مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت

مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت

مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال اول زمستان 1393 شماره 3

مقالات

۱.

تاثیر شناخت درمانی بر درمان بیماران مبتلا به PTSD

کلید واژه ها: اختلال استرس پس از سانحه شناخت درمانی جانبازان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۵۸
مقدمه: از آن جا که اختلال استرس پس از سانحه می تواند تأثیرات منفی بر کارکردهای زندگی فردی و اجتماعی داشته باشد، لذا روان شناسان، روان پزشکان و سایر صاحبنطران بر کنترل و درمان این اختلال تمرکز کرده اند است. هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر شناخت درمانی بر درمان PTSD مراجعه کننده به مرکز مشاوره بنیاد شهید شهر سنندج بود. روش بررسی: نوع پژوهش این مطالعه، طرح پژوهش کارآزمایی بالینی قبل و بعد است. جامعه آماری پژوهش عبارت از مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه بودند که در نیمه اول سال 1392 جهت درمان به مرکز مشاوره بنیاد شهید شهر سنندج مراجعه نموده بودند. تعداد نمونه این مطالعه 40 نفر بود که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مقیاس اندازه گیری اختلال استرس پس از سانحه نوریس و رید (1997) و شناخت درمانی بود. یافته ها: نتایج مطالعه حاظر نشان داد که شناخت درمانی تأثیر معنی داری بر درمان بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه داشت. نتایج همچنین نشان داد که شناخت درمانی موجب کاهش اختلال استرس پس از سانحه در هر چهار مؤلفه ی خاطرات رخنه کننده،[t=.4.36, df(38), p=0.000] مشکل در ارتباطات بین فردی،[t=.4.32, df(38), p=0.000] ناتوانی در کنترل عاطفی،[t=.4.81, df(38), p=0.000] و فقدان و [t=.4.32, df(38), p&le0.006] شده بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه و تاثیر رواندرمانی شناختی رفتاری بر درمان اختلال استرس پس از صحنه جانبازان پیشنهاد می شود که در مراکز مشاوره و کلینیک های روانپزشکی و روانشناسی از این روش درمانی استفاده شود
۲.

اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباط مؤثر و جرأتمندی بر سازگاری اجتماعی دانشجویان علوم پزشکی

کلید واژه ها: ارتباط مؤثر جرأتمندی سازگاری اجتماعی دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۰۶
مقدمه : دانشجویان به عنوان سرمایه های ملی و نیروی انسانی سازنده ی فردا همواره مورد توجه خاص برنامه ریزان و سیاست گذاران جامعه بوده اند. به همین دلیل ضروری است دانشجویان مهارت و توانایی کافی برای مقابله سالم و متنوع با مشکلات داشته باشند تا بتوانند از سلامت جسمی و روانی خود محافظت کنند و به رشد شخصیت و ارتقای سلامت خود ادامه دهند. هدف: این پژوهش تعیین اثربخشی مهارتهای آموزش ارتباط مؤثر و جرأتمندی برسازگاری اجتماعی دانشجویان ورودی جدید دانشگاه علوم پزشکی کردستان بود. روش: این تحقیق نیمه آزمایشیاز نوع پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه های آزمایش و گواه بود. جامعه آماری:120 دانشجوی ورودی نیمسال دوم علوم پزشکی کردستان بودند. نمونه: آماری 54 دانشجو که به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار: پژوهش آزمون سازگاری دانشجویان (فرحبخش)بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نشان داد که آموزش این مهارتها سازگاری اجتماعی کلی دانشجویان افزایش داده است. همچنین، نتایج حاصل از پیگیری نشان داد که تاثیر آموزش مهارت ارتباط مؤثر و جرأتمندی پس از گذشت دو ماه تداوم داشته است. نتیجه گیری: آموزش مهارتهای ارتباط مؤثر و جرأتمندی باعث افزایش میزان سازگاری دانشجویان دانشگاهها می گردد. لذا پیشنهاد می شود تا با برگزاری کارگاههای آموزشی مهارتهای ارتباط مؤثر و جرأتمندی در دوره های مختلف تحصیلی در دانشگاهها، زمینه افزایش سازگاری اجتماعی دانشجویان را فراهم آورد.
۳.

نقش حافظه فعال در عملکرد کارکردهای اجرایی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری

کلید واژه ها: حافظه فعال کارکردهای اجرایی ناتوانی یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۵ تعداد دانلود : ۶۱۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حافظه فعال در عملکرد کارکردهای اجرایی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری صورت گرفت. روش: نمونه این پژوهش شامل عبارت بود از 20 دانش آموز ناتوان یادگیری با نقص در حافظه فعال، 20 دانش آموز ناتوان یادگیری بدون نقص در حافظه فعال و 20 دانش آموز عادی. دانش آموزان با ناتوانی یادگیری به صورت گزینش هدفمند از مراکز ناتوانی یادگیری شهر تهران انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش عبارت بودند از : آزمون هوش ریون، مجموعه آزمون حافظه فعال برای کودکان، آزمون برج لندن و آزمون مرتب کردن کارت های ویسکانسین. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان با ناتوانی یادگیری که در حافظه فعال دچار نقص می باشند در عملکرد برنامه ریزی از دانش-آموزان عادی و دانش آموزان ناتوانی یادگیری بدون نقص در حافظه فعال ضعیف تر می باشند. اما تفاوت معناداری بین گروه عادی و گروه بدون نقص در حافظه فعال در این مولفه وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد که هر دو گروه با ناتوانی یادگیری در مولفه انعطاف پذیری ذهنی ضعیف تر از گروه عادی بودند. نتیجه گیری: به طور کلی حافظه فعال می تواند به عنوان یک مولفه اصلی تاثیر زیادی بر عملکرد دانش آموزان با ناتوانی یادگیری داشته باشد.
۴.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فراشناخت و فراهیجان مثبت در ورزشکاران

کلید واژه ها: فعالیت بدنی ورزش فراشناخت فراهیجان تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۶ تعداد دانلود : ۴۲۰
هدف: فراشناخت به دانش، کنترل و نظارت بر فرایندهای تفکر و هیجان گفته می شود. چهارچوب چنین فراشناختی منطبق با خودنظم دهی در مواقع سختی است که دارای سه عامل: (1) اعتماد به خاموش سازی تداوم چالش، (2) اعتماد به تفسیر احساسات خود به عنوان نشانه، بازداشتن از واکنش سریع و تنظیم ذهن برای حل مسئله و (3) اعتماد به تنظیم سلسله مراتب اهداف انعطاف پذیر و عملی. هدف از پژوهش حاضر عبارت است از: الف) بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فراشناخت و فراهیجان مثبت در ورزشکاران (PMCEQ)، ب) بررسی تفاوت جنسیت، گروه سنی، نوع و مدت فعالیت بدنی در فراشناخت/فراهیجان مثبت؛ ج) تحلیل رابطه بین رویکرد فراشناخت مثبت و انگیزه ها و اهداف ورزشی. روش: نمونه شامل 307 ورزشکار زن و مرد از 7 باشگاه ورزشی شهرستان جهرم بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. یافته ها: تحلیل عاملی نشان دهنده وجود سه عامل/سازه بود که 24/47 درصد از واریانس فراشناخت را تبیین می کردند. تفاوت های فراشناختی از لحاظ جنسیت، گروه سنی، و نوع و مدت فعالیت بدنی معنادار بود. بعلاوه، سازه های فراشناخت/فراهیجان مثبت با برخی عامل های پرسشنامه فراشناخت-30، پرسشنامه خودنظم دهی، و پرسشنامه جهت گیری هدف ورزشی همبستگی نشان دادند. ﺿﺮایﺐ ﭘﺎیﺎیﯽ ﻫﻤﺴﺎﻧﯽ دروﻧﯽ از طریق آﻟﻔﺎیﮐﺮوﻧﺒﺎخ برای 15 ﻣﺎده و سه ﻋﺎﻣﻞ در کل پرسشنامه فراشناخت/فراهیجان مثبت (83/0) و نیز از طریق دونیمه سازی (86/0) رﺿﺎیﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﻮد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان دهنده کفایت قابل توجه این ابزار برای اندازه گیری فراشناخت و فراهیجان مثبت در حوزه فعالیت بدنی و ورزشی بود.
۵.

نقش اضطراب و ناگویی خلقی در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته در میان دانشجویان: تلویحاتی برای ارتقاء سلامت

کلید واژه ها: اضطراب ناگویی خلقی رفتارهای خوردن آشفته دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۳۳۲
زمینه و هدف: نتایج تحقیقات نشان می دهند که هیجانات نامطلوب به طور خاص با رفتارهای خوردن آشفته رابطه دارند و زمانی که خوردن در پاسخ به هیجانات منفی صورت گیرد، احتمال بیشتری دارد که فرد سلامتی اش را از دست دهد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش ناگویی خلقی و اضطراب در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته در میان دانشجویان بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 477 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند، انجام گردید. شرکت کنندگان به پرسش نامه های خصوصیات دموگرافی، اضطراب از کاستلو کامری (1967)، ناگویی خلقی تورنتو (TAS-20) و رفتارهای خوردن آشفته از گرنر و همکاران (1982) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین اضطراب، ناگویی خلقی و رفتارهای خوردن آشفته همبستگی درونی معنی داری وجود دارد (01/0P<). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای اضطراب و ناگویی خلقی به ترتیب 40% و 29% از واریانس رفتارهای خوردن آشفته را بطور معنی داری پیش بینی کردند (01/0P<). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاضر حاکی از اهمیت اضطراب و ناگویی خلقی در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته می باشد و این عوامل می توانند میزان بالایی از تغییر پذیری این رفتارها را تبیین نمایند. واژگان کلیدی: اضطراب، ناگویی خلقی، رفتارهای خوردن آشفته، دانشجویان.
۶.

اثر بخشی روان درمانگری شناختی- تحلیلی بر کاهش تکانشگری مردان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی

کلید واژه ها: اختلال شخصیت مرزی تکانشگری روان درمانگری شناختی - تحلیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۶۰۷
مقدمه: اختلال شخصیتی مرزی منجر به آشفتگی های هیجانی از قبیل تکانشگری می شود. هدف : هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی روان درمانگری شناختی- تحلیلی بر تکانشگری مردان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی است. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بوده و از طرح پیش آزمون – پس آزمون با پیگیری دو ماهه استفاده شد. جامعه ی آماری این پژوهش، را کلیه مردان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی مراجعه کننده به مطب های روانپزشکان و بیمارستان روانپزشکی فارابی شهر کرمانشاه در سال 1392 تشکیل می دهند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 40 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزارهای جمع آوری این پژوهش شامل، مصاحبه بالینی ساختار یافته برای اختلالات شخصیت، پرسشنامه چند محوری میلون و مقیاس تکانشگری بود. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها نیز از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که روان درمانگری شناختی- تحلیلی بر کاهش تکانشگری مردان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی مؤثر بوده است. نتیجه گیری: بنابر یافته های این مطالعه، درمان شناختی- تحلیلی به شیوه گروهی راهبرد مناسبی برای کاهش تکانشگری مبتلایان به اختلال شخصیت مرزی است و می توان از آن به عنوان یک روش مداخله ای مناسب سود جست.
۷.

بررسی اختلالات شخصیت و نشانگان بالینی در افراد اقدام کننده به پرخاشگری در مکان های عمومی شهر سنندج

کلید واژه ها: پرخاشگری مکان های عمومی اختلالات شخصیت نشانگان بالینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۷ تعداد دانلود : ۴۶۰
هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی اختلالات شخصیت و نشانگان بالینی در افراد اقدام کننده به پرخاشگری در مکان های عمومی شهر سنندج انجام شده است. روش: مطالعه از نوع توصیفی و جامعه پژوهش شامل کلیه افراد اقدام کننده به پرخاشگری در مکان های عمومی شهر سنندج بودند که توسط کلانتری ها بازداشت شده بودند و تعداد 102 نفر (87 مرد و 15 زن) با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه خودساخته ویژگی های جمعیت شناختی و پرسشنامه چند محوری بالینی میلون (MCMI-III) جمع آوری شدند و با استفاده از نرم افزار SPSS و روش آماری واریانس چند متغیره (مانوا) تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بیشترین اختلالات شخصیت در افراد اقدام کننده به پرخاشگری در مکان های عمومی بترتیب نمایشی، خودشیفته، افسرده و کمترین بترتیب وابسته، اسکیزوتایپال، اجتنابی و منفعل- پرخاشگر بود. بیشترین نشانگان بالینی بترتیب افسرده خویی، اختلال فکر، افسردگی اساسی و کمترین بترتیب اختلال هذیانی و اختلال استرس پس از سانحه بود. تفاوت دو گروه اقدام کننده به پرخاشگری و غیر اقدام کننده در تمام اختلالات شخصیت بجز منفعل- پرخاشگر و وسواسی-جبری و در تمام نشانگان بالینی بجز اختلال استرس پس از سانحه و شبه جسمانی معنادار بود (p≤./.5). نتیجه گیری: نتایج این تحقیق می تواند در شناسایی برخی عوامل دخیل بر پرخاشگری در مکان های عمومی به عنوان یک معضل اجتماعی کمک کننده باشد.
۸.

پیش بینی کیفیت زندگی خانواده بر اساس خصیصه های شخصیتی و انواع هوش در زنان

کلید واژه ها: کیفیت زندگی خصیصه های شخصیتی هوش شناختی هوش معنوی هوش عاطفی هوش فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۴۱۱
مقدمه : پژوهش های اخیر کیفیت زندگی را مانند آن چه که فلاسفه ای چون افلاطون قرن ها پیش به آن اشاره کرده است «زندگی خوب» تعریف می کنند. هدف : هدف پژوهش حاضر پیش بینی کیفیت زندگی بر اساس خصیصه های شخصیتی و انواع هوش در زنان بود. روش: روش پژوهش حاضر، همبستگی و جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان متأهل استان مرکزی و تهران در 1393 بود. به روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 504 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه پنج عامل شخصیت نئو، پرسش نامه کیفیت زندگی، پرسش نامه هوش عاطفی،هوش فرهنگی،شناختی و پرسش نامه هوش معنوی استفاده شد.نتایج : نتایج پژوهش حاضر نشان داد که خصیصه های شخصیتی و انواع هوش پیش بینی کننده معناداری برای کیفیت زندگی بودند. نتیجه گیری : با توجه به نتایج مطالعه حاضر ،اطلاع و آگاهی از خصیصه های شخصیتی و انواع هوش نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی دارد. کلید واژه ها: کیفیت زندگی، خصیصه های شخصیتی، هوش شناختی، هوش معنوی، هوش عاطفی ، هوش فرهنگی

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳