ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فراشناخت و فراهیجان مثبت در ورزشکاران

چکیده

هدف: فراشناخت به دانش، کنترل و نظارت بر فرایندهای تفکر و هیجان گفته می شود. چهارچوب چنین فراشناختی منطبق با خودنظم دهی در مواقع سختی است که دارای سه عامل: (1) اعتماد به خاموش سازی تداوم چالش، (2) اعتماد به تفسیر احساسات خود به عنوان نشانه، بازداشتن از واکنش سریع و تنظیم ذهن برای حل مسئله و (3) اعتماد به تنظیم سلسله مراتب اهداف انعطاف پذیر و عملی. هدف از پژوهش حاضر عبارت است از: الف) بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فراشناخت و فراهیجان مثبت در ورزشکاران (PMCEQ)، ب) بررسی تفاوت جنسیت، گروه سنی، نوع و مدت فعالیت بدنی در فراشناخت/فراهیجان مثبت؛ ج) تحلیل رابطه بین رویکرد فراشناخت مثبت و انگیزه ها و اهداف ورزشی. روش: نمونه شامل 307 ورزشکار زن و مرد از 7 باشگاه ورزشی شهرستان جهرم بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. یافته ها: تحلیل عاملی نشان دهنده وجود سه عامل/سازه بود که 24/47 درصد از واریانس فراشناخت را تبیین می کردند. تفاوت های فراشناختی از لحاظ جنسیت، گروه سنی، و نوع و مدت فعالیت بدنی معنادار بود. بعلاوه، سازه های فراشناخت/فراهیجان مثبت با برخی عامل های پرسشنامه فراشناخت-30، پرسشنامه خودنظم دهی، و پرسشنامه جهت گیری هدف ورزشی همبستگی نشان دادند. ﺿﺮایﺐ ﭘﺎیﺎیﯽ ﻫﻤﺴﺎﻧﯽ دروﻧﯽ از طریق آﻟﻔﺎیﮐﺮوﻧﺒﺎخ برای 15 ﻣﺎده و سه ﻋﺎﻣﻞ در کل پرسشنامه فراشناخت/فراهیجان مثبت (83/0) و نیز از طریق دونیمه سازی (86/0) رﺿﺎیﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﻮد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان دهنده کفایت قابل توجه این ابزار برای اندازه گیری فراشناخت و فراهیجان مثبت در حوزه فعالیت بدنی و ورزشی بود.