درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر تابلوی هوشمند و استفاده از روش های تدریس گرامر ترجمهو شنیداری – گفتاریدر فرایند یادگیری-یادداری (یادسپاری) درس زبان انگلیسی پایه اول دوره دوم متوسطه در مدارس هوشمند بوده است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول دوره دوم متوسطه شهر تبریز بود که در سال تحصیلی 95-94 به مشغول به تحصیل بودند. کل دانش آموزان این مقطع 17820 نفر را شامل می شدند که از این تعداد 10051 نفر پسر و 7769 نفر دختر، می باشند. روش نمونه گیری تصادفی ساده و نمونه گیری در دسترس و روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با دو گروه گواه و آزمایش بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل شاخص های مرکزی چون میانه، میانگین و شاخص های پراکندگی چون انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از تی مستقل برای بررسی همگنی گروه های کنترل و آزمایش و از تحلیل واریانس دوطرفه برای مقایسه نمرات دو گروه و از نرم افزار SPSS استفاده شد و در نهایت، تفاوت فرایند یادگیری – یادداری در دو گروه آزمایش و گواه در استفاده از تابلوی الکترونیکی کاملاً مشهود و چشم گیر بود؛ همچنین استنباط می شود که آموزش به وسیله تابلوی هوشمند در کنار روش تدریس شنیداری – گفتاری در امر یادگیری و یادداری مهارت شنیدن تأثیر دارد و این تأثیر بیشتر از میزان کاربرد تابلوی هوشمند در کنار استفاده از روش گرامر ترجمه، در بهبود فرایند یادگیری –یادداری مهارت خواندن می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی روند پژوهش های حوزه یادگیری الکترونیکی در ایران با رویکرد فراتحلیل است. در دهه اخیر روند پژوهش های انجام شده در حوزه یادگیری الکترونیکی، رشد چشمگیری داشته اند. علاوه بر پژوهش های ارائه شده در همایش ها و کنفرانس های ملی و بین المللی در ایران، پژوهش های زیادی سالانه در نشریه های معتبر به چاپ می رسد. حال پرسش مطرح شده این است که روند این پژوهش ها از نظر موضوع، روش، سال چاپ، دانشگاه و حوزه علمی پژوهشگر به چه صورت است؟ آیا این ویژگی ها با توجه به رشته تحصیلی پژوهشگر (حوزه علوم انسانی، علوم فنی و مهندسی و علوم پزشکی) متفاوت است؟ در این تحقیق با توجه به هدف پژوهش، از روش فراتحلیل استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل مقاله های چاپ شده در نشریه ها و نمایه شده در پایگاه های اطلاعات نشریات علمی ایران: noormags, sid, magiran می باشد (237 مقاله). قابل ذکر است که مقاله های ارائه شده در همایش و کنفرانس ها در این پژوهش مورد بررسی قرار نگرفتند. مقاله ها براساس عنوان، روش پژوهش، جامعه آماری، نوع نمونه گیری، دانشگاه پژوهشگر، رشته تحصیلی پژوهشگر، محل چاپ (نشریه) و سال چاپ، طبقه بندی و کدگذاری شدند و سپس کدهای مشخص شده در نرم افزارSPSS وارد و با توجه به پرسش های پژوهش، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و با توجه به نتایج به دست آمده از یافته های پژوهش، پیشنهادهایی ارائه شد.

مقاله حاضر به بررسی و اهمیت بازی و تاثیر آن بر یادگیری دانش آموزان ابتدایی پرداخته است.این مقاله به روش توصیفی -تحلیلی انجام شده است و برای جمع آوری اطلاعات به منابع مکتوب در این زمینه مراجعه شده است. یکی از روش های جدید و نوین آموزش، استفاده از بازی های آموزشی در امر تدریس می باشد که در این روش همه دانش آموزان با هر فرهنگ، سطح هوش و تفاوت فردی به صورت مستقیم و با علاقه و انگیزه به انجام آن می پردازند. در انجام بازی می توان مطالب درسی و آموزشی را به صورت غیر مستقیم و عملی به دانش آموزان آموخت و این یادگیری نیز عمیق تر و پایدار تر می باشد زیرا دانش آموزان با علاقه درگیر یادگیری می شوند. بازی از ضروریات زندگی کودک است و در رشد ذهنی و جسمی کودک تأثیر ویژه ای دارد. کودکان معمولا بخشی از اوقات شبانه روز خود را صرف بازی می کنند و از طریق آن به حواس خود مهارت می بخشند و به میزان توانایی و نیز نقاط ضعف خود پی می برند. از طرفی ویژگی های خاص بازی و فواید گوناگون آن در رشد همه جانبه ی قوای ذهنی،جسمی، شخصیتی و اجتماعی کودک باعث شده تا توجه تعداد زیادی از دست اندرکاران تعلیم و تربیت به چگونگی نقش بازی در امر آموزش کودکان معطوف می ش ود.

هدف از انجام این پژوهش، طراحی الگوی تفکر انتقادی بر اساس نظریه ساختن گرایی ویگوتسکی و تاثیر آن بر تفکر انتقادی دانش آموزان بود. در مطالعه حاضر از دو روش تحلیل محتوای کیفی و نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. از آزمون تفکر انتقادی واتسون-گلیزر جهت بررسی تأثیر آموزش تفکر انتقادی بر اساس نظریه ساختن گرایی ویگوتسکی بر میزان تفکر انتقادی دانش آموزان، استفاده شد. جامعه ی آماری شامل کلیه ی مقالاتی بودندکه از طریق بانک های اطلاعاتی معتبر قابل دانلود بودند و همچنین کلیه ی دانش آموزان دختر پایه ی پنجم ابتدایی که در سال تحصیلی 97 - 1396 در دبستانی واقع در منطقه ی 15 شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. در این پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند 34 مقاله و با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای 66 نفر از دانش آموزان به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. بر اساس یافته ها طبق تحلیل محتوای انجام شده، سه طبقه ی نقش معلم، نقش یادگیرنده و نقش دانش به دست آمد ودر نتیجه ی انجام تحلیل بیشتر بر روی استنتاج های به دست آمده در هر سه طبقه ، مؤلفه های الگو به دست آمد که در قالب الگو ارائه گردید. نتایج همچنین نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، به طور متوسط در آزمون تفکر انتقادی، 23.7 نمره بیشتر کسب کردند که این مقدار تفاوت، در سطح 1 درصد معنادار می باشد. بر اساس نتایج این تحقیق، الگوی آموزشی ارائه شده، اثربخشی لازم برای آموزش تفکر انتقادی به دانش آموزان را دارد، و باعث افزایش میزان تفکر انتقادی دانش آموزان می شود.

هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی تربیت شهروند جهانی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران است. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری شامل معلمان و افراد متخصص و صاحب نظر در زمینه شهروندی جهانی است که شیوه انتخاب آن ها هدفمند از نوع گلوله برفی بود. در مجموع با 34 نفر که شامل 18 معلم و 16 متخصص و عضو هیأت علمی دانشگاه بود، مصاحبه به عمل آمد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد که در قالب مدل پارادایمی و مدل مفهومی بدین صورت شکل گرفت: ضرورت و نیاز (نیازهای اجتماع)، اهداف (هدف کلی و اهداف جزئی)، محتوا (اصول سازماندهی محتوا، اصول انتخاب محتوا)، روش های یاددهی-یادگیری (اصول انتخاب روش های یاددهی-یادگیری، انواع رویکردها و روش های یاددهی-یادگیری)، نقش معلم (ویژگی های معلم، مسئولیت اجرایی معلم)، ارزشیابی (اصول ارزشیابی، روش های ارزشیابی)، زمان (تخصیص زمان به آموزش های مستقیم، تخصیص زمان به آموزش های غیر مستقیم)، فضا (فضا به عنوان منبع یادگیری، فضا به عنوان محل اجرا)، مواد و منابع (منابع فیزیکی یا غیر مجازی، منابع مجازی)، عوامل سازمانی (برنامه های توانمندسازی، پشتیبانی سازمانی)، یادگیری ضمنی (خارج از جو مدرسه، جو مدرسه) و نتایج برنامه (پرورش مؤلفه های دانشی، مهارتی و نگرشی). برای تأمین روایی و پایایی نیز از روش لینکلن و گوبا شامل: قابل قبول بودن، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تأییدپذیری استفاده شد. در پایان نیز بر مبنای یافته ها و نتایج به دست آمده، رهنمودهایی برای عملی شدن برنامه ارائه شده است.

پژوهش حاضر در پی ارائه برنامه ها و وظایفی است که دولت را برای توانمندسازی معلمان یاری رساند. از آنجا که بی تفاوتی معلمان در مدارس سبب بی علاقگی آنان می شود و با توجه به اینکه بهره وری مدارس ارتباط مستقیم با توانمندی معلمان دارد، بنابراین معلمان به مثابه رکن اصلی آموزش و پرورش، نیازمند توجه بیشتر هستند. توجه به معلمان با افزایش حقوق و ایجاد برنامه های رفاهی برنامه ای است موقت و مشارکت پایدار معلمان را موجب نخواهد شد. بنابراین ضمن بهره گیری حداکثری از توانمندی معلمان لازم است برای بهبود وضعیت شغلی، سرنوشت آنان را به دست خودشان بسپاریم. این مقاله برای افزایش کارایی و کارآمدی مدارس و کاهش تصدی گری وزارتخانه آموزش و پرورش در نظر دارد که تأثیر مؤلفه های مشارکت بخش خصوصی- دولتی را بر برنامه ها و وظایف کاربردی دولت نشان دهد. نمونه بررسی شده 432 نفر از مدیران مقطع ابتدایی مناطق نوزدهگانه تهران بوده است. میزان تأثیر مؤلفه های مشارکت بخش خصوصی- دولتی بر برنامه ها و وظایف کاربردی دولت، با بهره گیری از روش معادلات ساختاری، 42% به دست آمده است. برنامه های کاربردی دولت برای افزایش توانمندی معلمان عبارت اند از: واگذاری مدارس با حفظ مالکیت دولتی به معلمان(بخش خصوصی)، حق انتخاب والدین(حواله آموزشی)، رقابت آموزشی، رتبه بندی مدارس، خود-گردانی مدارس، مکانیزم عرضه و تقاضای آموزشی(دسترسی دانش آموزان با درآمد پایین)، دستمزد مبتنی بر شایستگی معلمان.

هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه ی تأثیر روش آموزش مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی بایبی و الگوی طراحی آموزشی گانیه بر انگیزش و یادگیری دانش آموزان سال اول دبیرستان در درس علوم بود. تحقیق حاضر از نوع شبه آزمایشی و طرح پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه است. جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش را کلیه ی دانش آموزان دختر پایه ی اول دبیرستان شهر شیراز که در سال تحصیلی93-92 مشغول به تحصیل بوده اند، تشکیل می دهد. حجم نمونه در این پژوهش 54 نفر از دانش آموزان دختر پایه ی اول دبیرستان بودند که نمونه گیری به دلیل محدودیت اجرا به صورت نمونه گیری در دسترس انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ی انگیزش پیشرفت هرمنس و آزمون یادگیری محقق ساخته بود و به منظور محاسبه ی پایایی پرسشنامه ی انگیزش پیشرفت، از آلفای کرونباخ استفاده شد، و میزان پایایی آن 87/. بدست آمد و به منظور محاسبه ی پایایی آزمون یادگیری از کودرریچاردسون20 استفاده شد و میزان پایایی آزمون یادگیری 73/. به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده از آزمون آماری کوواریانس استفاده شد و این نتایج حاصل شد که روش مبتنی بر الگوی گانیه و بایبی تفاوتی در میزان تأثیر بر میزان انگیزش ندارند، اما مشخص شد که بین روش های آموزشی گانیه و بایبی از نظر میزان یادگیری تفاوت معنا داری وجود دارد و روش مبتنی بر الگوی گانیه بر یادگیری دانش آموزان اثربخش تر است.

معلمان مهم ترین عامل در بالا بردن کیفیت یادگیری دانش آموزان هستند؛ بنابراین رشد حرفه ای آنان و شناخت موانعی که بر سر راه این رشد قرار دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی موانع رشد حرفه ای معلمان انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن آمیخته است. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسش نامه محقق ساخته مستخرج از مصاحبه ها، استفاده گردید. شرکت کنندگان در مرحله مصاحبه با شیوه هدفمند- گلوله برفی (تعداد 31 نفر) و از بین متخصصان حوزه تعلیم وتربیت انتخاب شدند. در مرحله پرسش نامه نمونه آماری شامل 159 نفر از معلمان ابتدایی شهر تهران بود که در سال 95-94 در کلاس های آموزشی ضمن خدمت شرکت کرده بودند. انتخاب به روش نمونه گیری طبقه ای انجام شد. در بخش کیفی از تکنیک تحلیل محتوا و در بخش کمّی از آزمون تحلیل عاملی، مان ویتنی، کروسکال والیس و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که نشانگرهای شناسایی شده، به ابعاد مشخص شده مرتبط هستند. موانع به ابعاد «فردی» «ساختاری»، «اقتصادی» و «فنّاورانه» تقسیم شدند و نشانگرهای شناسایی شده اندازه گیری قابل قبولی از عوامل را نشان دادند. بُعد ساختاری مؤثرترین بُعد موانع رشد حرفه ای معلمان است و سپس پایین بودن کیفیت آموزش های ضمن خدمت، ضعف برنامه ها جهت افزایش روحیه همکاری، ضعف بنیه علمی، کمبود تجهیزات و امکانات آموزشی و نامناسب بودن نظام پرداخت ها دارای بالاترین رتبه است. با توجه به یافته ها، شناسایی موانع رشد حرفه ای معلمان و برنامه ریزی برای رفع آن ها باید یکی از اولویت های برنامه های سازمان های آموزشی باشد.