روانشناسی تربیتی (روانشناسی و علوم تربیتی سابق)

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی الگوی آموزشی کارورزی بر اساس نظریه استاد شاگردی شناختی برای اجرای دوره های کارورزی در دانشگاه فرهنگیان است. در این پژوهش از روش آمیخته، از نوع طرح اکتشافی و جامعه آماری شامل متخصصین دانشگاه فرهنگیان و اسناد و منابع مکتوب و الکترونیکی بوده است. نمونه ها در بخش کیفی بر اساس نمونه گیری هدفمند، تعداد 12 نفر از متخصصین دانشگاه فرهنگیان و منابع مکتوب و الکترونیکی مرتبط انتخاب و در بخش کمی تعداد 30 نفر از متخصصین دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه علامه طباطبائی مشخص شدند. جمع آوری داده ها در بخش کیفی با استفاده مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوا و در بخش کمی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته انجام گرفته است. تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه کیفی نیز با استفاده از روش تحلیل محتوای قیاسی و در بخش کمی با استفاده روش های آماری توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج پژوهش به شناسایی و انتخاب شش مؤلفه اصلی به شرح؛ مدل سازی ذهنی، داربست زنی، کنش تعاملی، ایجاد موقعیت اندیشه ورزانه، تأمل حرفه ای و کشف منجر گردید. همچنین هشت زیرمقوله برای مقولات اصلی استخراج شدند که عبارت اند از: شناسایی و تعریف مسئله، طراحی محیط یادگیری، اجرای واحد یادگیری، اشتراک گذاری تجارب یادگیری، بازاندیشی، ایده پروری، اصلاح و اجرای واحد یادگیری و گزارش یافته ها. برای اجرای الگوی استخراج شده بیست ویک اقدام اجرایی پیشنهاد شده است. نتایج پژوهش در بخش کمی بیانگر این است که از دیدگاه متخصصان میزان اعتبار الگوی آموزشی کارورزی در سطح بالا و کاملاً مطلوبی قرار دارد.

هدف پژوهش حاضر ارزیابی مدل تبیین فرسودگی تحصیلی بر اساس متغیرهای حل مساله اجتماعی، سرمایه روانشناختی، وجدان تحصیلی و کمک طلبی تحصیلی و تعیین تناسب مدل نظری ارائه شده با داده های واقعی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی با تاکید بر روابط علّی ممکن بر پایه مدل یابی معادلات ساختاری انجام یافته است. جامعه ی آماری را دانش آموزان چهارم رشته علوم تجربی ناحیه یک اردبیل در سال تحصیلی 96-95 تشکیل می دادند. برای نمونه گیری در گام اول از روش خوشه ای و در گام دوم از روش تصادفی طبقه ای نسبتی استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان به تعداد 291 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های فرسودگی تحصیلی سالملا-آرو و ناتانن، حل مساله اجتماعی دیزوریلا و نزو، سرمایه روانشناختی لوتانز، وجدان تحصیلی ایلروی و بانتیک و کمک طلبی ریان و پنتریچ بودند. نتایج تحقیق همسو با فرضیه ها نشان داد مهارت حل مساله اجتماعی سازگارانه و سرمایه روانشناختی بر فرسودگی تحصیلی اثر منفی دارند . حل مساله اجتماعی ناسازگارانه بر فرسودگی تحصیلی اثر مثبت دارد. علاوه بر این ها، کمک طلبی تحصیلی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین حل مساله اجتماعی سازگارانه و فرسودگی تحصیلی نیز اثر منفی آن به تایید رسید. همچنین کمک طلبی تحصیلی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین حل مساله اجتماعی ناسازگارانه و فرسودگی تحصیلی نیز اثر مثبت آن به تایید رسید. وجدان تحصیلی هم که متغیر میانجی بین سرمایه روانشناختی و فرسودگی تحصیلی بود، اثر منفی آن به تایید شد. در نهایت، با محاسبه ی شاخص های برازش معلوم شد مدل مفهومی از برازش مناسبی برخوردار است.

مشکل هیجانی از ویژگی های آشکار اغلب افراد اتیستیک محسوب می شوند. ناتوانی هیجان خوانی مجموع مشکلاتی در درک حالات و عواطف خود و دیگری و نیز نقص در کارکرد هیجانی است. تحقیق حاضر با هدف طراحی آموزش هیجان خوانی به منظور بهبود مهارت های تشخیص، تفسیر و کاربست حالات هیجانی کودکان اتیستیک با عملکرد بالا انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان با اختلال اتیسم عملکرد بالا، مدارس ویژه اتیسم شهر تهران است. از بین کل جامعه هدف، تعداد ۱۶ پسر اتیستیک با عملکرد بالا، که دارای ملاک های ورود به آزمایش بودند، به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(۸ نفر) و کنترل (۸ نفر) جایگزین شدند. برنامه آموزش ذهن خوانی در ۱۴جلسه آموزشی متوالی در مرکز توانبخشی دوم آوریل، برای گروه آزمایش اجرا شد. از آزمون هیجان خوانی رایانه ای برای بررسی توانایی هیجانی استفاده شد و داده های گردآوری شده با استفاده از تحلیل واریانس و و اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد که برنامه آموزش ذهن خوانی بطور معنی داری (درسطح۱./. p _<) باعث بهبود و تقویت کارکردهای هیجانی در گروه آزمایش شد. باتوجه به اثربخشی برنامه ذهن خوانی بر کارکردهای هیجانی افراد اتیستیک، به عنوان یک روش مداخله ای برای استفاده در مراکز توانبخشی اتیسم پیشنهاد می شود.

هدف این پژوهش تبیین و پیش بینی تقلب تحصیلی در دانشجویان بر اساس متغیر های تحصیلی شامل رضایت از تحصیل، انگیزش تحصیلی و خودناتوان سازی تحصیلی است. پژوهش با روش توصیفی همبستگی انجام شد و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینای همدان به تعداد 12215 نفر بودند. نمونه آماری به حجم 300 نفر انتخاب شد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای خوشه ای، با خوشه بندی جامعه بر اساس دانشکده و سپس طبقه بندی آن بر اساس جنسیت و انتخاب نمونه به نسبت جنسیت انجام گردید. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه های انگیزش تحصیلی هارتر (1981)، خودناتوان سازی جونز و رودولت (1982)، رضایت از تحصیل محسنی (1389) و نگرش به تقلب تحصیلی فراست (1392) گردآوری و با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه خطی هم زمان تحلیل شد. نتایج تحلیل ها نشان داد که متغیرهای تحصیلی در نظر گرفته شده، به طور مجموع به میزان 15 درصد گرایش دانشجویان به تقلب تحصیلی را تبیین می نمایند، علاوه بر این خودناتوان سازی تحصیلی به تنهایی می تواند به میزان 39 درصد و انگیزش تحصیلی به میزان 17 درصد گرایش دانشجویان را به تقلب تحصیلی پیش بینی کند. بر اساس این یافته ها می توان گفت که، افزایش انگیزه تحصیل میزان گرایش به تقلب در دانشجویان را کاهش می دهد ، نیز هر چه خودناتوان سازی دانشجویان کاهش یابد، احتمال ،گرایش آنان به تقلب تحصیلی نیز کاهش خواهد یافت.

مطالعه حاضر با هدف پیش بینی موفقیت تحصیلی دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی براساس کارکردهای خانواده و ذهن آگاهی، پذیرش و عمل مادران انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی -همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مراجعه کننده به مرکز توانبخشی وصال شهرستان کرج و مادرانشان در سال 1398 تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه موفقیت تحصیلی ولز (2010)، سنجش عملکرد خانواده (1983)، پرسشنامه ذهن آگاهی بائر (2006)، پرسشنامه پذیرش و عمل باند و همکاران (۲۰11) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در قسمت آمار استنباطی از رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از نرم افزار spss نسخه 23 استفاده شد. یافته ها نشان داد که مهمترین پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی به ترتیب کارکردهای خانواده و ذهن آگاهی، پذیرش و عمل بود. مهمترین پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی از مولفه های کارکردهای خانواده به ترتیب نقش ها، کنترل رفتار و همراهی عاطفی بود و مهمترین پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی از مولفه های ذهن آگاهی به ترتیب عدم قضاوت، عدم واکنش و توصیف بود. ﻧﺘيﺠﻪ ﺗﺤﻘيﻖ ﺣﺎﺿﺮ می تواند اﺷﺎرات کﺎرﺑﺮدی ﺑﺮای دﺳﺖ اﻧﺪرکﺎران اﻣﺮ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش و ﺧﺎﻧﻮاده ها ﺑﺎﺷﺪ.

اخلاق یک سازه ی چندوجهی است. از یکسو سازه ای تحولی است و مراحل آن موازی با تحول روانی – اجتماعی است و از سوی دیگر ریشه در ارزش های فرهنگی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم اخلاق در میان نوجوانان ایرانی است. با به کارگیری روش کیفی و با استفاده از طرح پدیدارشناسی، چگونگی مفهوم سازی اخلاق از دیدگاه نوجوانان بررسی شد. شرکت کنندگان در پژوهش 77 نفر(49 دختر، 28 پسر) از بین دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول منطقه ی 4 آموزش و پرورش شهرتهران بودند. جمع آوری داده ها با استفاده از روش گروه های کانونی انجام شد. هفت گروه کانونی در مدارس دخترانه و چهار گروه کانونی در مدارس پسرانه تشکیل شد. پس از انجام تحلیل کیفی مصاحبه ها به روش کلایزی مشخص شد نوجوانان ایرانی اخلاق را در هفت مقوله تعریف می کنند که عبارتند از: عدالت، مراقبت، عاملیت اخلاقی، حساسیت اخلاقی، مسئولیت اخلاقی، انگیزش اخلاقی و ارزش های فردی. هریک از این مقوله ها شامل زیرمقوله هایی هستند. درباره ی ثبات و نسبی گرایی اخلاقی در بین نوجوانان، نوجوانان نسبی گرا هستند و اخلاق را وابسته به شرایط بیرونی و فرد مقابل می دانند. همچنین در تعریف اخلاق، نوجوانان بین نیت و رفتار اخلاقی تمایز قائل می شوند و اخلاق را مجموعه ای از نیت ها و رفتارها تعریف می کنند.بنابراین در این مطالعه مفهوم اخلاق و تعریف آن از دیدگاه نوجوانان ایرانی و در بافت فرهنگی جامعه ی ایرانی بررسی شد.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش هوش اخلاقی بر اخلاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان دختر پایه دهم مدارس دولتی انجام شد. روش این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح گروه کنترل نامعادل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر پایه دهم شهر زنجان در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 771 نفر بودند که از بین آن ها نمونه ای به حجم 40 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و سپس به طور تصادفی در 2 گروه (1 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل) تقسیم و جایگزین شدند. آزمودنی های هر دو گروه پرسشنامه های اخلاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش به مدت 11 جلسه 90 دقیقه ای تحت مداخله آموزشی هوش اخلاقی قرار گرفتند درحالی که در طول این مدت گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش-های هوش اخلاقی در افزایش اخلاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان تأثیر داشت (001/0P˂). به طورکلی نتیجه این پژوهش نشان داد برای افزایش اخلاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان، استفاده از آموزش هوش اخلاقی مؤثر است.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک دلبستگی با مؤلفه های احساس ذهنی بهزیستی و خلاقیت هیجانی در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال تحصیلی 1394-1395 به تعداد 7529 نفر و نمونه پژوهش شامل 367 نفر از این دانشجویان بود که به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. از پرسشنامه های سبک دلبستگی بزرگسال کولیینز و رید، احساس ذهنی بهزیستی دینر و واتسون و خلاقیت هیجانی آوریل به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری براساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین سبک دلبستگی ایمن با احساس ذهنی بهزیستی رابطه معنادار مثبت و بین سبک دلبستگی اضطرابی با احساس ذهنی بهزیستی رابطه معنادار منفی وجود دارد. همچنین بین سبک دلبستگی ایمن با خلاقیت هیجانی و مؤلفه های آن رابطه معنادار مثبت و بین سبک دلبستگی اضطرابی با مؤلفه آمادگی هیجانی رابطه معنادار مثبت و بین سبک دلبستگی اجتنابی با مؤلفه بداعت رابطه معنادار منفی نشان داده شد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که سبک دلبستگی دانشجویان مجموعا 11/0 از نمرات احساس ذهنی بهزیستی و 27/0 درصد از نمرات خلاقیت هیجانی را پیش بینی می کند. در مجموع نتایج حاکی از اهمیت نقش سبک دلبستگی در احساس ذهنی بهزیستی و خلاقیت هیجانی دانشجویان بود. واژه های کلیدی: سبک دلبستگی، احساس ذهنی بهزیستی، خلاقیت هیجانی، آمادگی هیجانی، بداعت

تحقیق حاضر در صدد بر آمده است تا رابطه ی هوش معنوی، امید و مسئولیت پذیری را با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر مقطع سوم متوسطه شهرستان لنگرود بررسی کند. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر مقطع سوم متوسطه شهرستان لنگرود تشکیل دادند( 1217= N). به منظور دستیابی به اهداف پژوهش از جامعه آماری تعداد 318 نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی خوشه ای و بر اساس جدول جرسی و مورگان انتخاب شدند و به آزمون های هوش معنوی کینگ ، امید اسنایدر، خرده مقیاس مسوئلیت پذیری شخصیت کالیفرنیا به طور همزمان پاسخ دادند.. داده های حاصل از آزمون ها توسط ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین هوش معنوی ومؤلفه های آن، امید ومؤلفه ی کارگزار وگذرگاه و نیز مسئولیت پذیری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه ی مثبت ومعنا دار وجود دارد. متغیرهای پیش بین 456/ درصد واریانس پیشرفت تحصیلی را تبیین نمودند (675/0= R و 456/0= 2R). بنابراین می توان نتیجه گرفت که برای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در کنار آموزش های رسمی باید به ابعاد روانشناختی دانش آموزان نیز توجه شود.

اگر چه محققان مختلفی مانند کلر (2018) کوشیده اند با توسعه مدل های نظریِ جامعی مانند مدل طراحی انگیزشی، فهم روان شناسان و متخصصان تربیتی را از تمایز در نیمرخ انگیزشی یادگیرندگان تعمیق بخشند، اما به دلیل تأکید صرف بر پارادایم تجربه گرایی و تمرکز محض بر منطق پژوهش های کمی، به طور مسلم در فرایند توسعه برنامه های آموزشی برای تقویت مواضع انگیزشی دانش آموزان از فهم عمیق و همه جانبه رفتارهای بازدارنده سبک زندگی تحصیلی سلامت محور آن ها بازمانده اند؛ بنابراین، محققان در این پژوهش کوشیدند با استفاده از روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی به این سؤال پاسخ دهند که اهمّ عناصر پیشایندی نقصان انگیزشِ دانش آموزان ایرانی کدامند. برای این منظور، از بین دانش آموزان شهر ری در استان تهران تا حد رسیدن به اشباع اطلاعات، 50 دانش آموز در پایه های تحصیلی هفتم و هشتم انتخاب و در قالب 12 گروه کانونی 4 تا 5 نفره با آن ها مصاحبه شد. پس از ضبط و بازنویسی مصاحبه ها، داده های موجود با استفاده از روش کلایزی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. از تحلیل داده های به دست آمده هشت مضمون اصلی شامل ارتباط ادراک شده با زندگی، خودباوری تحصیلی، احساس کنترل و اجبار شدید، روابط صمیمانه، ادراک بی انصافی، عدم علاقه و توجه به درس، خودتنظیمی و تجربه هیجانات در کلاس درس، استخراج شدند. درمجموع، نتایج مطالعه حاضر ضمن همراستایی با زوایای فکری مدل جامع طراحی انگیزشی کلر، شواهدی تکمیلی در دفاع از نقش تفسیری عنصر اطلاعاتی هیجان، در پیش بینی نقصان انگیزشی یادگیرندگان ایرانی فراهم کرد. علاوه بر این، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بهبود مدل رفتار رابطه بین فردی دانش آموز/معلم/ والد با تأکید بر درک و بهبود تجارب هیجانی یادگیرندگان مؤثرترین راه بهبود نیمرخ انگیزشی آن ها تلقی می شود.

پژوهش حاضر با هدف رابطه سرمایه های روان شناختی- اجتماعی با تمایل جوانان به خرده فرهنگ گروه های خارجی انجام شد. تحقیق به لحاظ هدف بنیادی وبه لحاظ روش همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 97-96 می باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 200 نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای اندازه گیری سرمایه روان شناختی و سرمایه اجتماعی به ترتیب از پرسش نامه های لوتانز و آوولیو(2007) محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفت. برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد پرسش نامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب 83/0 به دست آمد. جهت تحلیل یافته ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیری و آزمون T) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد بین سرمایه روان شناختی و خرده مؤلفه های آن (، تاب آوری، خوش بینی) و سرمایه اجتماعی و مؤلفه های آن (اعتماد و تعهد) با تمایل به خرده فرهنگ گروه های منحرف رابطه معناداری معکوس وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز رابطه مؤلفه های تاب آوری، خوش بینی، اعتماد اجتماعی و تعهد اجتماعی با تمایل به خرده فرهنگ گروه های منحرف را تأیید کرد. با توجه به رابطه معکوس مؤلفه های اعتماد و و تعهد اجتماعی با تمایل به خرده-فرهنگ گروه های منحرف، می توان نتیجه گرفت که با افزایش اعتماد و و تعهد اجتماعی در میان جوانان می توان از تمایل آنان به گروه های انحرافی کاست. همچنین ضریب تأثیر متغیر تاب آوری و خوش بینی به ترتیب برابر با 248/0- و 224/0- به دست آمد که می توان نتیجه گرفت که هر چه افراد دارای تاب آوری و خوش بینی بالایی باشند، تمایل کمتری به انجام خرده فرهنگ منحرف دارند.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش یادگیری مغزمحور و آموزش کارکردهای اجرایی بر عملکرد فراحافظه کودکان مبتلا اختلالات یادگیری خاص بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری خاص مراجعه کننده به مراکز اختلال یادگیری شهر تهران در سال تحصیلی 1398-1397 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 45 از آنان در سه گروه آموزش یادگیری مغزمحور (15 نفر)، گروه کارکردهای اجرایی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. گروه های آزمایش تحت آموزش یادگیری مغز محور(8 جلسه 60 دقیقه ای) آموزش کارکردهای اجرایی (20 جلسه 60 دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای از آموزش یادگیری مغزمحور و کارکردهای اجرایی دریافت نکردند. از پرسشنامه اختلالات یادگیری کلورادو توسط ویلکات، بوادا، ریدل، چابیلداس، دفریس و پنینگتون (2011) و فراحافظه اثنی عشری، حسینچاری، جوکار، فولادچنگ و خرمایی (1397) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که هر دو مداخله آموزش یادگیری مغزمحور و کارکردهای اجرایی به کار رفته در این پژوهش می توانند عملکرد فراحافظه کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری خاص را بهبود بخشند، اما آموزش یادگیری مغزمحور دارای تأثیر بیشتری بر بهبود عملکرد فراحافظه کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری خاص بود. بر اساس نتایج این پژوهش، آموزش یادگیری مغزمحور و کارکردهای اجرایی مداخلات مؤثری در بهبود عملکرد فراحافظه کودکان مبتلا اختلالات یادگیری خاص دارند اما تأثیر یادگیری مغزمحور ببیشتر بود.

از آنجا که زندگی به طور مداوم در حال تغییر است و انسان با چالش های تازه وزیادی روبه رو می شود، بنابراین سازگاری با خود و محیط اطراف برای موجود زنده یک ضرورت می باشد. هدف از این تحقیق تدوین مدل ساختاری سازگاری اجتماعی بر اساس خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد خانواده با میانجگری راهبردهای شناختی بود. روش پژوهش همبستگی از نوع تحقیقات توصیفی بود. جامعه آماری دانشجویان پرستاری (کارشناسی- ارشد) دانشگاه علوم پزشکی کردستان بوده که جمعاً 830 نفر می باشد و براساس جدول مورگان و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ی 220 نفر (110 نفر پسر، 110 نفر دختر) نمونه انتخاب شده است. نتایج به دست آمده، مناسب بوده مدل ساختاری سازگاری اجتماعی با عملکرد خانواده و خودکارآمدی تحصیلی با میانجی گری راهبردهای فراشناختی بر روی دانشجویان پرستاری را با داده های تجربی را نشان داد.تحلیل ساختاری همچنین نشان داد که دو متغیر عملکرد خانواده و باورهای خودکارآمدی به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق فراشناخت دانشجویان بر روی سازگاری اجتماعی دانشجویان تأثیر معناداری دارد و متغیر فراشناخت نیز به صورت مستقیم بر روی سازگاری اجتماعی دانشجویان تأثیر معناداری دارد. نظر به تأثیرگذاری عوامل محیطی که خود همیشه در حال تغییر مداوم است، توجه به توانایی سازگاری با این شرایط، بایسته است، در نتیجه توجه به علل تأثیرگذار بر سازگاری اجتماعی، ضروری است.

پژوهش باهدف طراحی محیط یادگیری مبتنی بر نظریه یادگیری تحولی برای دانش آموزان دوره دوم متوسطه انجام گرفت. روش پژوهش الگو آمیخته و از نوع بین مرحله ای بود. به این منظور داده ها با روش کیفی جمع آوری و تحلیل شدند، علاوه بر این با روش کمی روایی و پایایی آن بررسی گردید. هم چنین به منظور استخراج ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های محیط یادگیری مبتنی بر نظریه یادگیری تحولی کلیه متون، کتب، مقالات مجلات و همایش ها به شیوه تحلیل مضمون مورد بررسی و داده های کیفی جمع آوری شد. سپس خبرگان علوم تربیتی و روانشناسی مؤلفه های کشف شده را پس از بررسی، رد یا تأیید کردند. پس از محاسبه روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته از ابعاد و مؤلفه ها و شاخص های به دست آمده، مدل محیط یادگیری مبتنی بر یادگیری تحولی ارائه گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مدل محیط یادگیری مبتنی بر نظریه یادگیری تحولی دارای 84 گویه (شاخص)، 16 مؤلفه و 5 بعد می باشد. بر اساس نتایج این مدل، 5 شاخص محیط یادگیری عبارت اند از 1) بعد عوامل آموزشی شامل: مؤلفه های نقش معلم، تغییر در روش های آمادگی و تحقیق معلمان، تغییر اثبات گرایی، محیط دانش محور، محیط یادگیرنده محور، فعالیت های عملی و آموزش مسئله محور. 2) بعد عوامل حمایتی شامل مؤلفه های فعالیت های فرهنگی هنری و خلاقانه، عوامل پشتیبانی و هم افزایی تجارب و تعاملات. 3) بعد عوامل غیر آموزشی شامل مؤلفه های تغییرات چشمگیر زندگی و عوامل اجتماعی. 4) بعد نقد محوری شامل مؤلفه های تفکر انتقادی، گفتمان و رهایی .5) بعد عوامل خودشناسی شامل مؤلفه های فرایند خودسازی و هوش هیجانی.