امیرحسین علی بیگی

امیرحسین علی بیگی

مدرک تحصیلی: دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۹۵ مورد.
۱.

ارزیابی میزان توانمندی زنان روستایی شهرستان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روستا توسعه روستایی زنان روستایی توانمندسازی کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 614 تعداد دانلود : 509
موضوع توانمندسازی زنان گامی ضروری برای قرارگرفتن در مسیر توسعه انسانی و مدیریت استعدادها محسوب می گردد. توانمندسازی زنان روستایی در راستای عدالت جنسیتی بوده و از عوامل اساسی توسعه پایدار محسوب می شود. بنابراین آگاهی از میزان توانمندی زنان برای برنامه ریزی توسعه ضروری می باشد. این پژوهش علی با هدف بررسی میزان توانمندی زنان روستایی شهرستان کرمانشاه و شناسایی متغیرهای تأثیرگذار بر آن انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، جمعیت فعال زنان روستایی (64-15 سال) در شهرستان کرمانشاه بودند (41267=N) و نمونه ها با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بود که بر اساس مدل گیتس و گیتس (2017) طراحی و ابعاد منابع (رفاه جسمی و روحی، آگاهی انتقادی و دارایی ها)، عاملیت (تصمیم گیری، رهبری و اقدام جمعی) و ساختارهای نهادی (حمایت خانواده، جامعه، بازار و دولت) را شامل می شد. بر اساس یافته ها، میانگین توانمندی زنان روستایی شهرستان کرمانشاه کمتر از حد متوسط بود. میزان توانمندی زنان روستایی در مؤلفه های منابع و عاملیت در سطح پایین تر از متوسط و بیشترین میزان توانمندی مربوط به ساختارهای نهادی بود. از بین متغیرهای مورد بررسی، حمایت خانواده از زنان روستایی و رفاه جسمانی نیز بالاترین میانگین ها را کسب کردند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که سه متغیر سطح تحصیلات، امکان شرکت در کلاس های آموزشی و امکان داشتن پس انداز سهم عمده ای در تبیین واریانس توانمندسازی زنان روستایی ایفا می کنند. پیشنهاد می شود در طراحی و اجرای پروژه های توانمندسازی زنان روستایی تقویت و انسجام سازمانی بین نهادهای دست اندرکار در راستای مدیریت یکپارچه توانمندسازی زنان روستایی صورت پذیرد. در این بین توسعه آموزش های غیررسمی و تأمین اعتبارات خرد تأکید گردد.
۲.

برنامه ریزی راهبردی توانمندسازی زنان روستایی استان کرمانشاه ازطریق کارآفرینی: کاربرد تکنیک Meta-SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانمندسازی کارآفرینی زنان روستایی راهبردهای توسعه انسجام اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 48 تعداد دانلود : 351
پژوهش حاضر با هدف برنامه ریزی راهبردی توانمندسازی زنان روستایی استان کرمانشاه ازطریق کارآفرینی به صورت توصیفی - تحلیلی انجام و ازطریق مصاحبه و تکمیل پرسش نامه داده ها گردآوری شد. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار Meta-SWOT استفاده شد. افراد مشارکت کننده در پژوهش تعداد 18 نفر از خبرگان امور زنان روستایی استان در سازمان جهاد کشاورزی، کمیته امداد امام خمینی، استانداری، سازمان بهزیستی، سازمان تعاون روستایی، اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان و دانشگاه رازی بودند که به صورت هدفمند- معیاری انتخاب شدند. به منظور شناسایی و اولویت بندی راهبردهای توانمندسازی کارآفرینی زنان روستایی بر اساس پنج مرحله تکنیک Meta-SWOT اقدام شد. بر اساس نتایج دو عامل «ظرفیت بالا در کشاورزی استان» و «وجود گیاهان دارویی و خوراکی» دارای بالاترین اوزان بودند که این نشانگر اهمیت آن ها نسبت به سایر عوامل در توسعه توانمندسازی کارآفرینی زنان روستایی استان کرمانشاه بود. نتایج بررسی عوامل محیطی نیز حاکی از آن بود که عامل «عدم هماهنگی کامل بین دستگاه های اجرایی» با بیشترین میزان قدرت و تأثیرگذاری، به عنوان مانع توسعه توانمندسازی کارآفرینی زنان روستایی استان کرمانشاه است. بر اساس نقشه راهبردی، سه راهبرد مهم توانمندسازی کارآفرینی زنان «ارتقای انسجام اجتماعی و تسهیل شبکه ارتباطی بین زنان روستایی»؛ «تدوین قوانین و فراهم نمودن زمینه هایی برای حمایت از تولیدات و بازارهای خانگی زنان روستایی» و «ایجاد زمینه ها و بسترهای لازم جهت حمایت از برند صنایع دستی، فراورده های کشاورزی و دامی»، است. پیشنهاد می شود با ارائه مهارت های آموزشی ازطریق دوره های فنی - حرفه ای، کارآفرینی، کشاورزی، ترویجی و بازاریابی در ارتباط با ظرفیت های منطقه و اهمیت آن ها ضمن تقویت دانش علمی و عملی زنان روستایی به توسعه توانمندسازی آن ها کمک نمود.
۳.

سازوکارهای توسعۀ کشاورزی چندکارکردی: کاربرد الگوسازی ساختاری تفسیری (ISM)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزی چندکارکردی الگوسازی ساختاری تفسیری(ISM) تکنیک MICMAC دهلران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 189
توسعه کشاورزی چندکارکردی به عنوان رهیافت نوین توسعه پایدار روستایی نیازمند برخورداری از الگوی فرایندی است که بتواند عوامل مؤثر بر توسعه آن را به صورت گام به گام شرح دهد. هدف پژوهش حاضر، تبیین سازوکارهای توسعه کشاورزی چندکارکردی (MFA) با استفاده از تکنیک الگوسازی ساختاری تفسیری (ISM) در شهرستان دهلران به عنوان قطب تولید استان ایلام است. از بین کارشناسان و صاحب نظران توسعه کشاورزی، از 10 نفر به صورت هدفمند مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند شد. پس از تکمیل مصاحبه ها و تحلیل محتوا به کمک نرم افزار MAX-QDA در شش گام از تکنیک الگوسازی ساختاری تفسیری و تکنیک MICMAC، مراحل توسعه کشاورزی چندکارکردی، تعیین سطح عوامل، روابط درونی بین هرکدام از عوامل مؤثر و طراحی سازوکار توسعه کشاورزی چندکارکردی انجام شد. براساس نتایج به دست آمده، توسعه کشاورزی چندکارکردی مستلزم اجرای عواملی مانندِ سیاست های حمایتی دولت، تقویت زیرساخت و بهبود وضعیت اقتصادی در وهله اول است. درحقیقت این عوامل با قرارگرفتن در چهارمین گروه از تقسیم بندی MICMAC، در حکم ریشه و در پایین ترین سطح الگوی ISM عمل کردند که از بین آن ها، عامل سیاست های حمایتی به عنوان پایه الگوی مؤثر بر اجرای کارکردهای قابل توسعه در کشاورزی قرار گرفت؛ بنابراین بایستی در اولویت توجه برای اجرایی کردن قرار بگیرند. به عبارتی دیگر در سایه حمایت های دولت می توان زیرساخت های مرتبط با کشاورزی و اقتصاد منطقه را تقویت کرد. سپس با ایجاد رونق اقتصادی می توان تقویت سایر عوامل مؤثر ازجمله عوامل زیست محیطی، عوامل اجتماعی، ارتقای دانش و مهارت، ساماندهی اراضی و مدیریت امور آب را که دارای قدرت هدایت و وابستگی زیادی بودند، تسهیل کرد. الگوی فرایندی طراحی شده به صورت جامع دربرگیرنده مراحل، ترتیب، توالی و ارتباط بین عوامل مؤثر اجرایی است که می تواند به عنوان یک راهنما و نقشه راه مورداستفاده سیاست گذاران و مدیران امر توسعه کشاورزی در راستای برنامه ریزی برای توسعه نظام اند کشاورزی چندکارکردی و رسیدن به توسعه پایدار متناسب با شرایط منطقه قرار گیرد.
۴.

تحلیل نقش مهارت کارتیمی بر توانمندی شغلی جوانان روستایی دهستان سنجابی در شهرستان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت کارتیمی توانمندی شغلی جوانان روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 365 تعداد دانلود : 338
توانمندی و توسعه ی مهارت های شغلی جوانان روستایی به عنوان یکی از راهبردهای کلیدی توسعه ی فعالیت های کارآفرینی در مناطق روستایی مطرح شده است که توسعه آن بستگی به عوامل مختلفی دارد. در این بین مهارت کارتیمی از جایگاه ویژه ای در توانمندی و توسعه مهارت های شغلی برخوردار است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش مهارت کارتیمی بر توانمندی جوانان روستایی دهستان سنجابی شهرستان کرمانشاه به صورت توصیفی-تحلیلی انجام شد. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مقدار قابل قبولی به دست آمد و روایی ابزار پژوهش توسط پانل متخصصان تأیید شد. جامعه آماری پژوهش را جوانان روستایی (35-15 سال) تشکیل دادند (4288 نفر) که تعداد 351 نفر به صورت نمونه گیری چندمرحله ای طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. براساس نتایج، پاسخگویان از سطح مهارت کار تیمی متوسط و سطح بالای توانایی و مهارت شغلی برخوردار بودند، میانگین مؤلفه ارتباطات درون فردی در جوانان روستایی مورد مطالعه بیشتر از سایر ابعاد مهارت کارتیمی بود. همچنین جوانان روستایی در زمینه روابط و تشریک مساعی از توانمندی بیشتری برخوردار بودند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین مهارت های کارتیمی و مؤلفه های توانمندی شغلی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نیز بیانگر آن بود که متغیرهای سازگاری، تصمیم گیری، ارتباطات درون فردی، رهبری و هماهنگی در مجموع 5/52 درصد از تغییرات توانمندی شغلی جوانان روستایی را تبیین می کنند.
۵.

موانع و تسهیل کننده های توسعه پایدار گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه پایدار گردشگری کشاورزی تسهیل کننده تحلیل میدان نیرو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 980 تعداد دانلود : 761
گردشگری کشاورزی با ایجاد فرصت های جدید شغلی، ارزش های اجتماعی فرهنگی را در مناطق روستایی ارتقا می بخشد، به حفظ محیط زیست کمک می کند و جریان مهاجرت روستا- شهری را معکوس می سازد؛ اما بررسی ها نشان می دهد این نوع گردشگری در ایران توسعه چشمگیری ندارد. این پژوهش با هدف شناسایی موانع و تسهیل کننده های توسعه پایدار گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران به صورت آمیخته (کیفی- کمی) اکتشافی انجام شد. جامعه بخش کیفی، کارشناسان حوزه گردشگری کشاورزی در سازمان های مختلف بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند و با مصاحبه نیمه ساختارمند با 21 نفر از آنها اطلاعات لازم گردآوری شد. در ادامه به صورت تحلیل محتوای متعارف 120 شاخص استخراج و در هشت بعد اجتماعی فرهنگی، فیزیکی کالبدی، سیاستی قانونی، مدیریتی، زیرساخت فکری، ارتباطی تبلیغی، مشارکتی و بازاریابی دسته بندی شد. جامعه آماری بخش کمی، تعداد 69 نفر از دهیاران روستاهای غرب استان مازندران بودند که به روش چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل میدان نیرو با نرم افزارهای SPSS win20 و Pathmaker ver5.5 استفاده شد. نتایج نشان داد در تمامی هشت عامل برآیند امتیاز نیروهای بازدارنده بیش از پیش برنده ها بوده است. این موضوع نشان می دهد براساس نیروهای پیش برنده، دستیابی به توسعه پایدار گردشگری کشاورزی میسر نمی شود. در هر عامل نیز قوی ترین نیروی تسهیل کننده و مانع شناسایی و معرفی شد. توسعه پایدار گردشگری کشاورزی با موانع زیادی همراه است که باید برنامه ریزان براساس نتایج پژوهش برای برطرف کردن آنها و همچنین تقویت نیروهای تسهیل کننده اقدام کنند تا درنهایت پایداری توسعه گردشگری کشاورزی محقق شود.
۶.

مسئله شناسی راهبردی توسعه صادرات بخش کشاورزی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بخش کشاورزی توسعه صادرات مسئله شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 18 تعداد دانلود : 139
از آنجایی که تحقق برنامه ها و توسعه متوازن، مستلزم به کارگیری تفکر سیستمی و توجه به ویژگی ها، محدودیت ها و مزیت-های هر منطقه در تصمیم گیری های کلان کشور می باشد، پژوهش پیش رو، در راستای بهره گیری از ظرفیت های منطقه ای، استان کرمانشاه را به عنوان یکی از مناطق مستعد توسعه ی صادرات محصولات کشاورزی مورد توجه قرار داده است. با توجه به اینکه به نظر می رسد توسعه ی صادرات در بخش کشاورزی این استان منطبق با توانایی ها و پتانسیل های موجود، صورت نگرفته است، پژوهش حاضر با هدف مسئله شناسی راهبردی توسعه صادرات بخش کشاورزی استان کرمانشاه با استفاده از روش کیفی و بهره گیری از مدل الماس پورتر (عوامل درونی، شرایط تقاضا، صنایع مرتبط و پشتیبان، استراتژی، ساختار و رقابت، نقش دولت و حوادث پیش بینی نشده)، انجام شد. جامعه ی مورد مطالعه این پژوهش را 31 نفر از افراد صاحبنظر در زمینه موضوع مورد بررسی تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد شناخته شده (افراد متخصص و مطلعین کلیدی) انتخاب شدند. گردآوری داده ها با مصاحبه های نیمه ساختارمند فردی تا زمان رسیدن به اشباع داده صورت گرفت. تجزیه و تحلیل محتوای مصاحبه های میدانی با استفاده از روش تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی و بهره گیری از نرم افزار MAXQDA، انجام شده است. بر اساس یافته های به دست آمده، نداشتن قیمت رقابتی، ضعف زیرساخت های مرتبط با اطلاع رسانی، عدم آگاهی در مورد استاندارد، تغییرات مکرر قوانین و مقررات مرتبط، ضعف مدیریت صادرات بخش کشاورزی، حضور کمرنگ تشکل های تخصصی، تنش های سیاسی و تحریم ها، در عدم توسعه ی مطلوب صادرات بخش کشاورزی استان بیش ترین نقش را داشته اند. با این حال با حمایت و برنامه ریزی صحیح جهت رفع موانع و کاستی های موجود و تدوین قوانین و ضوابط تولید، فرآوری و بازاریابی و توسعه زیرساخت های مرتبط، می توان صادرات محصولات بخش کشاورزی استان کرمانشاه را استمرار بخشید.
۷.

الگویی برای توانمندسازی زنان روستایی شهرستان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل کاتانئو و چاپمن توانمندی زنان توسعه روستایی تحلیل محتوا کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 796 تعداد دانلود : 934
جامعه برای رسیدن به توسعه، نیازمند تحقق عدالت اجتماعی است و این امر در سایه توانمندسازی زنان ممکن خواهد بود. پژوهش کیفی حاضر با هدف ارائه الگویی برای توانمندسازی زنان روستایی شهرستان کرمانشاه انجام شد. جامعه مورد مطالعه صاحب نظران و کارشناسان امور زنان روستایی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند متوالی و تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از 16 مصاحبه نیمه ساختارمند انجام شد و داده ها با استفاده از تحلیل محتوای جهت دار تجزیه وتحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که اولویت نداشتن زنان در برنامه های توسعه، فراهم نبودن فضای کسب وکار برای زنان روستایی، کم رنگ شدن فرهنگ کار و مشارکت در روستاها و شرایط خاص زنان روستایی از جمله عواملی هستند که برنامه های توانمندسازی را محدود می کنند. بر اساس یافته ها، اهداف مدل مطلوب توانمندسازی باید شامل تحول در نگرش ها و عقاید زنان، توجه به ابعاد مختلف توانمندی، افزایش نقش عاملیت در توانمندی و بهبود ساختار فرصت باشد. برای توانمندسازی زنان اقداماتی شامل شناسایی وضعیت موجود، آموزش هدفمند و مستمر، تحول در اقدامات حمایتی، بازآفرینی ساختار برنامه ریزی، افزایش نقش آفرینان و پشتیبانان، ضروری تشخیص داده شد که به این ترتیب پیامدهایی شامل بازآفرینی نقش ها و تعیین مسئولیت ها، ارتقای جایگاه اجتماعی و اقتصادی زنان روستایی در جامعه و دگرگونی در طراحی و تدوین برنامه های توانمندسازی را در پی خواهد داشت. نتایج این مطالعه می تواند برای برنامه ریزی جهت ارتقای وضعیت اقتصادی اجتماعی زنان روستایی مورد استفاده برنامه ریزان توسعه قرار گیرد.
۸.

تحلیل مؤلفه های کشاورزی چندکارکردی در شهرستان دهلران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزی چندکارکردی کارکرد تولیدی کارکرد زیست محیطی کارکرد روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 721 تعداد دانلود : 264
توسعه کشاورزی چندکارکردی مستلزم شناخت شرایط منطقه و تحلیل دقیق کارکردها قبل از هرگونه تصمیم گیری و برنامه ریزی است. هدف این پژوهش توصیفی - پیمایشی، بررسی جامع وضعیت موجود مؤلفه های کشاورزی شهرستان دهلران (استان ایلام) در سه بعد کارکرد تولیدی، زیست محیطی و روستایی است. جامعه آماری شامل کارشناسان و صاحب نظران کشاورزی در جهاد کشاورزی وادارات مربوطه شهرستان دهلران به تعداد 25 نفر (تمام شماری) و کشاورزان سرپرست خانوار روستایی به تعداد 5517 نفر بود که 365 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده در پنج بخش مرکزی، موسیان، دشت عباس، زرین آباد و میمه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. داده ها با استفاده از تقسیم بندی پرسکات آلن و همچنین اولویت بندی متغیرها با محاسبه درجه بحرانی، پردازش و مورد تحلیل قرار گرفت. می توان گفت بر اساس تقسیم بندی پرسکات آلن کشاورزی شهرستان دهلران در حد متوسطی، چندکارکردی است که مطلوبیت کشاورزی این شهرستان از لحاظ کارکرد زیست محیطی تقریباً نامطلوب و ازلحاظ کارکرد روستایی و تولیدی در حد متوسط می باشدکه از بین دو کارکرد تولیدی و روستایی نیز، کارکرد روستایی نسبت به کارکرد تولیدی وضعیت بهتری داشت. همچنین یافته ها نشان از تفاوت زیاد بین بخش ها از لحاظ کارکردهای سه گانه داشت که لازم است برنامه ریزان توسعه کشاورزی چندکارکردی توجه ویژه ای به متغیرهای مرتبط با هر کارکرد متناسب با هر بخش به خصوص متغیرهای بحرانی داشته باشند تا با شناسایی منابع، امکانات، مشکلات، تنگناها و محدودیت های هر بخش به تقویت کارکردهای کشاورزی و تسهیل در توسعه کشاورزی چندکارکردی شهرستان دهلران بپردازند.
۹.

راهکارهای بهبود تاب آوری کشاورزان در برابر خشکسالی از دیدگاه کارشناسان مطالعه ای در شهرستان میاندوآب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزان راهکارهای تاب آوری خشکسالی میاندوآب کارشناسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 628
تغییرات ایجاد شده در اکوسیستم دریاچه ارومیه یکی از تغییرات مهم در منابع آبی کشور است. از این رو، پژوهش کیفی حاضر با هدف شناسایی راهکارهای بهبود تاب آوری کشاورزان حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای سازگاری با خشکسالی انجام شد. جامعه مورد مطالعه کارشناسان سازمان های مرتبط (جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و ستاد بحران دریاچه ارومیه) بودند و نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی انجام شد. داده های موردنیاز از طریق 12 بحث گروهی متمرکز گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که راهکارهای ارتقای تاب آوری از نظر کارشناسان شامل مدیریت آب اقلیم سازگار، مدیریت خاک اقلیم سازگار، مدیریت زراعی اقلیم سازگار، مدیریت اطلاعات اقلیم سازگار، مدیریت معیشت اقلیم سازگار و مدیریت اجتماع اقلیم سازگار است. صاحب نظران و کارشناسان بیشترین اجماع را در محور مدیریت معیشت اقلیم سازگار داشتند که نشان می دهد موثرترین راهکار ارتقای تاب آوری از نظر آنان می باشد. نتایج این مطالعه می تواند جهت تقویت توان تاب آوری کشاورزان در برابر خشکسالی و کاهش آسیب های روانی و اجتماعی ناشی از آن موثر واقع شود. همچنین سازگاری کشاورزان را برای بحران خشکسالی ارتقاء داده و استفاده بهتر از این منابع آبی را امکان پذیر می کند و به کشاورزان کمک خواهد نمود تا شیوه های مدیریتی متفاوتی را برای مقابله با انواع مخاطرات در نظر بگیرند.
۱۰.

تحلیل ادراک کشاورزان حوضه آبریز دریاچه ارومیه از خشک سالی و اثرات آن (مورد مطالعه: شهرستان میاندوآب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک تجارب خ‍اطرات خشک سالی دریاچه ارومیه کشاورزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 742 تعداد دانلود : 108
تأثیرات اجتماعی، بیولوژیکی ، و اقتصادی خشک سالی ها بستگی به آمادگی کشاورزان برای پاسخ به آن دارد و اقدامات کشاورزان تحت تأثیر چگونگی ادراک آنان از خشک سالی است . ادراک کشاورزان از خشک سالی، عامل مهمی در سیاست گذاری ها  و برنامه ریزی های مدیریت منابع آب ذکر شده است. بنابراین ، این پژوهش کیفی با هدف تحلیل ادراک کشاورزان حوضه آبریز دریاچه ارومیه (شهرستان میاندوآب) از خشک سالی و اثر ها و پیامدهای آن انجام گرفت. جامعه موردمطالعه کشاورزان حوضه آبریز زرینه رود و سیمینه رود بودند ؛ نمونه گیری به صورت هدفمند ملاک محور و با استفاده از روش گلوله برفی انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه های عمیق فردی و بحث های گروهی متمرکز با کشاورزان گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از تحلیل محتوای جهت دار و نرم افزار مکس کیودا انجام گرفت. نتایج نشان داد بیشتر کشاورزان خشک سالی را پدیده ای اقلیمی می دانند ؛ هرچند که عده ای نیز آن را ناشی از خشم و غضب خداوند، رفتارهای مخرب برخی کشاورزان ، و سوء مدیریت مسئولان می دانند. کشاورزان افزایش نگرانی از آینده، تشدید خشک سالی و کم آبی ، و افزایش اثر های مخرب خشک سالی را انتظار دارند . هزینه کردن پس اندازها، استفاده از آبیاری پیشرفته، کشت گیاهان جای گزین و سازگار با خشک سالی، ذخیره سازی و بهینه سازی مصرف آب، دست روی دست گذاشتن، توکل به خدا و کمک گرفتن از نهادهای مذهبی، و مهاجرت به شهر از جمله کارهایی است که برای مقابله با خشک سالی یا کاهش اثر های آن انجام می دهند. نتایج این مطالعه می تواند به اجرای مداخلات مناسب برای افزایش تاب آوری کشاورزان در برابر خشک سالی کمک کند.
۱۱.

تحلیل ذی نفعان توسعه پایدار گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل ذی نفعان قدرت و منفعت ذی نفعان گردشگری کشاورزی پایداری گردشگری استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 264 تعداد دانلود : 662
توسعه پایدار گردشگری کشاورزی یک راهکار برای استفاده بهینه از صنعت گردشگری است. اما از علت های عمده عدم تحقق سیاست های توسعه ای نبود سازوکارهای لازم برای شناسایی، تحلیل و نقش آفرینی ذی نفعان متعددی است که می بایست در یک فرایند مشارکتی مبتنی بر پایداری و تاب آوری برای مدیریت پایدار توسعه گردشگری کشاورزی، همکاری، هماهنگی و هم افزایی داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ذی نفعان توسعه پایدار گردشگری کشاورزی در غرب استان مازندران به صورت آمیخته انجام شد. به منظور شناسایی ذی نفعان اطلاعات از کارشناسان حوزه گردشگری کشاورزی گردآوری شد که پس از مصاحبه با 17 نفر از آن ها و طی چهار مرحله دلفی ذی نفعان به تعداد 25 نفر شناسایی شدند و  با استفاده از ماتریس قدرت - منفعت میزان قدرت و نوع منفعت هر ذی نفع مشخص گردید. با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند از دو تن از نمایندگان هر ذی نفع (مجموعاً 50 مصاحبه) چگونگی اعمال قدرت ذی نفعان با توجه به نوع منفعتشان مشخص گردید. بر اساس نتایج، ذی نفعان اصلی توسعه پایدار گردشگری کشاورزی بیشتر از سازمان های دولتی بودند که در بین آن ها سازمان جهاد کشاورزی، سازمان میراث فرهنگی، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری و سازمان حفاظت محیط زیست از لحاظ پنج نوع قدرت اقتصادی، دانشی، اجتماعی، سیاسی و قانونی در جایگاه بالاتری قرار داشتند. نتایج تحلیل مصاحبه ها به صورت تحلیل محتوای متعارف منتج به شناسایی 428 جمله در قالب 125 گزاره مفهومی شد. می توان از دسته بندی ارائه شده به منظور ایجاد ظرفیت، ارتقای مشارکت و تعامل بین ذی نفعان با توجه به نوع قدرت و منفعت در فرایند توسعه پایدار گردشگری کشاورزی استفاده نمود.
۱۲.

ظرفیت های غرب استان مازندران برای توسعه پایدار گردشگری کشاورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری پایدار کشاورزی چشم انداز طبیعی ظرفیت های گردشگری کشاورزی توسعه روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 287 تعداد دانلود : 598
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ظرفیت های غرب استان مازندران برای توسعه پایدار گردشگری کشاورزی به صورت آمیخته انجام گرفت.جامعه بخش کیفی، کارشناسان حوزه گردشگری کشاورزی بودند که به صورت هدفمند انتخاب و از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند با 20 نفر از آنها اطلاعات گردآوری شد که بر اساس دو مرحله کدگذاری باز و محوری نظریه بنیانی با استفاده از نرم افزار Maxqdawin12 تعداد 87 گویه استخراج گردید که در شش بعد چشم اندازهای طبیعی، چشم اندازهای انسان ساخت، ظرفیت های گردشگرپذیری، امکانات اقامتی و تفریحی، آثار تاریخی-فرهنگی و امکانات زیرساختی دسته بندی شدند. جامعه آماری بخش کمی تعداد 69 نفر از دهیاران روستاهای غرب استان مازندران بودندکه به روش چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده های بخش کمی از آماره های میانگین، انحراف معیار، آزمون رتبه ای فریدمن، تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)و آزمون توکی استفاده شد. نتایج نشان داد چشم اندازهای طبیعی در مرتبه نخست، چشم اندازهای انسان ساخت در رتبه دوم قرار دارند. اما امکانات زیرساختی در مرتبه آخر از لحاظ جاذبه ها قرار دارد. نتایج آزمون F و توکی نشان داد اختلاف معناداری بین سه شهرستان تنکابن، چالوس و رامسر از لحاظ فرصت های هم پیوند گردشگری کشاورزی درسطح خطای 01/0 وجود دارد و شهرستان های مختلف از لحاظ فرصت ها و جاذبه ها با یکدیگر تفاوت دارند.
۱۳.

بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش توأمان الگوی کشت و کاهش بهره برداری از آب های زیرزمینی با استفاده از رویکرد اقتصاد نهادی جدید: مطالعه موردی سیب زمینی کاران شهرستان دهگلان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی کشت آب زیرزمینی هزینه مبادله رویکرد اقتصاد نهادی جدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 718 تعداد دانلود : 474
پژوهش حاضر با هدف بررسی رفتار کشاورزان در پذیرش الگوی کشت توأم با کاهش میزان بهره برداری از منابع آب زیرزمینی و ارائه مدلی برای بهبود آن در مناطق روستایی شهرستان دهگلان انجام شد. روش تحقیق تلفیقی (کمی- کیفی) بود و برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه، به ترتیب، از طریق پانل متخصصان و آلفای کرونباخ (78/0) آزمون شد. تعیین حجم نمونه (254 نفر) با استفاده از جدول بارتلت و به روش نمونه گیری طبقه بندی صورت گرفت. برای انجام مصاحبه نیز تعداد 46 نفر از اساتید دانشگاه، کشاورزان آگاه و کارشناسان به روش زنجیره ه ای انتخاب شدند. نتایج نشان داد که متغیرهای درآمد در هکتار، هزینه مبادله، مشارکت مستقیم در بازار، تجربه تولید و تنوع فعالیت ها تأثیر معنی دار در پذیرش الگوی کشت دارند؛ از سوی دیگر، شاخص بهره وری آب، هزینه مبادله، مقیاس تولید، تنوع فعالیت ها و تعدیل پروانه چاه آب، به طور معنی دار، بر شاخص بهره برداری از آب زیرزمینی مؤثرند؛ همچنین، عوامل پیش ران در مدل نهایی برای افزایش پذیرش الگوی کشت توأم با کاهش بهره برداری از آب زیرزمینی عبارت اند از مشارکت کشاورزان در بازار، شهرت و تفکیک مالکیت زمین و چاه. بر اساس نتایج تحقیق، پیشنهاد می شود که شورای حفاظت از منابع آب شهرستان، با پیگیری تفکیک مالکیت ها برای تعدیل حجم آب مجاز چاه ها، علاوه بر شاخص های مندرج در دستورالعمل، از حسن شهرت و رفتار کشاورزان در تولید و عرضه محصول به بازار نیز استفاده کند.
۱۴.

بررسی عوامل مؤثر بر عضویت دانشجویان کشاورزی دانشگاه رازی در تعاونی دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعاونی دانشجویی تمایل به عضویت کارآفرینی دانشگاه رازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 186 تعداد دانلود : 964
هدف از این مطالعه، بررسی عوامل مؤثر بر عضویت دانشجویان دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی در تعاونی دانشجویی از طریق مقایسۀ ویژگی های افراد عضو و غیرعضو این تعاونی بود. این پژوهش کمی با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام گرفت. جامعۀ آماری تحقیق حاضر را دانشجویان تمام مقاطع تحصیلی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه تشکیل دادند. در مجموع، با استفاده از فرمول کوکران، 108 نفر به روش نمونه گیری تصادفی، به عنوان نمونه، انتخاب شدند. یافته های رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیرهای واردشده در گام چهارم مدل، شامل رشتۀ تحصیلی، تجربۀ کشاورزی، سن و خودکارآمدی، بین 4/55 تا 2/74 درصد از واریانس عضویت دانشجویان در تعاونی دانشجویی را تبیین و در این میان، تنها دو متغیر تجربۀ کشاورزی و سن به طور معنی داری عضویت در تعاونی دانشجویی را پیش بینی می کنند بدین صورت که با افزایش تجربۀ کشاورزی و کاهش سن دانشجویان، عضویت آنها در تعاونی کمتر می شود. در این مدل، تجربۀ کشاورزی و سن دانشجویان در مجموع، 1/90 درصد از عضویت و عدم عضویت دانشجویان را به درستی پیش بینی کردند. بر همین اساس، پیشنهاد شد با توجه به وجود فرصت هایی (همچون حضور استادان به عنوان کادر مدیریت و مشاوره، وجود زمین های زراعی و سیستم های آبیاری جدید) در دانشکد ه های کشاورزی، سیاست گذاران و مسئولان ذی ربط زمینۀ فعالیت دانشجویان در قالب تعاونی های دانشجویی را فراهم کنند.
۱۵.

آسیب شناسی تعاونی های آب بران (موردمطالعه: دشت میان دربند شهرستان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آب آسیب شناسی تعاونی آب بران دشت میان دربند تحلیل خوشه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 148 تعداد دانلود : 870
هدف این پژوهش آمیخته، شناسایی و اولویت بندی آسیب های مدیریت مشارکتی آبیاری در بین تعاونی های آب بران دشت میان دربند شهرستان کرمانشاه است. جامعه مورد مطالعه بخش کیفی افراد صاحب نظر در زمینه تعاونی های آب بران و مدیریت مشارکتی آبیاری به تعداد 15 نفر با انتخاب هدفمند بود. جامعه آماری بخش کمی نیز، 688 نفر از اعضای تعاونی های آب بران منطقه میان دربند بودند که تعداد 245 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته های بخش کیفی نشان داد آسیب های عنوان شده به دو دسته آسیب های مربوط به تعاونی ها و اعضا (آسیب های درونی) و آسیب های مربوط به سازمان و ارگان های مرتبط با مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی (آسیب های بیرونی) تقسیم شدند. همچنین بر اساس نتایج به دست آمده بخش کمی، مهم ترین آسیب های تعاونی های آب بران عبارت اند از: عدم برگزاری جلسات هیئت مدیره و مجمع عمومی، نارضایتی از سیاست گذاری های مدیریتی شبکه، بی اعتمادی اعضای تعاونی نسبت به یکدیگر، عدم تحویل به موقع آب در طول فصل زراعی، یکنواخت نبودن توزیع آب در تمام شبکه، بالا بودن نرخ آب بها و عدم اختصاص اعتبارات بلندمدت از طرف دولت برای احیای منابع آب. به منظور دسته بندی تعاونی های آب بران از لحاظ میزان تأثیرپذیری از آسیب های شناسایی شده از تحلیل خوشه ای استفاده شد. تعاونی ها بر اساس میزان تشابهی که از نظر تأثیرپذیری از آسیب ها داشتند در 5 خوشه  قرار گرفتند.
۱۶.

بررسی فهم دانشجویان رشته های کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی از تنوع زیستی و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنوع زیستی مقوله های تنوع زیستی فهم عوامل مؤثر بر فهم دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 26 تعداد دانلود : 152
هدف کلی این پژوهش ترکیبی، بررسی فهم و درک دانشجویان رشته های کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی از تنوع زیستی و عوامل مؤثر بر آن بود. با توجه به کاهش روزافزون تنوع زیستی و نقش انسان در کاهش روند آن، این پژوهش، دانشجویان رشته های کشاورزی و منابع طبیعی که با کشاورزان و تنوع زیستی ارتباط بسیاری دارند را مورد بررسی قرار داد. این پژوهش از نوع ترکیبی کیفی-کمی به توالی اکتشافی بود. طرح تحقیق در بخش کیفی، مطالعه مورد و در بخش کمی، توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی، صاحب نظران تنوع زیستی در استان کرمانشاه بود که نمونه گیری به روش گلوله برفی انجام شد. جامعه آماری در بخش کمی شامل دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشته های کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی بود (1718=N) که 323 تن از آنها به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند و در بخش کمی، پرسش نامه محقق ساخته بود. نتایج بخش کیفی نشان داد که برای بررسی فهم دانشجویان از تنوع زیستی 5 مقوله اصلی شامل مفهوم تنوع زیستی، اهمیت تنوع زیستی، حفاظت از تنوع زیستی، تهدیدهای تنوع زیستی و مسئولیت انسان در قبال تنوع زیستی باید بررسی شود. نتایج بخش کمی نشان داد که دانشجویان وضعیت نامطلوبی از فهم تنوع زیستی و مقوله های آن دارند. از نظر رشته تحصیلی، مقطع تحصیلی، سن و تأهل، تفاوت معنی داری بین فهم دانشجویان از تنوع زیستی وجود داشت.
۱۷.

سنجش عوامل مؤثر بر تمایل روستائیان باغدار شهرستان دالاهو به کنترل بیولوژیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد روستایی اقتصاد باغداری کنترل بیولوژیک شهرستان دالاهو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 879 تعداد دانلود : 31
هدف از این تحقیق بررسی رفتار کشاورزان در تمایل به اجرای کنترل بیولوژیک از طریق مقایسه ی ویژگی های افراد متمایل و غیر متمایل به این فناوری بوده است. این مطالعه از نوع تحقیقات کمی بوده که با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گردیده و مقدار آلفای کرونباخ آن به صورت میانگین 87/0 به دست آمده است. جامعه آماری تحقیق را دو گروه ساکنان روستایی از باغداران شهرستان دالاهو تشکیل داده اند. با روش نمونه گیری تصادفی از هر گروه 97 نفر انتخاب شده است. نتایج رگرسیون لوجستیک نشان داد که نگرش نسبت به کنترل بیولوژیک و تماس با منابع اطلاعاتی با تمایل به کنترل بیولوژیک رابطه مثبت و معنی داری دارد. مدل برآورده شده نشان داد که نگرش نسبت به کنترل بیولوژیک، استفاده از نیروی کار خانوادگی، دسترسی به منابع اطلاعاتی، درآمد باغی، میزان آگاهی در رابطه با فناوری کنترل بیولوژیک، ریسک پذیری و تحصیلات در مجموع 4/96 درصد از تمایل و عدم تمایل باغداران نسبت به کنترل بیولوژیک را درست پیش بینی نموده است.
۱۸.

طراحی الگوی معیشت زیست بوم پایدار در روستای هجیج با استفاده از نظریه بنیانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست بوم پایدار معیشت توسعه پایدار الگو نظریه بنیانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 687 تعداد دانلود : 19
شناخت راز و رمزهای بقای مجتمع های زیستی مانند زیست بوم های پایدار و  سازوکارهای بومی در معیشت پایدار این جوامع می تواند روزنه ای برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی باشد. در این پژوهش روستای هجیج به عنوان نمونه ای از یک منطقه بومی و هدف گردشگری با داده های طبیعی و فرهنگی بسیار، به صورت کیفی با کاربرد روش نظریه بنیانی مبتنی بر رویکرد ترکیبی، کاربردی و اکتشافی موردمطالعه قرار گرفت تا بتوان راز این ماندگاری را کشف کرد.در این راستا 53 نفر سرپرست خانوار از 171 خانوار این روستا (با جمعیت 571 نفر) به شیوه نمونه گیری هدفمند با رویکرد زنجیره ای مورد مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند قرار گرفتند. علاوه بر آن، از مشاهده مستقیم، بررسی اسناد و تجارب شخصی نیز بهره گرفته شد. سپس، نتایج تحلیل محتوا گردید. با کدگذاری محوری و طی روند خط سیر داستانی از 4 مقوله، 20 زیر مقوله و 132 مفهوم، الگوی پارادایمی مطالعه به عنوان الگوی معیشت زیست بوم پایدار هجیج ارائه شد. الگوی مبتنی بر نتایج، نشان داد که مردم این روستا با بهره گیری از مجموعه ای از داشته های طبیعی، اجتماعی، انسانی، فیزیکی، دانش بومی و فرهنگی، راهبردهای متنوعی را برای نگهداری زیست بوم خود از دیرباز در پیش گرفته اند. اما هجوم پیامدهای منفی و عنصرهای مداخله گر، زندگی این الگوی پایدار را در زمان کنونی به خطر انداخته که نیازمند توجه جدی است.
۱۹.

تحلیل نیازهای خدماتی کارآفرینان کشاورزی در روستاهای شهرستان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی روستایی اقتصاد کشاورزی نیازهای خدماتی شهرستان کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 358 تعداد دانلود : 184
شناخت نیازهای خدماتی کارآفرینان امکان ارائه خدمات مناسب از سوی دولت به کارآفرینان را فراهم می سازد. هدف از این پژوهش شناسایی نیازهای خدماتی کارآفرینان کشاورزی می باشد. جامعه آماری شامل 260 نفر از کارآفرینان کشاورزی شهرستان کرمانشاه بودندکه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه 152 نفر تعیین شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج نشان داد که "بازاریابی محصولات" مهم ترین نیاز خدماتی از دیدگاه کارآفرینان کشاورزی می باشد و نیازهای "مشاوره فنی"، "آشنایی با روش های کسب سرمایه" و "یادگیری مهارت های ارتباطی" در اولویت های بعدی قرار دارند. همچنین نتایج به دست آمده از آزمون من وایتنی نشان داد که بین کارآفرینان کشاورزی بر حسب مکان فعالیت و جنسیت تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر کارآفرینان کشاورزی ساکن روستا در جنبه های ارتباطی و آموزشی و زنان کارآفرین در جنبه مدیریت و برنامه ریزی نیاز بیشتری به ارائه خدمات دارد.
۲۰.

تحلیل عوامل مؤثر بر موفقیت کارآفرینان کشاورزی شهری و روستایی استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی کارآفرینان روستایی کارآفرینان شهری موفقیت کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 337 تعداد دانلود : 906
تشویق فعالیت های کارآفرینانه، راهبرد مهمی برای توسعه اقتصادی پایدار است. برای توسعه برنامه هایی که بتوانند حمایت مؤثری را برای تقویت کارآفرینی ارائه دهند، این مهم است که درک شود چه عوامل و عناصری بر موفقیت کارآفرینان تأثیر دارد. بسیاری از برنامه های توسعه کارآفرینی بدون توجه به بستر شهری یا روستایی طراحی می شوند. این در حالی است که فضا و شرایط مناطق روستایی متفاوت از مناطق شهری است. لذا هدف از این مطالعه، بررسی عوامل متفاوت بر نرخ موفقیت در بین کارآفرینان روستایی و شهری است. جامعه آماری مورد مطالعه، کارآفرینان کشاورزی در بخش شهری و روستایی شهرستان کرمانشاه بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه 215 نفر تعیین شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کارآفرینان شهری و روستایی از لحاظ منابع فردی، منابع اقتصادی، حمایت سیاسی و حمایت اجتماعی-فرهنگی تفاوت معناداری و جود دارد و منابع برای موفقیت کارآفرینان در مناطق شهری فراوان تر از مناطق روستایی است. همچنین نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر منابع اقتصادی در بین کارآفرینان شهری و حمایت اجتماعی-فرهنگی در بین کارآفرینان روستایی از مهم ترین عوامل مؤثر بر موفقیت کارآفرینان هستند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان