به اشتراک گذاری دانش

پژوهش حاضر با هدف بررسی زیرساخت مدیریت دانش در دولت جمهوری اسلامی ایران انجام پذیرفته است. پزوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را 21 وزارتخانه و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تشکیل می دهد. نتایج نشان داد: - در بیش تر موارد بین وزارتخانه های مختلف و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به لحاظ فراهم آوردن عوامل زیرساختی مدیریت دانش تفاوت معناداری وجود دارد. - میانگین کل نمره وزارتخانه ها و و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و همچنین هرکدام از آن ها پایین تر از نمره OECD است. - بین اولویت مدیریت دانش در راهبرد سازمانی و بودجه اختصاص یافته برای فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت دانش رابطه در جامعه مورد پژوهش وجود ندارد. - بین برنامه دولت الکترونیک و میزان بودجه اختصاص یافته برای فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت دانش در جامعه مورد پژوهش رابطه وجود ندارد. - بین اولویت مدیریت دانش در راهبرد سازمانی و دانش مداری مدیریت در جامعه پژوهش رابطه وجود ندارد. - بین فرهنگ سازمانی و سطح مدیریت دانش در سازمان ها رابطه وجود دارد. - بین سطح تحصیلات کارکنان و سطح مدیریت دانش در جامعه پژوهش رابطه وجود دارد. در کل وضعیت عوامل زیرساختی مدیریت دانش در وزارتخانه ها و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مناسب نیست.

تحقیق حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع کاربردی است که با هدف سنجش قابلیت نهادهای دانشگاهی برای تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده انجام شده است. بدین منظور الگوی سیستمی مارکوارت شامل پنج زیرسیستم یادگیری، سازمان، افراد، دانش و فنّاوری، مورد استفاده قرار گرفت. فرضیه های پژوهش با استفاده از این پنج زیرسیستم طراحی شد. به منظور گردآوری داده ها، از روش پیمایش و پرسشنامه بسته با مقیاس هفت رتبه ای لیکرت استفاده شد.. نتایج به دست آمده نشان می دهد که تنها شاخص «توسعة شایستگی های کارکنان» از زیرسیستم «افراد» تا حدودی در دانشگاه مورد توجه قرار می گیرد. از طرفی، میانگین کل یادگیری سازمانی در دانشگاه، کمتر از حداقل قابل قبول است. در انتها، برای نیل به الگوی مطلوب سازمان یادگیرنده در کاهش شکاف بین دانشگاه مالک اشتر و الگوی مطلوب سازمان یادگیرنده، پیشنهادهایی ارائه شده است.

در سال های اخیر شاهد توسعه و ظهور روش های اکتشاف دانش، به ویژه داده کاوی و فنون خاص آن بوده ایم. به زعم تصور رایج، داده کاوی صرفا به پژوهش های کمی و آماری محدود نمی شود. امروزه در پژوهش های کیفی نیز حرکتی مستمر از واکاوی ها، پژوهش ها و پردازش های صرفا نظری و روش محور به چشم می خورد. این مقاله با روش داده کاوی نظریه ی بنیانی، به اکتشاف عوامل موثر بر به اشتراک گذاری دانش در میان اعضای هیات علمی دانشگاه ها پرداخته است. یافته ها حاکی از آن است که 4 عامل پیوند عاطفی- اجتماعی، ارزش بازاری، رشد و ارتقای فردی، الزامات (بیرونی و درونی) از جمله مهم ترین عوامل به اشتراک گذاری دانش در بین اعضای هیات علمی دانشگاه ها هستند. سپس، براساس مصاحبه های بدون ساختار، متن کوتاه پرسشنامه به اشتراک گذاری دانش تدوین گردید. سپس داده ها از 92 عضو هیات علمی دانشگاه های گرگان به روش نمونه گیری سهمیه ای جمع آوری شدند. نتایج به دست آمده، استفاده از 20 گویه طراحی شده را حمایت می کند و نشان می دهد که این فرم کوتاه مقیاس عوامل به اشتراک گذاری دانش در نمونه اعضای هیات علمی ایرانی از ساختار عاملی مطلوب و روشنی برخوردار است. در این مقاله سعی شده تا با فرض تطبیق پذیری روش های اکتشاف دانش و داده کاوی در پژوهش های کیفی و پردازش های کمی، این دو را به گونه ای نوآورانه در مساله به اشتراک گذاری دانش کنار هم قرار دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت زیرساخت های مدیریت دانش و رابطه ی آن با هوش سازمانی در دو پژوهشگاه علوم و فناوری و اطلاعات ایران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی انجام شد. پژوهش به روش پیمایشی-توصیفی و با کاربرد دو پرسش نامه معتبر در حوزه های زیرساخت مدیریت دانش و هوش سازمانی انجام شد. پرسش نامه بین 175 نفر از اعضای هیأت علمی و کارکنان هر دو پژوهشگاه توزیع و داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و پی. ال. اس (PLS) تحلیل شد. بار عاملی سازه های مدیریت دانش و هوش سازمانی در هر دو پژوهشگاه همبستگی بالایی را نشان داد. از این رو مدل اندازه گیری دارای پایایی بالایی بوده و معیار مناسبی برای سنجش متغیرهای پژوهش به شمار رفت. میانگین واریانس مدیریت دانش و هوش سازمانی در هر دو پژوهشگاه بالاتر از 5/0، و روایی همگرایی بالایی را نشان می دهد. افزون بر این، با توجه به مقادیرR2 برای سازه هوش سازمانی، برازش مدل ساختاری نیز تأیید شد. در ارتباط با برازش مدل کلی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران 642/0 و در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 645/0 محاسبه شد که نشان از برازش کلی قوی مدل داشت. تحلیل مسیر زیرساخت های مدیریت دانش به هوش سازمانی حاکی از معنادار بودن تأثیر زیرساخت های مدیریت دانش به هوش سازمانی در سطح اطمینان 95/0 در هر دو پژوهشگاه و تأیید هر دو فرضیه پژوهش است. با توجه به مقدار t در دو پژوهشگاه، می توان به این نتیجه دست یافت که «زیرساخت های مدیریت دانش» در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با ضریب 857/36 درصد، تأثیر بیشتری بر «هوش سازمانی» در مقایسه با پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران دارد. همچنین در بین سازه های زیرساخت مدیریت دانش؛ سازه های ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، فرآیندها، فناوری، افراد و منابع مالی؛ و در بین سازه های هوش سازمانی، سازه های روحیه، تمایل به تغییر، چشم انداز راهبردی، فشار عملکرد، کاربرد دانش، اتحاد و توافق و سرنوشت مشترک به ترتیب دارای بیشترین اهمیت هستند. در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران زیرساخت های مدیریت دانش به میزان 826/0 درصد، و در مقایسه با پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به میزان 848/0 درصد، میزان بیشتری از تغییرات هوش سازمانی را به طور مستقیم تبیین می کند.

مدیریت دانش یکی از محرک های اصلی نوآوری در سازمان های است که در قالب مجموعه ای از فرآیندها و فناوری ها عمل می نماید. در سازمان های مختلف روند سطح بلوغ فرآیندهای دانشی دارای پویایی خاص خود می باشد. جهت شناخت این پویایی ها نیاز به تحلیل سیستمی می باشد. لذا هدف این مقاله تحلیل سیستمی فرآیندهای مدیریت دانش و بررسی راهکارها و سیاست های پیشنهادی برای کاهش فاصله بین وضع مطلوب فرآیندهای مدیریت دانش و وضع جاری آنها در یک مطالعه موردی می باشد. در این تحقیق از پویایی های سیستم جهت تحلیل سیاست های مختلف برای کم کردن فاصله بین سطح فعلی و مطلوب فرآیندهای مدیریت دانش(شناسایی دانش، تحصیل دانش، به اشتراک گذاری دانش، نگهداری دانش) استفاده شده است. همچنین برای اینکه مدل به واقعیت و دنیای واقعی نزدیک باشد پرسشنامه ای به منظور به دست آوردن سطح فعلی فرآیندهای مدیریت دانش تهیه گردید. این تحقیق با مطالعه موردی روی بخش مهندسی صنایع دانشگاه اردکان انجام شده است. نتایج نشان داد که هرچه سرمایه گذاری روی تحصیل دانش بیشتر شود و تعداد کلاس های آموزشی بیشتری تشکیل شود، سطح تحصیل دانش افزایش خواهد یافت و در نتیجه آن سطح کل مدیریت دانش بهبود می یابد. همچنین به مدیران توصیه می شود تا آنجا که ممکن است تاخیر و مدت زمان اقداماتی که جهت بالا بردن سطح فعلی فرآیندهای مدیریت دانش انجام می دهند را کاهش دهند.

در این پژوهش، رابطه عناصر پایه ای سیستم مدیریت دانش با به اشتراک گذاری دانش، از دیدگاه مدیران اداره کل تربیت بدنی دانشگاه های سراسر کشور بررسی شد. روش پژوهش حاضر، توصیفی ازنوع پیمایشی بود که به روش میدانی اجرا شد. همه مدیران تربیت بدنی دانشگاه های سراسر کشور جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند که حجم نمونه تمام شمار و برابر با حجم جامعه بود. ابزار اصلی این پژوهش، پرسش نامه اصلاح شده و تغییریافته اندام (1387)، درمجموع با 19 سوأل برای عناصر پایه ای دانش و شش سوأل برای به اشتراک گذاری دانش بود که درقالب مقیاس پنج رتبه ای لیکرت طراحی شده بود. نتایج نشان داد که میانگین عناصر پایه ای دانش و به اشتراک گذاری دانش بیش ازحد متوسط است و بیشترین میانگین مربوط به شاخص سازمانی و کمترین میانگین مربوط به شاخص یادگیری مدیران است. بین عناصر پایه ای مدیریت دانش و به اشتراک گذاری دانش از دیدگاه مدیران در اداره های تربیت بدنی دانشگاه ها، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، درمجموع متغیرهای عناصر پایه ای مدیریت دانش 504/0 از به اشتراک گذاری دانش در اداره های تربیت بدنی دانشگاه ها را تبیین می کنند و متغیر سازمان بیشترین اهمیت را در پیش بینی به اشتراک گذاری دانش دارد. براساس نتایج به دست آمده مشخص شد که راهبرد مدیریت دانش خاص یا اقدامات مدیریتی مشخص، به یک اندازه برای سازمان های مختلف کارساز نخواهند بود؛ بنابراین، اهداف و راهبرد های مدیریت دانش با توجه به برنامه ریزی و تفکر راهبردی یک سازمان با سازمان دیگر بسیار متفاوت خواهد بود.

امروزه با توجه به رشد سیستم های اطلاعاتی، به اشتراک گذاری دانش عاملی مهم برای روان سازی فعالیت های زنجیره تأمین و افزایش سودهای عملیاتی است. به اشتراک گذاری دانش می تواند درنتیجه توسعه اعتماد بین شرکای تجاری و برقراری روابط بلندمدت بین آن ها ترغیب شود. در این مطالعه مدلی برای ترغیب سازمان ها برای به اشتراک گذاری دانش در زنجیره تأمین ارائه شده است که می تواند به گسترش مبانی نظری موضوع بین سازمانی منجر شود. این مدل بر اساس عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر افزایش اعتماد بین سازمانی و درنتیجه به اشتراک گذاری دانش است. روش این پژوهش توصیفی پیمایشی محسوب می شود. تعداد 196 نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی ساده از میان کارکنان یکی از شرکت های تابعه صنایع پتروشیمی انتخاب شده و تعداد 180 پرسشنامه تکمیل و بازگشت داده شد. نتایج با استفاده از روش های آماری و مدل معادلات ساختاری به کمک نرم افزار Amos بررسی و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که اهداف مشترک و درونی سازی رابطه، به طور مثبت بر افزایش اعتماد بین سازمانی مؤثر است و اعتماد بین سازمانی بر افزایش همکاری و در نتیجه افزایش احتمال به اشتراک گذاری دانش بین سازمانی مؤثر است.

در سازمان های امروزی، مدیریت دانش موجب تغییرات قابل توجهی در سطوح مختلف سازمانی می گردد. مؤلفه های انسانی اشتراک گذاری دانش و انگیزه کارکنان به عنوان اجزای پیاده سازی موفق مدیریت دانش حائز اهمیت می باشند. هدف این مقاله وضعیت یابی مؤلفه های انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش قبل و بعد از پیاده سازی مدیریت دانش و ارائه چارچوبی در صنایع برودتی است. در این پژوهش پس از مطالعه مبانی نظری 9 شاخص تأثیرگذار بر انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش شامل تعاملات اجتماعی، فرهنگ، هنجارهای ذهنی، کاربرد فناوری رسانه اجتماعی، دانش کارآمد، لذت کمک به دیگران، اعتماد، بازخورد مناسب و درک سودمندی رسانه های اجتماعی شناسایی و آزمون شد. سپس چارچوب وضعیت یابی انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش ارائه گردید. بر اساس این چارچوب، وضعیت انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش قبل و بعد از پیاده سازی مدیریت دانش در دو شرکت برودتی بر اساس این شاخص ها بررسی شد. نتایج نشان داد که انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش بعد از پیاده سازی مدیریت دانش در مقایسه با قبل از آن تفاوت معناداری دارد و بهبود یافته است. با کمک این چارچوب، شرکت های صنایع برودتی می توانند تأثیرات پیاده سازی مدیریت دانش را بر دو مؤلفه انگیزه کارکنان و اشتراک گذاری دانش بررسی نمایند .

هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی و تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ای متناسب با معیارهای فرهنگی جامعه ایرانی جهت بررسی عوامل موثر بر رفتار به اشتراک گذاری دانش در دانشگاهها انجام شده است. روش بررسی: مطالعه ی حاضر یک پژوهش روش شناختی است که در 3 مرحله انجام گرفت. در مرحله اول پژوهشگران با استفاده از روش کیفی با نظریه ی زمینه ای[1] به شناسایی و تبیین عوامل به اشتراک گذاری دانش در دانشگاهها پرداختند و چارچوبی را برای ادراک آن تنظیم و تدوین نماید[2]. در مرحله دوم، عبارات پرسشنامه، بر اساس مصاحبه های بدون ساختار با اعضای هیات علمی دانشگاهها و استقرا از گروه متخصصین، تدوین گردید. سپس در مرحله سوم، ویژگیهای روانشناختی پرسشنامه با بهره گیری از روائی صوری، روائی محتوا، روائی سازه ،همسانی درونی و ثبات، مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله ی اخیر 92 عضو هیات علمی دانشگاه به صورت نمونه گیری سهمیه ای از دانشگاه آزاد، دانشگاه جامع گلستان و دانشگاه پزشگی گرگان انتخاب شده، در مطالعه شرکت کردند. یافته ها و نتایج :نتایج تحلیل ها، استفاده از 20 گویه طراحی شده را حمایت می کند. این فرم کوتاه مقیاس عوامل به اشتراک گذاری دانش در نمونه اعضای هیات علمی ایرانی از ساختار عاملی مطلوب و روشنی برخوردار است .

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مداخلات رفتاری بر رفتار اشتراک گذاری دانش با استفاده از نظریه رفتار برنامه ریزی شده، در بین حسابرسان مستقل است. نگرش ها، هنجارهای انتزاعی و تمایل، از ابعاد مهم این نظریه به حساب می آیند و نقش میانجی آنها در رابطه بین مداخلات رفتاری و رفتار اشتراک گذاری دانش نیز بررسی شده است. روش: پژوهش حاضر کاربردی است و در طبقه پژوهش های آزمایشی قرار می گیرد. روش اجرا به صورت طرح پس آزمون چند گروهی است. جامعه آماری این پژوهش، حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و مؤسسه های حسابرسی شهر تهران است. نمونه نیز از روش نمونه گیری در دسترس و به صورت حذفی (غربالگری) انتخاب شده است. تکنیک معادلات ساختاری و آزمون های ناپارامتری کروسکال والیس و من ویتنی نیز برای بررسی فرضیه های پژوهش به کار گرفته شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد، مداخلات رفتاری با تحت تأثیر قرار دادن نگرش ها و هنجارهای انتزاعی، رفتار به اشتراک گذاری دانش حسابرسان مستقل را متأثر می سازد. به بیان دیگر، نگرش ها و هنجارهای انتزاعی، در رابطه بین مداخلات رفتاری و رفتار به اشتراک گذاری دانش، نقش میانجی ایفا می کنند. بین میزان اطلاعاتی که هر یک از گروه ها به اشتراک گذاشته اند نیز تفاوت معناداری وجود دارد؛ در واقع، مشارکت کنندگانی که درباره هر دو عقاید رفتاری و هنجاری پیام های هدفمندی را دریافت کردند، اطلاعات بیشتری را به اشتراک گذاشتند. نتیجه گیری: حسابرسان مستقل در خصوص به اشتراک گذاری دانش در مؤسسه های خود نگرش مثبتی دارند و هنجارهای ذهنی آنها نیز تحت تأثیر نگرش مثبت رفتار به اشتراک گذاری دانش قرار می گیرد. از سوی دیگر، نگرش ها و هنجارهای انتزاعی هم تحت تأثیر پیام های هدفمند (مداخلات رفتاری) تقویت می شوند. این دو عامل، تمایل آنها را برای به اشتراک گذاری دانش تشدید کرده است؛ اما رفتار به اشتراک گذاری دانش متناسب با این تمایل بیشتر نشده است.

محصولات و خدمات تولید شده توسط سازمان ها به چگونگی ترکیب و بکارگیری آنها بستگی دارد که این خود تابعی از دانش شرکت است. بنابراین، امروزه توانایی مدیریت دانش برای سازمان ها اهمیت حیاتی دارد و خلق و تسهیم دانش به عوامل مهم رقابتی تبدیل شده اند. از این رو، شناخت عواملی که باعث تسهیل در پیاده سازی و به اشتراک گذاری دانش می گردد و نیز بکارگی ری ای ن عوامل، می ت واند یک نقشه و راهنما ب رای مدی ریت بهتر آن باشد. در این پژوهش، عوامل تسهیل کننده به اشتراک گذاری دانش در سازمان آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان با استفاده از متغیرهای فناوری اطلاعات، استراتژی، ساختار و فرهنگ سازمانی، مورد بررسی قرار گرفته اند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش اجرا یک تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق کارکنان سازمان آب و فاضلاب استان سیستان و بلوچستان می باشد و تعداد اعضای نمونه 92 نفر می باشند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها به روش آزمون تی تک نمونه ای با نرم افزار SPSS 19 و معادلات ساختاری با نرم افزار Lisrel8.5 انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، چهار عامل مورد بررسی شامل متغیرهای فناوری اطلاعات، استراتژی، ساختار و فرهنگ سازمانی عوامل تسهیل کننده به اشتراک گذاری دانش در سازمان مورد بررسی می باشند.