شناسایی رویه های ضدرقابتی در بازار گردشگری، مطالعه موردی: دفاتر خدمات سفر و گردشگری شهر تهران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

رویه های ضدرقابتی در بازار گردشگری، از دوجنبه بازاریابی و حقوق رقابت قابل بررسی است. علی رغم اهمیت این موضوع توجه چندانی به آن نشده است و بجز معدود تحقیقات خارجی، در داخل ایران مورد توجه واقع نشده است. پژوهش حاضر به بررسی رویه های ضدرقابتی در بخش عرضه خدمات سفر و گردشگری در ایران، و به طور خاص، در بین آژانس های گردشگری شهر تهران پرداخته است. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته که یکی از ابزارهای مهم تحقیقات کیفی است بهره گرفته شده است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و کارشناسان در بخش عرضه خدمات گردشگری، و نیز کارشناسان و خبرگان در حوزه رقابت و حقوق رقابت بوده است و نمونه موردنظر با تلفیقی از دو شیوه نمونه گیری قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شد. در ادامه، با بهره گیری از روش تحلیل تفسیری، محتوای مصاحبه ها مورد بررسی و واکاوی قرار گرفت. بدین منظور، متن مصاحبه ها کدگذاری و مقوله ها استخراج شدند. با توجه به اهداف پژوهش و کدگذاری های صورت گرفته، مولفه های موردنظر استخراج و تبیین شدند. نتایج نشان داد که مصادیقی از رویه های ضدرقابتی یک جانبه و چندجانبه در بازار مورد مطالعه وجود دارد و شدت این رویه ها بسته به خرده فروش یا عمده فروش بودن آژانس های مورد بررسیْ متفاوت است. در نهایت، پیشنهاداتی جهت توجه به این مهم ارائه شده است