مطالعات مدیریت گردشگری

هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر فعالیت های مسئولیت اجتماعی بر هویت یابی و عجین شدگی کارکنان هتل ها است که در این رابطه نقش تعدیل کننده حمایت سازمانی درنظر گرفته شده است. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی و کاربردی است که کارکنان هتل های پنج ستاره تهران جامعه آماری آن را تشکیل می دهند. داده های مورد نیاز تحقیق از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق تاثیر مثبت فعالیت های مسئولیت اجتماعی را بر هویت یابی و عجین شدگی کارکنان نشان داد. همچنین مشخص شد ادراک کارکنان از حمایت سازمانی نقش تعدیل کننده مثبت در اثرگذاری فعالیت های مسئولیت اجتماعی بر هویت یابی و عجین شدگی کارکنان هتل ها دارد. بنابراین، می توان گفت فعالیت های مسئولیت اجتماعی هتل ها تاثیر قابل توجهی بر نگرش های مهم کاری کارکنان هتل ها به ویژه هویت یابی و عجین شدگی آنها دارد و با افزایش حمایت سازمانی ادراک شده این تاثیرگذاری افزایش می-یابد.

گردشگری روستایی یک رهیافت مناسب جهت تحریک کارآفرینی و احیای اقتصاد نواحی روستایی است. اما لازم است کارآفرینان مسئولیت هایی را نسبت به جامعه محلی و گردشگران ایفا کنند. هدف پژوهش حاضر تحلیل سطح مسئولیت پذیری کارآفرینان گردشگری در 6 روستای گردشگری شهرستان بینالود است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی   تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش روستاهای مقصد گردشگری شهرستان بینالود بود، که بیشترین حجم گردشگر و فعالیت های کارآفرینانه را داشتند. حجم نمونه صاحبان 196 کسب وکارهای کارآفرینانه در حوزه رستوران، چایخانه و استراحتگاه بودند. براساس نتایج، شاخص بشردوستانهْ بالاترین، و شاخص اقتصادیْ کمترین میزان میانگین رتبه ای ازدیدگاه پاسخگویان را به خود اختصاص دادند. نتایج بیشترین سطح مسئولیت پذیری اجتماعی کارآفرینان گردشگری را در ابرده و جاغرق و پایین ترین سطح را در زشک نشان می دهند؛ از نظرشاخص اخلاقی تفاوت معناداری بین روستاها وجود ندارد، ولی درسایر شاخص ها (قانونی، بشردوستانه، اقتصادی و زیست محیطی) سطح مسئولیت پذیری کارآفرینان گردشگری درروستاهای موردمطالعه، متفاوت است.

تکیه بر جنبه های تمایزآفرین مقصدهای گردشگری لازمه موفقیت در بازار گردشگری است. غذای محلی و فرهنگ غذای محلی برای یک مقصد توریستی یک مزیت رقابتی پایدار است. پژوهش حاضر تلاشی برای شناسایی عناصر مطلوب صرف غذای محلی است و برای این مقصود از روش حافظه ران استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را اعضای باشگاه مشتریان یک آژانس گردشگری شکل دادند و حجم نمونه دویست نفر بود و از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. در چهارچوب روش حافظه ران، پس از جمع آوری روایت ها فرآیند کدگذاری مطابق الگوی کدگذاری روش حافظه ران انجام شد و در ادامه، یک دسته بندی از مفاهیم در مورد تجربه مطلوب صرف غذای محلی در گردشگری ارائه شد. طبق یافته های پژوهش عناصر سازنده واقعیت اجتماعی تجربه مطلوب صرف غذای محلی در گردشگری دربرگیرنده سه دسته از عناصر شامل دوازده عنصر مربوط به غذا، ده عنصر مربوط به افراد، و یازده عنصر مربوط به مکان است.

تجربه برند مقصد گردشگری مبنای اصلی بسیاری از پیامدهای رفتاری گردشگران است. ازاین رو، در پژوهش حاضر به بررسی چگونگی تاثیر تجربه برند مقصد گردشگری بر رفتارهای شهروندی گردشگران از طریق اشتیاق، تعهد و نگرش برند مقصد گردشگری پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی   پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش تمامی گردشگران داخلی شهر اصفهان بود که 182 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند و داده های لازم از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند. نتایج تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار PLS نشان داد که تجربه برند مقصد گردشگری بر اشتیاق، نگرش و تعهد برند مقصد و تعهد و نگرش برند مقصد گردشگری نیز بر رفتار شهروندی برند مقصد تاثیر مثبت و معنادار داشته اند؛ همچنین اشتیاق برند هم به طور مستقیم و هم با تاثیرگذاری بر تعهد و نگرش برند مقصد گردشگری بر رفتار شهروندی گردشگران مؤثر بوده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش احداث زیرساخت حمل و نقل و مدل سازی اثرات آن بر توسعه پایدار گردشگری انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی است. جامعه آماری سکونت گاه های گردشگرپذیر نواحی گردشگری شیت   ولیدر و شیرین سو، شهرستان طارم، را شامل می شود؛ با روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند نیز تعداد 277 خانوار جهت نمونه گیری انتخاب شده اند. روش جمع آوری اطلاعات میدانی   کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار استنباطی و از طریق آزمون ویلکاکسون، T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS؛ نمایش و ترسیم جریانات فضایی گردشگری محدوده مورد مطالعه با استفاده از نرم افزار UCINET و مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) در نرم افزار AMOS انجام شده است. نتایج یافته های پژوهش نشان می دهد که، در بررسی اثرات احداث جاده زنجان   تهم   چورزق بر متغیرهای توسعه گردشگری با آزمون ناپارامتری ویلکاکسون، بیشترین تأثیر با میانگین 39/4 به مؤلفه بهبود فرصت های اشتغال گردشگری مربوط است. هم چنین بررسی سهم ابعاد پیامدهای احداث جاده زنجان   تهم   چورزق در توسعه پایدار گردشگری نواحی مورد مطالعه با آزمون مدل معادلات ساختاری نشان می دهد که بار پنهان عاملی شاخص کالبدی به میزان 97/0 اثرگذاری بیشتری را نسبت به بار عاملی ابعاد دیگر در توسعه پایدار گردشگری بر جای گذاشته است.

رویه های ضدرقابتی در بازار گردشگری، از دوجنبه بازاریابی و حقوق رقابت قابل بررسی است. علی رغم اهمیت این موضوع توجه چندانی به آن نشده است و بجز معدود تحقیقات خارجی، در داخل ایران مورد توجه واقع نشده است. پژوهش حاضر به بررسی رویه های ضدرقابتی در بخش عرضه خدمات سفر و گردشگری در ایران، و به طور خاص، در بین آژانس های گردشگری شهر تهران پرداخته است. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته که یکی از ابزارهای مهم تحقیقات کیفی است بهره گرفته شده است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و کارشناسان در بخش عرضه خدمات گردشگری، و نیز کارشناسان و خبرگان در حوزه رقابت و حقوق رقابت بوده است و نمونه موردنظر با تلفیقی از دو شیوه نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شد. در ادامه، با بهره گیری از روش تحلیل تفسیری، محتوای مصاحبه ها مورد بررسی و واکاوی قرار گرفت. بدین منظور، متن مصاحبه ها کدگذاری و مقوله ها استخراج شدند. با توجه به اهداف پژوهش و کدگذاری های صورت گرفته، مولفه های موردنظر استخراج و تبیین شدند. نتایج نشان داد که مصادیقی از رویه های ضدرقابتی یک جانبه و چندجانبه در بازار مورد مطالعه وجود دارد و شدت این رویه ها بسته به خرده فروش یا عمده فروش بودن آژانس های مورد بررسیْ متفاوت است. در نهایت، پیشنهاداتی جهت توجه به این مهم ارائه شده است

ایران از پتانسیل لازم برای جذب گردشگر ورزش های آبی   ساحلی برخوردار است، ولی دارای جایگاه مناسبی نیست. پژوهش حاضر به دنبال شناسایی موانع توسعه گردشگری ورزش های آبی  ساحلی در ایران است. جامعه پاسخگویان پژوهش در مرحله کیفی  شامل استادان، کارشناسان علوم ورزشی و گردشگری بوده است. برای این منظور، از مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در مرحله کمّی، تعداد600 پرسش نامه بین گردشگران سواحل به صورت تصادفی خوشه ای، در مناطق کیش و هرمزگان و همچنین مازندران و گیلان، توزیع شد. یافته های معادلات ساختاری نشان داد که از میان موانع توسعه گردشگری بُعد زیرساخت از بیشترین اهمیت برخوردار است. با حذف موانعی مانند ساخت و ساز بی رویه در حریم دریا، عدم تفکیک محل استراحت و قایق رانی و شنا و همچنین تجهیزات ناکافی ناجیان زمینه توسعه گردشگری ورزش های آبی فراهم می شود؛ همچنین برگزاری جشنواره ها و مسابقات ورزش های آبی  ساحلی راهکارهای جدیدی در جهت توسعه گردشگری هستند. 

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر بازاریابی داخلی بر کیفیت ارائه خدماتِ پس از ارائه راهکارهایی در جهت ارتقای میزان خدمات ارائه شده در هتل هاست. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی   پیمایشی است. پایایی پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ و شاخص CR و روایی آن با روش های روایی محتوا، روایی همگرا و واگرا تایید شده است. یافته های پژوهش حاضر نشانگر تایید تمامی فرضیه های پژوهش اند؛ خروجی نرم افزار تحلیل خطی سلسله مراتبی نشان دهنده روابط چندسطحی متغیرهای پژوهش بود. به علاوه، اثر متغیر میانجی با آزمون سوبل و شدت آن با ضریب وی.اِی.اف سنجیده شد. نتایج نشان داد که مدیران باید با استفاده از بازاریابی داخلی، که در سطح سازمانی است، موجب بهبود کیفیت ارائه خدمات توسط کارکنان شوند: با القای حس افتخار، اعتقاد و احترام به کارکنان، تعریف مأموریت مشخص، ارائه الگوی مناسب به آن ها در کنار ارتقای فرهنگ خطرپذیری، تأکید بر احساسات کارکنان و توجه به خواست و نیاز آن ها.

امروزه ظهور فناوری های دیجیتال صنعت گردشگری را به طرز چشمگیری تغییر داده است. از جمله این فناوری ها واقعیت مجازی (VR) است. با این وجود ، فناوری VR در مقاصد گردشگری در ایران هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. این پژوهش، نگرش و رفتار کاربران ایرانی را نسبت به پذیرش فناوری VR در گردشگری بررسی می کند. نمونه پژوهش شامل 260 بازدید کننده از سه مقصد مختلف به وسیله فناوری VR است. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه آنلاین و روش نمونه گیری دردسترس استفاده شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از نرم افزار Smart-PLS3 مورد آزمایش قرار گرفت.با توجه به این که این پژوهش از اولین مطالعاتی است که عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری VR را در میان کاربران ایرانی بررسی می کند، نتایج آن می تواند برای مدیران و بازاریاب های مقاصد گردشگری مفید بوده و آن ها را در استفاده از این فناوری به عنوان یک ابزار بازاریابی ترفیعی و تبلیغاتی مؤثر یاری رساند.

هدف اصلی پژوهش، واکاوی و استخراج پیامدهای منفی گردشگری پزشکی در راستای کاهش اثرات منفی آن بر روی صنعت گردشگری، است. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و از نظر پارادایم در گروه تحقیقات کیفی قرار می گیرد و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و اسناد و مدارک کتابخانه ای و اینترنتی جمع آوری گردید. جامعه موردمطالعه در پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و دانشکده اقتصاد و کارآفرینی دانشگاه رازی کرمانشاه و گردشگران پزشکی بودند. نمونه گیری پژوهش به صورت هدفمند صورت گرفت و با توجه به رسیدن به اشباع نظری، پس از انجام 18 مصاحبه ها پایان یافت. برای برسی و اطمینان از اعتبار یافته های جمع آوری شده از روش های بازنگری مشارکت کنندگان، حساسیت نظری پژوهشگران، جمع آوری و تحلیل هم زمان داده ها و بازنگری کارشناسان استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان دهنده پنج طبقه موضوعی به عنوان: پیامدهای منفی اقتصادی، روان شناختی، اجتماعی-فرهنگی، علمی و سیاسی است.

برندهای قدرتمندِ نوستالژیک تصاویر معناداری در ذهن مشتریان خلق می کنند. یک تصویر برند نوستالژیک قوی و مشهور تمایز را افزایش می دهد و تأثیر مثبتی بر رفتار خرید می گذارد. امروزه گردشگری مذهبی به عنوان صنعت جذاب و جایگزین مورد توجه قرار گرفته است. گردشگری مذهبی به عنوان نیروی محرکه ای برای توسعه منطقه ای بیان می شود. گردشگری مذهبی موفق می تواند درآمد دولت، اشتغال و دریافتی های گردشگری مقصد را افزایش دهد. اینکه چگونه گردشگر جذب شود تا دوباره از مقصد بازدید کند و/ یا مقصد را به دیگران توصیه کند، برای توسعه گردشگری موفق مقصد بسیار مهم است. گردشگران مذهبی شهر مشهد با توجه به تعدد مسافرت در دوران زندگی خود به این شهر، نسبت به آن، یک حس نوستالژیک دارند و سفر به این شهر یادآور خاطرات گذشته آنان است. از طرف دیگر، با توجه به اهمیت مدیریت تصویر ذهنی ادراک شده مقصد گردشگری و نقش آن در مدیریت تقاضای یک مقصد، شناخت ابعاد تصویر ذهنی مقصد گردشگری از ضرورت بالایی برخوردار است. مدیران یک مقصد گردشگری می توانند با مدیریت تصویر ذهنی ادراک شده درجهت به جذب گردشگران جدید و تکرار بازدید افراد سفرکرده اقدام کنند. شناخت ابعاد تصویر ذهنی کمک می کند تا مدیران مقصد به علت های عدم استقبال از بازدید یک مقصد پی ببرند و با تغییرات بنیادی در ویژگی های مقصدِ توریستی متناسب با نیازهای بازارهای هدف، زمینه توسعه گردشگری در آن مقصد را فراهم آورند. هدف از این تحقیق ارائه مدل تأثیر نوستالژی برند بر وفاداری در تصمیم سفرگردشگر است. در پژوهش حاضر، برای جمع آوری داده ها جهت شناسایی عوامل مؤثر بر نوستالژی برند از روش کیفی و برای بررسی مدل به دست آمده از روش کمّی استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی خبرگان شامل مدیران هتل های چهار و پنج ستاره مشهد بود، با بیش از 15 سال سابقه خدمت و حداقل مدرک کارشناسی ارشد. در انتخاب خبرگان از روش گلوله برفی استفاده شد. نگارندگان پس از انجام مصاحبه دهم به اشباع نظری رسیدند. جامعه آماری در بخش کمی، کلیه مشتریان هتل های پنج ستاره مشهد را در برمی گرفت. با توجه به اینکه حجم جامعه مورد پژوهش زیاد بود برای تعیین حجم نمونه آماری از فرمول دوم کوکران، تعداد 385 نفر، استفاده شد. تعداد 420 پرسشنامه پخش شد که 387 پرسشنامه مخدوش نبود [= تجزیه وتحلیل پذیر بودند]. پس از تجزیه وتحلیل مصاحبه ها و کدگذاری محوری، مدل اولیه تحقیق معرفی شد؛ در بخش کمّی نیز جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار PLS استفاده شده است. مطابق با نتایج این تحقیق، [مواردِ] نوستالژی برند، میل به خرید نوستالژی، تصور فانتزی، ارزش ویژه نوستالژی برند و نگرش به نوستالژی برند بر وفاداری در تصمیم سفر گردشگر تاثیرگذارند. درواقع نوستالژی به حسرتی برای بازگشت به گذشته و یا یک احساس وابستگی به تعلقات و فعالیت های ملموس یا ناملموس گذشته اشاره دارد و زمانی انسان آن را تجربه می کند که جدا شدن از یک دوره ای که در آن حضور دارد [یا داشته] را احساس کند. نوستالژی به عنوان روشی برای برقراری ارتباط با مشتریان مورد توجه بازاریابانی قرار گرفته است که تاکنون از طریق روش های ترفیعی، تبلیغات، مدیریت محصول و سایر فعالیت ها درصدد برانگیختن واکنش های احساسی مصرف کنندگان بوده اند. این مقاله به ارائه مفاهیم و مکانیزم بازاریابی نوستالژیک و استراتژی بازاریابی نوستالژیک می پردازد تا ضمن مشخص کردن اهمیت و جایگاه نوستالژی در بازاریابی، راهکارهایی عملی را برای کاربردی سازی این مفهوم در بازاریابی ارائه دهد. تعاریف نویسندگان این حوزه، به طور جداگانه، طیف وسیعی از جنبه های ساختی را پوشش نمی دهد؛ مطابق با نتایج این تحقیق، مدیران سازمان گردشگری و هتل های مشهد می بایست در ابتدا عوامل مؤثر بر کیفیت سفر را شناسایی کنند و سپس در جهت تقویت آن از منظر گردشگران تلاش کنند. درحقیقت، پیش روی در راستای تقویت کیفیت سفر باید در اهداف بلندمدت مقصدهای گردشگری درنظر گرفته شود، زیرا از این طریق می توانند ارزش ادراک شده خود را بالا ببرند و درنهایت سود بیشتری به دست آورند. همچنین مدیران سازمان گردشگری و هتل های مشهد باید سطح بالاتری از کیفیت سفر را برای گردشگران تعیین کنند تا رفتار بعد از بازدید مثبتی در گردشگران ایجاد کنند و بتوانند رقابت را در گردشگران حفظ کنند و ارتقا دهند. واکنش رفتاری مثبت و ایجاد تصویر ذهنی عاطفی بایستی برای مدیران یک منطقه گردشگری به عنوان کلیدی ترین دستاورد کلیه فعالیت ها و اقدامات صورت گرفته زنجیره گردشگری محسوب شود. نوستالژی برند برای ایجاد اعتماد برند خود نزد مشتریان ملزم به سنجش مستمر اعتبار و شهرت برند از دیدگاه مشتریان است. پیشنهاد می شود بدین منظور به صورت سالانه یا ماهانه در دستور کار روابط عمومی و یا مدیران بازاریابی این برندها قرار بگیرد تا در صورت نیاز با اقدامات مناسب و به موقع بتوان اعتبار برند را حفظ و تقویت کرد. با معرفی شخصیت منحصربه فردی از نوستالژی برند مانند یک انسان و ارائه محصول در کنار آن همراه با یک نام ویژه و آوردن نام نوستالژی به همراه نماد، نشانه یا موزیک، تداعی های ذهنی از برند مذکور را براساس عوامل تشکیل دهنده آن تقویت کنند تا بدین ترتیب اعتبار برند تقویت شود و اعتماد به بار بیاورد

این مطالعه دارای رویکرد آمیخته (کیفی-کمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی، تمامی داستان های مقاصد گردشگری رامسر و قشم در رسانه های اجتماعی است که تعداد 62 و 108 داستان به ترتیب برای این دو مقصد به روش نمونه گیری قضاوتی انتخاب شدند. استراتژی تحقیق، تحلیل روایت است. روش گردآوری داده ها، داستان های مکتوب آنلاین بود که از طریق تحلیل روایت تجزیه و تحلیل شدند. سپس در بخش کمی، استراتژی تحقیق، به صورت پیمایشی صورت گرفت. جامعه آماری، شامل تمامی گردشگرانی بود که داستان های گردشگری این دو مقاصد را در رسانه های اجتماعی مطالعه کرده بودند. نمونه گیری به روش نمونه گیری غیراحتمالی دردسترس است و محاسبه حجم نمونه، از طریق جدول مورگان تعداد 450 نفر برای هر مقصد برآورد شد. روش گردآوری داده ها، پرسشنامه (الکترونیکی) بود. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار Smart PLS، نشان داد که تمامی ابعاد قدرت داستان سرایی رسانه های اجتماعی آنلاین بر توسعه مقاصد گردشگری رامسر و قشم مؤثر هستند.