مطالعات انقلاب اسلامی

مطالعات انقلاب اسلامی

مطالعات انقلاب اسلامی سال 19 پاییز 1401 شماره 70 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین مؤلفه های مدیریت میان فرهنگی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت میان فرهنگی سردار سلیمانی تنوع فرهنگی چندفرهنگی مؤلفه های مدیریت میان فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 798 تعداد دانلود : 87
شناسایی و تبیین مؤلفه های مدیریت میان فرهنگی در سیره سردار سلیمانی می تواند یک الگوی مناسب برای مدیران فعال در عرصه های چندفرهنگی باشد. درواقع مدیران فعال در پهنه فرهنگ ها، نیازمند درک درست از مؤلفه های مدیریت میان فرهنگی اند تا با به کارگیری آنها بتوانند اهداف مدیریتی خویش را جامه عمل بپوشانند. بنابراین مسئله این پژوهش تبیین و شناسایی مؤلفه های مدیریت میان فرهنگی سردار سلیمانی است. در این پژوهش با روش مطالعه اسناد موجود، اطلاعات موردنیاز گردآوری شد و با روش تحلیل مضامین و سازوکار شبکه مضامین، مؤلفه های مدیریت میان فرهنگی در سبک مدیریتی ایشان مورد شناسایی قرار گرفت. حاصل این پژوهش و تحلیل، چند مؤلفه است که عبارتند از: همسوسازی راهبردی، کشف و به کارگیری ظرفیت ها، التزام به ارزش های جهادی، مقبولیت فراگیر، ایجاد جذابیت و توجه به عوامل فرهمندی، نگاه راهبردی، تأکید بر سرمایه های انسانی، حضور در میدان و شبکه سازی.
۲.

بررسی نقش آرمان های انقلاب اسلامی در تحقق تمدن اسلامی با تأکید بر نظرات علامه مصباح یزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی آرمان های انقلاب تمدن اسلامی مصباح یزدی طبقه بندی آرمان های انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 868 تعداد دانلود : 497
تاریخ نشان داده که تمدن اسلامی در گذر زمان، منشأ تحولات عظیمی در عرصه های گوناگون بوده و خدماتی که این تمدن به بشریت کرده حتی مورد اذعان دانشمندان غربی نیز می باشد. هرچند در سده های اخیر به سبب برخی عوامل موجب کندی حرکت تمدن اسلامی شده است، اما قرن اخیر، به ویژه شکل گیری انقلاب اسلامی را می توان نقطه خیزش جدیدی برای تمدن اسلامی به شمار آورد. در تحقیق پیش رو نویسنده به دنبال آن است که با روش توصیفی تحلیلی نشان دهد که از منظر علامه مصباح یزدی چگونه آرمان های انقلاب اسلامی می تواند در تحقق تمدن نوین اسلامی نقش داشته باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد علامه مصباح با طبقه بندیی که از آرمان های انقلاب اسلامی ارائه می دهد، معتقد است برای تحقق تمدن اسلامی، سه گام اساسی «تبیین باورها و ارزش ها»، «نظام یافتگی» و «نهادسازی در جامعه» باید برداشته شود.
۳.

بایسته های الگوی مطلوب نظارت عمومی بر حکومت و حکمرانی، مبتنی بر اصل هشتم قانون اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی نظارت نظارت عمومی قانون اساسی امر به معروف نهی از منکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 170 تعداد دانلود : 954
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل هشتم با الهام از اندیشه اسلامی، امربه معروف و نهی ازمنکر را فراتر از یک حق، به عنوان تکلیف دانسته است. این مقاله با تمرکز بر حوزه نظارت مردم بر حکومت (یکی از سه حوزه اصل هشتم)، ضمن آسیب شناسی وضعیت موجود، در صدد است با روش تحلیلی به این سؤال پاسخ دهد که بایسته های الگوی مناسب در ارتباط با نظارت عمومی به عنوان الگوی معیار چیست؟ پیش فرض مقاله این است که نظارت های سیستماتیک، تخصصی و رسمی هرچند لازم اند ولی کافی نیستند. یافته های مقاله نشان می دهد که در الگوی مطلوب نظارت عمومی، رعایت ملاحظات شرعی و قانونی امربه معروف و نهی ازمنکر، بازنگری در قانون حمایت از آمران به معروف و حمایت جدی از شکل گیری سازمان های مردم نهاد ازجمله بایسته ها است.
۴.

وضعیت شناسی مطالعات اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) براساس روش فهم؛ با تکیه بر «روش تحلیل گفتمان» و «روش اجتهادی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اندیشه سیاسی امام خمینی روش تحلیل گفتمان روش اجتهادی مطالعات اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 19 تعداد دانلود : 252
فهم اندیشه سیاسی امام خمینی، به عنوان یکی از مهم ترین ملزومات تحقق گام دوم انقلاب اسلامی است. نظر به تولید آثار بی ضابطه در این زمینه، ضرورت روشمند شدن هرچه بیشتر منطق حاکم بر مطالعات این عرصه روشن خواهد شد و تبیین روش مطلوب نیز در گرو بازخوانی نقادانه روش های پربسامد در این عرصه است. این مقاله در مقام پاسخ به این پرسش کلیدی است که فهم اندیشه سیاسی امام خمینی تا چه اندازه روش مند است و الگوی روش تحلیل گفتمان، به عنوان پرکاربردترین روش فهم اندیشه سیاسی امام خمینی، تا چه حد کارآمدی دارد؟ در این مقاله، مطلق انگاریِ رهیافت های برآمده از روش گفتمان مورد تردید قرار گرفته و به منظور جلوگیری از ایجاد خلأ روشی، به اختصار بر کاربست «روش اجتهادی» به عنوان الگوی فهمِ بومی و مطلوب، تأکید شده است. این مقاله، تحقیقی توصیفی تحلیلی با رویکرد انتقادی است و گردآوری داده ها در آن، به روش کتابخانه ای است. در وضعیت شناسی روش شناختیِ آثار پیشین نیز، از روش داده بنیاد استفاده شده است.
۵.

کاربست ولایت فقیه در پیروزی انقلاب و تداوم نظام جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خمینی ولایت فقیه انقلاب اسلامی پیروزی انقلاب اسلامی تداوم انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 656 تعداد دانلود : 314
مقاله حاضر با هدف تبیین عنصر ولایت فقیه در فرآیند پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی ایران با روش توصیفی تحلیلی این مسئله را مورد بررسی قرار می دهد که نظریه ولایت فقیه به عنوان یکی از عناصر اصلی فقه سیاسی شیعه، چه نقشی در پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی داشته است؟ نظریه ولایت فقیه به عنوان عامل وحدت بخش، متضمن حاکمیت و استقلال سیاسی و تداوم بخش نظام جمهوری اسلامی در ایران است. رکن ولایت فقیه به عنوان یکی از اجزاء مهم حکومت اسلامی در اتحاد و تعامل با مردم، عامل تداوم و پیشبرد انقلاب اسلامی عامل خروج از بحران ها و بن بست ها محسوب می شود. درواقع، این پیوند و هم بستگی سبب حفظ و تداوم انقلاب اسلامی و در مسیر راهبردی آینده ایران اسلامی به مدیریت بحران ها و خروج از بن بست ها منجر خواهد شد.
۶.

شناسایی و اولویت بندی آسیب ها و تهدیدهای فقر سواد رسانه ای در جامعه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد رسانه ای شبکه های اجتماعی آسیب ها تهدیدات ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 592 تعداد دانلود : 692
فقر سواد رسانه ای در جامعه ایرانی، تهدیدهای متعددی در ابعاد مختلف در پی داشته است. پژوهش کنونی در پی شناخت و اولویت بندی مهم ترین آسیب ها و تهدیدهای مطرح در این زمینه است. از این جهت، سؤال پژوهش این گونه قابل ارائه است: آسیب ها و تهدیدهای فقر سواد رسانه ای در جامعه ایرانی چیست و اولویت بندی آن چگونه است؟ در این پژوهش، از روش پیمایش استفاده شده و با ابزار پرسشنامه، نظر 40 نفر از خبرگان ارتباطات، مدیریت رسانه، سواد رسانه ای و مسائل امنیتی، کسب گردید. براساس نتایج، تهدیدهای سیاسی برجسته تر از سایر تهدیدها بوده و قطبی سازی فضای اجتماعی، کاهش اعتماد سیاسی شهروندان به نظام جمهوری اسلامی ایران و موارد دیگر، از مهم ترین تهدیدات است. جهت رفع این تهدیدها، راهکارهایی چون پاسخ گویی به هنگام و جامع به نیازهای خبری و اطلاعاتی شهروندان، توسعه و ارتقای شبکه های اجتماعی و سرویس های بومی و راه اندازی مرکز مقابله با عملیات های روانی پیشنهاد می گردد.
۷.

علل ناکارآمدی ایدئولوژی انقلاب سفید در مشروعیت بخشی به نظام سیاسی پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محمدرضا پهلوی پهلویسم تحریف شناختی جامعه شناسی شناخت ناسیونالیسم سلطنت ایرانی انقلاب اسلامی مشروعیت بخشی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 961 تعداد دانلود : 944
محمدرضا پهلوی پس از مرداد 1332 علاوه بر استفاده از نیروهای سرکوب نظامی و امنیتی، برای کاهش هزینه حفظ قدرت و توجیه و مشروعیت بخشی به نظام سیاسی موجود نیاز به یک ایدئولوژی داشت. به همین دلیل دست به تدوین و تبلیغ یک ایدئولوژی با عنوان «ایدئولوژی انقلاب سفید» یا «پهلویسم» زد. سقوط رژیم پهلوی نشانه ناکامی این ایدئولوژی در تحقق اهداف و کارویژه هایش بود. مسئله مقاله پیش رو بررسی علل این ناکامی از منظر شناختی بر مبنای نظریه کارل مانهایم در حوزه ایدئولوژی و تحریف های شناختی است. پرسش اصلی عبارت است از اینکه «چرا ایدئولوژی رژیم پهلوی در ایفای کارویژه های مشروعیت بخشی و توجیهی خود ناکام بود؟». فرضیه پژوهش عبارت است از اینکه «تحریف های شناختی ایدئولوژی انقلاب سفید که عبارتند از: عدم سازگاری با موقعیت تاریخی، تحریف واقعیّت با توسل به امور مطلق و ناکافی بودن این ایدئولوژی برای شناخت جهان، از علل عمده ناکامی ایدئولوژی انقلاب سفید بوده است».
۸.

نقش مبانی انسان شناسی امام خمینی(ره) در طراحی الگوی تراز مذاکره با دشمن (با تأکید بر تجارب تاریخی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست خارجی روابط بین الملل متعالیه استراتژی مذاکره انسان شناسی امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 969 تعداد دانلود : 684
الگو در اصطلاح عبارت است از: فرایندی که از مبانی و اصول آغاز می شود و درنهایت، راهبرد رسیدن به هدف را ترسیم می کند. موضوع انسان شناسی یکی از مباحث سه گانه ای است که در ترسیم مبانی الگو مطرح می شود. پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی مذاکره با دشمن براساس انسان شناسی امام خمینی+ است که در کتاب جنود عقل و جهل تبیین شده است. در پژوهش حاضر، نگارندگان می کوشند تا با استفاده روش توصیفی تحلیلی در قالب مطالعات کتابخانه ای و با استناد به خاطرات شفاهی کارگزاران مذاکره کننده با دشمن در مذاکرات بعد انقلاب اسلامی ایران، ابعاد مسئله را مورد بررسی قرار دهند. فرضیه پژوهش آن است که مبانی انسان شناسی امام خمینی+ نقش محوری در طراحی الگوی تراز مذاکره با دشمن را داراست. ازسوی دیگر این مبانی مستظهر به تجارب تاریخی مذاکرات از ابتدای انقلاب اسلامی تا زمان حاضر است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷