درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه سازمان در نگرشی سیستمی از اجزای به هم پیوسته ای تشکیل شده که مجموع یک کل را می سازد . واحد تدارکات نیز جزئی از سیستم است که با اجزای دیگر سازمان ( سیستم ) مرتبط است و با هماهنگی خاصی که بین واحد تدارکات و قسمتهای دیگر وجود دارد ، در جهت هدفهای سازمان حرکت می کند. در این بررسی ، واحد تدارکات به تنهایی به عنوان یک سیستم جزء از سیستم کل مورد بررسی قرار گرفته است . با عنایت به اینکه فرایند تهیه و ساخت کالاهای صنعت آب و برق کشور از آغاز تأسیس وزارت نیرو (1353) ، دستخوش تحولات و نوسانات زیادی بوده و این تغییرات ، آثاری را بر جریا تدارکات کالا به عنوان یکی از مهمترین و حساسترین وظایف وزارت نیرو از خود به جا گذاشته و از انجا که تاکنون در این باره کار تحقیقاتی خاصی که جنبه کاربردی داشته باشد ، انجام نگرفته است ، لذا پژوهشگر امید دارد بتواند سیستم بهینه تهیه کالاهای آب و برق را به لحاظ استفاده مطلوب از منابع محدود ریالی و ارزی بخش : آب ، برق و فاضلاب تدوین کند ، تا موجبات تسهیل در انتقال تکنولوژی ساخت تا رسیدن به خوداتکایی نسبی و رسیدن به هدفهای وزارت نیرو فراهم آمده ، ضریب اطمینان به کالای مزبور را با اعمال نظارتهای دقیقتر و صحیحتر افزایش دهد و تغییرات سازمانی را براساس مدلی منطقی و مبتنی بر اصول ، پایه گذاری کند.

آشکار شدن اهمیت روزافزون تکنولوژی به ویژه پس از جنگ های جهانی اول و دوم و نقش آن به عنوان یکی از عوامل مهم کسب قدرت نظامی، سیاسی، اقتصادی و تولید ثروت، باعث گردید توجه زیادی به ابعاد مختلف تکنولوژی جلب شود. در خصوص ارزیابی تکنولوژی در بنگاه ها بررسی های اندکی به عمل آمده است. هدف پژوهش حاضر ارائه یک مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی جهت ارزیابی عملکرد سطح تکنولوژی صنایع خودروسازی ایران با استفاده از تکنیک VIKOR-ANP فازی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را 25 نفر از مدیران ارشد تولید و فناوری اطلاعات و تکنولوژی ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو تشکیل می دهند. ابتدا به بررسی ادبیات موضوع و پیشینه ی پژوهش پرداخته سپس با استفاده از تکنیک دلفی و مصاحبه به غربال سازی ابعاد و شاخص های ارزیابی سطح تکنولوژی صنایع خودروسازی ایران پرداخته شد. نتایج حاصل از وزن دهی به ابعاد با تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای فازی نشان می دهد که شاخص توانمندی خلاقیت رتبه اول و شاخص های: توانمندی طراحی مهندسی، توانمندی ساخت، توانمندی تولید، توانمندی های بازاریابی و فروش، توانمندی خدمات رسانی، توانمندی اکتساب و توانمندی پشتیبانی به ترتیب، رتبه های دوم تا هشتم را کسب نمودند. نتایج این تحقیق می تواند دید جامعی به تصمیم سازان خصوصاً مدیران و کارشناسان خودروسازی ارائه نماید. همچنین در بررسی عملکرد تکنولوژی آن ها را یاری رساند.

هدف تحقیق حاضر طراحی الگویی از برخی پیشایندها و پیامدهای زایندگی در کار برای کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود. روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی، به لحاظ نحوه جمع آوری داده ها از نوع پیمایشی و از نظر تجزیه و تحلیل داده ها از نوع همبستگی بود. از بین کلیه کارکنان این شرکت 211 نفر به عنوان نمونه آماری در تحقیق حاضر شرکت کردند. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری و با نرم افزارهای SPSS ویرایش 21 و AMOS ویرایش 21 انجام گرفت. شاخص های برازندگی نشان داد که الگوی فرضی پژوهش از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. یافته های دیگر نشان دادند که در سطح اطمینان 95% متغیرهای جو اعتماد/ احترام، با ضریب 0/168، تصمیم گیری اختیاری با ضریب 0/397و بازخورد عملکرد با ضریب 0/193 با خودتعیینی رابطه مثبت دارند. همچنین، تصمیم گیری اختیاری و بازخورد عملکرد به ترتیب با ضرایب 0/333 و 0/215 با زایندگی در کار رابطه مثبت داشتند. نتایج بعدی نشان دادند که زایندگی در کار با ضریب تاثیر 0/302 با عملکرد شغلی و با ضریب تاثیر 0/239 با رفتارهای شهروندی سازمانی رابطه مثبت دارند. تحلیل های مربوط به روابط میانجی نشان دادند که متغیرهای جو اعتماد/ احترام، تصمیم گیری اختیاری و بازخورد عملکرد از طریق خودتعیینی و زایندگی در کار بر عملکرد شغلی و رفتارهای شهروندی سازمانی تاثیر می گذارند.

سازمان های امروزی که در یک دنیای حساس به مسائل اجتماعی و زیست محیطی بسر می برند، لازم است علاوه بر رضایت مشتریان، به سلامتی و رفاه کارکنان و همچنین حفاظت از محیط زیست اهمیت ویژه ای دهند. یکی از مهمترین مواردی که شرکت ها را به سمت استقرار و بهبود سیستم های ایمنی، بهداشت و محیط زیست ترغیب می کند، بروز انتظارات اساسی از طرف ذینفعان سازمان در حوزه های ایمنی، سلامتی و بخصوص محیط زیست است. صنایع نفت و گاز یکی از مهمترین صنایع در کشورمان می باشد که به بحث بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) توجه ویژه ای داشته و تعیین نقاط ضعف و قوت HSE در این سازمان ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این پژوهش ارائه مدل بلوغ HSE برای صنایع نفت و گاز می باشد تا سازمان با استفاده از این مدل نقاط ضعف خود را شناسایی و در جهت رفع آنها قدم اقدام کنند. جامعه آماری پژوهش کارشناسان و خبره های HSE پالایشگاه سرخون و قشم می باشد. این مدل همانند مدل تعالی سازمان (EFQM) دارای دو بخش توانمندسازها و نتایج می باشد. به منظور تعیین ابعاد بخش توانمندسازها و نتایج به ترتیب از مدل های HSE-MS و HSEE استفاده شده است. شاخص های بلوغ HSE از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان سازمان و نیز پیشینه تجربی پژوهش شناسایی شده و به منظور تعیین اهمیت ابعاد و شاخص ها از ترکیب تکنیک های دیمتل فازی و ANP فازی استفاده شده است و با در نظر گرفتن امتیاز 500 برای هر کدام از قسمت های توانمندسازها و نتایج، در قسمت توانمندسازها ابعاد استراتژی و خط مشی با امتیاز 97 ، ارزیابی و مدیریت ریسک با امتیاز 85 و رهبری،تعهد و فرهنگ با امتیاز 80 اولویت های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند؛ در بخش نتایج نیز ابعاد ایمنی با امتیاز 172 ، بهداشت با امتیاز 142 و محیط زیست با امتیاز 137 دارای اولویت های اول تا سوم هستند. در مدل EFQMو یا سایر مدل های بلوغ، شاخص های دارای امتیاز و وزن نبوده و اهمیت همه شاخص ها یکسان در نظر گرفته می شود؛ ولی در مدل بلوغ ارائه شده شاخص های هر یک از ابعاد دارای امتیاز بوده و تاثیر شاخص های با اهمیت در سنجش بلوغ HSE بیشتر می باشد. در نهایت سطح بلوغ HSE شرکت پالایش گاز سرخون و قشم با استفاده از مدل ارائه شده در پژوهش مورد سنجش قرار گرفت که شرکت با کسب 80.2% کل امتیازات در جایگاه 3 (سطح رشد یافته) قرار گرفت.

مسئله تصادفات رانندگی در ایران یک معضل جدی است و ایران جزو کشورهایی است که آمار بالایی از مرگ ناشی از تصادفات رانندگی را به خود اختصاص می دهد. با نگاه پویا به مسئله یادشده در ایران و بررسی متغیرهای مهمی مثل تعداد تلفات سالیانه ناشی از تصادفات می توان بیشتر به اهمیت موضوع پی برد. به طورکلی مسئله تصادفات رانندگی ابعاد گوناگونی دارد و یک موضوع چندبُعدی یا چندوجهی و دارای پیچیدگی های خاص خود است. در این پژوهش با استفاده از رویکرد پویایی های سیستم، ابتدا پس از بیان مسئله در طول زمان، با توجه به پیشینه و مصاحبه های صورت گرفته چهار دسته عامل اصلی به عنوان عوامل یا متغیرهای مهم و اثرگذار لحاظ شده و با توجه به عوامل شکل دهنده هر یک از متغیرها، روابط علّی - معلولی استخراج می شود. در این راستا سیستم موردبررسی به چندین زیرسیستم یا بخش اصلی تقسیم شده و برای هر بخش یا زیر بخش نمودار علّی- معلولی ارائه و در پایان سیاست های راهبردی بهبوددهنده رفتار متغیرهای اصلی سیستم، مانند فعال سازی یا راه اندازی سازمان متولی با نام سازمان راهبر پیشنهاد می شود.

در این مقاله، یک روش برای اندازه گیری کارایی در بخش انرژی ملی ایران پیشنهاد شده است. اینن پنژوه ش عملکرد فنی-زیست محیطی پالایشگاه های نفت ایران را به عنوان یکی ازعمده ترین تولید کننده های، انرژی و انواع سوخت، با استفاده از داده های سال 7135 تا 7152 ارزیابی می کند. در این مطالعنه، ینک رویکنرد تحلین پوششی داده های شبکه ای فازی، اوزان مشترک، چند هدفنه چنند دو ره ای پیشننهاد و بنرای ارزینابی عملکنرد کارایی فننی -زیسنت محیطنی در حرنور خرو نی هنا ی ننامطلو ارزینابی پالایشنگاه هنا توصنیه شنده اسنت. نوآوری های اصلی این مطالعه بصورت زیر خلاصه شده اند و عبارتند از: ) 7( پیشنهاد یک مدل تحلی پوششی داده های شبکه ای، اوزان مشترک، چند هدفه چند دوره ای به منظور تعیین اوزان مشترک ورودی و خرو نی، فقط با یک بار ا را، ) 2( محاسبه امتیاز کارایی بلند مدت در طول چنند دوره برنامنه رینزی بنا ترکینی ماهینت دینامیک ورودی وخرو ی ها، ) 1( دست یافتن به یک راه ح سازشکارانه با اسنتفاده از برنامنه رینزی ریا نی فازی، برای پرداختن به برنامه ریزی ریا ی چند هدفه، ) 4( پیشنهاد برنامه ریزی ریا ی خطی برای رسنیدن بنه 6( کناهش زمنان ان نا ( ، DEA نقطنه بهیننه سرتاسنری کنارایی، ) 9( افنزایش رندرت تفکینک در مندل هنای محاسبات مدلسازی و روش ح ، ) 1( ترکیی هر دو معیار فننی و زیسنت محیطنی بنا در نظنر گنرفتن خرو نی نامطلو در ارزیابی عملکرد پالایشگاه های نفت؛ ت زیه تحلی مطالعه موردی ارائه شده، اثر بخشی و رابلینت ا رای روش ارائه شده در مقایسه با مدل های کلاسیک مو ود می باشد.

مدیریت استعداد یکی از مهم ترین چالش های مدیریت در شرکت ها است. عدم قطعیت در پیش بینی شایستگی های مورد نیاز و ناتوانی در تخمین دقیق ترک شغلِ اختیاری استعدادها، تطبیق دادن مفاهیمی از زنجیره تأمین مانند تأمین و منبع یابی راهبردی در مدیریت استعداد را ضروری نموده است. هدف این پژوهش خوشه بندی حرفه های شغلیِ شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب به منظور ایجاد زمینه لازم برای ارایه راهبردهای متناسب برای تأمین استعدادها در هر یک از خوشه های شغلی است. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و روش آن کمّی است. راهبرد تحقیق، خوشه بندی فازی به روش c میانگین می باشد. جامعه آماری تحقیق، کارکنان واحدهای منابع انسانی شرکت و نمونه آماری به صورت هدفمند و شامل 80 نفر بود که از میان کارشناسان با تحصیلات حداقل کارشناسی و آشنا به حرفه های شغلی انتخاب شدند. بر اساس یافته ها، حرفه های شغلیِ شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در چهار خوشه ی حرفه های عادی، اهرمی، گلوگاه و بحرانی طبقه بندی گردید و برای هر یک از خوشه ها، راهبردهای متناسب تأمین و منبع یابی استعداد پیشنهاد شد.

این مقاله، درصدد تبیین، آزمون و تحلیل الگوی ریاضی ایکوکانان (2007) به منظور بررسی احتمال ترک داوطلبانه ی سازمان توسط کارکنان می باشد. در این الگو، فرض می شود که «احتمال ماندن یا ترک» سازمان (یعنی، E-(P.i) یا (-(P.i)1) ارتباط مثبتی با «تمایل به ترک» سازمان دارد. روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی، پیمایشی و میدانی است. جامعه ی مورد مطالعه، شامل کارکنان و مدیران مؤسسه ی آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی است. در آزمون الگوی پیشنهادی، نتایج کاملاً متفاوتی نسبت به فرضیات اولیه و تحقیقات مشابه خارجی به دست آمد. به عبارت دیگر، با این که کارکنان از ماندن در سازمان مورد مطاله راضی نبودند؛ ولی تمایل به ترک آن هم نداشتند که این نکته می تواند به عنوان یک بُعد جدید در توسعه ی مدل به خصوص در سازمان های ایرانی مورد توجه محققان بعدی باشد؛ ضمن این که دلیل این نتیجه ی متفاوت را باید در سایر عوامل مداخله گر هم چون وضعیت بازار کار و اشتغال در ایران جست وجو نمود. با این حال، تبیین نحوه ی محاسبه ی عددی و کمّی احتمال ماندن یا ترک خدمت کارکنان و پیش بینی پذیری آن که از طریق یک ابزار ساده در این مقاله فرموله شده است، امکان جدیدی را در اختیار مدیران و هم چنین راهبردهای منابع انسانی سازمان قرار می دهد.

2 هدف این تحقیق، بررسی دلایل عدم مشارکت فعال مدیران در دوره های آموزشی است تا در آموزش های آتی موانع مذکور برطرف شده و بستر لازم برای تجهیز نیروی انسانی به دانش و مهارت های موردنیاز محیط امروز کسب و کار فراهم گردد. اطلاعات لازم از طریق تحلیل محتوای اسناد مشتمل بر نظرات مدیران نسبت به دوره های آموزشی شرکت و سپس پرسشنامه طراحی شده بر همین مبنا در سطح شرکت ملی نفت ایران گردآوری گردید. در این تحقیق 380 نفر از مدیران شرکت مشارکت داشتند. یافته های تحقیق بیانگر آن است که خواسته های مدیران به حوزه کاری، رشته تحصیلی و سابقه کاری آنان ارتباط دارد. با این وجود، دوره های آموزشی برگزارشده در نیمه اول روز در حد چند ساعت یا بصورت کوتاه مدت، خارج از محل کار، با استفاده از روش های کارگاهی یا ترکیبی از روش های آموزشی برای مدیران اولویت بیشتری دارد. در این تحقیق مدیران نظرات خود را نسبت به موضوعات آموزشی مورد نیاز و راهکارهای بهبود آموزش ها نیز ارائه نمودند.

امروزه در صنایع بازارهای جهانی نمی توان بدون توجه به رقبا حرکت و پیشرفت کرد؛ زیرا همه آن ها بخشی از یک زنجیره تأمین هستند و موفقیت یا شکست هر عضو از این زنجیره بر سایر اعضای زنجیره تأثیرگذار است؛ بنابراین در این پژوهش، مسئله زنجیره تأمین دوسطحی با چندین محصول و یک تولیدکننده و همچنین یک توزیع کننده و چندین مشتری بررسی شد. در قسمت اول زنجیره از یک نوع وسیله نقلیه و در قسمت دوم زنجیره از دو نوع وسیله نقلیه استفاده می شود. مدل ریاضی پیشنهادی برای این پژوهش، یک مدل ریاضی یکپارچه برنامه ریزی مختلط از نوع عدد صحیح است. در این مدل کمینه کردن هزینه ها موردتوجه قرار گرفته است که این هزینه ها شامل هزینه حمل ونقل، هزینه نگهداری موجودی و هزینه جریمه کمبود است. مورد مطالعه در پژوهش حاضر، ارسال رول های تولیدشده از «شرکت فولاد مبارکه اصفهان» به «شرکت سازه گستر سایپا (S.G.S)» و از آنجا به «قطعه سازان خودرو» است. این مسئله با روش الگوریتم فراابتکاری رقابت استعماری در 20 سایز مختلف حل و نتایج آن در اندازه کوچک با نرم افزار GAMS مقایسه شد.