درخت حوزه‌های تخصصی

حوزه‌های تخصصی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۵٬۱۴۱ تا ۳۵٬۱۶۰ مورد از کل ۴۹۹٬۰۲۴ مورد.
۳۵۱۴۱.

مقایسه اثربخشی آموزش خلاقیت و آموزش راهبردهای یادگیری بر خوش بینی و عملکرد انطباقی دانش آموزان دختر اهمال کار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره ۲۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۳) 501 - 512

کلیدواژه‌ها: آموزش خلاقیت راهبردهای یادگیری خوش بینی عملکرد انطباقی اهمال کار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۴۶
مقدمه و هدف: یکی از مهمترین دغدغه های آموزش و پرورش امروز، افزایش کیفیت یادگیری در دانش آموزان و حل و فصل مشکلات یادگیری در آنان است. از جمله عواملی که می تواند در این زمینه تأثیرگذار باشد، اهمال کاری است. بر این اساس هدف از  پژوهش حاضر «مقایسه اثربخشی آموزش خلاقیت و آموزش راهبرد های یادگیری بر خوشبینی و عملکرد اجتماعی انطباقی دانش آموزان دختر اهمال کار»، بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری بود. جامعه آماری  شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر اراک در سال تحصیلی ۹۸ به تعداد ۱۳۷۰۰ نفر بود. از این تعداد  ۶۰ نفر از دانش آموزانی که نمره اهمال کاری تحصیلی آنان پایین بود با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در سه گروه دو گروه آزمایش و یک گروه گوا گمارده شد(هر گروه ۲۰ نفر). گروه آزمایش  اول مداخله ی آموزشی تحقیق شامل برنامه آموزش خلاقیت براساس الگوی پیرخائفی (۱۳۹۸) و گروه آزمایش دوم آموزش راهبردهای یادگیری براساس الگوی کرمی و امیرتیموری (۱۳۹۲)، دریافت نمودند. در این پژوهش پرسشنامه های  اهمالکاری، خوش بینی و عملکرد انطباقی استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که در حوزه آموزش خلاقیت و آموزش راهبردهای یادگیری بین دوگروه آزمایش وگواه در میزان سرزندگی و خودکارآمدی تحصیلی تفاوت معنادار وجود دارد و همچنین بین هم سنجی تاثیر  آموزش ها تفاوت معنی داری به نفع آموزش خلاقیت وجود دارد (۰۰۱/۰≥p). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن  بود که آموزش خلاقیت و راهبردهای یادگیری باعث ارتقای خوش بینی و عملکرد انطباقی در دانش آموزان دختر اهمال کار می گردد.
۳۵۱۴۲.

حدیث «لا یقاس بنا أحد»؛ آموزهای کلیدی در منظومۀ امامت شیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال ۲۰ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۸۱ «ویژه باورشناخت» 156 - 180
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۲۶
قیاس ناپذیری امامان با دیگران، بر اساس حدیث معتبر «لا یقاس بآل محمد من هذه الامه أحد» یکی از شؤون امامت است. در این مقاله، این حدیث از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. مصادر حدیث، از منابع شیعه و سنی، ریشه های قرآنی و عقلی درونمایه حدیث، نتایج عملی حدیث، بیان عالمان در مورد آن، و حلّ موارد تعارض آن با قرآن و عقل، در این گفتار بررسی شده است.  
۳۵۱۴۳.

بررسی متغیرهای دخیل در سیر تطور حوزه علمیه تهران در بازه زمانی قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 35 - 60

کلیدواژه‌ها: حوزه علمیه تهران نهاد آموزش تشیع عوامل تطور تاریخی قاجار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۲۶
این پژوهش با هدف مطالعه و بررسی روند تاریخی و تحلیل سیر تطورات حوزه علمیه تهران در دوره قاجار است و از این رهگذر به تحلیل و بررسی عوامل و بسترهای شکل گیری تطورات تاریخی حوزه علمیه تهران می پردازد. مطالعه سیر تطور تاریخی این نهاد آموزشی و بازشناسی تحلیلی آن، نیازی است در جهت تقویت هویت یابی تاریخی و ازسویی آسیب شناسی احتمالی آن. یافته های پژوهش نشان می دهد که این نهاد آموزشی در تمدن اسلامی مسیری مضبوط و دقیق دارد و بر پایه منطقی قابل درک و بیان شدنی شکل گرفته است. نتیجه پژوهش نشان می دهد، عوامل متعددی همچون؛ مهاجرت علمای بزرگ به تهران، ساخت متعدد مدارس علمیه، انقلاب مشروطه و حوادث بعد از آن، در سیر تطور تاریخی آن دخیل بوده اند. روش تحقیق این مقاله، گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و توصیفی - تحلیلی می باشد.
۳۵۱۴۴.

در جست وجوی مؤلف کتاب مقصد الراغب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخ اسلام سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۹ 107 - 123

کلیدواژه‌ها: علی بن ابی طالب‏‫ ‏‫(ع) تاریخ اهل بیت (ع) متون حدیثی قرن هفتم قمری نسخه شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۷۰
:  مقصد الراغب فی فضائل علی بن أبی طالب عنوان مختصر کتابی است که دست کم از قرن یازده قمری به دلیل مطالب منحصر به فرد و نقل از منابع کهن یا مفقود، مورد توجه و جزو منابع علمای شیعه -از شیخ حر عاملی و علامه مجلسی- تاکنون بوده است. اغلب مؤلف را حسین بن محمدبن حسن از عالمان قرن پنجم قمری دانسته اند. در این پژوهش پس از معرفی اثر و تنها نسخه شناخته شده آن که به فضایل دوازده امام و حضرت زهرا -علیهم السلام- اختصاص دارد، علت انتساب اشتباه کتاب به فرد مذکور مطرح شده و سپس فرایندی که بر روی نسخه -برای برداشتن دو برگ از روی برگ نخست اصل نسخه- انجام شده، تشریح گردیده است. روی برگ نخست، داده هایی درباره پدر مؤلف کشف شد که راه را برای شناخت وی هموار کرد. جست وجو در منابع تراجم اسلامی، فرضیه ای را پیشِ رو قرار داد که بررسی شواهد موجود در نسخه و متن اثر، آن را تأیید کرد و به شناسایی مؤلف آن «خلیل بن حسین موصلی» منجر شد که در قرن هفتم قمری در موصل و اربل زندگی می کرد. عنوان کامل کتاب نیز به این شرح مشخص شد: کتاب مقصد الراغب الطالب فی فضایل الامام علی بن أبی طالب و اهل بیته نجوم السماء و مصابیح الدجی و سفن النجی علیهم الصلوه و السلام. این پژوهش باب جدیدی برای مطالعات تاریخ شیعه در موصل قرن هفتم قمری می گشاید.
۳۵۱۴۵.

شناسایی مولفه های تربیتی دانش آموزان یتیم از منظر رهبران آموزشی: مطالعه پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال ۸ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۹) 7 - 34

کلیدواژه‌ها: مولفه های تربیتی دانش آموزان یتیم رهبران آموزشی فقدان پدر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۳
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، دست یابی به مؤلفه های تربیتی دانش آموزان یتیم با بهره گیری از تجارب زیسته رهبران آموزشی در مدارس شاهد بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات کیفی با استفاده از روش پدیدارشناسی تفسیری و به کارگیری ابزار مصاحبه انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل 11 تن از رهبران آموزشی مدارس شاهد در مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 01-1400 بود که با استفاده از روش نمونه گیری ملاکی انتخاب شدند. به منظور تجزیه وتحلیل یافته ها از روش پدیدارشناسی تفسیری اسمیت استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با رهبران آموزشی در قالب (5 مضمون کلی، 19 مضمون جزیی و 57 مضمون پایه) شامل راهبردهای تربیتی (توجه به اصول تربیتی، تقویت مهارت های شناختی-اجتماعی، توجه به تفاوت های فردی، تربیت چندبُعدی، احسان به یتیم و اکرام یتیم)، سیستم حمایتی (حمایت همه جانبه از دانش آموزان و خانواده)، تقویت عملکرد پرورشی رهبران آموزشی (هم افزایی گروهی مربیان، حساسیت تربیتی رهبران آموزشی، آموزش مربیان و توجه به اهمیت گزینش مربیان و کادر آموزشی)، تقویت شبکه ارتباطی (تقویت احساس تعلق به مدرسه، انعطاف در روابط و استحکام در روابط) و تقویت شبکه حمایتی (ضعف برنامه ریزی در زمینه های پرورشی وآموزشی مربیان، ضعف در حمایت مالی و شبکه ارتباطی) بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بیان گر خلاء توجه به موضوع ایتام در اسناد بالادستی نظام آموزش وپرورش و ضرورت توانمندسازی رهبران آموزشی در میزان و نوع توجه به نیازهای آموزشی و پرورشی دانش آموزان یتیم به ویژه در مدارس شاهد است.
۳۵۱۴۶.

مقایسه مسئولیت پذیری در نیمرخ های مختلف انگیزشی: تحلیل مبتنی بر شخص

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره هشتم ۱۴۰۲ شماره ۵۶ 738 - 749

کلیدواژه‌ها: مسئولیت پذیری نیمرخ انگیزشی تحلیل خوشه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۵۴
عوامل زیادی مثل انگیزش، مسئولیت پذیری می توانند بر یادگیری دانش آموزان تأثیر بگذارند. دراین باره، شواهد نشان داده که انگیزش یکی از عوامل مؤثر و مهم در بهبود عملکرد دانش آموزان است. پژوهش حاضر باهدف تعیین نیمرخ انگیزشی دانش آموزان با استفاده از تحلیل مبتنی بر شخص و مقایسه مسئولیت پذیری با توجه به این نیمرخ ها انجام گرفته است. این پژوهش یک مطالعه توصیفی- علی مقایسه ای است. تعداد 200 نفر دانش آموز مقطع متوسطه دوره دوم مقیاس جهت گیری اهداف پیشرفت الیوت و مک گرگور و مسئولیت پذیری نئو را تکمیل نمودند. برای تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS از روش تحلیل خوشه ای و تحلیل واریانس چندمتغیری بهره گرفته شد. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای، چهار خوشه انگیزش برای دانش آموزان به دست آمد: 10/5 درصد در خوشه بی انگیزشی، 30 درصد در خوشه انگیزش سه گانه،  20 درصد در خوشه تبحرگرا-عملکردگرا و 40 درصد خوشه انگیزش چندگانه قرار گرفتند. مسئولیت پذیری خوشه بی انگیزشی، کمتر از سایر خوشه ها بود (0/001P<). یافته های به دست آمده می تواند به مسئولین حوزه آموزش کمک نماید تا با طراحی برنامه های مداخله ای تربیتی در ارتقا و یا حفظ انگیزش دانش آموزان، در طول سال های تحصیلی اقدامات مؤثری را انجام دهند.  
۳۵۱۴۷.

بررسی جهان معرفت شناختی امام علی (ع) در خطبۀ 108 نهج البلاغه بر اساس جهان های سه گانه در نظریه شعرشناسی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژوهش های زبان شناسی: نظریه و کاربرد سال ۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳) 153 - 186

کلیدواژه‌ها: شعرشناسیِ شناختی نهج البلاغه پل ورث جهان های زیر شمول افزایش انطباق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف از پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، بررسی نوع نگرش و میزان باور امام علی (ع) در خطبه 108نهج البلاغه و چگونگی رسیدن به پیوستگی متنی و جهان معرفت شناختی از طریق فرایند های شناختی افزایش و انطباق در نظریّهشناختی جهان های متن پل ورث است که متن را در سه بُعد جهان گفتمان، جهان متن و جهان زیرشمول بر رسی می کند. پژوهش کنونی در پی پاسخ به این سؤالات است که امام در خطبه یادشده از چه نوع متنی استفاده کرده و به کدامیک از جهان های سه گانه زیر شمول توجّه بیشتری نشان داده و چگونه از آنها برای اقناع مخاطب و القای پیام استفاده کرده اند. سؤال آخر اینکه چه فرایندهایی در ترکیب جهان های سه گانه خطبه دخالت دارند. یافته ها نشان داد که در «جهان متن» خطبه مذکور به دلیل داشتن ماهیّت تعاملی از سه نوع متن توصیفی- گفتمانی و ابزاری استفاده شده است. سه جهان زیر شمول اشاری، نگرشی و معرفتی در متن به کار رفته است؛جهان اشاری و مکانی بازه زمانی و مکانی گسترده ای از خلقت آدم تا عصر امام و از عالم مُلک تا ملکوت را در بر می گیرد. از جهان های نگرشی بیشتر به جهان هدف توجّه شده، امّا جهان زیر شمول معرفتی که برجسته تر از جهان های دیگر است، با استعاراتی ساخته می شود که زیر ساخت های آن الهام گرفته از استعارات قرآن مجید است که طیّ فرایند «افزایش» نظام شبکه ای استعاری می سازند که در آن رابطه بنی امیّه- مردم در تقابل با رابطه پیامبر و امام-مردم با نگاشت های استعاری گرگ- گوسفند و پزشک- بیمار بیان می شوند. همچنین، فرایند «انطباق» در جملات مرکّب نقش توصیفی، توضیحی یا تبیینی دارد.
۳۵۱۴۸.

تحلیل تطبیقی نظام دانشگاه تراز جهانی (برنامه ها، اقدامات، مضامین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۱ 115 - 146

کلیدواژه‌ها: دانشگاه تراز جهانی تعالی پژوهشی بررسی تطبیقی تعالی دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۱۰۱
هدف: هدف پژوهش، بررسی و تحلیل برنامه ها و اقدام های مربوط به نظام دانشگاه های تراز جهانی به صورت مطالعه تطبیقی بود.روش پژوهش: ماهیت و نوع مطالعه بررسی تطبیقی است که براساس رویکرد، کیفی؛ بر اساس هدف، کاربردی؛ براساس شیوه بررسی توصیفی-تحلیلی (اسنادی) بوده و برای این منظور کتب، پیشینه مطالعاتی و پژوهش های صورت گرفته و اسناد و مدارک موجود پیرامون دانشگاه تراز جهانی در کشورهای چین، ژاپن، سنگاپور، دانمارک، تایوان، هنک کنگ، کره جنوبی، کانادا، سوئد، آلمان، فرانسه، اسپانیا، روسیه، آمریکا مورد مطالعه، بررسی و تحلیل قرار گرفته است. انتخاب کشورها براساس نمونه گیری هدفمند و با هدف دستیابی به بیشترین اطلاعات صورت گرفت و دلیل انتخاب این کشورها برخورداری از نظام آموزشی پیشرفته و داشتن تجربه قابل بررسی در این حوزه، و امکان دسترسی به مدارک و اسناد کشورهای مذکور در این حوزه نیز وجود داشت. جهت تنظیم تحلیل داده ها، از روش سه مرحله ای تلخیص داده ها، عرضه داده ها و نتیجه گیری و برای تحلیل اسناد از روش تحلیل محتوا به شیوع مقوله بندی استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد اقدام های مربوط به ایجاد دانشگاه تراز جهانی در اغلب کشورها، شامل حمایت های مالی و سرمایه گذاری در دانشگاه های برتر و متمرکز بر حوزه های پژوهش، بهبود و تعالی پژوهشی، تعالی آموزشی و بین المللی شدن دانشگاه و در برخی از کشورها نیز تحول مدیریتی مانند استقبال مسئولین دولتی و دانشگاهی از مدل نوظهور دانشگاهی و قرار دادن آن به عنوان یکی از مهم ترین سیاست گذاری ها در حوزه نظام دانشگاهی است. همچنین در برخی از کشورها به نوسازی و بازسازی زیرساخت های آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی تأکید شده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان اذعان داشت که توافق و تفاوت در اقدام های صورت گرفته برای ایجاد و توسعه دانشگاه تراز جهانی وجود دارد که با بهره گیری از این تفاوت ها و شباهت ها، نظام آموزش عالی ایران با توجه به شرایط و اقتضائات خود می تواند به انتخاب اقدام های و مولفه های مناسب و نیز تدوین برنامه های راهبردی جهت نیل به دانشگاه تراز جهانی بپردازد.
۳۵۱۴۹.

اثرسنجی تنظیم‌گرها به عنوان ابزاری برای اِشکال‌زدایی در فرایند کشورداری: فهم خردمایه‌ها، فرایند اجرا و چالش‌های فرارو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره ۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: خط مشی تنظیمی تنظیم گرها کشورداری اثرسنجی تنظیمی تحلیل تنظیمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۹۲
همه خط‌مشی‌های عمومی در سطح حکمرانی، راهبردها در سطح اداره امور عمومی، روال و رویه‌ها در سطح عملیات برای اجرا، نیازمند تنظیم‌گرهایی (Regulations) هستند. اگرچه قانون، خط‌مشی، بخشنامه‌ها، احکام حکومتی، دستورالعمل‌ها همگی صبغه و ساحت تنظیم‌گری دارند ولی در ادبیات کشورداری، تنظیم‌گرها (در معنای Regulations) اشعار به اقدامات تنظیمی دارند که دولت ها و حکومت ها برای اجرای خط‌مشی عمومی اقامه می‌کنند. اثرسنجی این تنظیم‌گرها خواه برای اِعمال در بخش دولتی، خواه برای جامعه، یکی از ابزارهای مهم تصمیم‌گیری سیاسی و مدیریتی در نظام‌های سیاسی کشورهای مختلف جهان محسوب می‌شود. اثرسنجی تنظیمی یا تحلیل آثار تنظیمی سندی است که قبل از تصویب یک اقدام تنظیمی به وسیله مجموعه‌های مشاوره‌ای خط‌مشی‌های عمومی در حکومت و دولت تدوین می‌شود. بنابراین می‌تواند نقش مهمی در اشکال‌زدایی (Debugging) پیشینی در نحوه عمل کشورداری ایفا کند. فهم چیستی، اهمیت و ضرورت اثرسنجی، مراحل انجام آن و چالش‌های فراروی اجرای آن در بخش دولتی ایران هدف غایی این نوشتار است.
۳۵۱۵۰.

شناسایی چالش های اصلی تولید در صنعت پتروشیمی (مطالعه موردی: صنایع پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه مدیریت راهبردی سال ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 35 - 74

کلیدواژه‌ها: صنایع پتروشیمی چالش تولید دلفی فازی هلدینگ خلیج فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۸۰
پتروشیمی دارای برترین مزیت نسبی در اقتصاد، نقشی انکارناپذیر در پیشرفت، اقتدار، درآمدزایی و تحقق اقتصاد مقاومتی و برخوردار از ظرفیت بالاترین ابداعات، اختراع بی شمار مواد جدید، تکمیل زنجیره ارزش، ارزش افزوده حداکثری و کسب هژمونی اقتصادی است. اما چالش های بسیار آن را به خام فروشی دچار ساخته و سبب عدم استفاده از ظرفیت ها، فقدان فناوری به روز، فقدان زنجیره ارزش، کاهش درآمد ارزی، جاماندن از قافله رقابت، از دست دادن بازارهای جهانی و منطقه ای شده است. برای دست یابی به فناوری به روز، تکنولوژی دانش بنیان، بهره وری بالا، محصولات با کیفیت و افزایش توان رقابتی، شناسایی چالش ها و ارائه راهکارهای مؤثر لازم است. در این مقاله در پاسخ به سوال از چالش های اصلی صنعت پتروشیمی و با استفاده از روش ترکیبی (توصیفی- کمی) ابتدا با مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با نخبگان، چالش های بسیاری مورد شناسایی قرار گرفت و با روش دلفی پرسش نامه ای طراحی و پایایی آن با نرم افزار SPSS بررسی شد. آن گاه با روش دلفی و  دلفی فازی، طی دو مرحله تا رسیدن به سطح اجماع 70 درصدی چالش های مهم شناسایی و رتبه بندی گردید و با روش SWARA رتبه بندی کلی صورت گرفت. در نهایت 35 چالش مهم رتبه بندی و دسته بندی گردید. نتیجه مقاله، آشکارشدن مهم ترین چالش های صنعت پتروشیمی به ویژه چالش های بازرگانی، و ارائه راهکارها و پیشنهاداتی با اتکا بر نظرات نخبگان جهت سیاست گذاری است که نزدیک شدن صنعت به سطح استاندارد را ممکن می سازد.
۳۵۱۵۱.

دستورهای نظریه بنیاد زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگستان دوره ۲۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) ویژه نامه دستور 27 - 46

کلیدواژه‌ها: دستور نظریه بنیاد دستور زبانِ شناختی دستور سنتی دستورنویسی زبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۸۲
از تدوین دستور سخن (1289ق) به دست میرزا حبیب اصفهانی، که عموماً نخستین دستورِ منظم و نوین زبان فارسی انگاشته می شود، بیش از 150 سال می گذرد. از آن هنگام تا کنون، دستورهای گوناگونی برای زبان فارسی تدوین شده است. دستورها غالباً به انواعی تقسیم و نام گذاری شده اند که از آن جمله می توان «دستور سنّتی»، «دستور تجویزی»، «دستور توصیفی»، «دستور جامع»، «دستور آموزشی» و «دستور علمی» را برشمرد . در این مقاله، طبقه بندیِ تازه ای را از انواع دستور مطرح می کنیم. در این طبقه بندی دستورها برمبنای معیارهای زبان شناختی و نظریهٔ زبانی به دو طبقه عمده تقسیم شده اند: دستور زبان شناختی و دستور غیرزبان شناختی. طبقهٔ زبان شناختی خود شامل دستورهای غیرنظریه بنیاد و دستورهای نظریه بنیاد است. سپس ویژگی های دستورهای این طبقات و زیرطبقات آنها معرفی شده است. مختصات هفت دستور با این معیارها ارزیابی شده اند: نگرش دستور به تعریف زبان و اجزایش، تعریف از خود دستور و سطوح آن، فرض ها، غایات و روش شناسی دستور، میزان توصیف گرایی دستور، سطوح کارایی، بهره گیری از مفاهیم بنیادین زبان شناسی و داشتن نظریهٔ دستور. نتایج این بررسی نشان می دهد که دستورهای نظریه بنیاد نسبت به دستورهای پیشین از توصیف گرایی و تبیین گری بیشتری برخوردارند. نگاهی به سیر تحولات مفاهیم و نوآوری های زبان شناسی نظری و انطباق آن با پیدایش انواع دستور در زبان فارسی گواه این اندیشه است که دگرگونی های نظری عالم زبان شناسی، در گذر زمان، آشکارا در حوزه تدوین دستور اثرگذار بوده و به شکل گیری گونه ای گفتمان علمی و تخصصی در حوزه دستور انجامیده است.
۳۵۱۵۲.

جلیس المشتاق (گزاره منظوم بساتین الانس اختسان دهلوی: 700- 752 ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگستان دوره ۲۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) ویژه نامه شبه قاره 186 - 200

کلیدواژه‌ها: جلیس المشتاق علی بساتین الانس شروانشاهان آذربایجان شروان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۸۸
جلیس المشتاق سروده شاعری ناشناخته با نام یا تخلّص «علی» است که از شاعران دوره حکمرانی امیر شیرانشاه در شروان آذربایجان (حک: 869- 907 ق) بوده و آن را در سال 870ق به رشته نظم کشیده است.  این اثر، برگردانِ منظومِ بساتین الانس اختسان دهلوی، دبیر و ادیب دوره سلطان غیاث الدّین تغلق (720 – 725ق) و محمّد شاه تغلق (725- 752 ق) است. در این منظومه، داستان عاشقانه پادشاه کشورگیر، پسر پادشاه بتیهان (شهری بزرگ در جنوب هند) با ملک آرا (دختر پادشاه چین) به روایت درآمده و حکایات میان پیوندی نیز درآن نقل شده است. علی در جلیس المشتاق ، برخلاف اختسان دهلوی، داستان را عاری از هر گونه تکلّفات زبانی و بیانی روایت کرده است.
۳۵۱۵۳.

جایگاه ژئوپلتیک در جهت دهی به سیاست خارجی ج.ا.ا با تأکید بر سیاست همسایگی تعامل گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۱) 40 - 59

کلیدواژه‌ها: ژئوپلتیک سیاست خارجی دیپلماسی ژئواکونومی منافع ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۴۱
ژئوپلتیک از جمله عوامل موثر بر سیاست خارجی کشورها است. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز از عوامل ژئوپلتیک متاثر بوده است. هدف اصلی مقاله ی حاضر، بررسی جایگاه ژئوپلتیک در جهت دهی به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. سوال اصلی این گونه مطرح شده است که ژئوپلتیک چه تاثیری بر جهت دهی سیاست خارجی ایران در بعد از انقلاب اسلامی داشته است؟ که این فرضیه مطرح شده است که ژئوپلیتیک با تبیین یا سنجش تأثیر هریک از عوامل موثر بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به دستگاه دیپلماسی در طراحی و اجرای سیاست خارجی واقع بینانه کمک کند و دستیابی به منافع ملی و امنیت ملی را آسان تر کند. نتایج مقاله نشان می دهد که نگاه عملی و نظری در طول سال های گذشته در سیاست خارجی ایران عدم توجه به راهبرد نگاه به شرق و نگاه یک جانبه به غرب، باعث غفلت از سایر مراکز و منابع قدرت و ثروت جهانی به خصوص در نزدیکی مرزها گشته است، اما در سال های اخیر راهبرد نگاه به شرق، به راهبردی منطقه گرایانه از سوی جمهوری اسلامی ایران در منظومه نگاه ژئوپلتیک و جغرافیایی تبدیل شده است، چرا که ایران از جمله کشورهایی می باشد که به لحاظ موقعیت جغرافیایی و سیاسی، از مزیت ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوپلیتیک بهره مند می باشد. بر این اساس راهبرد نگاه به شرق که از منطق علمی و تاریخی، همچنین ریشه های جغرافیایی و سیاسی در سیاست خارجی کشور برخوردار است و هویت سازی جدیدی در گفتمان سیاست خارجی ایجاد می کند، از اهمیت مضاعفی برخوردار شده است. نوع روش تحقیق توصیفی –
۳۵۱۵۴.

نقش حمایت اجتماعی ادراک شده و خشم در پیش بینی گرایش به اعتیاد نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال هفدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۷ ۲۴۴-۲۲۹

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی ادراک شده خشم گرایش به اعتیاد نوجوانان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۷۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی ادراک شده و خشم در پیش بینی گرایش به اعتیاد نوجوانان انجام گرفت. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه دوم شهرستان شهرضا بود. از این بین، 200 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه ی حمایت اجتماعی ادراک شده، پرسشنامه خشم کودکان، و مقیاس ظرفیت اعتیاد پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین خشم و گرایش به اعتیاد ارتباط مثبت و معنادار و بین حمایت اجتماعی ادراک شده و گرایش به اعتیاد ارتباط منفی و معناداری وجود داشت. نتایج رگرسیون نیز حاکی از این بود که حمایت اجتماعی ادراک شده و خشم به طور همزمان با هم توانستند 48 درصد از واریانس گرایش به اعتیاد نوجوانان را به طور معناداری پیش بینی کنند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، افزایش خشم و کاهش حمایت اجتماعی ادراک شده عوامل مهمی در گرایش به اعتیاد نوجوانان هستند.
۳۵۱۵۵.

مدل ارزیابی کارایی بیرونی مدیریت رشته های زمینه صنعت در شاخه فنی و حرفه ای آموزش و پرورش استان فارس(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال ۱۸ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۴ 85-110

کلیدواژه‌ها: صنعت گراندد تئوری کارایی بیرونی مهارت نظام آموزش فنی و حرفه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۲۳۱
هدف اصلی این پژوهش، ارائه مدلی برای ارزیابی کارایی بیرونی مدیریت رشته های زمینه صنعت در شاخه فنی و حرفه ای آموزش و پرورش استان فارس بود. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل کارشناسان آموزش و پروش درحوزه فنی و حرفه ای، مدیران هنرستان ها و معاونین و هنرآموزان استان فارس در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ که تعدا آن ها ۶۵۰ نفر می باشد. مراحل کار به روش گراندد تئوری که مشتمل بر پارادایم کدگذاری )باز، محوری و گزینشی (بود، از داده های این تحقیق از مجموع، 628 کد اولیه و در نهایت پس از دهمین بار تقلیل و ادغام جهت رسیدن به تراکم مفهومی، 350 کد اولیه از مصاحبه با مشارکت کنندگان به دست آمد که تا مرحله اشباع ادامه داشت. و در مراحل بعدی تجزیه و تحلیل، پدیده یا مقوله اصلی به نام کارایی بیرونی رشته های زمینه صنعت در شاخه فنی و حرفه ای، به دست آمد. نتایج نشان داد مجموعه ای از عوامل اعم از شرایط علی، شرایط مداخله گر، زمینه، راهبردها و پیامدهای حاصل از این عوامل بر کم و کیف پدیده و مقوله اصلی یا همان کارایی بیرونی رشته های زمینه صنعت در شاخه فنی و حرفه ای تأثیرگذار است.
۳۵۱۵۶.

شناسایی مشکلات هوشمندسازی مدارس شهرستان فراشبند

نویسنده:
منبع: انگاره های نو در تحقیقات آموزشی سال دوم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 88 - 101

کلیدواژه‌ها: مشکلات هوشمندسازی مدارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۷
مقدمه و هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی مشکلات هوشمندسازی مدارس شهرستان فراشبند بود. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دبیران و آموزگاران شهرستان فراشبند بود. ابتدا 35 نفر از دبیران، آموزگاران، مدیران و معاونان مورد مصاحبه ساختاریافته قرار گرفتند و از پاسخ ها پرسشنامه محقق ساخته ای طراحی شد. سپس پرسشنامه به وسیله 251 نفر از آزمودنی ها و از طریق سرشماری پاسخ داده شد. روایی این پرسشنامه به وسیله روایی صوری، تحلیل سازه و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. یافته ها:نتایج بدست آمده از مصاحبه ها و تحلیل عاملی اکتشافی هفت مولفه عدم انسجام در برنامه ریزی، سخت افزار،نگرش، ابهام کاربرد، آگاهی، عملکرد و سهولت دسترسی را به عنوان مولفه های مشکلات هوشمند ساری مدارس در فراشبند تشخیص داد.. بحث و نتیجه گیری: مدارس هوشمند از جمله نیازهای کلیدی جوامع دانش محور هستند و رویکرد توسعه مهارت های دانشی و کارآفرینی دانش آموزان را دنبال میکنند. افزایش بودجه، برگزاری کلاس های هوشمند در تمامی مقاطع و بسترسازی فرهنگی و تکنولوژیکی ، افزایش سرعت اینترنت،اهدای لپ تاپ، تبلت و کامپیوتر به قیمت تعاونی به دانش اموزان و کادر آموزشی، کاهش محتوای کتاب ها و هماهنگ کردن مطالب با طرح هوشمندسازیتشویق معلمان در استفاده از نرم افزارها و شرکت در جلسات توجیهی،کمک های مادی خیرین در این طرح ازجمله پیشنهادات ناشی از این پژوهش است.
۳۵۱۵۷.

تربیت سالم در زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن

نویسنده:
منبع: انگاره های نو در تحقیقات آموزشی سال دوم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 198 - 219

کلیدواژه‌ها: تربیت زندگی اجتماعی قرآن کریم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۸
در اسلام ، به مسئله تربیت توجه خاصی شده است؛ زیرا در این آیین، انسان ها خزانه های عقلی ای دارند که باید آنها را گشود. آنان دارای معرفت های فطری نهان مانده ای هستند که آنها را با تذکار که جزئی از تربیت است، می توان از فراموشی درآورد. هدف از این پژوهش تربیت سالم در زندگی اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم است. یافته های تحقیق نشان می دهد که: قرآن کریم در تربیت سالم در زندگی اجتماعی به مسائل اعتقادی، اخلاقی، احکام فقهی و حقوقی نیز به ابعاد اجتماعی انسان نظر کرده، مولفه های سازنده یک جامعه توحیدی و یکپارچه را برشمرده و مردم را به سوی آنها توصیه نموده و از موانع برحذر داشته است. آن چه از آیات قرآن کریم بر می آید این است که اجتماعی بودن انسان در متن خلقت و آفرینش او پی ریزی شده است، هرچند ضرورت های زندگی انسان و تامین نیازهای او از طریق اجتماع و نقش آن بر سلامت جامعه را نیز نمی توان نادیده گرفت.
۳۵۱۵۸.

انسان دانشگاهی و بردگی اکادمیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۳۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 169 - 188

کلیدواژه‌ها: بردگی آکادمیک جامعه ی توده وار ازخودبیگانگی آموزش رهایی بخش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۲۱۰
برده داری در معنی عام به معنای آن است که فرد یا گروهی از انسان ها، مایملک فرد، افراد یا گروه هایی از انسان ها قرار می گیرند. بیش از یک قرن است که جهان با این شقّ از مالکیت به مبارزه برخاسته است؛ این نوشتار در صدد است با بازشناسی عمیق تر مفهوم بردگی و برده داری نشان دهد که نه تنها این شکل از مالکیت پایان نیافته؛ بلکه در اشکال پیچیده تر پا به عرصه ی حیات نهاده و تمرکز مقاله، بیشتر بر حضور برده داری در اشکال فرهنگی و آکادمیک آن خصوصاً در آموزش عالی است. از این منظر، در این نوشتار روند تکامل و شکل گرفتن تدریجی، شمول، مصادیق و تغییرات صورت گرفته در بردگی را با رویکردی تحلیلی – انتقادی مورد بررسی قرار داده و تلاش خواهیم نمود تا فهم مناسبی از معنای برده داری در دوره معاصر ارائه شود و بردگی آکادمیک به عنوان شقّ متفاوت و نوینی از بردگی معرفی و مورد واکاوی قرار گیرد. نتایج حاصل از این نوشتار نشان می دهد، در دنیای امروز دیگر برای تحقق برده داری نیازی به احراز رابطه حقوقی -مالکیت نیست؛ بلکه کافی است تا با ابزار فرهنگی شکلی پیچیده تر و مستورتر و البته عمیق تر از آن را بازتولید کنیم.
۳۵۱۵۹.

الگوی نظری اطلاع رسانی مطلوب در مسئله بحران آب با تأکید بر آموزه های قرآن کریم

نویسنده:
منبع: قرآن، فرهنگ و تمدن سال ۴ بهار ۱۴۰۲شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 7 - 38

کلیدواژه‌ها: اطلاع رسانی بحران آب برکت رزق آبی قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۲۲۵
این پژوهش باهدف ارایه الگو به منظور بررسی عوامل موثربر اطلاع رسانی بحران آب مبتنی بر آموزه های قرآن انجام شد. بدین منظور تعداد 21 نفر از مدیران، متخصصان و اساتید ارتباطات، رسانه، فضای مجازی، علوم قرآنی و حوزه آب با استفاده از نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و همچنین چک لیست جهت تهیه و استخراج آیات مرتبط بود و جمع آوری یافته ها تا اشباع نظری اطلاعات ادامه یافت. باتوجه به موضوع پژوهش سوالات دردو بعد شامل، مضامین قرآنی موثرجهت تولید محتوای رسانه ای با محوریت آماده سازی افکارعمومی جهت آگاهی از بحران آب و شناسایی عوامل موثربر اطلاع رسانی مطلوب درباره بحران آب مبتنی برآموزه های قرآن کریم به مخاطب مطرح شد و یافته ها در بررسی مفاهیم قرآنی شامل،آب منشاحیات، نیازمندی به آن برای انسان ،احیاگری ،فراوانی، طبیعت ،برکت،رزاقی،اشاره به ظرفیت ها و گنجایش های آبی در زمین، نیازطبیعت به آب، طهارت و... بود. بر اساس یافته های حاصل ازمصاحبه ها عوامل موثربر اطلاع رسانی دردو بعد راهبردهای اجرایی و کاربردی دسته بندی شد. تکراربه موقع و مناسب مساله بحران آب ازطریق رسانه، استفاده ازظرفیت های رسانه ای، تولید محتوا با ایده گرفتن ازمفهوم آیات مرتبط با آب وتوسعه گفتمان هایی با موضوع بحران آب از راهبردهای اجرایی و اعتمادآفرینی، تقویت مسئولیت پذیری و مشارکت جمعی، غنی کردن محتوا، ابتکارعمل و خلاقیت و... بعنوان مقوله محوری گزارش ازجمله راهبردهای کاربردی است.
۳۵۱۶۰.

تحلیل کمّی و کیفی اختلاف مسلمانان در قرائت قرآن پیش از توحید مصاحف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال ۱۶ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 139 - 176

کلیدواژه‌ها: توحید مصاحف اختلاف قرائت حذیفه بن یمان عبدالله بن مسعود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۵۵
از جمله حوادث مهم تاریخ قرآن کریم، واقعه توحید مصاحف است. این رویداد محصول اختلاف مسلمانان در قرائت قرآن و راه کار ارائه شده برای حل آن می باشد. هرچند تاکنون پژوهش های مختلفی درباره این واقعه و چگونگی اجرای آن انجام شده اما زمینه این اتفاق یعنی اختلاف مسلمانان مورد غفلت قرارگرفته است و درباره آن شاهد پژوهشی نیستیم. این مقاله درصدد است با نگاهی تاریخی و با روش توصیفی تحلیلی به بررسی روایات حاکی از اختلاف مسلمانان در قرائت قرآن که منجر به توحید مصاحف شد، بپردازد؛ تا ضمن اشاره به پیشینه تاریخی این رخداد، نشان دهد که این اختلاف از چه کمیت و کیفیتی برخوردار بوده و در چه زمان و مکانی بروز و ظهور داشته است. نتایج تحقیق نشان می دهد: اولاً بسیاری از تحلیل های ارائه شده درباره توحید مصاحف، مورد تأیید نمی باشند؛ ثانیاً شاهد غلو و بزرگ نمایی در نقل این حادثه تاریخی هستیم؛ ثالثاً اوج اختلاف های گزارش شده در سال های23 تا 25ق هم از جهت کمیّت و هم از جهت کیفیت محدود بوده اند؛ رابعاً گاه اصلاً اختلاف نه به خاطر قرائت های متفاوت بلکه تنها به خاطر انتساب قرآن به برخی از صحابه و از ترس وقوع اختلافی همچون اختلاف اهل کتاب در میان مسلمانان بوده؛ خامساً علت اصلی اختلاف، تفاوت مصحف ابن مسعود با دیگران بوده که منجر به رویارویی شدید اقلیتی محدود با اکثریت جامعه اسلامی شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان