درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعات زنان

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آسیب شناسی مسایل زنان آموزش زنان اخبار مطالعات زنان حقوق زن زن در سطح ملی و جهانی زن در اسلام زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن و اقتصاد زن، اجتماع و خانواده زن، اقوام و ادیان زن، تفریحات و سلامت نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۴۶۱ تا ۱٬۴۸۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.
۱۴۶۱.

پاتوق و تولید اجتماعی فضا: مطالعه پدیدارشناسانه زندگی روزمره در پاتوق های زنانه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۸ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 263 - 292

کلید واژه ها: پاتوق زنانه پدیدارشناسی تولید اجتماعی فضا هنری لوفور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۹۹
هدف اصلی پژوهش حاضر فهم تجربه زیسته و ادراکات فضایی زنان از پاتوق های زنانه و نقش این پاتوق ها در بازتولید ساختار اجتماعی است. به منظور دستیابی به این اهداف، با تکیه بر سنت پدیدارشناسی، مصاحبه و مشاهده به منزله تکنیک های جمع آوری اطلاعات در نظرگرفته شد. در این زمینه، چهار نوع پاتوق زنانه انتخاب شد و از طریق نمونه گیری هدفمند، 27 نفر از زنان پاتوق نشین شهر اصفهان در این پاتوق ها مصاحبه شدند. پژوهش حاضر نشان می دهد که پاتوق نشینی و مصرف مکان هایی نظیر کوچه و جلسات مذهبی می تواند به عنوان ابزاری در جهت بازتولید مناسبات قدیمی زنان در جامعه به کار گرفته شود. در واقع، این دو فضا «بازتولید و استمرار پرکتیس فضایی سنتی» را در خود دارند که به «بازتولید ایدئولوژیکی فضای جمعی» منجر می شود. در مقابل این دو فضا، کافه و محافل شعر و موسیقی به مثابه پاتوق هایی عمل می کنند که در آن ها شکل جدیدی از زیست روزمره تولید می شود که مبتنی بر بازتولید ارزش های مردسالارانه یا استمرار ارزش های سنتی جامعه نیست. چنین پاتوق هایی را می توان «تولید نشانه شناسانه فضای اجتماعی مدرن» دانست که در برخی موارد مانند محافل ادبی و هنری به «تولید فضای روشنفکرانه و مقاومت فرهنگی» منجر می شود.
۱۴۶۲.

مطالعه نقش ماهه زن در آثار رزمی حسین قوللرآقاسی در نقاشی قهوه خانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۲ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 393 - 410

کلید واژه ها: حماسی زن قاجار قوللرآقاسی مشروطه نقاشی قهوه خانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
نقاشی قهوه خانه ای سبکی از نقاشی است که از سوی نقاشان مکتب ندیده آغاز شد. از ویژگی های شاخص هنرهای نقاشی قهوه خانه ای حضور زنان در این تصاویر است که کمتر به آن پرداخته شده است. زنان در این نقاشی جایگاه کمتری داشته و تاکنون مورد پژوهش قرار نگرفته اند. هدف از این پژوهش مطالعه ویژگی نقش زنان و حضور آنان در نقاشی های قهوه خانه ای در آثار حسین قوللرآقاسی است. در این زمینه، پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این سؤالات است: ویژگی های بصری زنان در این تصاویر چگونه است ؟ روش این تحقیق از نوع تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای است. نتایج یافته ها حاکی از آن است که زنان به مثابه عنصری پویا در نقاشی های قوللرآقاسی حضور داشته و با پوشش اسلامی ایرانی در ترکیب بندی آثار از جایگاه والایی برخوردار بوده اند. در آثار قوللرآقاسی، زن بیشتر در گونه های حماسی مورد توجه قرار گرفته است. زنان در آثار او به شکل پهلوانی و مردانه و با حفظ هویت زنانه به تصویر کشیده شده اند. زنان در داستان های شاهنامه کمتر نقش های اصلی را برعهده دارند و بیشتر نقش مکمل مردان را ایفا می کنند، اما این بدین معنا نیست که آن ها هیچ گاه تأثیری اساسی بر روند داستان ها نمی گذارند. درواقع، آن ها در تکمیل قهرمان پروری نقش مردان به کار رفته اند. مهم ترین ویژگی های این زنان خردمندی، فرزانگی و حکمت است. در این مقاله، نتیجه گرفته می شود که قوللرآقاسی با استفاده از نشانه های تصویری برای اثرگذاری بیشتر بر مخاطب در آثاری که شخصیت اصلی آن را زنان تشکیل داده اند تلاش کرده است با استفاده از این نشانه ها نگاه گفتمانی متفاوتی را در معنای تصویری آثار خود در نقش این زنان به تصور بکشد.
۱۴۶۳.

اثربخشی ارتقای بهزیستی زناشویی بر میزان بخشش زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 115 - 133

کلید واژه ها: بهزیستی زناشویی بخشش کیفیت زندگی رضایت زناشویی مهارت های زناشویی مهارت های زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۲۴۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بهزیستی زناشویی بر میزان بخشش زوجین به روش نیمه تجربی انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام زوجین شهر شیراز در سال 98 بود که تعداد 40 زوج به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب به طور مساوی در دو گروه آزمایش و کنترل   گمارده شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسش نامه بخشش و پرسش نامه محقق ساخته (در مورد اطلاعات دموگرافیک آزمودنی ها (گردآوری و  با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها حاکی از آن است که ارتقای بهزیستی زناشویی که با افزایش مهارت های زناشویی حاصل می شود (و شامل آموزش مهارت های زندگی، ارتقای کیفیت زندگی و ارتقای رضایت زناشویی است) بر افزایش میزان بخشش زوجین اثر مثبت و معناداری دارد.
۱۴۶۴.

سنجش نشاط اجتماعی زنان بر اساس پایگاه اقتصادی– اجتماعی در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هجدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۴) 37 - 74

کلید واژه ها: نشاط اجتماعی زنان پایگاه اقتصادی - اجتماعی اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۱۲
 این پژوهش با هدف سنجش میزان نشاط اجتماعی زنان اصفهانی بر اساس پایگاه اقتصادی اجتماعی آن ها انجام گرفته است. تحقیق از نوع توصیفی و روش آن پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه زنان  15 تا 65 سال ساکن در شهر اصفهان را شامل می شود که از میان آن ها با استفاده از جدول مورگان، تعداد 395 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای در نمونه آماری قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسش نامه استاندارد نشاط آکسفورد (OHQ) جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون T تک نمونه ای نشان داد که میزان نشاط اجتماعی و ابعاد آن در نمونه پژوهش به طور معنی داری پایین تر از حد متوسط است (05/0>p). نتایج تحلیل واریانس نیز نشان داد، تفاوت میانگین نمرات نمونه بر اساس پایگاه های اقتصادی اجتماعی در عامل نشاط اجتماعی و ابعاد آن شامل رضایت از زندگی، همدلی، چشم انداز مثبت، بهزیستی و عزت نفس، معنادار است (05/0>p). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که پایگاه های اقتصادی اجتماعی و سن، پیش بین های معنی دار نشاط اجتماعی در زنان بودند.
۱۴۶۵.

ادله مطلوبیت کفائت شغلی زوجین در فقه

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی زنان و خانواده سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 33 - 48

کلید واژه ها: کفو حرفه کفو شرعی کفو عرفی کفائت شغلی زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۸۲
کوچک ترین نهاد اجتماعی خانواده است که به وسیله ازدواج دختر و پسر تشکیل می شود. انتخاب همسر اساسی ترین و حساس ترین انتخاب در زندگی زوجین است. از معیارهای انتخاب همسر، کفویت زوجین است که قبل از ازدواج باید مورد توجه قرارگیرد. بنابر شرایط کنونی جامعه و پیشرفت علم و تکنولوژی علاوه بر مردان، زنان بسیاری شاغل هستند و شغل آنها مرتبط با سطح تحصیلات، فرهنگ و درآمد آنها است. بنابراین، کفویت شغلی اهمیت زیادی برای دوام و استحکام زندگی زناشویی دارد. هدف از نوشتار حاضر، بیان ادله مطلوبیت کفویت شغلی زوجین در فقه است تا با آگاه سازی زوجین نسبت به این مسئله از اختلافاتی که ممکن است در اثر جهل به این موضوع حاصل شود، جلوگیری شود. دستاوردهای پژوهش حاضر این است: فقهای امامیه اعتبار اصل شرطیت کفائت در نکاح را اجماعی می دانند و جمهور فقهای اهل سنت بر این باورند که حق کفائت در هیچ شرایطی ساقط نمی شود. کفویت دو قسم دارد، یکی کفو شرعی و دیگری کفو عرفی. یکی از مواردی که عرف به مطلوب بودن کفائت آن تأکید دارد مسئله کفویت شغلی است. ادله ای که می توان بر مطلوبیت کفائت شغلی بیان کرد عبارتند از: عدم کفائت شغلی موجب ننگ و عار برای یکی از زوجین یا خانواده های آنان خواهد شد، عدم کفائت شغلی تأثیر بر عدم پرداخت نفقه در حد شأن زوجه خواهد داشت با توجه به این نکته که مشهور فقهای امامیه ملاک تعیین نفقه را با توجه به وضعیت و حال زوجه می دانند، در قانون مدنی به مسئله کفائت شغلی توجه شده است، کفائت شغلی موجب کفائت اقتصادی زوجین می شود هرچند کفائت اقتصادی نیز از شروط صحت نکاح شمرده نمی شود و درصورت عدم هم شأنی اقتصادی، احساس حقارت به زوجین دست می دهد و موجبات گسستگی زندگی مشترک را فراهم می کند.
۱۴۶۶.

مطالعه ی جامعه شناختی تاثیر رسانه بر احساسات بازاندیشانه و همدلانه زنان در روابط زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۰

کلید واژه ها: زنان احساسات نقش پذیری احساسات همدلانه احساسات بازاندیشانه شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۲۵۷
احساسات نقش پذیری، در سوق دادن زوجین به سوی رفتارهای اخلاقی و هنجارمند، عناصر مهمی قلمداد می شوند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر گرفتن این دسته از احساسات شامل احساسات بازاندیشانه و همدلانه زنان در روابط زناشویی از میزان گرایش به برنامه های ماهواره و شبکه های اجتماعی مجازی به انجام رسیده است. چهارچوب و مدل نظری پژوهش بر اساس تلفیق نظریه های تامپسون و شات تدوین شده است. روش پژوهش پیمایشی است و جامعه آماری دربرگیرنده زنان متاهل 20 تا 55 ساله شهر بروجرد است. نمونه گیری به روش طبقه ای نامتناسب و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 400 محاسبه شد. نتایج پژوهش نشان می دهد در حالت کلی، گرایش به رسانه بر احساسات نقش پذیری زنان متاهل تاثیر مثبت دارد. اما در بررسی ابعاد جزئی متغیرها، مشخص شد گرایش به شبکه های ماهواره، بر احساسات بازاندیشانه تاثیر منفی دارد. نتایج آزمون رگرسیون چندمتغیره نیز نشان می دهد ابعاد مختلف متغیر شبکه اجتماعی مجازی حدود 39 درصد و ابعاد مختلف گرایش به ماهواره 35 درصد از مقدار کل واریانس متغیر وابسته(احساسات نقش پذیری) را تبیین می کنند .
۱۴۶۷.

پژوهشی در فناوری های هنریِ ساخت زیورآلات نقره ای زنان در سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 131 - 153

کلید واژه ها: رادیوگرافی زیورآلات نقره ای ساختارشناسی سی تی اسکن متالوگرافی XRD XRF

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
زیورآلات فلزی سنتی و بومی بانوان در سیستان و بلوچستان از آثار زینتی مهم بوده که تا چند دهه پیش استفاده می شده است. این آثار که در طرح ها و مدل های گوناگون ساخته می شده از شاخص ترین دست ساخته های هنری جنوب شرق است که امروزه رو به فراموشی رفته و به مطالعه و تحقیق در این زمینه نیاز دارد. به همین منظور، در این مقاله سعی شده است با مطالعه زیورآلات سنتی بانوان بلوچ به بررسی روش های ساخت، ساختار و چیستی مواد مورد استفاده آن ها پرداخته شود. ازاین رو، در مطالعه حاضر 9 نمونه از زیورآلات مرسوم زنان بلوچی مورد آزمایش و بررسی قرار گرفته اند و روی آن ها آزمایش هایی همچون متالوگرافی (OM)، رادیوگرافی، سی تی اسکن (CT-Scan)، آنالیز پراش پرتوی ایکس (XRD) و آنالیز فلورسانس اشعه ایکس (XRF) انجام گرفته است. بررسی ها و آزمایش های ساختارشناسی زیورآلات فلزی نشان داد پایه فلزی اصلی آثار تماماً از آلیاژ نقره مس است و با ساختار یوتکتیک و با روش های ریخته گری ساخته شده اند. به طوری که آزمایش های عنصری و ترکیبی دو عنصر نقره و مس را به ترتیب با بیشترین میزان در ترکیب نوع آلیاژ شناسایی کرده است. همچنین، نوع اتصالات، لحیم کاری و مغز فلزی زیورآلات توسط بررسی های رادیوگرافی و سی تی اسکن بررسی شده است.
۱۴۶۸.

جستاری بر معناشناسی خالکوبی زنان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 587 - 621

کلید واژه ها: خالکوبی زنان درمان زیبایی طلسم و چشم زخم لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۷۴
یکی از کنش های فرهنگی و اجتماعی رایج در میان مردم جهان ایجاد نقش روی بدن یا همان خالکوبی است. از کارکردهای خالکوبی، بازنمایی باورها و اعتقادات فردی و اجتماعی است. این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر خالکوبی های زنان لرستان، به شناسایی نقوش و انگیزه ایجادشان در میان زنان لرستان بپردازد. هدف از این تحقیق نشان دادن انگیزه اصلی خالکوبی های زنان لرستان است. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی با جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی کوشیده به اشکال رایج در ترسیم خالکوبی ها دست یابد. اهمیت پرداختن به این موضوع در این است که از یک سو رواج خالکوبی به عنوان یک کنش در جامعه ایران انکارناپذیر است و از سوی دیگر پژوهش درباره خالکوبی مطابق منابع موجود بیشتر در حوزه مطالعات غرب قرار گرفته است. در حالی که این هنر نیز مانند بسیاری از هنرهای دیگر دارای ویژگی های منطقه ای و فرهنگی خاص هر اجتماع است. جامعه آماری زنان لر بین 50 تا 60 ساله است که روی اعضای بدنشان بیش از 4 بار به خالکوبی اقدام کرده اند. بنا بر پژوهش حاضر، نقوش خالکوبی و ایجاد آن ها بر بدن علاوه بر ارزش زیبایی شناختی، دارای انگیزه های معناداری نیز هست که در تمایلات فردی، آیینی، اسطوره ها، بافت فرهنگی و تاریخی همان جامعه ریشه دارد.
۱۴۶۹.

فرهنگ رحم اجاره ای در جامعه ی ایرانی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هجدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۳) 111 - 152

کلید واژه ها: مادری کالایی شدن رنج نظم جنسی ناباروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۴۲۸
محققان در این پژوهش از طریق روش پدیدارشناسی و با استفاده از نظریه کارکردگرایی به بررسی تجربه زیسته زنان درگیر در پدیده رحم اجاره ای دست زده اند. مشارکت کنندگان در این تحقیق، از طریق حضور در مراکز درمان ناباروری انتخاب شده اند. به نظر می رسد با توجه به نرخ بالای ناباروری در ایران، فاصله شدید طبقاتی و سیطره نظم جنسی مردانه، شاهد گسترش رشد سریع این روش جدید بارداری در کشور خواهیم بود. نتایج تحقیق نشان می دهد که گرچه زنان با استفاده از این روش دارای فرزند می شوند، اما داغ ناباروری در آنها از بین نمی رود. همچنین زنانی که از طریق مادری جایگزین دارای فرزند می شوند احساس می کنند که تجربه آنها از مادر بودن کامل نیست و یک تیپ از مادری ناقص را تجربه می کنند، به همین سبب آنها با استفاده از برخی تمهیدات، به مشارکتِ پرستارانه از مادرجایگزین دست می زنند تا از این طریق، در فرایند بارداری و مادرشدن سهیم شوند. ما در این تحقیق نشان دادیم که چگونه این روش از فرزندآوری موجب کالایی شدن فرایندهای فرزندآوری و مادری شده است.
۱۴۷۰.

بررسی تاثیر عوامل اجتماعی بر توسعه کارگروهی با نقش تعدیل گر تعهد عام( مورد مطالعه: زنان 20 سال به بالای شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 237 - 270

کلید واژه ها: کار گروهی مدارای اجتماعی کنش ارتباطی اعتماد اجتماعی تعهد عام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۷۸
کار گروهی شامل همکاری در قالب و تحت سازماندهی نظام دموکراتیک گروه است؛ این یک شکل از عضویت داوطلبانه اعضاء است که مجموع خروجی فعالیت را، نسبت به زمانی که فعالیت به صورت فردی، انجام شود، به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر کار گروهی زنان با در نظر گرفتن نقش تعدیل گر تعهد عام پرداخته است. در این تحقیق هدف تعیین تأثیر عوامل اجتماعی با مؤلفه هایش بر کارگروهی با ابعاد «هدف مشترک، احساس مشترک، ارزش مشترک و تعامل مشترک» است. جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان بالای 20 سال شهر تهران در سال 1398 با جمعیت 2817308 نفر تشکیل داده است؛ حجم نمونه با استفاده از نرم افزار SPSS Sample Power بدون نیاز به جمعیت آماری و تنها با در نظر گرفتن متغیرهای مستقل پژوهش با در نظر گرفتن وضعیت مطلوب 520 نفر برآورد شده است. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بوده است. یافته های به دست آمده از تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS و SMART PLSS حاکی از آن است که فرضیه ها مبنی بر تأثیر متغیرهای کنش ارتباطی، مدارای اجتماعی و سلامت اجتماعی بر کارگروهی و ابعاد آن تأیید شده است ولی فرضیه تأثیر اعتماد اجتماعی بر کار گروهی رد شده است؛ نقش تعهد عام در رابطه تأثیر مدارای اجتماعی در افزایش کار گروهی مؤثر واقع شده است؛ به عبارتی تعهد عام تقویت کننده رابطه بین دو متغیر کارگروهی و مدارای اجتماعی است.
۱۴۷۱.

جستاری نو در حکم پوشش گردشگری بانوان

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی زنان و خانواده سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 57 - 73

کلید واژه ها: پوشش شهرت سیاحت گردشگردی اسلام هراسی اضطرار علم آموزی قاعده تنفیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۲۷۸
یکی از مهمترین مسائل علم فقه وحقوق و جامعه شناسی مسئله جستار نو در حکم پوشش گردشگری بانوان است. رواج روزافزون گردشگردی در میان بانوان در عصر حاضر به ویژه در کشورهای غیر اسلامی  بنابر دلایلی مانند علم آموزی، سیاحت و... و با توجه به موقعیت جغرافیایی وآداب رسوم مختلف آن مناطق، نوع پوشش بانوان از یک طرف امکان  شهرت یافتن آن و از طرفی  اضطرار و حتی به واسطه تبلیغ اسلام هراسی در میان مردم آنجا از جمله مسائلی است که موجب تحقیقات نو در احکام شده است. در نوشتار حاضر، حکم پوشش بانوان در دو محور کیفیت و کمیت پوشش بررسی می شود و با ژرف نگری در نقش موضوع شناسی و پویایی فقه اسلامی به دست می آید که نحوه پوشش و کیفییت آن در مناطق مختلف، متفاوت است اگرچه مقدار پوشش در همه جا یکسان و غیر قابل تغییر است.
۱۴۷۲.

مطالعه ی جامعه شناختی مسائل مرتبط با ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 256 - 278

کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار ازدواج مجدد مسائل فرهنگی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۴۵۸
این پژوهش به مطالعه مشکلات زنان سرپرست خانوار بدون همسر پرداخته و رابطه آن را با نگرش این دسته از زنان به ازدواج مجدد مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش از نوع آمیخته است؛ در روش کیفی ابتدا با 18 نفر از این افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام و مسائل فرهنگی- اجتماعی مرتبط با ازدواج مجدد از دید زنان سرپرست خانوار بدون همسر استخراج و شاخص سازی شد. در روش کمی پرسشنامه ای تنظیم و توسط 510 زن سرپرست خانوار استان تهران(با نمونه گیری گلوله برفی و از طریق نهادهای حمایتی) تکمیل گردید. یافته های کیفی نشان داد زنان مورد مطالعه گرایش بالایی به ازدواج دارند و مهمترین مشکلاتشان، نیازهای عاطفی، امنیتی، اقتصادی، جنسی و فرهنگی- اجتماعی است که شاخص سازی شد و همبستگی آنها با نگرش به ازدواج مورد آزمون قرار گرفت؛ نیاز جنسی، عاطفی، عوامل فرهنگی اجتماعی و نیاز امنیتی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر نگرش به ازدواج داشت و نیاز اقتصادی نگرش به ازدواج را تبیین نکرد. نتیجه اینکه اهمیت مسائل اقتصادی در ازدواج کمرنگ تر از بقیه عوامل بود زیرا ازدواج احساس و نیاز درونی است. بنابراین در بازنگری سیاست توانمندسازی زنان سرپرست خانوار علاوه بر توجه به مسائل اقتصادی و اشتغال، شرایط تسهیل برای ازدواج مجدد آنها ضرورت می یابد.
۱۴۷۳.

نقش میانجی گری تفکر خلاق در رابطه تمایزیافتگی خود و خودشکوفایی زوجین مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 107-124

کلید واژه ها: تفکر خلاق تمایزیافتگی خود خودشکوفایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۴۹۱
هدف پژوهش، بررسی نقش تمایزیافتگی خود در پیش بینی خودشکوفایی زوجین با میانجی گری تفکر خلاق است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد و جامعه آماری آن تمام زوجین شهر مشهد بودند که از این جمعیت، 75 زوج (150 نفر) به روش نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه های خودشکوفایی اهواز (ASAI)، تفکر خلاق و تمایزیافتگی خود (DSI) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار 24spss- تحلیل، و از آزمونهای آماری متناسب با نوع متغیرها شامل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که بین تمایزیافتگی خود و خودشکوفایی، همبستگی مثبت معناداری وجود دارد (001/0=P) و تفکر خلاق می تواند نقش میانجی گری را در رابطه این دو متغیر ایفا کند به طوری که تمایزیافتگی خود در مسیر مستقیم (21/0=b) و تفکر خلاق در مسیر غیرمستقیم (31/0=b) پیش بینی کننده خودشکوفایی زوجین است.
۱۴۷۴.

تعادل حقوق زوج و زوجه در زمینه ی طلاق براساس قانون حمایت خانواده 1391 و ماده واحده پیشنهادی سال 1398(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۸ 33 - 53

کلید واژه ها: تعادل تساوی طلاق قانون حمایت حق طلاق مقید زوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۵۱۶
قانون گذارحکیم در پرتو اصل عدالت و با هدف ایجاد تعادل، حقوق و تکالیفی را برای زوجین در نظرگرفته است. درحالی که برخی بنا بر تفاوت های فطری مرد و زن و با تکیه بر استدلال احساسی بودن زن و در خطر افتادن نهاد خانواده، اصل عدالت را تفسیری دانسته و به ید مرد بودن حقی مثل حق طلاق را عین عدالت و عین تعادل حقوق زوجین قلمداد می نماید. پژوهش حاضر با هدف بازخوانی مفاهیم تعادل و تساوی مبانی تعادل در حقوق خانواده در نظام حقوقی کشور ایران به ویژه در جدیدترین مقررات قانونی باعنوان قانون حمایت خانواده انجام شد. بدین منظور کلیه کتب و مقالات و لوایح قانونی که در این حوزه در فاصله سال های 1391 تا 1398 منتشر شده بود مورد بررسی قرار گرفت. همچنین  پیش نویس لایحه پیشنهادی جدیدی که باعنوان ماده واحده پیشنهادی برای اصلاح ماده 1133 قانون مدنی، مبنی بر مقید و محدودسازی حق طلاق شوهر که از سال 1398 در کمیسیون لوایح هیات دولت در حال بررسی است، مورد نقد و بررسی قرار گرفت و محسنات و خطرات مقرره های قانونی در این زمینه بیان شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در صورت تصویب نهایی لایحه مذکور، تحولی اساسی در حقوق زوجه ایجاد خواهد شد، طوری که ممکن است ماهیت ایقاعی طلاق را تحت تأثیر قرار دهد.
۱۴۷۵.

الگوهای فعالیت سایبری کنشگرایان حوزه زنان در ایران و نسبت آن با اکتیویسم در فضای واقعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۲)

کلید واژه ها: کنشگرایی سایبری جنبش زنان کنشگرایی عملگرا جنبش های اجتماعی شبکه ای شده اسلکتیویسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۵۴۷
امروزه استفاده از امکانات فضای سایبر به صورتی گسترده به خدمت تمام عرصه های زیست انسان درآمده است. پژوهش حاضر بر آن است تا بزنگاه ها و گره گاه هایی را در جنبش زنان مدنظر قرار دهد که کنشگرایی مجازی توانسته است به خدمت کنشگرایی عمل گرا درآید و بر موانع و دست اندازهای پیشاروی جنبش فائق آید. این گونه، پژوهش حاضر می تواند تجویزی به دست دهد از استفاده هرچه مفیدتر از فضای مجازی در خدمت جنبش زنان. ثبت بده بستان های این فضا به یاری آمیزه ای از دو روش مردم نگاری مجازی و مصاحبه با کنشگرایان فعال در هر دو فضا ممکن شده است. نظریه جنبش های اجتماعی شبکه ای شده کاستلز به عنوان چارچوب نظری کار استفاده شده است. یافته های پژوهش نشانگر آنند که جنبش های اجتماعی شبکه ای شده، استفاده از امکانات فضای مجازی را در ترتیب و سامان دهی به فعالیت هایشان به شکلی کارآمد در دستور کار خود قرار داده اند. همچنین تحرکات اخیر جنبش اجتماعی زنان ناشی از عمومی و علنی شدن خواست ها و مشکلات زنان در فضای مجازی است که به فضای مکان ها و پس از آن مجدداً به فضای جریان ها تسری یافته است. تصاویر بازنموده و انگاره سازی های صورت گرفته در فضای مجازی، به گروه اجتماعی زنان، نیروی اتحاد، گفتگو و جمع را بخشیده و آنان را در مطالبه گری، راسخ و امیدوارتر کرده است.
۱۴۷۶.

رابطه جرئت ورزی و ابرازگری هیجانی و رضایت زناشویی با میانجی گری کیفیت زندگی در زنان ورزشکار و غیر ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هجدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۴) 75 - 106

کلید واژه ها: رضایت زناشویی کیفیت زندگی جرأت ورزی ابراز گری هیجانی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۵۱۲
رضایت زناشویی سازه ای مهم و دارای ساختاری چندبعدی است که در حفظ و استحکام بنیان خانواده نقش مهمی دارد و از عوامل مختلفی اثر می پذیرد. پژوهش حاضر باهدف پیش بینی رضایت زناشویی براساس جرئت ورزی و ابرازگری هیجانی با توجه به نقش واسطه ای کیفیت زندگی در زنان ورزشکار و غیر ورزشکار انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متأهل ورزشکار و غیر ورزشکار ساکن شهر تهران بود که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 200 نفر از آن ها (هر گروه 100 نفر) انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه های رضایت زناشویی انریچ (1989)، کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996)، جرئت ورزی گمبریل و ریچی (1975) و ابرازگری هیجانی کینگ و امونز (1990) بود. اطلاعات گردآوری شده به کمک شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارهای SPSS-22 و AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که مدل مورد نظر، دارای برازش مناسبی است و کیفیت زندگی نقش واسطه ای بین جرئت ورزی و ابرازگری هیجانی با رضایت زناشویی دارد. همچنین رضایت زناشویی زنان ورزشکار به طور معناداری بیشتر از رضایت زناشویی زنان غیر ورزشکار بود. نتایج پژوهش حاضر بیانگر اهمیت متغیرهای مرتبط با رضایت زناشویی و تأثیر فعالیت های ورزشی بر روابط زناشویی زنان است.
۱۴۷۷.

پیش بینی اعتیاد، اضطراب و تکانش گری بر مبنای تجربیات ناگوار کودکی، افسردگی، ناامیدی و سلامت والدینی در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 261 - 278

کلید واژه ها: تجربیات ناگوار کودکی افسردگی اضطراب توجه والدینی تکانشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۲۴
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اعتیاد، اضطراب و تکانش گری بر مبنای تجربیات ناگوار کودکی، افسردگی، ناامیدی و سلامت والدینی در دختران نوجوان بوده است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختری می شد که در موسسات آموزش زبان در شهر اردبیل مشغول به گذراندن کلاس های فوق العاده برای یادگیری زبان در سال 1397 بودند که از بین آنها تعداد 165 نفر به صورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته سوءمصرف مواد، الکل، سیگار و داروهای روان گردان، پرسشنامه تجربیات ناگوار کودکی، پرسشنامه سلامت بیمار-2، مقیاس ناامیدی، مقیاس تکانشگری-پرخاشگری، پرسشنامه توجه خانوادگی و پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر بود. یافته ها نشان داد که تجربیات ناگوار کودکی با اعتیاد، اضطراب و تکانشگری رابطه مثبت معنی دار دارد. توجه والدینی نیز با اعتیاد، اضطراب و تکانشگری همبستگی منفی معنی داری داشته است و افسردگی و ناامیدی نیز با تکانشگری و اضطراب همبستگی داشته اند. افسردگی در پیش بینی تکانشگری و اضطراب بیشترین سهم را داشته است، اما در پیش بینی اعتیاد، تجربیات ناگوار کودکی بیشترین سهم را داشته است. از این یافته ها نتیجه گرفته می شود که روابط درون خانواده و سال های اولیه رشدی نقشی کلیدی در پیش بینی اختلالات در زندگی آتی فرد دارند.
۱۴۷۸.

ارزیابی عملکردی مشارکت زنان در فضاهای شهری با رویکرد برنامه-ریزی مشارکتی نمونه موردی منطقه 20 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 65 - 80

کلید واژه ها: مشارکت پذیری زنان تهران تحلیل مسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۹
امروزه، به دلیل توجه ناکافی به نقش مشارکت شهروندان در فرایند برنامه ریزی، مدیریت و تصمیم سازی بسیاری از کلان شهر ها به شهروندان چنین تلقین شده است که در امر تأثیرگذاری بر جامعه و سرنوشت آینده شهر، به نوعی ناتوان هستند. از این رو نقش زنان در پیشبرد فعالیت های اجتماعی و اقتصادی بسیار حساس و حیاتی می باشد. استعداد و توانایی زنان در مشارکت های مدنی موجب پیشبرد و تعالی جامعه در عصر دانایی محور می گردد. کارآفرینی و مشارکت زنان از شاخص های مهم در توسعه یافتگی محسوب می شود. بررسی های اجتماعی و اقتصادی که در زمینه مشارکت زنان در امور جامعه انجام گرفته نیز حاکی از آن است که عوامل اجتماعی و فرهنگی و انتظارات متفاوت جامعه از زن و مرد، از جمله موانع مهم بر سر راه مشارکت زنان به حساب می آیند. بر این اساس، هدف پژوهش، بررسی مشارکت عملکردی زنان، در فضاهای شهری می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد. مؤلفه ها در 4 بخش اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در سنجش میزان تأثیرگذاری مشارکت زنان از آزمون پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بالاترین میزان مشارکت در منطقه 20 شهرداری تهران، مشارکت اجتماعی با 2.52 و کمترین آن مشارکت سیاسی با میانگین 1.65 می باشد. همچنین بین مؤلفه های اقتصادی و فرهنگی با نمره 0.688 بیشتری رابطه وجود دارد. همچنین میانگین مقدار بحرانی در مؤلفه اجتماعی 3.89، دارای بیشترین مقدار می باشد.
۱۴۷۹.

طراحی تحلیل جامعه شناختی هوشمندی زنانه (مکر) در داستان های عامیانه فارسیِ عصر قاجار بر مبنای کتاب ادبیات مکتب خانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره هجدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۶۲) 105 - 130

کلید واژه ها: هوشمندی زنان مکر ادبیات مکتب خانه ای قاجار نقد جامعه شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۸۱
هدف این مقاله جنسیت زدایی از واژه «مکر» در روایات مرد سالارانه، از هوشمندی و چاره اندیشی زنان است. اساس کار این پژوهش، کتاب ادبیات مکتب خانه ای است که هفتاد قصه عامیانه فارسی زمان قاجار را گردآوری کرده است و بازتاب گفتمان فکری _ فرهنگی این دوره است. از بین این داستان ها بیست ودو داستان را که به موضوع مکر در آن ها بیشتر پرداخته شده است، انتخاب کرده ایم. مسئله مقاله حاضر آن است که چرا مکر بیشتر به زنان اختصاص داده شده است و دلایل زنان برای ابراز و اظهار مکر چیست . در این تحقیق از روش کیفی و فن تحلیل محتوا بر اساس نظریه های جامعه شناختی استفاده شده است. در این پژوهش پس از بررسی مصادیق مکر در داستان ها مشخص شد که خوانش مردسالارانه و زن ستیزانه ، چاره گری و زیرکی زنان را که بیشتر فعالیتی واکنشی و طبیعی است، به مکر تعبیر می کند درحالی که تدبیرِ مردانه را زیرکی می داند.
۱۴۸۰.

نقض حقوق زن در نقش همسری: مواجهه ی واقع گرایانه زنان با مسئله تضییع حقوق خود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۳) 111-139

کلید واژه ها: حقوق زن واقع گرایی زنانگی فراشرعی ناهماهنگی شناختی درماندگی آموخته شده خودخاموشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۵۵
تأمل در مصادیق شرعی حقوق زن در نقش همسری، معرف مصادیقی از حقوق زن است که در جامعه کمتر شناخته شده است. به طوری که به نظر می رسد در ارتباط با این مسئله، در منابع سه گانه شرع، عرف و قانون، نوعی ناهمسازی و شکاف وجود دارد. مقاله حاضر با اذعان به پیچیدگی و ذو ابعاد بودن دلایل این تعارض، در نظر دارد از منظر رویکرد روانشناسی اجتماعی، نقش زنان را در این زمینه مورد مطالعه قرار دهد. به این منظور 30 زن ساکن استان تهران که سابقه زندگی زناشویی داشت ند، از حیث چگونگی مواجهه با تضییع حقوق خویش مورد مصاحبه قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل تماتیک، به استخراج پنج تم محوری خودخاموشی، درماندگی آموخته شده، زنانگی فراشرعی، خانواده مداری و اخلاق مداری انجامید که مانع مطالبه گری زنان شده بود. براین اساس زنان با ادراک توانایی های فردی خویش، خُلقیات شوهر و شرایط فرهنگی- اجتماعی جامعه، با اتخاذ رویکرد واقع گرایی از مطالبه حقوق شناخته شده خود ممانعت کرده و در تضییع حقوق زن و تثبیت وضعیت موجود مشارکت می ورزند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان