مطالعات مدیریت گردشگری

بخش مهمی از قابلیت های اکوتوریستی ایران در مناطق حفاظت شده قراردارد ولی استفاده های محدودی از این قابلیت جهت توانمندسازی مناطق صورت گرفته است. این تحقیق به دنبال توسعه پایدار منطقه از طریق تحدید مناطق قابل استفاده و مکان یابی مقاصد گردشگری است. از این رو، با استفاده از مدل اصلاح شده اکولوژیکی قابلیت سنجی کاربری زمین برای گردشگری و تلفیق آن با شاخص های اجتماعی - اقتصادی، زیرساختی و حقوقی موثر بر مکان یابی مقاصد گردشگری در نرم افزار GIS، مقاصد گردشگری در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی، مکان یابی و نقشه آن تولیدشد. نتایج نشان می دهد 86/3 درصد از منطقه توان کافی زیست محیطی و اجتماعی برای گردشگری دارد که 01/12 درصد آن بهترین گزینه برای اکوتوریسم است. تمرکز اصلی مقاصد گردشگری، پیرامون محور غربی - شرقی و شمال شرقی منطقه است. مقاصد نهایی از نظر عملکردی در چهار سطح محلی، منطقه ای، ملی و بین المللی طبقه بندی می شوند که بیشترین فراوانی با 02/80 درصد در سطح بین المللی قراردارد

هدف این مطالعه برآورد ارزش تفریحی آبشارهای باستانی شوشتر و اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای بازدید از این آبشارها با استفاده از روش هزینه سفر انفرادی است. آبشارهای باستانی شوشتر به دلیل دارا بودن مطبوعیت تاریخی و طبیعی هرساله مقصد بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی است. مطالعه حاضر کوشید ارزش بازاری کارکرد گردشگری این آبشارها را در سال 1394 استخراج نماید. برپایه نتایج این مطالعه، تمایل به پرداخت نهایی برابر 320570 ریال و منافع اجتماعی سالانه برابر 1335 میلیارد ریال محاسبه شد. ارزش سرمایه ای این آبشارها با بهره گیری از نرخ بهره واقعی بخش گردشگری برابر 11625 میلیارد ریال بدست آمد و از این منظر تحقیق حاضر منحصر به فرد است. این ارزش بسیار زیاد در شرایطی بدست آمد که بودجه چشمگیری در جهت حفاظت از این آبشارها صرف نمی شود و مبلغ ورودیه این آبشارها نیز بهینه نیست. بنابراین، لزوم توجه بیشتر مسولان به این اثر تاریخی-طبیعی ضروری است.

رقابت و سرعت تغییر در صنعت گردشگری موجب شده تا سازمان ها برای برنامه ریزی جذب گردشگر بیش تر نیازمند درک  مخاطب باشند. این تحقیق کاربردی و با صبغه ی ترکیبی تلاشی برای استفاده از روش نقشه مفهومی برند جهت ایجاد بینش از درک مخاطب داخلی نسبت به برند گردشگری منطقه آزاد کیش است. برای جمع آوری داده دویست نفر در سطح شهر تهران در دو گروه افراد دارای سابقه و  فاقد سابقه بازدید از منطقه آزاد کیش با نمونه گیری آسان انتخاب شدند و پس از دو مرحله مصاحبه با استفاده از اسلوب روش نقشه مفهومی برند، نقشه های ذهنی آنان ترسیم شد. با آنکه منطقه آزاد کیش شامل جزایر کیش، هندورابی، فارور بزرگ و کوچک است، جز کیش هیج تداعی مرتبط با جزایر دیگر در نقشه ها نمود نداشت. برطبق نتایج افراد دارای سابقه بازدید تعداد تداعی بیشتر و تداعی مثبت بیشتری داشتند. بیش از نیمی از تداعی های افراد فاقد سابقه بازدید مشابه افراد دارای سابقه بازدید بود. نکته قابل توجه قرارداشتن یک رسانه ی تبلیغاتی به عنوان تداعی منفی در نقشه ی افراد فاقد سابقه بازدید بود.

امروزه، باتوجه به اهمیّت حضور و مشارکت کلّیه دست اندرکاران  در اجرای برنامه های توسعه گردشگری، بهره گیری از یک الگوی  مدیریتی مطلوب  و یکپارچه می تواند  ما را درتدوین سیاست ها  هماهنگ  با برنامه های توسعه، شرایط را  برای حضور و بهره گیری از تمامی سرمایه های اجتماعی و مادی دست اندرکاران  این صنعت، با تقویت بسترهای مشارکتی بخش خصوصی  بازارگردشگری  فراهم سازد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، شناسایی شاخص ها و طراحی  الگوی حکمروایی مطلوب در صنعت گردشگری ایران می باشد. این پژوهش  بصورت کاربردی- توسعه ای کیفی و براساس نظریه روش داده بنیاد انجام شده  و جامعه آماری آن شامل اساتید دانشگاهی رشته مدیریت گردشگری، مدیران سازمان، نمایندگان مجلس  و فعالان صنعت گردشگری  بوده اند. نمونه آماری شامل 26 نفر از این افراد است که با ترکیبی از روش نمونه گیری هدف مند قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شده اند. مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با سئوالات ازپیش تعیین شده، با مقایسه داده ها در کدگذاری باز، محوری و انتخابی تا مرحله اشباع نظری و تفکیک مقولات فرعی و اصلی انجام گرفته است. و از برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از روش نظریه داده بنیاد اشتراوس و کوربین(1998) استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان دهنده، 3 شاخص، مدیریت یکپارچه، امنیت و نگرش به بازارهدف، را به عنوان شاخص های ظهوریافته از پژوهش درقالب الگوی حکمروایی مطلوب گردشگری است. این الگوی، راهبردی نوین در اصلاح شیوه های مدیریت موجوداست، و پیامد آن توسعه  و اشتغال پایداردرصنعت گردشگری است. در پایان تحقیق با پیشنهادهایی به جهت ارتقاء سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به وزارت گردشگری، مدیریت یکپارچه در سیاست گذاری های سازمان، همگام  با مشارکت تمامی بخشهای دولتی، خصوصی و انجمن ها در ایران است. 

اهمیت برقراری روابط خوب میان جوامع میزبان و گردشگران به دلیل مواجه گردشگران با آداب ورسوم و فرهنگ های متفاوت، موجب شد که کدهای جهانی اخلاق گردشگری از اهمیت ویژه برخوردارشوند. لذا با پیروی از اصول دهگانه کد های جهانی اخلاق گردشگری، رضایتمندی گردشگران رغم خواهد خورد و نیز اثرگذارترین نوع تبلیغات، یعنی تبلیغات شفاهی را برای جوامع میزبان به ارمغان می آورد. به دلیل اهمیت موضوعات ذکر شده در صنعت گردشگری، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر کدهای جهانی اخلاق گردشگری بر رضایتمندی و همچنین تاثیر میزان رضایت آن ها را بر تبلیغات شفاهی گردشگران وارده به ایران، می پردازد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی – همبستگی است. بدین منظور با توجه به نامحدود بودن جامعه آماری، تعداد 384 نفر از گردشگران خارجی در ایران با استفاده از روش تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید و با استفاده از پرسشنامه استاندارد، نظر این افراد بررسی و از طریق استفاده از تکنیک معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل، تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از پردازش داده ها نشان دهنده وضعیت رضایتمندی گردشگران از وضعیت اجرا و پیاده سازی کدهای جهانی اخلاق گردشگری است و همچنین تاثیر مثبت بهبود وضعیت کدهای جهانی اخلاق گردشگری بر روی افزایش رضایتمندی گردشگران تایید شد و نیز نشان داده شد که رضایت گردشگران بر تبلیغات شفاهی تاثیر مثبت و معنادار دارد. 

رویدادها جذابیت مقاصد و یکی از  گزاره های کلیدی بازاریابی در ارتقاء اماکن به جهت جذب روزافزون گردشگران محسوب می شوند. از این رو هدف از پژوهش حاضر مطالعه تعیین روابط علی انگیزه ها و رضایت گردشگران رویداد ورزشی با ملاحظه نقش میانجی درگیری ذهنی بود. روش پژوهش توصیفی – پیمایشی بوده و به صورت میدانی انجام شد. جامعه آماری مورد نظر گردشگران غیرتهرانی حاضر در بازی برگشت، شهرآورد استقلال و پرسپولیس فصل 96- 1395 بودند. نمونه مکفی مبتنی بر نرم افزار PASS (382) نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی – طبقه ای انتخاب و  با استفاده از نرم افزار Smart PLS 3 نیز مورد تحلیل قرار گرفتند. با استناد به یافته های پژوهش مبنی بر اثرگذاری مستقیم، غیرمستقیم و معنی دار متغیرهای تحقیق، به مسؤولین برگزاری رویداد ورزشی پیشنهاد می شود که به منظور حفظ و جذب گردشگران در رویداد ورزشی توجهی ویژه بر جنبه های روانشناختی گردشگران داشته باشند؛ زیرا رضایتمندی آنان تا حد زیادی وابسته به این عوامل است.

در بازار بسیار رقابتی صنعت گردشگری، بازاریابان مقصد به دنبال افزایش ارزش ویژه برند خود با تمرکز بر عواملی کلیدی تحت عنوان ابعاد ارزش ویژه برند هستند و میزان همبستگی بین این ابعاد سبب می شود ارزیابی گردشگران از یک بعد، دیگر ابعاد را نیز تحت الشعاع قرار دهد، که این مسئله در ارزیابی نهایی گردشگر از مقصد اهمیت ویژه ای دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر به دنبال بررسی میزان همبستگی ابعاد ارزش ویژه برند مشتری محور مقصد گردشگری سرعین می باشد؛ این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد. داده های 384 پرسش نامه ی محقق ساخته ی پژوهش که روایی آن مورد تأیید خبرگان قرار گرفته و پایایی آن(آلفای کرونباخ) برای تمامی ابعاد تایید شده، به روش معادلات ساختاری و بااستفاده از نرم افزار20SPSS و 18AMOS مورد تحلیل قرار گرفته است؛ در نهایت، یافته های پژوهش بیانگر همبستگی نسبتا" بالایی بین همه ی ابعاد ارزش ویژه برند مقصد گردشگری سرعین می باشد، اما بیش ترین همبستگی بین کیفیت و ارزش ادراک شده(89/0)، و کم ترین همبستگی بین تصویر و ارزش ادراک شده برند(53/0) می باشد. لذا، باتوجه به اهمیت این ابعاد در ارزیابی گردشگران سرعین از این مقصد، می بایست مدیران و برنامه ریزان گردشگری منطقه برای ارتقای این ابعاد و بالابردن سطح رضایتمندی و در نتیجه ارزیابی مثبت گردشگران از برند این مقصد توجه بیش تری داشته باشند.