ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۵۰۱ تا ۹٬۵۲۰ مورد از کل ۵۲٬۵۲۲ مورد.
۹۵۰۱.

بررسی چیستی و جایگاه مبانی زبانی ادبی در اختیار قرآیات در تفسیر مجمع البیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن قرآیات ترجیح مبانی زبانی مجمع البیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۵۸۹
امین الإسلام طبرسی در کتاب «مجمع البیان فی تفسیر القرآن»، نزول و ابلاغ قرآن را مطابق یک قرآیت می داند و حتی یک حرف از قرآن را مشمول ضیاع تلقی نمی کند. او اختلاف در قرآیت را متعلق به دوره بعد از ابلاغ قرآن می شمرد و نیز در مواضع اختلاف قرآیات، قرآن و قرآیات را دو حقیقت متمایز نمی داند، بلکه معتقد به وجود علم اجمالی به قرآیت وحیانی می شود و لذا تلاش می کند تا با اتخاذ برخی مبانی، از جمله برخی مبانی زبانی ادبی، قرایت وحیانی را در این مواضع به صورتی قطعی تعیین و یا به صورت ظنی ترجیح بدهد. این مقاله با در پیش گرفتن روشی توصیفی تحلیلی، به استقرای خصوص مبانی زبانی ادبی یاد شده می پردازد و علاوه بر توضیح عناصر مفهومی آنها، جایگاه استفاده از آنها را نیز از نظر علامه طبرسی بیان می کند و در نهایت به نقد و بررسی مبانی یاد شده می پردازد.
۹۵۰۲.

دو مضمون از توصیف واقعی معشوق در غزل منزوی، بهبهانی و بهمنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: غزل معاصر مضمون توصیف واقعی دست صدا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۶۷۱
بررسی سیر غزل فارسی نشان می دهد که غزل بیش تر متکی بر خیال پردازی و مضمون آفرینی درباره عشق بوده و اغلب غزل سرایان به جای توصیف احوال و تجربیات عاشقانه، با تخیل و ممارست در شاعری، مضمون پردازی -کرده اند، اما در دوره معاصر، برخی ازغزل سرایان کمابیش به توصیف واقعی حالات عاشقانه خود پرداخته اند. سیمین بهبهانی، حسین منزوی و محمدعلی بهمنی از جمله غزل سرایان نوگرای معاصر هستند که به نظر می آید مضامینی را در غزل خود جاری ساخته اند که رنگ و بویی از واقعیت عشق و زندگی دارد. در این تحقیق با بررسی دو مضمون "دست" و "صدا"، در غزل سه شاعر نام برده، با روش توصیفی و تحلیلی، روشن می گردد که غزل-سرای معاصر در پردازش مضمون عاشقانه به گونه ای کار کرده است که غزل عاشقانه را از اوج خیال پردازی، به سطح واقعیت های زندگی و نیازهای انسانی نزدیک ساخته است. بررسی غزل های سه شاعر معاصر نشان داد که دو مضمون "دست" و "صدا"، از اصلی ترین مضمون هایی است که نشان می دهد غزل سرایان سنتی پرداز معاصر بر آن شده اند ، در توصیف احوال عاشق و معشوق، به تدریج از کلیشه ها دور شوند و به بیان احساسات واقعی خود بپردازند. مضمون "دست" نشان دهندهء رابطه و نیاز عاطفی میان عاشق و معشوق و "صدا" نشان دهندهء همدلی و همفکری میان عاشق و معشوق است.
۹۵۰۳.

شیوه برخورد فردوسی با نظام اساطیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تفکر اسطوره ای تفسیر تمثیلی تفسیر نام گرایانه تفسیر اوهمریستی تفسیر فیزیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۵۲۳
فردوسی در روایت شاهنامه با یک مسیله مهم مواجه شده است؛ آن هم طرز تلقی عصر وی از اساطیر است. گویی عصری که فردوسی در آن می زیست یکی از شکوفاترین دوران خردورزی در ایران زمین محسوب می شود. با این تصور، شیوه مواجهه فردوسی با اساطیری که یکسره از بند قواعد خرد آزاد و رها هستند چگونه می توانست صورت گرفته باشد. بدیهی است که فردوسی در گرانیگاه دو دنیای متفاوت از هم واقع شده بود: دنیای بیرونی خردورز قرن چهارم و دنیای درونی خردگریز اساطیر. گره زدن این دو دنیا به یکدیگر کار سترگی است که می بایست در شاهنامه صورت پذیرفته باشد. این پژوهش به این مسیله می پردازد که شاهنامه چه امکانات و شیوه هایی را برای برخورد با نظام اساطیری به کار بسته است. به همین منظور پس از تفکیک اشکال متفاوت تفسیر اسطوره ها به تفسیر تمثیلی، تفسیر نام گرایانه، تفسیر اوهمریستی، و تفسیر فیزیکی با بررسی متن شاهنامه به صورت استقرای ناقص می کوشیم پاسخی درخور برای این پرسش فراهم آوریم.
۹۵۰۶.

روایت شناسی حکایت های کلیله و دمنه در سطح داستان با تکیه بر حکایت پادشاه و برهمنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایت شناسی عنصر داستان کلیله و دمنه حکایت پادشاه و برهمنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷۹ تعداد دانلود : ۲۱۴۶
در پژوهش حاضر داستان های کلیله و دمنه با تکیه بر حکایت «پادشاه و برهمنان» از دیدگاه روایت شناسان ساختارگرا بررسی شده است. در پیکره اصلی، ابتدا سطوح سه گانه یک متن روایی- داستان، گفتمان، و روایتگری - معرفی شده است ؛ آنگاه حکایت «پادشاه و برهمنان» در سطح «داستان» و مؤلفه های سه وجهی آن – پی رنگ، شخصیت و تعلیق - بررسی شده است. از مهم ترین یافته های این پژوهش برخورداری حکایت فوق از یک پیوند خطی و یکنواخت نقش ها بر روی زنجیره ای همگن و سلسله وار است که سازگاری معناداری با نظریه «سلسله» یا «پاره» رولان بارت در نقش ها دارد. همچنین در حوزه شخصیت، درست مانند الگوی «کنشگرا»ی گریماس از یک ساختار شش وجهی پیروی می کند (فرستنده، هدف، گیرنده/ یاریگر، فاعل، بازدارنده). درمجموع باید گفت ؛ حکایت های کلیله و دمنه اغلب با آرای روایت شناسان ساختارگرا تطابق دارد، درنتیجه می توان برای تقریباً همه حکایت های کلیله و دمنه یک ساختار روایی مشابه ترسیم کرد.
۹۵۰۷.

بررسی و تحلیل و نقد چاپ دیوان فیضی فیّاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شعر فارسی در شبه قاره دیوان فیضی فیّاضی تصحیح انتقادی تصحیف و تحریف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۵ تعداد دانلود : ۶۹۸
فیضی فیّاضی یکی از عالمان و نویسندگان و شاعران توانای سدة دهم و به یقین از استادان زبان و ادب فارسی در شبه قارّة هند و از پیشگامان سبک هندی است. در سال 1967، ادارة تحقیقات پاکستان، دیواناین شاعر توانا را از روی چند چاپ سنگی ناقص، چاپ حروفی کرد و انتشارات فروغی همین چاپ را در سال 1362 با دست کاری هایی ناروا در ایران به صورت افست در اختیار همگان قرار داد. بررسی و نقد این دو چاپ، موضوع این مقاله است. پرسش اصلی این پژوهش این است که این چاپ ها تا چه اندازه ارزش و اعتبار علمی دارند و چه قدر توانسته اند سخن سراینده را چنان که بوده است در دسترس دیگران قرار دهند. در پاسخ به این پرسش ها، با بهره گیری از روش های تصحیح علمی متون، متن چاپی دیوان فیضیبا دست نویس های ناب و معتبر دیواناو مطابقت و مقایسه شد و آشکار شد که در متن چاپی پاکستان، به سبب غلط خوانی ها یا کم دقتی های مصحح، انواع تصحیفات و تحریفات به طور گسترده راه یافته است. شمار این تصحیفات و تحریفات در چاپ ایران نیز به سبب دست کاری های نابه جا و نسنجیده، بسیار بیشتر شده است؛ این عوامل باعث شده است تا شعر فیضی از درستی و روانی، بسیار دور شود. نتیجة این پژوهش نشان دهندة ضرورت و نیاز تصحیحی تازه به صورت علمی انتقادی از دیواناین شاعر بزرگ و تواناست.
۹۵۰۸.

تحلیل تراژدی های شاهنامه فردوسی بر پایه افسانه مضمون ارسطو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادب حماسی شاهنامه فردوسی تراژدی ارسطو افسانه مضمون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۴ تعداد دانلود : ۵۷۲
ارسطو تراژدی را به اجزایی شش گانه تقسیم کرده است و افسانة مضمون (پی رنگ) از اهمّ آن هاست که پی رنگ تراژدی های شاهنامة فردوسی هم گونی جالب توجّهی با آن دارد. این پژوهش با هدف تبیین پی رنگ تراژدی های شاهنامة فردوسی بر پایة دیدگاه ارسطو با روی کردی توصیفی - تحلیلی انجام شده و نشان داده است که پی رنگ تراژدی های شاهنامه غالباً با عنصر پی رنگ ارسطویی و اجزای آن: بازشناخت، دگرگونی و واقعة دردانگیز هم خوانی دارد، چنان که روابط علّی و معلولی رخ دادهای تراژدی ها، وجود بازشناخت و دگرگونی در آن ها و واقعة دردانگیز سرنوشت قهرمان، خواننده را به خواندن چندین بارة تراژدی های شاهنامه ترغیب می کند. بنابراین، راز ماندگاری و جذابیت تراژدی های شاهنامة فردوسی ریشه در پی رنگِ محکم و استوار آن ها دارد که با الگوی ارسطو تا حدود زیادی منطبق است، اگر چه روی کرد ناهم گونی پی رنگ تراژدی های شاهنامة فردوسی با الگوی پی رنگِ ارسطویی در بخشی از ساختار روایی مانند پیش گویی آغاز آن ها و غلبة سرنوشت و تقدیر فرجامین در این تراژدی ها وجود دارد.
۹۵۰۹.

رویکردی تطبیقی به پدیده چندگانگی معنایی در متون فارسی و عربی (رویکرد نظری پژوهش: نظریّه کثرت گرایی در فهم متنِ ریکور)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادبیات تطبیقی هرمنوتیک چندگانگی معنایی ریکور قصدی گرایی شمولی ذهنی گرایی معتدل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۴۶۴
پژوهش حاضر می کوشد براساس نظریّه کثرت گرایی در فهمِ متن پل ریکور ثابت کند که در متون عربی و فارسی، در کنار نظریّه «قصدی گرایی انحصاری» که امروزه مورد پذیرش جمهور مفسّران است، برای متن می توان معانی متعدّد صحیحی که فراتر از قصد مؤلّف هستند در نظر گرفت که امکان اخص بودن معانی مقصود از معانی احتمالیِ متن نیز مهیّا و با استفاده از «ضوابط تأیید تفسیر» نظیر «تبیین»، «مشروعیّت»، «مطابقت»، «تناسب» و «سازگاری» امکان دارد. از این رو، با به کارگیری «ضوابط تأیید تفسیر» می توان تفاسیر متعدّد عرضی (تفاسیر متفاوت نه متناقض) از متون داشت و در سایه آن از نسبیّت، آنارشیسم و اجتهاد به رأی محفوظ ماند؛ بنابراین، نوشتار حاضر که به شیوه توصیفی - تحلیلی همراه با گردآوری اطّلاعات اسنادی و کتابخانه ای انجام گرفته است به این نتیجه می رسد که نظریّه کثرت گرایی در فهمِ متنِ پل ریکور با عنایت هم زمان به ظرفیّت های متنی و ظرفیّت های ذهنی مفسّران، راه را به منظور رسیدن به فرضیه «قصدی گرایی شمولی و ذهنی گرایی معتدل» که در پی نفی توأمان «قصدی گرایی انحصاری» و «ذهنی گرایی افراطی» در باب تفسیر متون است و نظری میانه را برمی تابد هموار ساخته است.
۹۵۱۰.

جریان شناسی ادبیات داستانی مهاجرت ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادبیات مهاجرت جریان شناسی ادبی هویت اندیشی داستان سیاسی داستان نویسی زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۸ تعداد دانلود : ۱۱۷۵
در دهههای اخیر، روند مهاجرت ایرانیان و به ویژه نویسندگان و نشر آثار مهاجران شکل ویژه ای یافته است. حضورِ نویسندگان و شعرا در خارج از کشور و تولید متن ادبی، گرایش ها، جریان ها و رویکردهای ادبی خاصی را در بیرون از مرزهای کشور پدید آورده است. آثارِ ادبی برون مرزی با عنایت به شاخصه ها و ویژگیهایی که برخی از منتقدان برشمرده اند، تعابیر متفاوتی دارد. مسئله نویسنده و چگونگیِ رفتن یا زمان بودن او در خارج از کشور و محتوای اثر او از دلالت های مهمی تلقی می شود تا کاری ذیلِ عنوان خاصی تعریف و طبقه بندی گردد. همچنین داستان نویسی برنمرزی در جریانهای مشخصی قابل دستهبندی است. در مقاله حاضر داستاننویسی مهاجرت ایرانی، در قالب جریانهای عمده سیاستمحور، هویتمحور و داستاننویسی زنان تحلیل شده است. داستان نویسی سیاسی در دهه 60 و تا اواسط دهه 70 پربسامدترین جریان است. این جریان زیر سایه گروهها و فعالیت های سیاسی پدید میآید و به مسئله انقلاب و مسائل پیرامون آن توجه می کند. از نیمه دهه 70 به بعد جریان هویتاندیش غلبه مییابد. در این جریان مضامینی نظیر تفاوتهای سرزمین مادری و سرزمین دیگری و نحوه مواجهه مهاجران با دنیای جدید در قالب روایتهای هویتاندیش برجسته میشود. نویسندگان زن نیز در مهاجرت بسیار بودهاند و در حوزه داستان، با نگاهی زنانه به روایت زندگی زنان مهاجر و مسائل آنها پرداختهاند. در داستاننویسی زنان نحوه مواجهه زن با دنیای جدید و نیز مسائل آنها در جامعه ایران از موضوعات عمده روایتهاست.
۹۵۱۱.

قرض گیریِ فعل «است» و گونه های آن در گویش عربی سراب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فعل اسنادی «است» قرض گیری گویش عربی جنوب خراسان روستای سراب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۶۳۴
قرض گیری فرآیندی زبانی است که در زبان شناسیِ درزمانی بررسی می شود. در این فرآیند، زبان عناصری را از زبان دیگر قرض می گیرد. این فرآیند معمولاً در مناطقی رخ می دهد که دو زبان با یکدیگر برخورد می کنند و به مدت طولانی تماس دارند. یکی از مناطق ایران که چنین موقعیتی دارد، جنوب خراسان است. در این منطقه، عرب هایی زندگی می کنند که احتمالاً تاریخ مهاجرت آنها به قرون نخست اسلامی بازمی گردد. در این مقاله به بررسی فرآیند قرض گیری فعل «است» و گونه های آن در روستای عرب نشین سراب می پردازیم. فعل اسنادی فارسی به سه صورت est (با تحول آوایی، صرفی و معنایی)، hast (بدون تحول) و mest (به مثابه اسم فاعل) در این گویش کاربرد دارد. در گویش عربی سراب، فعل «است» و گونه های آن در سه وجه اخباری، التزامی و امری به کار می رود. کاربرد شناسه های عربی در ساختار فعلِ «است» در این گویش و ساخت فارسی آن تفاوت دارد.
۹۵۱۲.

عیاری و شاطری، در سندی بسیار کُهَن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نثرالدر فتوت عیاری شاطران ایرانشهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۰ تعداد دانلود : ۱۳۳۰
نثرالدرّ نام کتاب مهمی است از ابوسعد منصوربن حسین آبی که در دهه آغازین سده پنجم هجری نوشته شده است. این کتاب، نوعی سفینه یا آنتولوژی است مشتمل بر هفت فصل در مورد مسائل مختلف که به کار همه صنوف، اعم از دبیران و خطیبان و شاعران و ندیمان و حتی و شاهان و رعایا می آید. فصلِ سوم کتاب، دوازده باب دارد که هر بابی به منزله گزیده ای است از سخنان و حکایات و نوادرِ مربوط به یکی از مشاهیر یا گروهی از طبقات ویژه. نویسنده در باب دوازدهم، از فصل سوم کتاب، به کلام شاطران (شُطّار) می پردازد. این بحث چون تا به حال مورد توجه کسی قرارنگرفته به عنوان یکی از اسناد مهم فتوت قبل از سده هفتم که متون عیاری و فتوت نامه ها زیاد می شود، حائز اهمیت است؛ ازاین رو ترجمه آن در ذیل این مقاله آورده می شود. در پایان هم بر اساس همین متن، ویژگی های عمده عیاران و عیاری که اساساً با رنگ و بوی ایرانی و با خلق و خوی متفاوت و عادت شکن بوده اند، به عنوان نتیجه فهرست شده است.
۹۵۱۳.

پیکرکی همسانِ نوزاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رستم پیکرک نوزاد سام گرشاسپنامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۷۸۷
پس از زاده شدن رستم با آن کیفیت خاص که در شاهنامه آمده است، پیکرکی (عروسکی) از نوزاد از پرنیان درست می کنند و بر چهره او نقش ناهید و مهر می نگارند، بر بازوانش اژدهایی تصویر می کنند و به دست او چیزی همانند چنگال شیر می دهند. عروسک را بر سمندی می نشانند و برای زال به زابلستان می فرستند. درست نظیر این پیکرک، بنا بر روایت گرشاسپ نامه هنگام زاده شدن سام از پرند درست می کنند و او را بر اسبی می نشانند و به حضور گرشاسب می فرستند. پرسش این است که آیا رساندن خبر زاده شدن نواده بزرگان و به خصوص پهلوانان الزاماً با فرستادن پیکرک نوزاد صورت می گرفته است؟ چرا در این مورد از نگارگری بهره نمی جستند؟ در این مقاله کوتاه این دو پرسش مهم مطرح شده تا پژوهشگران برای آن پاسخی درخور بیابند.
۹۵۱۴.

تحلیل طرح واره های حجمی در نمود آب و آتش در اشعار مولانا بر پایه زبان شناسی شناختی- فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مولانا مثنوی غزلیات شمس تقابل طرح واره های حجمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۴۶۸
پژوهش حاضر قصد دارد با استفاده از نظریه زبان شناسی فرهنگی، در جهت آشنایی با نظام استعاری- فرهنگی زبان فارسی و همچنین الگوی تاریخی و اسطوره ای «آب و آتش»، به بررسی رابطه زبان و مفهوم سازی های فرهنگی در اشعار مولانا بپردازد. نمود آب و آتش در شش دفتر مثنوی معنوی و کلیات دیوان شمس مولانا چشمگیر است. مولانا در 1888 بیت از ابیات خود به عناصر اربعه اشاره داشته، در 524 بیت از آب و در 574 بیت از آتش بهره جسته است. آب و آتش به عنوان دو عنصر متضاد از عناصر اربعه، دو خصوصیت متمایز از هم در عالم طبیعت دارند. اما این دو عنصر در مفاهیم ادبی و کارکرد استعاری به-ویژه مضامین عرفانی وقتی در طول یک بیت قرار می گیرند، خاصیت فراطبیعی یافته، به نوعی تضاد دیرینه عقل و عشق را به تصویر می کشند. هدف این پژوهش، دستیابی به شناخت از طریق کاربرد طرح واره های حجمی دل، سر و چشم بوده است، تا با بررسی کارکرد این طرح واره ها، شناخت دقیق تری از شخصیت فردی و اجتماعی این شاعر حاصل گردد. از مهم ترین دستاوردهای این پژوهش که می توان به آن اشاره داشت: 1. در ادبیات فارسی دل مظهر درک شهودی است و چشم نماینده حواس ظاهری بوده و پر کاربردترین ابزار برای درک واقعیت محسوب می شود. بسامد مظروف دل در اشعار مولانا نسبت به مظروف چشم به نوعی شخصیت شهودی مولانا را مطرح می کند. 2. سر در زبان فارسی ظرف مفاهیم مرتبط با اندیشه قرار گرفته است، اما در اشعار مولانا، سر ظرف واژگان مرتبط با عشق است. مفهوم عشق به عنوان مظروف سر در اشعار مولانا با واژگان متفاوتی بیان شده است که تحلیل آنها عشق پرشور و تاحدودی عشق رفاقتی را در نگاه احساسی مولانا نشان می دهد.
۹۵۱۷.

بازیابی خود در شعر غنایی (ارتباط تعاملیِ خواننده با شعر غنایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شعر غنایی خواننده ارتباط تعاملی تجربیّات شخصی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۳۵۵
در بینِ انواع ادبی، نوع غنایی با رویکردهایی که بر نقش و اهمیّتِ خواننده تأکید می کنند، سازگاری بیشتری دارد. در این نوع ادبی تعاملِ متقابلی که در حینِ خوانش بینِ خواننده و اثر شکل می گیرد، معلول بازتاب عواطفِ جمعی و طبیعتِ عام، ذاتی و کلّیِ انسان ها در این نوع از آثار است. پدیده هایی که عواطفِ جمعی و مشترک انسان ها در آنها پدیدار می شود، وابسته به زمان و مکان خاصّی نیستند؛ بلکه با ذات و هستیِ انسان ها در ارتباطند. انسان ها در عشق، مرگ، غربت، هجران، وصال، شادی، غم و ... عموماً دچار حالات و عواطفِ مشابه و یکسان می شوند؛ از این رو در آثار غنایی، به ویژه شعر غنایی، به عنوان بسترِ این پدیده ها، حالات و موقعیّت هایی بروز می کند که انسان ها تقریباً تجربه های مشابهی در آنها دارند. با توجّه به این قضیه است که خواننده در خوانشِ آثار غنایی بیشتر از انواعِ ادبیِ دیگر بازتابی از عواطف و روحیاتِ درونیِ خود را احساس می کند. وجودِ این فرایند باعث می شود که عملِ درک و تفسیر خواننده از اثر با برقراری ارتباط بینِ زندگی و تجربه های شخصیِ خود با اثر همراه باشد. نتیجه چنین فرایندی، تعاملِ دو سویه بین خواننده و اثر است: 1 فهم و عینیت بخشی به اثر به کمکِ تجربیات و درونیّات شخصی؛ 2 تفسیر و بازنگری تجربه های گذشته خود با کمک متن. در این مقاله، ضمن تبیین نوع و چگونگیِ تعامل خواننده با گونه غنایی، به فرایند تعامل خواننده با هریک از دو نوع ادبیِ حماسی و حکمی تعلیمی نیز اشاره شده است تا تفاوت ارتباط تعاملی خواننده با متن در گونه های ادبی مشخّص شود. نتیجه کار نشان می دهد که برخلاف گونه غنایی که خواننده در حینِ خوانش، خود را در مرکز می بیند و تجربه های عاطفیِ خود را بازیابی می کند، در دو گونه حماسی و حکمی تعلیمی خود را در حاشیه و به عنوان ناظر عملِ دیگر/ دیگران می بیند.
۹۵۱۸.

تحلیل جامعه شناختی رمان «سهم من» با تکیه بر نظریات «لوسین گلدمن»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پرینوش صنیعی سهم من رمان لوسین گلدمن ساخت گرای تکوینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۷ تعداد دانلود : ۶۰۴
رمان «سهم من» اثر پرینوش صنیعی در زمره پرفروش ترین رمان های 14سال اخیر ایران است که در سال 82 توسط انتشارات روزبهان به چاپ رسید. این رمان با داستان پردازی زیبا علاوه بر نمایاندن شرایط و اوضاع اجتماعی دهه 40و پس از آن، به توصیف جایگاه زن در آن دوران می پردازد .در این مقاله سعی گردیده است به این مسئله پاسخ داده شود که چگونه عوامل سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی سبب نگارش این رمان شده است؟ با توجه به اینکه در  جامعه شناسی ادبیات به جهت مفهوم نمودن پیوند های متن ادبی و جامعه، به بررسی رابطه اثر ادبی و ساختارهای سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی می پردازد .از این روی در مقاله حاضر تلاش گردیده است بر  اساس نظریه «ساخت گرای تکوینی لوسین گلدمن»این اهداف روشن گردد که  مفاهیم و موضوعات مربوط به پدیده های اجتماعی در رمان«سهم من» و تاثیر وقایع و اوضاع جامعه بر این رمان؛ همچنین جایگاه زن و نقش او در جامعه چگونه در این اثر ادبی نمود دارد. در این تحلیل،اثر در دو مرحله دریافت و تشریح که در مرحله دریافت بر اساس تحلیل شخصیت ها و در مرحله تشریح بر اساس تحلیل جامعه مورد بررسی قرار می گیرد.از آنجا که ساختار اجتماعی رمان نیز کاملا منطبق بر ساختار اجتماعی جامعه است،بسیاری از مولفه های این روش  بر آن قابل انطباق است.
۹۵۱۹.

مطالعه راوی نامعتبر در رمان دختری در قطار اثر پائولا هاوکینز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایت زبان شناختی - انتقادی مؤلف تلویحی ریمون - کِنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۸۸
در روایت شناسی، راوی نقش مهمی در باورپذیری و جلب اعتماد مخاطب دارد. جستار حاضر با تکیه بر نظریه شلومیت ریمون- کنان ، رمان «دختری در قطار» اثر پائولا هاوکینز (۱۹۲۷) را از منظر قابل اعتماد نبودن راوی مورد بحث و بررسی قرار می دهد. بر اساس این نظریه، دلایل اصلی و بنیادی بی اعتباری گفته های راوی در یک روایت دانش محدود راوی، مداخله شخصی وی در داستان، و معیارهای ارزشی متناقض او در طول روایت می باشد. راوی «دختری در قطار» به دلیل ضعف حافظه، درگیری های شخصی با شخصیت های داستان، و ارزش گذاری پیچیده و اغلب متناقض پیرامون داستان، روایت جانبدارانه ای از وقایع داستان دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد که روایت راوی «دختری در قطار» مغایر با رخدادهای جهان واقعی داستان است طوری که نمی توان در صحت و سقم گفته های راوی شک نکرد.
۹۵۲۰.

مقایسه سبکی هجویات انوری و متنبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انواع ادبی مشترکات سبکی تفاوت های سبکی شاعران عرب و ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۲۰
هجو یکی از انواع ادبی است و قسمتی از شعر شاعران فارسی سرا و تازی گو را به خود اختصاص داده است. اما به دلیل محدودیت های اخلاقی- که در جوامع وجود دارد- کم تر کسی وارد این حوزه از ادبیات شده است؛ در نتیجه بسیاری از مسائل ادبی و اجتماعی مربوط به این نوع ادبی ناشناخته و در هاله ای از ابهام پنهان مانده است. در حالی که پژوهش و تحقیق در این باره می تواند گوشه های پنهان جوامع را مشخص نماید. علاوه بر آن با بررسی ویژگی های سبکی این نوع ادبی می توان ارزش های ادبی و ساختار آن را آشکار نمود. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات تطبیقی و با هدف بررسی مشترکات و تفاوت های سبکی هجویات انوری و متنبی صورت گرفته است. داده ها با استفاده از شیوه تحلیل محتوا بررسی شده اند. جامعه آماری این پژوهش، دیوان انوری و متنبی ، و حجم نمونه هجویات آنان می باشد. انتظار داریم نتیجه تحقیق بتواند به فهم بهتر هجو و سبک شناسی آن کمک کند و زمینه های مطالعه در حوزه ادبیات تطبیقی به ویژه هجو را فراهم کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان