نگاهی به حواشی کلیات شمس بر اساس نسخه مورخ 770 ، تصحیح دکتر توفیق ه سبحانی
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۶۶۱ تا ۳٬۶۸۰ مورد از کل ۱۱٬۴۲۲ مورد.
داستان انبیا در منظومه هفت پیکر
حوزه‌های تخصصی:
حکیم نظامی گنجوی از استادان بزرگ و از ارکان شعر فارسی است. در ادب فارسی داستان پردازی، در منظومه های پرآوازه او به اوج خود رسید. از جمله این منظومه ها، مثنوی هفت پیکر یا هفت گنبد است که گاهی بهرام نامه نیز خوانده شده و چهارمین منظومه نظامی است.
با نگاهی سطحی به آثار نظامی، این پرسش به ذهن خواننده متبادر می گردد که چگونه شاعری که عمری را در ریاضت و سیر و سلوک روحی و معنوی گذرانده و در روزگار جوانی مخزن الاسرار را آفریده، پیرانه سر اقدام به نظم داستانهای بزمی و عاشقانه نموده است؟ اما با توجه به شخصیت نظامی که مرد دین و حکمت و اخلاق است و با تامل در داستانهای وی -که دربردارنده نتایج اخلاقی و عرفانی است- درمی یابیم که اگرچه «به حسب صورت افسانه است، اما از روی حقیقت، کشف حقایق و معارف را بهانه است.» شاعر پرآوازه گنجه از نظر اعتقادی مسلمان معتقدی است. وی همه آثار خویش را با توحید و مناجات خدا آغاز می کند. ایمان و اعتقاد وی به رسالت نبی اکرم (ص) و خلافت خلفای راشدین به طریق سنیان در آثار او کاملاً مشهود است.
در این مقاله، داستان انبیا در مثنوی هفت پیکر و برداشت تاویلی نظامی از این مایه های داستانی بررسی می گردد.
به کارگیریِ راهبردهای فراگفتمان در مقالات علمی پژوهشی فارسی و انگلیسی؛ مطالعة هنجارهای ژانری جامعة گفتمانی در مقاله های فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
این مقاله با مقایسة نحوة به کارگیریِ راهبردهای فراگفتمان در مقالات علمی پژوهشی زبان فارسی و انگلیسی به بررسی این موضوع می پردازد که آیا نویسندگان بومی زبان فارسی در نگارش مقالة علمی به زبان خود از نظر به کارگیری فراگفتمان مشابه هنجارهای جامعة گفتمانی علمی عمل می کنند یا خیر. بررسی و مقایسة 36 مقالة علمی فارسی از گویش وران بومی زبان فارسی و 36 مقالة علمی انگلیسی از گویش وران بومی زبان انگلیسی (به عنوان زبان معیار جامعة گفتمانی علمی) نشان داد که در مجموع هنجارهای گویش ورانِ فارسی از نظر به کارگیری فراگفتمان مانند اعضای جامعة گفتمانیِ علمی است. بااین وجود، در برخی راهبردهای فراگفتمان تفاوت های قابل ملاحظه ای مشاهده شد که به نظر می رسد می تواند در نگارش مقالة علمی به زبان انگلیسی توسط گویش ورانِ زبان فارسی تأثیر خود را نشان دهد.
تحلیل روان کاوانه شخصیت گرد آفرید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر یک تحقیق تخصصی با رویکرد میان رشته ای از نوع «روان کاوی ادبی» است که به تقابل و تبادل ادبیات و روان کاوی می پردازد و از دید مکاتب روان پویایی (Psychodynamics)، روان گردآفرید را بررسی می کند. در بخش اول، تمامیت روان گردآفرید با تاثیر جنسیت زنانه اش، طبق نظریه عقده اختگی فروید روان کاوی می شود. در بخش دوم، پاره نرینه روان گردآفرید طبق نظریه آرکی تایپ آنیموس یونگ واکاوی می گردد، و در بخش سوم، پاره مادینه روان گردآفرید طبق نظریه کهن الگوی آرتمیس بولن بازکاوی می شود. این مقاله به طور ضمنی نقد تطبیقی (مقایسه ای) دو مکتب روان کاوی یونگی و فرویدی را نیز در بردارد.
این تهران دلبند
منبع:
آزما بهمن ۱۳۸۸ شماره ۶۹
حوزه‌های تخصصی:
تطور امر متعالی در منظومه سپهری
حوزه‌های تخصصی:
جستاری در شناساندن دست نوشته ای کهن
حوزه‌های تخصصی:
نگاهی دوباره به موضوع پژوهش های ادبی و ضرورت تدوین فرهنگ جامع مرجع شناسی و روش تحقیق در حوزه ادبیات فارسی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
روش تحقیق و مرجع شناسی ادبی از ضروریات تحقیق و پژوهش برای پژوهشگران و دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی است و از آن روکه به منزله آزمونی عملی برای دانشجویان به شمار می آید، از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردار است. کتاب های مرجع زیربنای فعالیتهای آموزشی و پژوهشی را تشکیل می دهد از این رو تدوین فرهنگ تخصصی در این حوزه کمک شایانی به پژوهشهای ادبی و فرهنگی خواهد کرد و کار دستیابی مراجعان را به منابع و مآخذ و شیوه ها و اصطلاحات خاص سرعت می بخشد.نگارنده امیدوار است این طرح پژوهشی بتواند در انگیزه بخشیدن به دانشجویان و جوانان این مرز و بوم و راهنمایی و تشویق آنان برای ورود به دنیای پژوهش و نگارش علمی موثر باشد و هدف غایی این طرح یعنی توفیق درشناخت سریع تر و آسان تر مراجع و مآخذ تحقیق، و کتابشناسی برای ارایه تحقیق و پژوهشی درست و بسامان موثر باشد.
نگاهی دیگر به نسخه قونیه وتصحیح فروزانفر از کلّیّات شمس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
دکتر توفیق سبحانی در حین تصحیح کلّیّات شمس بر اساس نسخه770 قونیه، بعضی اختلاف‌های نسخه اساس خود و تصحیح فروزانفر را که به زعم ایشان در آنها ضبط قونیه ترجیح داشته، استخراج و آنها را ضمن مقاله‌ای طرح کرده است. اگر امر دایر بر استخراج اختلاف‌های نسخه قونیه به عنوان یکی از نسخه‌های مرجع فروزانفر و متن نهایی چاپ فروزانفر باشد، این اختلاف‌ها سر به هزاران مورد خواهد زد؛ چون همچنان‌که تصوّر شده است، نسخه قونیه از نظر ضبط کلمات، برای فروزانفر نسخه اساس تلقی نمی‌شده و مرجعیّت تامّ نداشته است. در این مقاله یکایک موارد 93گانه مقاله دکتر سبحانی یک بار دیگر بررسی شده تا معلوم شود که ضبط کدام، مرجّح است و چرا.
ریخت شناسی معنایی وزن در شعر فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مفهوم « شکل اثر ادبی » که در آثار فرمالیست ها اهمیت زیادی پیدا کرده است، به دو پیشنهاد مهم آن ها وابسته است: 1) هر نکته ادبی از واژه تا سخن، باید در پیوندی که با سایر نکته ها می یابد، بررسی گردد و شناخته شود و به این اعتبار شناخت ساختار یا شالوده اصلی اثر، مهمترین جنبه پژوهش ادبی است. 2) پژوهش «همزمانی » ــ که سوسور مطرح کرده است ــ روش اصلی پژوهش ادبی است. این مقاله، بر آن است تا با مبنا قرار دادن این دو اصل و با توجه به علم ریخت شناسی و تحلیل تئوری های فرمالیستی و ساختارگرایی در این باب، نگرشی تازه به عروض شعـری داشته باشد، چرا که ریخت شنـاسی وزن، به ما فرصت می دهد تا شعر را با همه عناصر ساختاری شکل بیرونی و نوای اندرونی اش بسنجیم. امروزه، علم عروض را نمی توان با میزانی معلوم و از پیش تعیین شده، اندازه گیری کرد، بلکه چون همه چیز در اکنون شعر ــ چه اکنونی که مولف خلق می کند و چه اکنونی که خواننده می آفریند ــ خلق می شود، بنابراین وزن را نیز، باید در اکنون آن جستجو کرد. مقاله حاضر، وزن را که اصلی ترین میزان تعیین کننده عروض شعری است، با توجه به رویکرد معناشناسی درون متنی، مورد مطالعه و بررسی قرار داده و در نهایت، با پیشنهاد یک الگوی ساختاری مناسب، نمونه هایی از اشعار شاعران را، مورد نقد و بررسی قرار می دهد.
قصه گو کیست؟
منبع:
هنر زمستان ۱۳۸۸ شماره ۸۲
حوزه‌های تخصصی:
بررسی ساز و کارهای هوش داستانی در نثر روایی آوینی
حوزه‌های تخصصی:
هدف این پژوهش، بررسی روایت شناختی و سبک شناختی روایت محرم اثر سیدمرتضی آوینی در چارچوب نظریه هوش داستانی رندال (1999) است. گرچه تاکنون مطالب بسیاری در مورد منحصربه فرد بودن روایت های این نویسنده بیان شده، هیچ پژوهش علمی به واکاوی ویژگی های خاص روایت شناختی در آثار او نپرداخته است. بررسی آثار آوینی بر مبنایی علمی و مبتنی بر نظریه های معتبر روایت شناختی، گامی موثر در جهت فهم بهتر ویژگی های این آثار و استفاده از این ویژگی ها در شکل ها و موقعیت های دیگر خواهد بود. در این مطالعه، ساز و کارهایی که در ارتقای هوش داستانی در چارچوب تحلیلی رندال دخیل هستند، و نمود آن ها در متن روایت محرم، با بهره گیری از مدل روایت شناختی لبوف (2001) مورد بررسی و ارزیابی کیفی و کمی قرار می گیرد. همچنین بخشی از ویژگی های روایت شناختی نثر آوینی با ذکر مثال هایی از نثر وی و از دیدگاهی سبک شناختی و در قالب نمودهای زبانی تبیین می شود.
چهار چهره، چهار نظر
منبع:
شعر زمستان ۱۳۸۸ شماره ۶۸
حوزه‌های تخصصی: