مطالعات روان شناسی ورزشی

هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر مدل های مختلف تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای بر تکانش گری در داوران ورزشی تیمی بر مبنای سبک های رهبری بود. تحریک غیرتهاجمی مغز به عنوان روشی جهت بهبود عملکرد در حیطه های مختلف ورزش مورد استفاده قرار گرفته است؛ در حالی که به نظر می رسد میزان تأثیرگذاری آن به عوامل مختلفی از جمله نوع تحریک و تفاوت های فردی بین افراد بستگی داشته باشد. از این رو، تعداد 24 داور ورزشی در رشته های تیمی فوتبال، فوتسال، والیبال، هندبال و بسکتبال شامل 12 داور با سبک رهبری تحول گرا و 12 داور با سبک رهبری غیرتحول گرا به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت نمودند. هر آزمودنی در سه جلسه مجزا در آزمایشگاه با فاصله حداقل 72 ساعت استراحت بین جلسات حضور یافت. در هر جلسه، ابتدا میزان تکانش گری با استفاده از آزمون تکانش گری برو/نرو مورد اندازه گیری قرار گرفت و سپس آزمودنی ها تحت یکی از 3 نوع تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه ای شامل تحریک آنودال، کاتودال یا شم به مدت 20 دقیقه با شدت 2 میلی آمپر قرار گرفتند. پس از اتمام تحریک، مجدداً میزان تکانش گری مورد اندازه گیری قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آنوای دو راهه مرکب نشان داد بین تحریک آند و شم و همچنین بین تحریک کاتد و شَم تفاوت معناداری وجود داشت (به ترتیب 001/0p= ؛ 02/0 p = )، در حالی که بین دو نوع سبک رهبری در انواع تحریک تفاوت معناداری وجود نداشت. به عنوان یک یافته جدید، این نتایج مؤید امکان استفاده از تحریک الکتریکی فراجمجمه ای به عنوان ابزاری برای افزایش عملکرد در داوران ورزشی است.

هدف این تحقیق بررسی تأثیر تصویرسازی حرکتی و مشاهده عمل بر بازنمایی ذهنی و دقت پرتاب آزاد بسکتبال بود. به این منظور 40 شرکت کننده به چهار گروه شامل تصویرسازی، مشاهده، ترکیبی و کنترل تقسیم شدند. شرکت کنندگان بر اساس گروه بندی خود به مدت یک هفته (هرروز 100 کوشش) به تمرین پرتاب آزاد بسکتبال پرداختند. یک هفته بعد از آخرین جلسه تمرینی آزمون یادداری انجام شد. دقت حرکت و ساختار بازنمایی ذهنی مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج دقت حرکت نشان داد که گروه ترکیبی نسبت به سایر گروه ها دقت بالاتری داشت. همچنین گروه مشاهده نسبت به گروه تصویرسازی دقیق تر عمل کرده بود. در متغیر ساختار بازنمایی ذهنی، گروه ترکیبی نسبت به سایر گروه ها بازنمایی ذهنی ساختار یافته تری داشت. همچنین بازنمایی ذهنی گروه تصویرسازی نسبت به گروه مشاهده ساختار یافته تر بود. این نتایج با توجه به مکانیزم های زیربنایی متفاوت مرتبط به این گونه های مختلف تمرین تفسیر شدند.

هدف از پژوهش حاضر، رواسنجی پرسشنامه ی خرافه پرستی در ورزش در بازیکنان لیگ برتر فوتبال و فوتسال ایران بود. از این رو، با توجه به ماهیت پژوهش، تعیین گردید که تعداد 12 نفر در ازای هر گویه برای پاسخ دهی به پرسشنامه ها انتخاب گردد که بر این اساس، 456 پرسشنامه در میان بازیکنان توزیع و در نهایت 325 پرسشنامه به صورت تکمیل شده به دست آمد و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه ای استاندارد استفاده شد که جهت روایی سنجی آن در جامعه ی موردنظر، به فارسی ترجمه و مورد تحلیل قرار گرفت. به منظور تائید روایی ابزار نیز از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که بار عاملی تمامی سؤالات از مقدار مبنا بالاتر و مدل پژوهش از برازش معناداری برخوردار است. در نهایت، نتایج پژوهش بیانگر این است که پرسشنامه ی خرافه پرستی در ورزش، قابلیت اجرا و استفاده در ورزش کشور ایران را داشته و می توان از آن در سایر جوامع غیر بالینی ورزشی به عنوان یک ابزار پژوهشی استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل عوامل خط مشی گذاری اخلاقی ورزشی بود که با استفاده از پژوهش آمیخته به صورت کیفی و کمی انجام شد. در این پژوهش در ابتدا با 19 نفر از مدیران و اساتید خبره ورزشی (اساتید در سطح دکترا، قهرمانان جهان و آسیایی، مربیان تیم ملی، مدیران ورزشی و افراد صاحب تألیف کتب ورزشی) مصاحبه شد؛ سپس در گام دوم تحلیل جهت اعتبار عوامل شناسایی شده براساس روش دیمتل، از نظر 15 خبره متشکل از اساتید حوزه خط مشی گذاری عمومی، مدیران و کارشناسان شاغل در وزارت ورزش و جوانان استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد عامل تنوع قومیتی و فلسفه اخلاق به عنوان دو عامل زیربنای نقش مهمی در شکل گیری روند خط مشی گذاری اخلاق ورزشی دارد. به عبارتی توجه به این عوامل می تواند روند شکل گیری سایر عوامل را فراهم نماید.

پژوهش حاضر با هدف توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی (کاربرد روش گراندد تئوری) طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی بود. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر مصاحبه بود. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که شرایط علی در مدل حاضر شامل نیازهای فردی و نیازهای سازمانی است. نتایج همچنین نشان داد عوامل زمینه ای در جهت توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی شامل زیرساخت ها، حمایت سازمانی، انگیزش و مسائل اجتماعی است. نتایج نشان داد عوامل مداخله گر شامل شرایط ترویجی، مسائل سازمانی و مسائل فردی است. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید راهبردها شامل برگزاری مسابقات تفریحی ورزشی، نیازسنجی فعالیت های اوقات فراغت ورزشی، ایجاد دوره های آموزشی، ارزیابی فعالیت های آموزش وپرورش، ایجاد ورزش های تفریحی متنوع مطابق، ایجاد طرح های تشویقی و ارائه تخفیفات، تهیه برشور، کتابچه ها و مطالب علمی، هماهنگی های بین سازمانی و ارزیابی زیرساخت های ورزشی بود. نتایج پژوهش حاضر همچنین نشان داد پیامدهای توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی شامل پیامدهای فردی و شغلی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل زمینه ای و مداخله گر به کارگیری ابعاد روان شناختی و فرهنگی در مدیریت استعداد در ورزش بود. روش پژوهش حاضر کیفی از نوع نظریه داده بنیاد بود. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 17 نفر از مدیران و معاونان، اساتید دانشگاه و کارشناسان مسئول سازمان های ورزشی بود که این افراد به روش نمونه گیری سهمیه ای به شکل گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد عوامل زمینه ای در خصوص مدیریت استعداد شامل فرهنگ، یادگیری، روان شناختی و استقلال است. عوامل مداخله در پژوهش حاضر شامل محیطی، بستری، حیاتی و فردی و بین فردی بود. به عبارتی توجه به عوامل شناسایی شده در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های موجود در سازمان های ورزشی ایران می تواند ضمن رفع محدودیت ها در این حوزه زمینه به کارگیری مدیریت استعداد را فراهم نماید. توجه به این عوامل در جهت بهبود برنامه ریزی در سازمان های ورزشی ایران امری مهم و کلیدی در جهت به کارگیری مدیریت استعداد است.

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین طردشدگی در محیط کار و عملکرد شغلی با نقش میانجی سرمایه روان شناختی در کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان ایلام بود. روش انجام این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس چگونگی به دست آوردن داده ها از نوع پژوهش های توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیّه کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان ایلام به تعداد 157 نفر بود که به دلیل محدودیت جامعه آماری نمونه به صورت تمام شمار برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد عملکرد شغلی هرسی و گلداسمیت (1981)، طردشدگی در محیط کار فریس و همکاران (2008) و سرمایه روان شناختی لوتانز و همکاران (2007) استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای اس.پی.اس.اس و اسمارت پی.ال.اس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که طرد شدگی در محیط کار و سرمایه روان شناختی بر عملکرد کارکنان تأثیر معناداری دارند و نقش میانجی سرمایه روان شناختی نیز مورد تأیید قرار گرفت. بنابراین به منظور افزایش عملکرد و بهره وری کارکنان، مدیران ادارات ورزش و جوانان استان ایلام بایستی توجه ویژه ای به ادراک های کارکنان از طردشدگی در محیط کار و سرمایه روان شناختی داشته باشند و فرصت ایجاد روابط دوستانه در سازمان را برای آنان فراهم آورند.

پژوهش حاضر با هدف تأثیر اعتقاد به آخرت گرایی و دنیاگرایی بر سلامت روان در ورزشکاران طراحی و اجرا شد. روش پژوهش حاضر پیمایشی است که به صورت میدانی انجام گردید. پژوهش حاضر از جمله مطالعات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی ورزشکاران حرفه ای بودند که تعداد دقیقی از آنان در دسترس نبود. بر حسب انتخاب در دسترس با توجه به فرمول حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص بودن جامعه، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. در نهایت پس از توزیع و جمع آوری پرسش نامه های پژوهش، تعداد 354 پرسش نامه مورد تحلیل قرار گرفت. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسش نامه 28 سئوالی سلامت عمومی (4 مؤلفه نشانه های جسمانی، اضطراب و بی خوابی، نارسا کنش وری اجتماعی و افسردگی)، پرسش نامه محقق ساخته 7 سئوالی اعتقاد به آخرت گرایی و پرسش نامه محقق ساخته 10 سئوالی اعتقاد به دنیاگرایی بود. در پژوهش حاضر جهت تحلیل داده های پژوهش از روش معادلات ساختاری استفاده شد. کلیه روند تحلیل داده های پژوهش حاضر در نرم افزارهای اس.پی.اس.اس و پی.ال.اس انجام شد. مطابق با نتایج مدل پژوهش مشخص شد با توجه به میزان تی به دست آمده، اعتقاد به دنیاگرایی بر سلامت روان تأثیری به میزان 267/0- دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد اعتقاد به آخرت گرایی بر سلامت روان تأثیری به میزان 603/0 دارد.

شیوع بالای اضطراب اجتماعی و تداخل جدی این اختلال با زندگی شخصی و حرفه ای افراد، شناسایی عوامل مؤثر بر اضطراب اجتماعی مهم است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر مطالعه ارتباط طرح واره های ناسازگار اولیه با اضطراب اجتماعی ورزشکاران با نقش میانجی گر خودپنداره بدنی بود. بدین منظور با مراجعه به باشگاه های ورزشی مختلف، تعداد 280 ورزشکار به صورت داوطلبانه در پژوهش حاضر شرکت کردند و پرسش نامه های طرح واره یانگ (1998)، اضطراب اجتماعی جرابک (1996) و خودپنداره بدنی مارش (1996) را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل مسیر در نرم افزار اسمارت پی.ال.اس در سطح معناداری 05/0 نشان داد طرح واره های ناسازگار حوزه های بریدگی و طرد (003/0=P، 03/3=T، 34/0=b)، خودگردانی و عملکرد مختل (015/0=P، 43/2=T، 27/0=b)، محدودیت های مختل (۰۰1/0=P، 34/3=T، 42/0=b)، جهت مندی (039/0=P، 06/2=T، 25/0=b) و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری (۰۰9/0=P، 62/2=T، 29/0=b) با اضطراب اجتماعی ارتباط مثبت و معناداری دارند. به علاوه، طرح واره های ناسازگار حوزه های بریدگی و طرد (۰۰۰/0=P، 71/3=T، 18/0-=b)، خودگردانی و عملکرد مختل برابر (۰27/0=P، 22/2=T، 19/0-=b)، و گوش به زنگی بیش از حد و بازداری (035/0=P، 11/2=T، 20/0=b) با خودپنداره بدنی ارتباط منفی و معناداری دارند. به علاوه، بین طرح واره های ناسازگار محدودیت های مختل برابر (536/0=P، 619/0=T، 06/0-=b) و جهت مندی (392/0=P، 857/0=T، 07/0=b) با خودپنداره بدنی ارتباط معناداری مشاهده نشد. خودپنداره بدنی بین طرح واره های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی نقش میانجی معناداری نداشت (05/0<p). در نهایت، خودپنداره بدنی با اضطراب اجتماعی ارتباط منفی و معناداری داشتند (046/0=P، 99/1=T، 10/0-=b). به طور کلی، طرح واره ناسازگار اولیه نقش مهمی در افزایش اضطراب اجتماعی و کاهش خودپنداره بازی می کند، اما خودپنداره بدنی نقش قابل توجهی در ارتباط بین طرح واره های نارسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی بازی نمی کنند.

پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری سلامت روان، سلامت سازمانی، انگیزه مشارکت و تعهد ورزشی در کارکنان مراکز فنی و حرفه ای کل کشور طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کارکنان مراکز فنی و حرفه ای کل کشور بود. بر اساس فرمول حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص بودن حجم جامعه، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه پژوهش مشخص شدند. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر به صورت تصادفی طبقه ای بود. پس از توزیع پرسش نامه های پژوهش، تعداد 351 پرسش نامه جمع آوری شد و مورد تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسش نامه و روش آماری مورد استفاده روش معادلات ساختاری بود. جهت تحلیل داده های پژوهش حاضر از نرم افزار اس.پی.اس.اس و پی.ال.اس استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد سلامت سازمانی و سلامت روان بر میزان تعهد ورزشی و انگیزه پیشرفت کارکنان تأثیرگذار است. به عبارتی تلاش جهت بهبود سلامت سازمانی و سلامت روان سبب تأثیرگذاری بر تعهد ورزشی و انگیزه پیشرفت کارکنان می گردد.

هدف این پژوهش، بررسی ارتباط مسئولیت اجتماعی و قصد حمایتی هواداران تیم های حاضر در لیگ برتر فوتبال ایران و نقش تعدیل گری هویت تیمی بود. پژوهش حاضر توصیفی–همبستگی بود و بر اساس هدف از نوع مطالعات کاربردی است. روش نمونه گیری نیز به صورت در دسترس متشکل از هواداران باشگاه های لیگ برتر بود که برآورد حجم نمونه آن با استفاده از نرم افزار سمپل پاور صورت پذیرفت. در نهایت 295 نفر در نظر گرفته شدند. برای تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جرئی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد مسئولیت اجتماعی و هویت تیمی، تأثیر مثبت و معناداری بر قصد حمایتی هواداران دارند؛ همچنین هویت تیمی، رابطه بین مسئولیت اجتماعی و قصد حمایتی را تعدیل می سازد. در نهایت بر اساس یافته های پژوهش حاضر به مدیریت تیم های ورزشی پیشنهاد می شود علایق هواداران در مسائل و موضوع های اجتماعی را در نظر داشته باشند و طرح های مختلف مسئولیت اجتماعی را در برنامه های بلند مدت خود قرار دهند.

هدف از پژوهش حاضر، روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه الکسیتایمیا در ورزش در هواداران لیگ برتر فوتبال ایران بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل هواداران باشگاه شهر خودروی خراسان بود که در بازی هفته 28 لیگ برتر فوتبال کشور (فصل 2019-20) در مقابل تیم سایپا و در ورزشگاه خانگی این تیم در شهر کرج، به تشویق تیم شهر خودرو پرداختند که بر اساس اعلام روابط عمومی باشگاه شهر خودرو، 400 نفر تماشاچی به این مسابقه اعزام شدند. از این میان، 180 هوادار از بازی میان تیم های شهر خودروی مشهد و سایپای تهران، به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسش نامه ای استاندارد استفاده شد که جهت روایی سنجی آن در جامعه موردنظر، به فارسی ترجمه شد و مورد تحلیل قرار گرفت. به منظور تأیید روایی ابزار نیز از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که بار عاملی تمامی سئوالات از مقدار مبنا بالاتر و مدل پژوهش از برازش معناداری برخوردار است. در نهایت، نتایج پژوهش بیانگر این است که پرسش نامه الکسیتایمیا در ورزش، مقیاسی چندبعدی است و از آن می توان در سایر جوامع غیر بالینی ورزشی به عنوان یک ابزار پژوهشی استفاده کرد

مطالعه حاضر با هدف طراحی الگوی تاب آوری در ورزش انجام شد. پژوهش حاضر از نوع آمیخته بود که به صورت کیفی و کمی انجام گردید. نمونه آماری در بخش کیفی شامل 20 نفر از متخصصان آگاه به موضوع پژوهش و در بخش کمی، جامعه آماری شامل ورزشکاران فعال در حوزه ورزش بودند. ابزار اندازه گیری در پژوهش حاضر شامل پرسش نامه و مصاحبه بود. نتایج کیفی پژوهش حاضر نشان داد مقوله "تاب آوری در ورزش" توانسته به طرز صحیحی در جایگاه مقوله مرکزی قرار گیرد و تعداد 30 مقوله بنیادی در تبیین الگوی این مدل مؤثر واقع شوند. این مدل می تواند تبیین و سبب شناسی تاب آوری در ورزش را تسهیل کند. همچنین این مدل می تواند پس از سنجش وضعیت تاب آوری در ورزش و ارزیابی نقاط مثبت و منفی بالقوه آنها جهت برنامه ریزی در ورزش به کار برود که بدین طریق تاب آوری ورزشکاران بهبود یابد. نتایج کمی نشان داد مدل پژوهش از برازش کافی برخوردار است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی تمرین مهارت های روان شناختی منتخب بر استحکام ذهنی، تعهد ورزشی و مهارت دریبلینگ فوتبال، فوتبالیست های نوجوان 13 تا 15 سال مشهد صورت گرفت. تعداد 30 نفر از فوتبالیست های نوجوان عضو باشگاه های دسته اول شهر مشهد به عنوان نمونه در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه تجربی و گواه تقسیم شدند. در مرحله پیش آزمون، آزمودنی ها به تکمیل پرسش نامه های استحکام ذهنی، تعهد ورزشی و همچنین آزمون مهارت دریبلبنگ (مور-کریستین) پرداختند. گروه تجربی به مدت هشت هفته به انجام تمرینات ویژه مهارت دریبلینگ فوتبال به همراه تمرینات منتخب مهارت های روان شناختی پرداخت. در تحلیل داده های پژوهش از آزمون های تحلیل واریانس مرکب و تی مستقل استفاده شد. یافته ها در پس آزمون نشان داد گروه تجربی در تمامی متغیرها عملکرد بهتری نسبت به گروه گواه داشت. نتایج نشان می دهد که تمرین مهارت های روان شناختی شاخص های روانی و عملکرد حرکتی را بهبود می بخشد.

سواد بدنی موضوعی مهم در مسیر حفظ سلامت فردی و اجتماعی است. فردی دارای سواد بدنی است که روحیه و انگیزه لازم برای فعالیت های بدنی را داشته باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط اعتماد به نفس با انگیزه آموزش فعالیت بدنی: نقش واسطه ای سواد بدنی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل معلمان تربیت بدنی مقطع ابتدایی (معلمان عمومی و تخصصی تربیت بدنی) استان خوزستان بود. نمونه آماری به دلیل گسترده بودن در ابتدا به روش تصادفی خوشه ای چهار شهر اهواز، بهبهان، مسجدسلیمان و دزفول (790=N) انتخاب شدند. سپس با استناد به جدول کرجسی و مورگان (258=n) نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسش نامه اعتماد به نفس آموزش تربت بدنی اسپیتل (2015)، پرسش نامه سواد بدنی چوی و همکاران (2020) و پرسش نامه انگیزه آموزش فعالیت بدنی اسپیتل (2015) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد اعتماد به نفس معلمان با انگیزه آنان برای آموزش تربیت بدنی رابطه معنا داری داشت (434/0) و اعتماد به نفس معلمان با سواد بدنی آنان رابطه معنا داری داشت (591/0). همچنین سواد بدنی معلمان با انگیزه آنان برای آموزش تربیت بدنی رابطه معناداری داشت (383/0)، و درنهایت اعتماد به نفس با انگیزه معلمان ورزش مقطع ابتدایی برای آموزش تربیت بدنی با نقش واسطه ای سواد بدنی رابطه معناداری داشت که 69 درصد اثر کل اعتمادبه نفس معلمان بر انگیزه آموزش تربیت بدنی از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی سواد بدنی تبیین می شود. با توجه به اهمیت ارائه آموزش تربیت بدنی باکیفیت در سطح دبستان و اینکه سواد بدنی پایه و اساس آشنایی با مهارت های رفتاری و حرکتی، آمادگی جسمانی، آگاهی، دانش و درک سالم زیستن و تقویت فرصت تفریحات بدنی به شمار می رود، پیشنهاد می شود از معلمان متخصص و با سطح سواد بدنی بالا برای تدریس درس تربیت بدنی در مقطع ابتدایی استفاده شود