درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه دانش به عنوان یک منبع ارزشمند و راهبردی است. برای هدفمند کردن استفاده از دانش به عنوان یک مزیت رقابتی و راهبردی و نیز سازماندهی مراحل توسعه مدیریت دانش در سازمان، شناخت وضعیت موجود سازمان در زمینه مدیریت دانش و تعیین عوامل مؤثر بر تصمیم گیری یک سازمان برای به کارگیری و بهبود مدیریت دانش امری ضروری است. این مقاله عوامل و شاخص های مؤثر بر بلوغ مدیریت دانش را شناسایی کرده، و نیز اولویت بندی شاخص ها و تعیین وزن آن ها را مد نظر قرارمی دهد، سپس به توسعه یک مدل بلوغ مدیریت دانش مبتنی بر این عوامل و شاخص ها می پردازد و از طریق آن در عمل یک سازمان را می سنجد. بررسی و تایید عوامل و شاخص های استخراجی تحقیق و نیز سطح بندی عوامل و شاخص های تایید شده در سطوح مدل بلوغ توسعه یافته مدیریت دانش تحقیق از طریق پرسشنامه توسط خبرگان صورت پذیرفته، تجزیه و تحلیل داده ها از طریق، آزمون دوجمله ای، آزمون فریدمن، آزمون کای دو وروش میانگین موزون بوده است. پس از اصلاح مدل بلوغ توسعه یافته مدیریت دانش که شامل سطوح، عوامل، اولویت ها و وزن هر یک از آن ها می شد، با استفاده از پرسشنامه حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت و یک شرکت تولید کننده نرم افزار همکار فناوری اطلاعات حوزه مربوطه مورد بررسی قرار گرفت و سطح بلو غ آن مشخص گردید. مدل توسعه یافته این تحقیق، نقاط قوت و ضعف سازمان نسبت به حالت ایده آل و مطلوب در هر عامل و شاخص را بیان می کند، سطح بلوغ مدیریت دانش در سازمان را تعیین می کند و به شناخت وضعیت موجود سازمان در عوامل و شاخص های مورد نظر مدل کمک می کند، ودر راستای بهبود وضعیت جاری سازمان، سازمان را با توجه به اولویت بندی شاخص ها و عوامل مدل آگاه می کند تا با برنامه ریزی مناسب و دقیق تری وضعیت عوامل و شاخص های خود را بهبود دهد و بتواند به سطح بالاتر بلوغ دست یابد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی زیرساخت مدیریت دانش در دولت جمهوری اسلامی ایران انجام پذیرفته است. پزوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را 21 وزارتخانه و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تشکیل می دهد. نتایج نشان داد: - در بیش تر موارد بین وزارتخانه های مختلف و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به لحاظ فراهم آوردن عوامل زیرساختی مدیریت دانش تفاوت معناداری وجود دارد. - میانگین کل نمره وزارتخانه ها و و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و همچنین هرکدام از آن ها پایین تر از نمره OECD است. - بین اولویت مدیریت دانش در راهبرد سازمانی و بودجه اختصاص یافته برای فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت دانش رابطه در جامعه مورد پژوهش وجود ندارد. - بین برنامه دولت الکترونیک و میزان بودجه اختصاص یافته برای فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت دانش در جامعه مورد پژوهش رابطه وجود ندارد. - بین اولویت مدیریت دانش در راهبرد سازمانی و دانش مداری مدیریت در جامعه پژوهش رابطه وجود ندارد. - بین فرهنگ سازمانی و سطح مدیریت دانش در سازمان ها رابطه وجود دارد. - بین سطح تحصیلات کارکنان و سطح مدیریت دانش در جامعه پژوهش رابطه وجود دارد. در کل وضعیت عوامل زیرساختی مدیریت دانش در وزارتخانه ها و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مناسب نیست.

فراموشی سازمانی، توانایی حذف دانش منسوخ و ناکارآمد است و بخش مهمی از پویایی دانش در سازمان‌ها محسوب می‌شود. فراموشی سازمانی با پویایی دانش مرتبط است و در یادگیری سازمانی، ضروری است که برای همگامی با محیط کنونی، برنامه‌های جدید و روندهای اجرایی استاندارد اتخاذ شوند. در این مسیر، توجه به فراموشی سازمانی می‌تواند در موفقیت برنامه‌های یادگیری سازمانی، مؤثر باشد. در این مقاله، پس از پرداختن به مفاهیمی چون دانش سازمانی و یادگیری سازمانی، به فراموشی سازمانی و نقش آن در سازمان‌ها پرداخته شده است.

به منظور سیاست گذاری مناسب در حوزه فن آوری پیل سوختی لازم است تا وضعیت این فن آوری در کشور مورد پایش قرارگرفته و ارزیابی گردد. ارزیابی هر فن آوری نیازمند شناسایی شاخص های مرتبط با حوزه فن آوری است. در این مقاله، ارزیابی فن آوری پیل سوختی با استفاده از برخی شاخص های خاص علم و فن آوری(مقالات و ثبت اختراعات) انجام می شود. این ارزیابی، نگرشی بر وضعیت این فن آوری در کشور را ارایه می دهد و زمینه ساز سیاست گذاری های بعدی و توسعه فن آوری پیل سوختی در کشور در راستای تحقق اهداف سند راهبرد ملی توسعه فن آوری پیل سوختی خواهد بود. نتیجه این ارزیابی جایگاه ایران در این دو حوزه روشن می نماید.

"مقدمه: با توجه به روند روزافزون کاربرد رایانه در آموزش، استفاده از رایانه در محیط های آموزشی غیر قابل اجتناب شده، نقش مهم و فزاینده ای را در امر آموزش پزشکی ایفا می کنند. پژوهش حاضر به منظور تعیین میزان مهارت، نگرش و عملکرد اعضای هیات علمی در مورد کاربرد رایانه و اینترنت در فعالیت های آموزشی و پژوهشی انجام شده است. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت توصیفی– مقطعی بر روی تعداد 124 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، که جامعه تحقیق را تشکیل می دادند، در سالهای 85-1384 صورت گرفت. از پرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات در سه حیطه مهارت، نگرش و عملکرد استفاده شد. پرسش نامه دارای روایی صوری و محتوایی بود. داده های به دست آمده توسط نرم افزار 15SPSS و با استفاده از آمار توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) جهت بررسی رابطه نگرش و مهارت تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: 29 درصد جامعه مورد مطالعه در سطح مهارت عالی، 7/38 درصد در سطح خوب، 3/15 درصد در سطح متوسط و 3/11 درصد در سطح مهارت ضعیف قرار داشتند. 9/58 درصد از اعضای هیات علمی نگرش عالی و 6/26 درصد نگرش خوب داشتند. 9/41 درصد اعضای هیات علمی به طور متوسط در هفته بین 15-10 ساعت از رایانه و 9/33 درصد به طور متوسط در ماه بیش از 60 ساعت از اینترنت بهره می گرفتند. با استفاده از آزمون Spearman بین مهارت و نگرش همبستگی معنی داری وجود داشت (2/0 = r، 04/0 = P). نتیجه گیری: اکثریت اعضای هیات علمی نسبت به کاربرد رایانه و اینترنت در آموزش پزشکی نگرش مثبت داشتند، ولی تعدادی از آن ها از دانش و مهارت کافی برخوردار نبودند. بنابراین لازم است تدابیری برای ارتقای مهارت و عملکرد اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در راستای استفاده بهینه از رایانه و اینترنت در امر آموزش و پژوهش اتخاذ گردد. "

امروزه فناوری به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه اقتصادی و صنعتی کشور مطرح است. در مناطق مختلف جهان، روش های گوناگونی برای تسهیل انتقال و مبادله فناوری در سطوح محلی، ملی، منطقه ای و بین المللی به کار می رود. ایجاد فن بازار به عنوان مرکز و مرجع مبادلات فناوری یکی از ساز و کارهای پیشرفته و نوپا در جهت یاد شده محسوب می شود. در ایران، مبادلات و انتقال فناوری از نظام و ساختار منسجم و هدفمندی برخوردار نیست و این مساله باعث بروز مشکلات بسیاری برای عرضه کنندگن فناوری (شامل نخبگان، دانشگاه ها، مراکز تحقیق و توسعه و ...) و متقاضیان فناوری (مانند دولت، صنایع مختلف به ویژه صنایع کوچک و متوسط، سرمایه گذاران و ...) شده است. در مقاله حاضر پس از بررسی بحث مبادلات فناوری، بطور اجمالی برخی از فن بازارها در اروپا و آسیا مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه با استفاده از مصاحبه و مطالعه میدانی از بین کارشناسان فن بازار و حیطه های مرتبط و آشنا با آن (مانند حقوق فناوری، ارزیابی و بازاریابی فناوری، زمینه های تخصصی فناوری، صندوق های حمایلت مالی و غیره) مدل فن بازاریابی در سطح ملی در ایران، ارایه شده است. در مدل مذکور ماموریت و اهداف، بخش های مختلف، مالکیت، فرایند داخلی و ارتباطات فن بازار در سطح ملی و همچنین پیش نیازهای ایجاد فن بازار تشریح شده است. بدیهی است دقت در تجربیات سایر کشورها و توجه به پیش نیازهای و زیرساخت اولیه، مسوولین مربوط را در برنامه ریزی هرچه بهتر و جامع تر رهنمون خواهد شد.

با وجود اهمیت بکارگیری فن‌آوری¬اطلاعات، امروزه در بسیاری از سازمان¬ها شاهد بروز مشکلاتی در رابطه با عدم برآورده شدن نیازهای کسب وکار با توجه به حجم بالای سرمایه گذاری در زمینه فن‌آوری اطلاعات و میزان پائین همراستایی هستیم. موضوع بحث برانگیز بهره¬وری فن‌آوری¬اطلاعات که از آن به عنوان"پارادوکس بهره¬وری" یاد شده است، ما را برآن داشت که به بررسی رابطه بین همراستایی استراتژیک فن‌آوری اطلاعات وکسب وکار با عملکرد سازمانی با استفاده از مدل¬های اقتضایی و دیدگاه سیستمی بپردازیم و نیز نتایج عملکردی حاصل از همراستایی فن‌آوری¬اطلاعات و کسب وکار را با استفاده از چارچوب سیستمی کارت امتیازی متوازن شناسایی کنیم که تا کنون در ادبیات همراستایی مورد استفاده قرار نگرفته است. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده از پژوهش بیان کنیم که همراستایی بین فن‌آوری اطلاعات و کسب وکار یک اصل برای دستیابی به عملکرد بهبود یافته بویژه در بعد فرایند‌های داخلی می‌باشد. داده¬های پژوهش در سال 87 گردآوری شده است. روش پژوهش مورد استفاده در این مقاله توصیفی و از نوع همبستگی است و به طور مشخص مبتنی برمدل معادلات ساختاری است.

در این مقاله با فرض قرار دادن رویکرد اقتضایی، سعی شده است، مدلی بر مبنای ریاضیات فازی جهت تعیین ساختار مناسب سازمانی ارایه گردد. مدل معرفی شده پنج مرحله دارد. در مرحله اول یک سیستم فازی طراحی می شود که ورودی های آن را چهار بعد مهم محتوایی سازمان و خروجی آن را شکل های مختلف سازمانی معرفی شده توسط مینتزبرگ، تشکیل می دهند. در مرحله دوم ورودی ها و خروجی ها پس از افرازبندی، به اعداد فازی تبدیل می شوند. قوانین استنتاج (موتور استنتاج) در مرحله سوم تبیین می گردند. در مرحله چهارم فازی زدایی انجام می گیرد. در نهایت مدل طراحی شده در مرحله پنجم آزمون می شود.

تغییرات جهانی، همراه شدن این تغییرات با فناوری های اطلاعاتی و اقتصاد بازار آزاد، تغییر وضیعت جمعیت شناختی دانشجویان و کاهش منابع مالی دولتها، زمینه تشویق نظامهای آموزش عالی را برای توجه به ملاحظات ملی و پاسخگویی مناسب تر به نیازهای محلی فراهم کرده است. دانشگاهها و مؤسسات آموزشی عالی در پاسخ به این نیروها نیازمند پرورش و ایجاد بسترهای نوآوری می باشند؛ به ویژه آن دسته از نوآوری ها که در رویه های موجود تغییرات اساسی ایجاد می کنند - که از آن تحت عنوان «نوآوری مرزشکن» یاد می شود- که این جز، با تکیه بر دستاوردهای جدید در زمینه دانش و اداره اثربخش دانش امکان پذیر نیست. هدف:این مقاله بر این هدف است تا به تشریح اقدامات دانشگاه در مدیریت دانش و ارتباط آن با نوآوری بپردازد. روش انجام پژوهش تحلیل اسنادی بوده است.یافته: بدین منظور، ابتدا مفهوم و اهمیت مدیریت دانش و سپس مفاهیم مرتبط با نوآوری و ضرورت آن تبیین می شود. در ادامه، اقدامات مدیریت دانش در ارتباط با انواع نوآوری عنوان و در نهایت، نقش دانشگاه در ارتباط با مدیریت دانش و نوآوری تشریح می شود.

"فناوری اطلاعات و مدل‌‌‌های تعالی سازمانی بر بیشتر سازمان‌‌‌های ایرانی تأثیر گذاشته است و اگر چه در مورد هریک از این دو موضوع، تحقیقاتی به‌صورت گسترده در سراسر دنیا انجام گرفته است، اما تحقیقات تجربی معتبر اندکی در مورد ارتباط بین این دو، به‌ویژه تأثیر فناوری اطلاعات بر مدیریت کیفیت فراگیر و یا مدل‌‌‌های تعالی سازمانی (به‌عنوان مدل‌‌‌های تکامل یافته مدیریت کیفیت فراگیر) وجود دارد. این تحقیق، تأثیر به‌کارگیری فناوری اطلاعات در تعالی سازمان و سیستم مدیریت کیفیت آن در شرکت‌‌های برتر تولیدی در ایران را، بر پایه مدل تعالی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت ، مورد بررسی قرار می‌دهد. براساس نتایج حاصله مشخص گردید که اندازه سازمان بر عمق پیاده‌سازی سیستم‌‌‌های فناوری اطلاعات و مدل تعالی سازمانی موثر است. همچنین سازمان‌‌های ایرانی که به‌صورت گسترده‌تری از فناوری اطلاعات بهره‌ برده بودند در به‌کارگیری بهتر مدل تعالی سازمانی و دستیابی به امتیازات بالاتر در این مدل موفقیت بیشتری داشته‌اند."

یکی از دستاوردهای سودمند فناوری اطلاعات در سازمان‌ها، تیم‌های مجازی است. با بهره گیری از IT تیم‌های مجازی سرعت زیادی به عملیات سازمان بخشیده است. یکی از مسائلی که تیم‌های مجازی با آن روبرو هستند، هویت سازمانی است. هویت سازمانی اعضای تیم، در تیم‌های مجازی به دلیل عدم وجود تعاملات رو در رو تحت الشعاع قرار می‌گیرد. در این مقاله تلاش می‌شود اثرات تیم‌های مجازی روی هویت سازمانی بررسی شده و پیامدهای سازمانی آن روی اعضای تیم تحلیل شود. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی می باشد و ابزار گرد آوری اطلاعات پرسش نامه می باشد. نتایج بدست آمده از آزمون مدل‌یابی معادلات ساختاری حاکی از آنست که رابطه علی بسیار قوی بین هویت سازمانی و رفتارهای سازمانی همچون رضایت شغلی، تعهد سازمانی، عجین شدن با شغل و رفتار شهروندی سازمانی وجود دارد. همچنین از میان عوامل موجد هویت نیز دو عامل فرهنگ و مکان رابطه معناداری را نشان می‌دهند ولی رابطه علی زمان و هویت معنی دار نیست.

داشتن سلامتی از حقوق اساسی و ابتدایی هر انسانی است. اهمیت بسیار زیاد حوزه سلامت در سطح جامعه و همچنین توسعه روزافزون فناوری های سلامت و مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی مرتبط با به کارگیری این فناوری ها، اتخاذ تصمیمات مرتبط با این حوزه را با حساسیت و پیچیدگی بیش تری همراه نموده است. از این رو ارائه چارچوبی جامع و فراگیر برای ارزیابی فناوری های سلامت، اهمیت فراوانی دارد. به همین منظور با شناسایی ابعاد مختلف مطرح در ارزیابی فناوری-های سلامت از دیدگاه ذی نفعان گوناگون نظام بهداشت و درمان کشور و بررسی اهمیت هر یک از این ابعاد، چارچوبی را در این خصوص ارائه شده است. در ابتدا پس از مطالعه مستندات موجود، شش بُعد اصلی برای ارزیابی فناوری های سلامت به همراه پنج گروه ذی نفع در نظام بهداشت و درمان کشور شناسایی و استخراج شد. پس از نظرسنجی از خبرگان و انجام تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی داده ها، میزان اهمیت هر یک از ابعاد به طور کلی و همچنین از دید هر یک از گروه های ذی نفع تعیین شد. همچنین برای بررسی دیدگاه بازیگران مختلف در نظام بهداشت و درمان کشور پیرامون ابعاد مهم در ارزیابی فناوری های سلامت، رابطه میان جایگاه شغلی هر یک از این بازیگران اصلی با اولویت های انتخابی آن ها از میان ابعاد شش گانه پیشنهادی بررسی و همبستگی نسبتاً بالایی میان این دو متغیر مشاهده شد. نکته قابل توجه در این چارچوب، در نظر گرفتن ابعاد بیش تر نسبت به تحقیقات مشابه و نیز پارامترهای مطرح برای دو گروه تصمیم گیرندگان سطح خرد و کلان حوزه سلامت و همچنین بررسی نظریات بازیگران و ذی نفعان مختلف این حوزه پیرامون ابعاد مهم در ارزیابی فناوری های سلامت است. در انتها و پس از مشخص شدن چارچوب پیشنهادی، روش جراحی لاپراسکوپی با فناوری روبولنز و جراحی لاپراسکوپی بدون فناوری روبولنز بر پایه چارچوب ارائه شده با یکدیگر مقایسه گردیده که جراحی با فناوری مذکور ترجیح داده شد