مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت
مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال سوم پاییز 1395 شماره 3 (پیاپی 10)
مقالات
حوزه های تخصصی:
مقدمه و هدف: اختلالبیشفعالیوکمبودتوجه ( ADHD ) ازشایعتریناختلالهایرفتاریدردورانکودکیاست. هدف این پژوهش بررسی میزان شیوعاختلالنارساییتوجه/بیشفعالیدردانش آموزاندبستانیشهرکامیاران بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوعمطالعه توصیفی - مقطعی بود و حجم نمونه 384 نفر بود. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ایبود. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه علایم مرضی کودکان بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری 16 SPSS و آزمون های آماری t-test و کای اسکویر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: شیوع کلی ADHD در بین دانش آموزان شرکت کننده در این مطالعه 6.7% ، شیوع اختلال HD ، 9.8% و شیوعاختلال AD ، 8.3% می باشد. بین جنسیت، پایه ی تحصیلی و سطح تحصیلات پدر و مادر با اختلال ADHD ، AD و HD ارتباط معنی داری وجود داشت( P<0/05 ). بین شغل پدر، شغل مادر، چندمین فرزند خانواده بودن و سابقه ی اعتیاد در خانواده و وجود اختلال های ADHD ، AD و HD رابطه ی معنی داری وجود نداشت( P>0/05 ). نتیجه گیری: میزان این اختلال در این مطالعه در حد متوسط بود . با توجه به اهمیت سطح سلامت روانی دانش آموزان به عنوان آینده سازان کشور، ضرورت شناسایی دقیق تر، تشخیص به موقع و درمان و ارائه ی خدمات مشاوره ای در بین این دانش آموزان دیده می شود.
اثربخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی برذهن آگاهی بر اختلال اضطراب اجتماعی دانش آموزان دخترمقطع متوسطه اول
حوزه های تخصصی:
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برکاهش اختلال اضطراب اجتماعی دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهرستان گمیشان بود . روش بررسی: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه ی آماری پژوهش را کلّیه ی دانش آموزان شهرستان گمیشان در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل می دادند، که ابتدا از بین مدارس این منطقه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، دو مدرسه انتخاب شده و سپس از میان دانش آموزان این مدرسه، 40 نفر از دانش آموزانی که نمره های اضطراب اجتماعی بالایی داشتند (یک انحراف معیار بالاتر از میانگین گروه)، انتخاب گردیده و به صورت تصادفی درگروه آزمایش (20) نفر و گروه کنترل (20) نفر جایگزین گشتند. شرکت کنندگان گروه آزمایش، 8 جلسه تحت برنامه ی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس اضطراب اجتماعی استفاده و داده های به دست آمده از طریق تحلیل کواریانس یک راهه (آنکوا) محاسبه شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده تاثیر آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش نمرات اختلال اضطراب اجتماعی و مؤلفه های آن (ترس، اجتناب و فیزیولوژی) درگروه آزمایشی را تایید می کند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصله، آموزش های شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی جهت کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی در دانش آموزان با نمره های اضطراب اجتماعی بالا توصیه می شود .
بررسی نقش کارکردهای اجرایی(حافظه فعال و بازداری) در پیش بینی حافظه ی آینده نگر رویدادمحور و زمان محور نوجوانان
حوزه های تخصصی:
مقدمه: . حافظه آینده نگر یک پیش ساز مهم برای زندگی مستقل نوجوانان محسوب می شود و می تواند به سایر کارکردهای اجرایی وابسته باشد. هدف: لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کارکردهای اجرایی(حافظه فعال و بازداری) در پیش بینی حافظه ی آینده نگر رویدادمحور و زمان محور نوجوانان انجام شد . روش: این پژوهش در قالب یک طرح همبستگی صورت گرفت. جامعه آماری این مطالعه شامل دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان آذر شهر در سال 94-1393می باشد. در این پژوهش مجموعا 150 دانش آموز (67 = پسر و 83 = دختر) با میانگین سنی 05/16 سال به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از آزمون حافظه آینده نگر، حافظه فعال و آزمون عملکرد پیوسته استفاده شد. داده ها با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون چندمتغیری(همزمان) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که کارکرد های اجرایی(حافظه فعال و بازداری) با ضریب همبستگی 52/0 توانستند حدود 27/0 درصد تغییرات مربوط به حافظه آینده نگر رویدادمحور و با ضریب همبستگی 32/0 توانستند حدود 10/0 درصد تغییرات مربوط به حافظه آینده نگر زمان محور را تبیین نمایند. در این بین تنها حافظه فعال و انحراف معیار زمان واکنش آزمون دیداری عملکرد پیوسته توانستند حافظه آینده نگر رویدادمحور را به صورت مثبت پیش بینی کنند. همچنین تنها حافظه فعال توانست حافظه آینده نگر زمان محور را پیش بینی کند. نتیجه گیری: در نتیجه می توان گفت حافظه فعال به عنوان یک مکانیسم زیر بنایی در بهبود عملکرد حافظه آینده نگر عمل می کند.
مقایسه باورهای فراشناختی وتنظیم هیجان در بین نوجوانان عادی و سیگاری شهر سنندج
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش مقایسه تنظیم هیجان و باورهای فراشناختی بود . روش پژوهش از حیث هدف کاربردی و از لحاظ روش اجرا از نوع توصیفی-مقایسه ای است. جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر و پسر شهرستان سنندج در نیمه دوم سال 94 بود که تعداد 100 نفر از نوجوانان عادی و سیگاری (هرگروه 50 نفر) از طریق شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه های استاندارد تنظیم هیجان گراس و جان (2003) و باورهای فراشناختی ولز (1997) بود. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تحلیل لوجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت
تاثیر آموزش شناختی گروهی بر افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده دانشجویان دانشگاه فرهنگیان همدان
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش شناختی گروهی بر کاهش افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده دانشجویان دانشگاه فرهنگیان همدان بود. روش: این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش که جامعه ی آماری آن کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان همدان بود، انجام شد. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بود. در این پژوهش ابتدا از بین 2 دانشگاه فرهنگیان، به طور تصادفی یک دانشگاه انتخاب و یک رشته در این واحد به صورت تصادفی انتخاب گردید، که شامل 300 نفر از دانشجویان بود. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 169 نفر از دانشجویان به طور تصادفی انتخاب گردیدند سپس مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس DASS اجرا شد. 85 نفر از دانشجویان دارای افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده بودند که از این میان 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه 15 نفری که شامل گروه آزمایش و گروه کنترل بود تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت 12 جلسه آموزش شناختی گروهی قرار گرفت . یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون بین میانگین نمرات دو گروه در پس آزمون F (3,23 ) = 208/321 , P < 0/01 تفاوت معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش شناختی گروهی بر افسردگی، اضطراب و استرس ادراک شده دانشجویان موثر است .
اثربخشی نوروتراپی بر اختلالات یادگیری خواندن و نوشتن دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعال
حوزه های تخصصی:
هدف: در این تحقیق تأثیر نوروتراپی بر اختلالات یادگیری خواندن و نوشتن دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعال بررسی شد. روش : پژوهش حاضر از نوع پژوهش های شبه آزمایشی وطرح تحقیق شامل پیش آزمون - پس آزمون با یک گروه بود. نمونه تحقیق شامل 5 نفر از دانش آموزان اختلال نارسایی توجه بیش فعال بود که در مقطع دبستان مشغول به تحصیل بودند. ابزارهای بکار رفته در تحقیق شامل تست کانرز والدین که شامل فرم کوتاه 27سوالی و تست ریون کودکان و تست خواندن و املاء بود . تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تی زوجی) با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام گرفت و داده های الکتروانسفالوگرافی جهت تحلیل به نرم افزار نوروگاید وارد و تفاصل امواج به دست آمد. یافته ها: یافته ها نشان داد نوروتراپی بر کاهش نشانه با توجه به سطح معنی داری آزمون t زوجی ( P<0/003 ) از 05/0 کمتر است از این رو می توان گفت بعد از اجرای نوروتراپی میزان نارسایی توجه دانش آموزان به طور معنی داری کاهش یافته است. همچنین سطح معناداری آزمون t زوجی آزمون هوش( P<0/005 ) کوچکتر از 05 / 0 است می توان گفت بعد از اجرای نوروتراپی میزان تفاوت بین متغیر هوش کودکان نارسایی توجه / بیش فعال در پیش آزمون - پس آزمون دارای تفاوت معنادار می باشد. آزمون t زوجی آزمون خواندن (000/0 P= ) از 05/0 کمتر است از این رو می توان گفت بعد از اجرای نوروتراپی میزان بهره خواندن دانش آموزان به طور معنی داری افزایش یافته است. آزمون t زوجی آزمون املاء (001/0 P= ) از 05/0 کمتر است از این رو می توان گفت بعد از اجرای نوروتراپی میزان توانایی املاء دانش آموزان به طور معنی داری افزایش یافته است. نتیجه گیری : با توجه به نتایج تحقیق، نوروتراپی برای افزایش ظرفیت های ذهنی و هوشی کاهش مشکلات خواندن و املاء دانش آموزان نارسایی توجه / بیش فعال و کاهش نشانه ها و علائم این اختلال مناسب است.
مقایسه تنظیم شناختی هیجان و شیوه های حل مساله در افراد وابسته به مواد اپیوئیدی و افراد بهنجار
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تنظیم شناختی هیجان و شیوه های حل مساله در افراد معتاد و عادی انجام پذیرفت. روش: این پژوهش یک مطالعه علی - مقایسه ای می باشد که بر روی دو گروه 30نفره (معتاد و عادی)، به روش نمونه گیری در دسترس انجام شد. اطلاعات با پرسشنامه های تنظیم شناختی هیجان و شیوه های حل مساله گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با شاخص های توصیفی و آزمون تی مستقل انجام گردید. یافته ها: نتایج نشان داد افراد معتاد از قابلیت تنظیم شناختی هیجان کمتری نسبت به افراد عادی برخوردارند و در مقایسه با افراد عادی کمتر از شیوه های سازنده در حل مساله استفاده می کنند. نتیجه گیری: افراد معتاد نقائصی را در راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و شیوه های حل مساله نشان می دهند که در افراد عادی دیده نمی شود.
مقایسه تاب آوری در مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر و افراد عادی شهرستان سنندج
حوزه های تخصصی:
مقدمه: یکی از شایع ترین بیماری های گوارشی سندرم روده تحریک پذیر است. شدت این بیماری با متغیرهای روانشناختی رابطه دارد. هدف: این پژوهش به منظور مقایسه تاب آوری در مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر و افراد عادی شهرستان سنندج انجام شد. روش: نوع مطالعه این پژوهش علی مقایسه ایی بوده است. بدین منظور از جامعه مذکور تعداد 100 نفر (50 مورد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر که به متخصصین داخلی مراجعه نموده اند و به همان 50 شاهد افراد سالم) به روش در دسترس انتخاب شدند. سپس تاب آوری آزمودنی ها با مقیاس تاب آوری کانر- دیویدسون مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمونهای آماری T مستقل نشان داد که بین دو گروه از لحاظ تاب آوری تفاوت معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: درنتیجه هرچه شخص قدرت بیشتری در تاب آوری، مقابله با مشکلات و استرس زندگی داشته باشد کم تر در معرض آشفتگی های روانی و هیجانی قرار می گیرد و از سلامت جسمی و روانی بالاتر بهره مند می شود.