مطالعات روان شناسی ورزشی

مطالعات روان شناسی ورزشی

مطالعات روان شناسی ورزشی تابستان 1401 شماره 40 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارتباط جو خودمحور و تکلیف محور در کلاس ورزش با انواع مختلف انگیزش در دانش آموزان دختر نوجوان: رویکردی بر نظریه های خودمختاری و هدف پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیوستار انگیزش جو تکلیف محور جو خودمحور ورزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 403 تعداد دانلود : 831
هدف از پژوهش حاضر، تعیین ارتباط بین جو انگیزشی ادراک شده و پیوستار انگیزش در دانش آموزان دختر نوجوان بود. این پژوهش به روش توصیفی و همبستگی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه استان آذربایجان شرقی بود که 221 نفر به عنوان نمونه تحقیق به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های تنظیم رفتار ورزشی و فضای انگیزشی ادراک شده در ورزش استفاده شد. نتایج نشان داد که بین جو انگیزشی و عدم انگیزه ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین بین جو خودمحور و انگیزه بیرونی و تنظیم درون فکنی شده و نیز بین جو تکلیف محور و انگیزه درونی و تنظیم شناسایی شده رابطه معناداری مشاهده شد. به عبارتی در جو تکلیف محور و جو خود محور هر دو در مدل مورد استفاده 6 درصد از تغیرات تنظیم بیرونی را، 2 درصد از تغییرات تنظیم متمایل درونی، 14 درصد از تغییرات تنظیم شناسایی شده، 12 درصد انگیزهدرونی و 11 درصد عدم انگیزه را بدرستی پیش بینی می کنند. بر این اساس و به صورت کلی می توان گفت جو انگیزشی ادراک شده عاملی مهم و پیش بینی کننده نوع انگیزه به وجودآمده برای انجام ورزش در دانش آموزان دختر نوجوان است.
۲.

تاثیر جنسیت، تعداد کوشش های تمرینی و چُرت نیم روزی بر تثبیت/تداخل حافظه فضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حافظه فضایی چرت نیم روزی کوشش تمرینی تثبیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 255 تعداد دانلود : 389
مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر جنسیت، تعداد کوشش های تمرینی و چرت نیم روزی بر تثبیت/تداخل حافظه فضایی تکلیف چرخش ذهنی انجام شد. 20دانشجوی پسر و 21 دانشجوی دختر به ترتیب از دانشگاه های خوارزمی و الزهرا تهران (س) بر اساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و در چهار گروه تحکیم مبتنی بر ثبات برای دختران و پسران با کوشش های تمرینی زیاد و مختصر تقسیم شدند. داده ها با استفاده از آزمون چرخش ذهنی (MRT)، تخته دارت استاندارد، پرسشنامه های دست برتری ادینبورگ، کیفیت خواب پیترزبورگ و سلامت روانی گلدبرگ جمع آوری شد. ارزیابی در مراحل پیش آزمون، جلسه اکتساب، آزمون یادداری قبل و بعد از چرت نیم روزی انجام شد. نتایج تحلیل واریانس مرکب با اندازه های تکراری نشان داد اثر اصلی کوشش های تمرینی معنادار است (05/0p<). کوشش تمرینی زیاد نسبت به مختصر تأثیر بیشتری بر بهبود عملکرد دختران و پسران دارد. اثر اصلی مرحله ارزیابی معنادار بود (05/0p<). آزمودنی ها در آزمون اکتساب عملکرد بهتری نسبت به آزمون یادداری قبل از چرت نیمروزی داشتند و در اجرای آزمون یادداری بعد از چرت نیمروزی عملکرد بهتری نسبت به اجرای آزمون یادداری قبل از چرت نیم روزی و آزمون اکتساب داشتند. اثر اصلی جنسیت و اثرهای تعاملی در تحکیم تکلیف حافظه فضایی معنادار نشد (05/0p<). با توجه یافته های پژوهش حاضر، به مربیان و آموزش دهندگان جهت تثبیت بیشتر حافظه، انجام کوشش های تمرینی بیشتر و داشتن چرت روزانه توصیه می شود.
۳.

تأثیر مشارکت در ورزش بر سازگاری روان شناختی کارکنان شرکت پالایش نفت آبادان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازگاری روانشناختی مشارکت ورزشی محیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 733 تعداد دانلود : 688
پژوهش حاضر با هدف تأثیر مشارکت در ورزش بر سازگاری روانشناختی کارکنان شرکت پالایش نفت آبادان طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از روش علی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کارکنان شرکت پالایش نفت آبادان بود که بر اساس اطلاعات کسب شده تعداد آنان شامل 400 نفر بود. بر حسب انتخاب تصادفی و با توجه به جدول حجم نمونه مورگان تعداد 351 نفر به عنوان نمونه مشخص شدند. در نهایت پس از پخش و جمع اوری پرسشنامه های پژوهش، تعداد 322 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر، شامل پرسشنامه های استاندارد بود. روش آماری مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل روش معادلات ساختاری بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و PLS استفاده گردید. نتایج نشان داد که مشارکت در ورزش بر سازگاری روانشناختی دارای تاثیری به میزان 703/0 دارد که با توجه به میزان تی که 381/17 می باشد، مشخص گردید که مشارکت در ورزش بر سازگاری روانشناختی تاثیرگذار می باشد.
۴.

روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه هویت اجتماعی در ورزش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان سنجی پرسش نامه هویت اجتماعی در ورزش ورزشکاران روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 399 تعداد دانلود : 180
هدف از پژوهش حاضر بررسی اعتباریابی و روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه هویت اجتماعی در ورزش بود. روش پژوهش حاضر از نوع مطالعات غیر تجربی و در زمره رواسازی ابزار می باشد که اطلاعات لازم و مورد نیاز آن به صورت مقطعی جمع آوری شد. جامعه آماری مطالعه حاضر را ورزشکاران منطقه 10 شهر تهران تشکیل دادند. نمونه آماری پژوهش حاضر نیز شامل 180 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و پرسش نامه هویت اجتماعی در ورزش (اس.آی.کیو.اس) را تکمیل نمودند. این پرسش نامه شامل نُه سوال و سه خرده مقیاس شامل روابط بین گروهی (آی.جی.تی)، مرکزیت شناختی (سی.سی)، و تاثیر بر گروه (آی.جی.ای)، تشکیل شده است. جهت بررسی روایی سازه عاملی از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری، برای تعیین همسانی درونی از ضریب آلفای کرونباخ و برای پایایی زمانی (با فاصله دو هفته) از ضریب همبستگی درون طبقه ای استفاده شد. نتایج نشان دهنده برازش مطلوب نسخه فارسی پرسش نامه هویت اجتماعی در ورزش بود. همچنین همسانی درونی و ثبات زمانی از مقادیر قابل قبولی برخوردار بودند. بنابراین، نسخه فارسی پرسش نامه هویت اجتماعی در ورزش دارای روایی و پایایی قابل قبولی در جامعه ورزشکاران ایرانی است و روان شناسان، ورزشکاران، و پژوهشگران می توانند از این پرسش نامه استفاده کنند.
۵.

طراحی مدل استعدادیابی ورزش دانش آموزی با تأکید بر عوامل روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ورزش دانش آموزی استعدادیابی عوامل روانی ویژگی های فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 754 تعداد دانلود : 673
هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل استعدادیابی در ورزش دانش آموزی با تأکید بر عوامل روان شناختی می باشد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی بود. در بخش اول (کیفی) برای انجام مصاحبه میدانی، جامعه آماری پژوهش، معلمان ورزش باسابقه، اساتید دانشگاهی و محققین حوزه استعدادیابی در ورزش دانش آموزی و روان شناسان ورزشی بودند که این افراد، به صورت هدفمند (از نوع معیاری) برای مصاحبه های کیفی در موضوع پژوهش انتخاب گردیدند (12 مصاحبه تا حد اشباع نظری ادامه یافت). در بخش دوم (کمی) بعد از گردآوری اطلاعات حاصل از پژوهش کیفی، اقدام به ساخت پرسشنامه نموده و این پرسشنامه (30 گویه و در قالب دو مؤلفه های روانی و ویژگی های فردی) در بین معلمان ورزش شهر کرمانشاه توزیع گردید. نتایج نشان داد که 30 کد مفهومی و دو مقوله اصلی(فاکتورهای فردی و ویژگی های روانی)، از مهم ترین شاخص های مدل استعدادیابی در ورزش دانش آموزی با تأکید بر عوامل روان شناختی می باشد.
۶.

ارتباط گرایش به ورزش، شخصیت و محبوبیت ورزشکار با برند ورزشی در باشگاه های ورزشی ایران: آزمون مدل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محبوبیت شخصیت باشگاه ورزشی ورزشکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 141 تعداد دانلود : 886
پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط گرایش به ورزش، شخصیت و محبوبیت ورزشکار با برند ورزشی در باشگاه های ورزشی ایران طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و از روش علی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش مصرف کنندگان باشگاه های ورزشی می باشند که شامل کلیه مشتریان باشگاه های ورزشی سطح شهر تهران (ورزشکاران) اعم از زن و مرد بود که جهت اجرای فعالیت های ورزشی به باشگاه مراجعه و دارای کارت بیمه ورزشی بودند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه محقق ساخته و روش آماری مورد استفاده شامل روش معادلات ساختاری بود. جهت تحلیل داده های پژوهش حاضر از نرم افزار اس.پس.اس.اس نسخه 20 و ایموس استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد گرایش به ورزش، شخصیت و محبوبیت ورزشکار بر برند ورزشی در باشگاه های ورزشی ایران تاثیر معناداری دارد. به عبارتی بهبود وضعیت گرایش به ورزش، شخصیت و محبوبیت ورزشکاران می تواند زمینه بهبود برند ورزشی باشگاه های ورزشی را فراهم نمود.
۷.

طراحی مدل توانمندسازی روان شناختی مربیان در ورزش بر مبنای نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانمندسازی روان شناختی مربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 816 تعداد دانلود : 976
پژوهش حاضر باهدف طراحی مدل توانمندسازی روان شناختی مربیان در ورزش بر مبنای نظریه داده بنیاد طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی بود. جامعه آماری شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر مصاحبه بود. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که شرایط علی در مدل حاضر شامل شرایط رقابتی، فردی و رفتاری می باشد. نتایج همچنین نشان داد که عوامل زمینه ای شامل عوامل آموزشی، ذهنی، فرهنگی، فنی و باشگاهی و تیمی می باشد. نتایج نشان داد که عوامل مداخله گر شامل مسائل دانشی، مسائل مهارتی و مسائل زیرساختی می باشد. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که راهبردها در سه حوزه ورزشی، فردی و زیرساختی می باشد. نتایج پژوهش حاضر همچنین نشان داد که پیامدهای توانمندسازی روان شناختی مربیان در ورزش شامل پیامدهای باشگاهی و تیمی و پیامدهای رفتاری می باشد.
۸.

پیش بنی موفقیت ورزشگاران نخبه دو و میدانی بر اساس ابعاد صبر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صبر سرسختی ذهنی موفقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 92 تعداد دانلود : 553
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش ابعاد صبر بر موفقیت ورزشکاران نخبه دو و میدانی طراحی و اجرا گردید. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و به لحاظ روش اجرا میدانی و به لحاظ نوع تحلیل توصیفی - همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق را کلیه ورزشکاران دوو میدانی کار را تشکیل می دهد. حجم نمونه بر اساس مدل خوشه ای تعداد 273 نفر از دوو میدانی کاران نخبه مشخص نمودند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر از آزمون معادلات ساختاری جهت بررسی مدل تحقیق استفاده گردید. کلیه روند تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر در نرم افزارهای اس پی اس اس و ایموس انجام گردید. مطابق با نتایج جدول می توان گقت که ضریب مسیر بین صبر و موفقیت در ورزش در بین دوومیدانی کاران نخبه برابر با 36/0 می باشد همچنین مقدار آماری تی(ضریب معناداری) برایاین دو متغیر برابر با 28/5 می باشد و چون این مقادیر بیشتر از96/1 ± است لذا این رابطه تایید می شود. به عبارتی صبر بر موفقیت در ورزش در بین دوومیدانی کاران نخبه اثر مثبت و معنی داری دارد. و هر اندازه صبر بالا رود میزان موفقیت در ورزش نیز افزایش می یابد.
۹.

ارائه مدل نقش بهزیستی روان شناختی و ارزش های فرهنگی بر بهره وری ورزشکاران رشته کاراته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهره وری بهزیستی روانشناختی ارزش های فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 119 تعداد دانلود : 943
پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل نقش بهزیستی روان شناختی و ارزش های فرهنگی بر بهره وری ورزشکاران رشته کاراته طراحی و اجرا گردید. جامعه آماری شامل ورزشکاران رشته کاراته در شهر اصفهان بودند که برحسب انتخاب در دسترس تعداد 365 نفر به عنوان نمونه مشخص شدند. در نهایت پس از پخش و جمع آوری پرسشنامه های پژوهش، تعداد 341 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه استاندارد بود. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که ارزش های فرهنگی بر بهره وری ورزشکاران رشته کاراته دارای تأثیری به میزان 323/0 دارد که با توجه به میزان تی که 896/5 می باشد، مشخص گردید که ارزش های فرهنگی بر بهره وری ورزشکاران رشته کاراته تأثیرگذار می باشد. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که بهزیستی روان شناختی بر بهره وری ورزشکاران رشته کاراته دارای تأثیری به میزان 682/0 دارد که با توجه به میزان تی که 854/11 می باشد، مشخص گردید که بهزیستی روان شناختی بر بهره وری ورزشکاران رشته کاراته تأثیرگذار می باشد.
۱۰.

تاثیر عدم توانایی در بازپرداخت بدهی ها بر انگیزش، استحکام ذهنی، تعهد حرفه ای و عملکرد ورزشکاران در باشگاه های فوتبال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بدهی انگیزش تعهد حرفه ای استحکام ذهنی عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 770 تعداد دانلود : 886
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عدم توانایی در بازپرداخت بدهی ها بر انگیزش، استحکام ذهنی، تعهد حرفه ای و عملکرد ورزشکاران در باشگاه های فوتبال طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی می باشد که از منظر هدف، جزء پژوهش های کاربردی می باشد که به صورت میدانی انجام گردید. روش پژوهش حاضر از نظر روش گرد آوری داده ها، پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی ورزشکاران در باشگاه های فوتبال ایران می باشد که اطلاعات دقیقی در خصوص تعداد این افراد دردسترس نمی باشد. بر اساس فرمول حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص بودن حجم جامعه، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه پژوهش مشخص شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه بود. نتایج نشان داد عدم توانایی در بازپرداخت بدهی ها بر انگیزش، استحکام ذهنی، تعهد حرفه ای و عملکرد ورزشکاران در باشگاه های فوتبال تاثیر معناداری در جهت منفی وجود دارد. به عبارتی عدم توانایی در بازپرداخت بدهی ها سبب بروز مشکلات رفتاری و نگرشی در میان ورزشکاران باشگاه های فوتبال شده است.
۱۱.

شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد هیات های کاراته در حوزه روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان شناسی عملکرد کاراته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 864 تعداد دانلود : 850
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر عملکرد هیات های کاراته در حوزه روان شناسی طراحی و اجرا شد. روش پژوهش حاضر از نوع آمیخته به صورت کیفی-کمی بود. به علت اینکه روش کیفی در پژوهش حاضر در اولویت بر روش کمی داشت، روش پژوهش از نوع روش آمیخته اکتشافی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر مصاحبه و پرسش نامه بود. به منظور تحلیل داده های پژوهش در بخش کیفی از روش کدگذاری و در بخش کمی از روش معادلات ساختاری استفاده شد. جهت تحلیل داده های پژوهش حاضر از نرم افزار اس.پی.اس.اس و پی.ال.اس استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر مشخص نمود که عوامل شناسایی شده شامل خدمات روان شناختی، نظام سلامت، پایگاه داده و شرایط روانی مشخص گردید. به عبارتی جهت توسعه عوامل موثر بر عملکرد هیات های کاراته در حوزه روان شناسی نیاز است تا به عوامل خدمات روان شناختی، نظام سلامت، پایگاه داده و شرایط روانی توجه جدی نمود.
۱۲.

ارائه مدل بهبود کیفیت زندگی کاری با تاکید بر سازگاری روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی کاری سازگاری روان شناختی مهارت های روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 237 تعداد دانلود : 10
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل بهبود کیفیت زندگی کاری با تاکید بر سازگاری روان شناختی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی می باشد که از منظر هدف، جز مطالعات کاربردی است که به صورت میدانی انجام شد. روش پژوهش حاضر از نظر روش گردآوری داده ها، پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل کارکنان وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران بود که طبق آمار کارگزینی تعداد آنها ۹۱۴ نفر می باشند که از این تعداد، بر اساس فرمول کوکران ۲۷۰ نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسش نامه سازگاری روان شناختی بل (1961) و پرسش نامه کیفیت زندگی کاری والتون (1973) بود. تمامی روند تحلیل پژوهش، در غالب نرم افزار اس.پی.اس.اس نسخه 20 و پی.ال.اس نسخه سه انجام گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سازگاری روان شناختی سبب تاثیرگذاری بر وضعیت کیفیت زندگی کاری دارد. به عبارتی تلاش در جهت بهبود سازگاری روان شناختی می تواند زمینه جهت بهبود کیفیت زندگی کاری را فراهم نماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۴