛ یعنی متوسط (نیمه برخوردار) را کسب کردند. مناطق 7، 18، 16، 13، 19، 17، 9 با میانگین ضریب 0.223 در سطح سوم (محروم) قرار گرفتند همچنین بر اساس نتایج مدل تحلیل شبکه، شاخص نوآوری با میزان (0.265) بیشترین تأثیر را در حرکت یک محله به سمت محله خلاق در شهر تهران را داراست. اما در میان شاخص های تأثیرگذار در حرکت به سمت شهر خلاق، شاخص های کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی به ترتیب با میزان 0.035 و 0.032 کمترین نقش و تأثیرگذاری را در تحقق شهر خلاق تهران دارا هستند.
کولبری و طرد اجتماعی (مردم نگاری انتقادی بازیگران غیر نهادی و کارگزاران نهادی میدان تجارت مرزی بانه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با کناره گیری تدریجی برخی دولت ها از مسئولیت های اجتماعی، تجارت مرزی به شیوه اصلی معیشت مبدل شده و به مثابه بدیل توسعه مدنظر ساکنان مناطق مرزی و کارگزاران نهادی قرار گرفته است. در این شیوه خاص معیشتی، کولبران نماد انزوا و طردشدگی هستند که به دلیل نداشتن شرایط مساعد، همواره در معرض مناقشه و منازعه قرار دارند. پژوهش حاضر، به میانجی تجربه زیسته و وضعیت کولبران در میدان تجارت مرزی به واکاوی طرد اجتماعی کولبران از منظر بازیگران غیرنهادی و کارگزاران نهادی پرداخته است. به منظور دستیابی به این هدف، در بخش نظری از دیدگاه انتقادی نظریه پردازانی مانند فوکو، بوردیو و ورانکن به منظور صورت بندی مفاهیم در راستای اهداف و سؤالات استفاده شد. در بخش روشی متناسب با پارادایم انتقادی، از مردم نگاری انتقادی برای انجام عملیات پژوهش استفاده شده است. جامعه هدف بازیگران نهادی و غیرنهادی مرتبط با کولبری در میدان تجارت مرزی در شهرستان بانه است که به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی 49 نفر از افراد مطلع و درگیر برای مصاحبه نیمه ساخت یافته انتخاب شدند.یافته ها نشان می دهد تجربه زیسته کولبران در میدان تجارت مرزی بر بی قدرتی، بروکراتیزه شدن، شهروندی معلق، تبعیض نهادی، کرامت زدایی، حاشیه ای شدن فزاینده، تماشایی شدن، زیست جهان ناامن و زیست دردمند دلالت دارد.کولبری پدیده ای ساختاری و تاریخی است که سازوکارهایی آن را شکل داده و تداوم بخشیده است. از مهم ترین این سازوکارها می توان به طرد اجتماعی تنیده شده در ساختار مناطق مرزی اشاره کرد. کولبری محصول طرد است و تداوم آن به طرد مضاعف انجامیده است
عوامل اجتماعی مؤثر بر احساس تعهد اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳
159 - 188
حوزههای تخصصی:
زمینه و هدف: از آنجاییکه تعهد اجتماعی از مولفه های اصلی اخلاق و تعیین کننده انتظام و نظم اجتماعی است، این مقاله با هدف بررسی میزان احساس تعهد اجتماعی شهروندان شهر تهران ارائه شده و در آن سعی شده که عوامل موثر بر این متغیر مورد بررسی قرار گیرد.روش : این تحقیق با روش کمی و از طریق پیمایش انجام شده است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران مشخص و 384 نفر از ساکنان بالای 18 سال شهر تهران از طریق نمونه گیری احتمالی خوشه ای چند مرحله ای با پرسشنامه مصاحبه حضوری شدند. اعتبار تحقیق از طریق اعتبار یابی صوری حاصل شد.یافته ها : میانگین احساس تعهد اجتماعی مردم 8/3، ارضای نیازهای فردی 8/2، میزان همبستگی اجتماعی 5/3، وابستگی عاطفی2/4، احساس کنترل اجتماعی 4/2، احساس محرومیت 2/2، و ضریب همبستگی هر کدام با متغیر وابسته به ترتیب 29/0 و 61/0 و 51/0 و 43/0 و 22/0- است. با سطح معناداری کمتر از 5 درصد، همه فرضیه ها تایید شد. نتیجه گیری : در تحلیل رگرسیون چندگانه 2R نیز 55 درصد است. نتایج، تاثیر جدی متغیرهای اشاره شده بر احساس تعهد اجتماعی را تأیید می کند که می طلبد این عوامل بخصوص آنهایی که بالاترین ضریب همبستگی با متغیر وابسته را دارند، طبق پیشنهادهای تحقیق بیشتر تقویت شوند تا احساس تعهد اجتماعی و به تبع آن نظم و انتظام اجتماعی افزایش یابد.کلید واژه ها: تعهد اجتماعی، انتظام اجتماعی، کنترل اجتماعی، همبستگی اجتماعی، وابستگی عاطفی.
تحلیل محتوای شاخصه ها و مؤلفه های هویت فرهنگی ایرانی و اسلامی در کتابهای مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه از فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی بسیار صحبت می شود. این فرهنگ و تمدن شاخصه ها و مؤلفه هایی دارد که افراد جامعه باید از دوران کودکی با آن آشنا شوند و هویت شان در آن جهت شکل بگیرد تا فرهنگ ایرانی- اسلامی محقق شود. یکی از موارد رسمی آشنایی با این شاخصه ها و مؤلفه ها، کتاب های درسی مطالعات اجتماعی مقطع ابتدایی است. هدف این پژوهش، سنجش میزان توجه به این شاخصه ها و مؤلفه ها در دو بعد هویت فرهنگی ایرانی و اسلامی در واژه ها و تصاویر کتاب های مذکور است. برای مطالعه، شاخصه های زمان، مکان و فرهنگ در نظر گرفته شد. روش تحقیق اسنادی و از تکنیک تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. جامعه آماری، کتاب مطالعات اجتماعی پایه های سوم، چهارم، پنجم و ششم ابتدایی جمهوری اسلامی ایران است. داده ها از طریق فیش برداری گردآوری شد.یافته ها نشان داد که در کتاب ها به هر دو بعد هویت فرهنگی ایرانی و اسلامی توجه شده، اما برابر نبوده است؛ در مؤلفه های زمان و مکان بیشتر به شاخصه های هویت فرهنگی ایرانی و در مؤلفه ی فرهنگ بیشتر به شاخصه های هویت فرهنگی اسلامی پرداخته است. در واژه ها و تصاویر به اساطیر ملی و دینی هیچ اشاره ای نشده است، در حالیکه باعث تقویت روحیه حماسی و میهن دوستی در آن ها می شود.
اخذ نظریه از جامعه شناسی و تطبیق نابجای آن با متون دینی؛ نقدی بر کتاب «نظریه عرفی شدن با رویکرد اجتهادی تجربی»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این مقاله به بررسی انتقادی کتاب نظریه عرفی شدن با رویکرد اجتهادی تجربی[1] پرداخته است. در این نقد، دو مشکل اساسی و محوری که به کلیت این کتاب برمی گردد، مبنای مقاله حاضر قرار گرفته است. این دو مشکل یا نارسایی جدی در دو بخش متفاوت و ذیل عناوین «اخذ و تطبیق نابجا» و «خلط مدل تبیینی با نظریه» به تفصیل تشریح شده اند. در بخش اول، با اقامه استدلال هایی درخصوص تز عرفی شدن در ادبیات جامعه شناسی نشان داده شده که تطبیق مباحث درون دینی درخصوص نقصان ایمان، که مقوله ای عام و فراتاریخی است، با مباحث جامعه شناختی مربوط به تز عرفی شدن، که امری غیرعام و تاریخی است، را باید مصداق اخذ و تطبیق نابجا محسوب نمود. در بخش دوم، نکات استدلالی متعددی ارائه شد تا نشان داده شود حداکثر کاری که آقای دکتر بستان در کتاب شان انجام داده اند، تبدیل یک مدل تبیینی اشباع شده به یک مدل تبیینی امساکی بوده است که نباید آن را با نظریه خلط نمود.
[1]. اثر دکتر حسین بستان، سال 1396
صنایع فرهنگی؛ پشتیبان و پیشران گفتمان انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروز صنایع فرهنگی از جمله مهم ترین صنایع پیشران و خلاق در جهان هستند. صنایعی که نقش ارزش مندی در انتقال معانی و مفاهیم فرهنگی جوامع معاصر دارند. هدف در این پژوهش بررسی نقش صنایع فرهنگی در پشتیبانی و پیشرانی نظام جمهوری اسلامی ایران در تعاطی با ارزش های اسلام و گفتمان انقلاب اسلامی است که با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و الگوی بدیع منظومه تکاملی مورد واکاوی و تحلیل قرار گرفته است.یافته های اصلی در این پژوهش با استفاده از داده های قابل اعتناء از منابع مطالعاتی مختلف و مبانی فکری مقام معظم رهبری و نظرات برخی صاحب نظران و فعالان عرصه صنایع فرهنگی مبتنی بر الگوی منظومه تکاملی به دست آمده که در ابتداء محتوای هر یک از أبعاد الگو واکاوی و ادبیات نظری مربوطه برگرفته از پیشینه ها و منابع مطالعاتی مختلف گردآوری شده است، و سپس ضمن تحلیل و بررسی نهایی، نتیجه گیری مؤثر از رهیافت موضوع ارایه شده است. اصول و شاخص های محوری صنایع فرهنگی در قالب اصول ۱۵ گانه و شاخص های 132 گانه تجویزی و تحذیری؛ شامل بایدها و نبایدها در حوزه صنایع فرهنگی پیشران گفتمان انقلاب اسلامی، از یافته های این پژوهش است. نتایج نشان می دهد هر چقدر گستره تولید و توزیع صنایع فرهنگی و خلاق بر مبنای راهبردهای ۵ گانه انطباق، مشارکت، مردمی بودن، نوآور و دانش بنیان، و ملهم از ارزش های اسلامی، انقلابی و منویات امامین انقلاب اسلامی با محوریت اصول و شاخص های تولید شده باشد، به همان اندازه ترویج گفتمان انقلاب اسلامی نیز تسهیل شده و صدور انقلاب اسلامی نیز روندی جهانی و ماناتر خواهد داشت.
درآمدی نظری بر سرمایه داری جهانی به مثابه شکل زندگی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
شکل زندگی انسان ها حاصل فرم ها، الگوها، قاعده ها و...می باشد. انسان در هسته ایده شکل زندگی است. حوزه پژوهشی این مقاله پیرامون این مساله است که چرا سرمایه داری جهانی شکل زندگی است؟ و چگونه سرمایه داری جهانی شکل زندگی خود را برافرادو جوامع مسلط می نماید؟.برای نیل به هدف تبین این دو پرسش، از روش مروری تئوریک استفاده شده است. برای گردآوری داده ها به پایگاه های داده های گوگل یاهو و همچنین پایگاه داده های علمی( نورمگزین، پرتابل های جامع علوم انسانی، Academia، Britannica، paperhub و.. ) مراجعه و با بکارگیری کلید واژه گان مرتبط به جستجوی منابع پرداخته و منابع یافت شده در سه گروه کتاب، مقاله و پایان نامه تقسیم گردیدند. از بین 109 منبع اولیه یافت شده بر اساس معیارهایی 45 منبع انتخاب شدند با مطالعه منابع گزینش شده داده ها استخراج ، تقلیل، خلاصه سازی، مفهوم سازی، دسته بندی و تحلیل گردیدند. یافته ها بیان می دارند که: سرمایه داری جهانی در سطح کلان خود به عنوان شکل زندگی دارای فرم ها و الگوهایی تقلیل ناپذیر است.اعمال و عملکردهای غیر سرمایه داری توسط اعمال سرمایه داری بازنویسی و در فرم ها و الگوی عمل سرمایه داری جاسازی می شوند. سرمایه داری جهانی درقالب ساحت های ساختارمند اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی -ایدئولوژیکی،سیاسی و حقوقی توانسته بر همه امور ذهنی و عینی افرادو جوامع تاثیر بگذارد و شکل معینی از زندگی را بر افراد و جوامع مسلط نماید. این شکل زندگی سبب تداوم تولید، توزیع، مصرف جهانی و کسب سود و سود دوباره است.
ساختاردهی توسعه الگوی ارزیابی سازمان کارآفرین الکترونیک چابک: با رویکرد جامعه شناختی سازمانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
پژوهش های جامعه شناختی سال ۱۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۳)
148 - 175
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف ساختاردهی توسعه الگوی ارزیابی سازمان کارآفرین الکترونیک چابک: با رویکرد جامعه شناختی سازمانی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر روش شناسی، از نوع آمیخته یا ترکیبی (کیفی و کمی) است. که در بخش اول بخش از روش داده بنیاد استراوس کوربین سیتماتیک، در بخش دوم پژوهش از روش مدل سازی ساختاری- تفسیری و در بخش سوم از مدل سازی به روش معادلات ساختاری استفاده شد. در فاز کیفی پژوهش حاضر، برای گردآوری داده ها مصاحبه های عمیق با صاحب نظران به کار گرفته شد و با استفاده از نتایج این مرحله، نسبت به تدوین نظریه اقدام گردید. در فاز دوم پژوهش از پرسش نامه زوجی ISM و در بخش سوم، از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد که از داده های به دست آمده از فاز کیفی پژوهش تهیه و تدوین شد. این پرسش نامه شامل ۳۹ گویه هم وزن بود که با استفاده از مقیاس پنج ارزشی لیکرت (خیلی کم تا خیلی زیاد) طراحی شده بود که، عامل ها در زیر گزارش شده است. جامعه اماری در بخش کیفی تحقیق، مدیران بانک صادرات هستندکه، روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود. بدین منظور تعداد ۱۹ نفر از مدیران بانک صادارت به عنوان نمونه تحقیق مشخص شدند. نمونه گیری در هر بخش تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. همچنین در بخش ISM همان جامعه اماری بخش کیفی، که ۱۹ نفر از مدیران بانک صادرات بود، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. در بخش سوم پژوهش جامعه آماری،کلیه مسئولین و مدیران ارشد و میانی بانک صادرات هستند. به دلیل نامشخص بودن تعداد دقیق جامعه اماری و با توجه به حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص، تعداد ۳۸۴ نفر به عنوان نمونه اماری در نظر گرفته شد. و از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. تمامی روند تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر در نرم افزارهای SPSS و Exell و AMOS انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان از ایجاد سرمایه گذاری نوآور چابک، بهبود تعالی درونی اقتصادی، ایجاد ساختار حمایت گری چابک ، تصمیم سازی نخبگان ، ساختارسازی و شاخص سازی، پیمایش توسعه چابک دارد. نتایج مدل نشان می دهد که میان مولفه های شناسایی شده، همبستگی وجود دارد که بیشترین همبستگی مربوط به ایجاد سرمایه گذاری نوآور چابک و تصمیم سازی نخبگان با ضریب۰.۷۴۸ و کمترین همبستگی بین ساختارسازی و شاخص سازی و پیمایش توسعه چابک پایدار با ضریب ۰.۵۸۷ است. همچینین نتایج مدل نشان می دهد که تصمیم سازی نخبگان بر پیمایش توسعه چابک با مقدار اثر 88/0 بیشترین تاثیر و پیمایش توسعه چابک بر ایجاد سرمایه گذاری چابک با مقدار اثر 63/0 کمترین اثر را دارا است.
تحلیل راهبردی رویکردهای توسعه اجتماعی- فرهنگی شهرها (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸
1 - 41
حوزههای تخصصی:
شهرها به دنبال تقویت مسائل اجتماعی-فرهنگی خود رویکردهای متنوعی ازجمله توسعه پایدار و تاب آوری و... را اتخاذ می کنند. هدف پژوهش حاضر گزینش بهترین رویکرد توسعه اجتماعی-فرهنگی در شهر اصفهان است که ازنظر هدف توسعه ای-کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی -تحلیلی و علی-پیمایشی است. بدین منظور پیمایشی در شهر اصفهان انجام شد. داده ها با استفاده از روش اسنادی-کتابخانه ای و پرسشنامه گردآوری شد. جامعه آماری کارشناسان و متولیان برنامه ریزی و توسعه امور شهری در شهر اصفهان هستند که از بین آنها، 62 نفر از مسئولان برنامه ریزی و توسعه امور شهری و 50 نفر از کارشناسان به روش گلوله برفی انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. با استفاده از تکنیک های تاپسیس، کوپراس فازی، آرآس فازی مناطق پانزده گانه اصفهان اولویت بندی شدند و با تکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیش روی توسعه اجتماعی-فرهنگی شناسایی شد. یافته های حاصل از تکنیک های تاپسیس، کوپراس فازی و آرآس فازی نشان می دهد که باید مناطق 2، 7، 9، 11، 13، 14 و 15 در اولویت برنامه ریزی قرار گیرد و در تکنیک سوات راهبردهای گسترش فعالیت های بشردوستانه و حس انسان دوستی، حمایت از اقشار آسیب پذیر، ایجاد اشتغال پایدار، تأمین زیرساخت های موردنیاز در مناطق شهری، به کارگیری سیاست های تشویقی مسکن و بازنگری در طرح ها و برنامه های توسعه شهری تأثیرگذارترین راهبرد ها هستند.
اعتباریابی پرسشنامه صلاحیت های حرفه ای معلمان درس تفکر و سواد رسانه ای (مورد مطالعه: معلمان شهرستان بیرجند)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۰)
97 - 117
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه صلاحیت های حرفه ای معلمان درس تفکر و سواد رسانه ای است. روش پژوهش، پیمایشی بوده و جامعه آماری آن نیز 100نفر از معلمانی است که دارای تجربه تدریس درس تفکر و سواد رسانه ای در شهرستان بیرجند هستند. در این پژوهش حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 80 نفر بود و برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده و داده ها با کمک نرم افزار SPSS و با کاربرد روایی سازه، تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی و چرخش متعامد با روش واریماکس تحلیل شده اند. در پرسشنامه 16 عامل شناسایی شده اند که دارای ارزش ویژه بالاتر از یک هستند. گویه هایی که دارای میزان اشتراک کمتر از 5/0 بودند، به ترتیب از پرسشنامه حذف و تحلیل اکتشافی دو بار دیگر روی گویه های باقی مانده انجام شد، که درنهایت به هفت مؤلفه تقلیل یافت که به عنوان عوامل تشکیل دهنده پرسشنامه نهایی به دست آمدند که ترکیب آن ها هم دارای توجیه نظری و هم منطقی بود. پایایی پرسشنامه نیز، با استفاده ضریب آلفای کرونباخ 94/0 محاسبه شد؛ که نشان دهنده همسانی قابل قبول پرسشنامه است. نتایج این تحلیل ها نشان داده اند که این پرسشنامه با هفت عامل 1. صلاحیت های رفتاری؛ 2. دانش رسانه ای؛ 3. مهارت های تدریس؛ 4. مهارت های تفکر؛ 5. مهارت رسانه ای؛ 6. سواد رسانه های نوظهور؛ و 7. صلاحیت پداگوژیک از پایایی و روایی مناسب برخودار است
مفهوم استقلال رسانه و تاثیر آن در تحقق دولت باز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم خبری سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵
35 - 49
حوزههای تخصصی:
استقلال رسانه مفهومی مورد مناقشه است که در زمینههای مختلف معانی متفاوتی دارد که به عنوان یک هنجار ایده آل، استقلال را می توان در سطوح مختلف مورد بحث قرار داد لذا استقلال رسانه ای در بحث های فعلی به سیاست رسانه ای مرتبط است که تا زمانی که استقلال رسانه به عنوان یک چشم انداز مثبت یا "آرمان شهر" برای روزنامه نگاران، فعالان، سیاست گذاران یا سازمانهای رسانه ای عمل کند، به وضوح اهمیت وافری دارد، چرا که هر چقدر رسانه ها مستقل تر باشند به همان میزان ما شاهد دولتی پاسخگو با پشتوانه قوی رسانه ها خواهیم بود که می توانند به راحتی و بدون دغدغه خاطر هر حکمران و سیاستمداری را وادار به پذیرش خطای خود کنند.حال در این مقاله سعی شده در مورد کاربردهای متغیر مفهوم استقلال در گفتمان سیاست رسانه ای فعلی، از جمله مناقشات بین خدمات عمومی و رسانه های تجاری و همچنین سایر تنظیماتی که این مفهوم در آنها استناد می شود، مورد بررسی قرار داده و در نهایت، ما استدلال می کنیم که چگونه ماهیت رابطه ای استقلال، استفاده از آن را به عنوان یک اصل هنجاری در سیاست رسانه ای مشکل ساز می کند؟ بدین ترتیب هدف این مقاله بررسی کاربردها و زمینه های متغیر استقلال رسانه و بررسی دقیق ارزش آن در سیاست رسانه ای است. نتایج این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اسناد کتابخانه ای حکایت از این موضوع دارد که ابعاد مختلف استقلال رسانه در یک محیط رسانه ای معاصر جهت رسیدن به دولت باز امری ضروری بوده ونقش مهمی در پاسخگو کردن مسئولین و شفافیت اقدامات آنان ایفا میکند.
Virtual Education, a Complementary Element of the Puzzle of Holistic Education in The Relationship Between Humans and Environment or Iranian Citizens
منبع:
Cyberspace Studies,Volume ۷, Issue ۲, July ۲۰۲۳
237 - 252
حوزههای تخصصی:
This paper explores the impact of modernization and globalization on Iranians' cultural and identity-based relationship with the environment, resulting in a loss of mental and semantic dimensions. This has led to environmental numbness and disregard for the natural world. The study argues that virtual education can complement holistic education and provide a platform for Iranians to learn about the mental and semantic aspects of their relationship with nature, thereby restoring their sense of connection to the natural world. The paper suggests that virtual education can help develop environmental awareness, critical thinking skills, and social responsibility while providing access to educational resources for individuals who may be geographically or socially isolated. Integrating virtual education into formal and non-formal education in Iran can play a critical role in promoting sustainable development, addressing environmental challenges, and preserving cultural identity. The study uses qualitative and descriptive research methods.
بازخوانی مبانی و پیامدهای «عرفان اجتماعی» براساس منطق اسفار اربعه عرفانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اسلام و علوم اجتماعی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۹
171 - 193
حوزههای تخصصی:
این مقاله درصدد روشن تر نمودن مبانی و نحوه ظهور «عرفان اجتماعی» براساس منطق اسفار اربعه عرفانی است. برای این کار ابتدا گزارشی کوتاه از معنای اسفار اربعه ارائه و سپس با روشی تحلیلی−فلسفی و نه تاریخی رابطه منازل این منطق سلوکی با حیات اجتماعی بررسی می شود. وجه اهمیت این پژوهش نیز بررسی نحوه تلاقی دو حوزه موضوعی مهم و سابقه دار در سنت اسلامی یعنی عرفان و اجتماع است.
نتیجه پژوهش آن ا ست که عرفان اجتماعی به جز در سفر دوم −که کثرت در حجاب می رود− در سفر های اول و سوم و چهارم از منطق اسفار اربعه می تواند ظهور و بروز تامی یابد؛ بلکه فراتر از یک امکان، اساساً منطق سفر سوم و چهارم از اسفار اربعه عرفانی مبنای اصلی عرفان اجتماعی است؛ زیرا این منطق نشان می دهد تا هنگامی که سالک مجدداً از موطن وحدت به کثرت بازنگردد و به مقام جمع میان وحدت و کثرت راه نیابد به عرفان کامل توحیدی احدی راه نیافته است و سلوک عرفانی او ناقص است. همچنین، مبانی و پیامدهای عرفان اجتماعی در سفر اول نیز به تفصیل بررسی و نشان داده شده است که پیمودن سفر اول در ذیل ولایت اجتماعی یک ولی الهی موجب ارتقاء کمی و کیفی و سرعت سلوک توحیدی می شود.
درآمدی توصیفی - تحلیلی بر شعر لری بر اساس گویش بالاگریوه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بن مایه های ادبیات شفاهی لری، بیانگر هویت تاریخی و فرهنگی آنان است. در این پژوهش توصیفی - تحلیلی به بررسی شعر برخی از شاعران برجسته و مشهوری پرداخته شده است که به گویش بالاگریوه شعر سروده اند. این مقاله نشان می دهد که این شاعران از محیط طبیعی، فرهنگی و اجتماعی خود تأثیر پذیرفته اند و عشق عفیفانه، شرح حماسه و دلاوری در دشواری ها و میادین جنگ، شکایت از تلخی ها و نامرادی های روزگار، ترسیم زندگی ساده و کوچ نشینی و ... از مضامین پرکاربرد در شعر آنان است.
نقدی بر اجرای نظریه زندگی همگانی یان گل در ایران از منظر اندیشه اسلامی با تکیه بر نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نظریه زندگی همگانی یان گل از نظریه های مطرح درباره برنامه ریزی و طراحی فضاهای شهری است که تجارب اجرایی موفقی را در کشورهای غربی داشته است؛ از این رو این نظریه پرداز در کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران مدنظر قرار گرفته و آثار برجسته وی، ترجمه و منتشر شده است. اگرچه اجرای نظریه زندگی همگانی گل می تواند آثار مثبتی برای کیفیت زندگی شهری مانند افزایش سرزندگی، امنیت، سلامت و پایداری داشته باشد، به دلیل تفاوت های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی میان کشورهای غربی و کشور ایران، امکان سنجی و بومی سازی آن بسیار ضروری به نظر می رسد. به همین علت این پژوهش با تأکید بر بعد فرهنگی و با بهره گیری از اندیشه های اسلامی به دنبال نقد این نظریه است. این عمل در پژوهش حاضر با محوریت اندیشه های علامه طباطبایی، از فیلسوفان اسلامی برجسته معاصر و صاحب نظریه ارزشمند ادراکات اعتباری صورت گرفته است. روش پژوهش براساس نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی تدوین شده است. با توجه به این نظریه مفاهیم جهان اجتماعی را مفاهیم اعتباری و تغییرپذیر تشکیل می دهند؛ از این رو برای تحلیل اعتباریات باید هستی شناسی و انسان شناسی شکل دهنده به این مفاهیم شناسایی و تحلیل شوند تا علل پیدایش و کارایی آن ها روشن شود. یافته های پژوهش نشان می دهد اعتباریات اصلی تشکیل دهنده نظریه زندگی همگانی گل، مغایرت هایی با اندیشه اسلامی دارد. با این حال می توان با مدنظر قراردادن اعتباریات تغییریافته بر مبنای اندیشه اسلامی برای اصلاح نظریه موجود سبب رفع پیامدهای منفی فرهنگی آن شد و از این نظریه برای پاسخ گویی توأمان به نیازهای مادی و معنوی شهروندان استفاده کرد.
تعیین کننده های بقای ازدواج اول زنان مطلقه در ایران: مطالعه ای در میان زنان بدون تجربه زندگی مشترک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال ۱۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۵
305 - 362
حوزههای تخصصی:
شناسایی عوامل زمینه ساز تعارض زوجین به ویژه زنان قبل از آغاز زندگی مشترک به منظور پیشگیری از گسست قانونی و همچنین افزایش رضایت زناشویی در مراحل بعدی ازدواج ضروری به نظر می رسد. هدف مطالعه حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر بقای ازدواج اول 279 زن مطلقه بدون تجربه زندگی مشترک است که اطلاعات آن ها در پیمایش مقطعی طلاق سازمان ثبت احوال کشور در پاییز 1396-1397 جمع آوری گردیده است. در این مطالعه، ابتدا مهم ترین تعیین کننده های بقای ازدواج با استفاده از رویکرد ناپارامتری جنگل بقا انتخاب و سپس عوامل مؤثر با استفاده از روش های تحلیل بقای پارامتری با شکنندگی های فردی و مشترک شناسایی شدند. به ترتیب 17.9 و 30.1 درصد از زنان بقای ازدواج کمتر از یک سال و 1 تا 2 سال داشتند. با استفاده از کارآترین الگوریتم جنگل بقا در پیش بینی، متغیرهای پیش بین انتخاب و مدل زمان شکست شتابیده وایبل با شکنندگی مشترک به عنوان مدل نهایی بقای ازدواج اول برازش یافت. براساس این مدل، متغیرهای تعداد سال های تحصیل (0.001=p-مقدار) و تعداد سال های آشنایی غیررسمی (0.013=p-مقدار) و رسمی (0.007=p-مقدار) روی بقای ازدواج تأثیر معنی دار داشتند. بنابراین، اتخاذ سیاست هایی متناسب به منظور فراهم کردن امکان اشتغال زنان تحصیل کرده، افزایش طول مدت آشنایی رسمی و کاهش طول مدت آشنایی غیررسمی با هدف ماندگاری ازدواج زنان در دوران قبل ازدواج ضروری است.
Identifying the Dimensions and Elements of Comprehensive Quality Management at Islamic Azad University: A Qualitative Study(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Purpose: comprehensive quality management is the art of managing the entire complex for accomplishing the best outcome. Thus, the present research was done to identify the dimensions and elements of comprehensive quality management at Islamic Azad University. Methodology: The present research was an applied research of qualitative type. The research population consisted of experts in comprehensive quality management and evaluation at Tehran City; according to the principle of theoretical saturation, the sample size was estimated 12 individuals, chosen through snowball and purposive sampling methods. The research instrument was a semi-in-depth interview whose validity was confirmed through triangulation method, and its reliability, via interrater consistency coefficient, was estimated above 0.71. The data were analyzed through coding method in MAXQDA-2018 Software. Findings: The coding results suggested that comprehensive quality management at Islamic Azad University had three dimensions of internal, external, and academic quality development along with service assessment. The internal dimension included elements of leadership, curricula planning, the staff competence level, competent faculty members, assessment quality, quality of the physical atmosphere, educational equity, information technology quality, feedback on performance, the students’ competence level as well as the curriculum. The external dimension included cultural, social, economic, geographical – environmental elements. Finally, the dimension of academic quality and service assessment included elements of commercialization, skills, economic development, responsivity, value creation, as well as development of academic quality and service assessment. Conclusion: considering the dimensions and elements identified for comprehensive quality management at Islamic Azad University, the ground could be provided for accomplishing comprehensive quality management as well as achieving useful and excellent outcomes.