فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴٬۸۰۱ تا ۱۴٬۸۲۰ مورد از کل ۷۳٬۹۱۴ مورد.
۱۴۸۰۱.

اضافه کردن چند مدخل و شاهد به فرهنگ جامع زبان فارسی (جلد 1 و 2)

کلید واژه ها: دیباج الأسماء فرهنگ جامع زبان فارسی فرهنگ نویسی فرهنگ های عربی به فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۸۹
نویسنده براساس فرهنگ لغت عربی به فارسی دیبا جالأسماء )کتابت در 719 (، ابتدا برخی لغات را که در فرهنگ جامع زبان فارسی وجود ندارند، به دست داد هاست: «آ باندازک، آبچِک، آب سن گزده، آرایش پاره، آریج ». در ادامه، برخی لغات را که در فرهنگ جامع زبان فارسی مدخل شده، ولی شاهدی از قرن هشتم ندارند، مشخص کرده است: «آب خواره، آب دستان، آب دستگاه، آب روش، آب روِشن، آَتنگ، آدَرم، آردهاله، آزَخ، آسوخته، آسوده، آ کَنده، آمیزه، آمیز همو، ابریشم گزار ». آنچه از این مقاله اثبات م یشود، اهمیت فرهن گهای عربی به فارسی و لغات فارس یای است که در برابر کلمات عربی آمد هاند؛ لغاتی که بعضاً در هیچ متن منظوم یا منثور دیگری دیده نم یشود
۱۴۸۰۲.

واسازی در جایگاه روش پژوهش کیفی: مطالعه موردی بررسی و تعیین اهداف تربیتی

نویسنده:

کلید واژه ها: واسازی تربیت روابط سلسله مراتبی انتقاد ادبیات.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۰۷
واسازی یکی از رویکردهای نوین در عرصه روش های کیفی پژوهش است که کاربست های فراوانی در علوم گوناگون داشته است. این رویکرد کیفی، ضمن به کارگیری انتقاد بنیادین در خوانش متن ها و بررسی پدیده های گوناگون، روابط ناعادلانه و سلسله مراتبی میان مفاهیم و پدیده ها را نشان می دهد و زمینه ای برای ارتباط دوسویه و عادلانه تر را فراهم می کند. این روش پژوهشی، چگونگی کاربست اندیشه های فلسفی و ورود آنها به عرصه پژوهش های کیفی را نشان می دهد. «واسازی» را می توان به عنوان روشی کیفی برای بررسی پدیده ها و مفاهیم مختلف به کار گرفت. این پژوهش، واسازی را برای بررسی اهداف تربیتی مدنظر قرار داده، تعیین این اهداف را با نگاه به ضرورت های واسازی مورد تحلیل قرار می دهند. کاربست این دیدگاه در موضوعات آموزشی و تعیین اهداف تربیتی بیانگر این است که اهداف تربیتی تعیین شده برای نظام آموزشی باید ناظر بر عدالت بوده و عناصر فراموش شده و حاشیه ای هر جامعه را مدنظر قرار دهند. همچنین پرورش تفکر انتقادی باید در رأس برنامه ها و اهداف تربیتی قرار گیرد. باید توازن میان اهداف حفظ شده و این اهداف در نسبتی منطقی و موجه با هم قرار گیرند و از شکل گیری روابط سلسله مراتبی سخت و تغییر ناپذیر میان آنان جلوگیری شود. در نهایت، می توان به ضرورت به کارگیری زبان هنری و ادبی در امور آموزشی و تهیه محتوا اشاره کرد و اهداف تربیتی را ناظر بر این اصل تهیه کرد تا رسیدن به آنها راحت تر شود و با به کارگیری زیبایی ها و جذابیت های ادبی و هنری، آموزش را جذاب تر و پذیرفتنی تر کرد تا میزان تحقق اهداف نزد دانش آموزان و معلمان بیشتر شود.
۱۴۸۰۳.

بررسی علل تحیر در ابتدای عصر غیبت و تمهیدات امام دوازدهم(عج) برای مقابله با آن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: غیبت حیرت امام دوازدهم رفع تحیر نواب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۶
مسئله حیرت به عنوان یکی از مؤلفههای عصر غیبت، بهویژه در ابتدای غیبت صغری در روایات طرح شده است. این واژه در روایات، دارای مشخصههایی چون گرویدن به آرای باطل، عدم پیروی از امام، ناتوانی در پاسخ به پرسشها و... میباشد. مطالعه اسناد روایی و تاریخی نشان میدهد عواملی چون انشعابات فرق، ضرورت مخفی بودن تولد امام از قدرت حاکم و ادعای کذب برخی امینان در ایجاد تحیر در ابتدای عصر غیبت مؤثر بوده است. اما در راستای رفع این تحیر افزون بر تلاشها و تمهیدات معصومین پیش از عصر غیبت، که بیشتر ناظر بر وجه اثبات حق از قبیل تبارشناسی، وصفشناسی، اعجاز و پیشگویی بوده است؛ در سنت امام دوازدهم، نیز به طور خاص تمهیدات و اقدامات بازدارندهای مانند لعن، خلع از وکالت، معرفی معتمدین به عنوان علامت صدق سخن و توقیعات مشاهده میشود. این مقاله به صورت کتابخانهای و با هدف توصیف و تحلیل به مسئله تحیر میپردازد.
۱۴۸۰۴.

معناشناسی علم الهی از دیدگاه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معناشناسی علم الهی علامه طباطبایی اصل معنا سیاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۳ تعداد دانلود : ۶۹۰
دیدگاهِ غالبِ علامه طباطبایی در معناشناسی صفات الهی و از جمله علم الهی، دیدگاه " اصلِ معنا"ست. اما این نظریه به عنوان مبنایِ معناشناختی در فلسفه ی علامه، با مبنای معناشناختی دیگری در فلسفه ی ایشان یعنی قاعده ی سیاق، در تعارض است؛ این مقاله سعی دارد که با تبیین سیاقِ کلام و ارائه ی آن به دیدگاهِ اصل معنا، نواقص این دیدگاه را بیان کند و دیدگاهی را معرفی نماید که در عین توجه به هسته ی معنایی (معنای اولیه و شرح اللفظی)، به توسعه ی این معنا در سیاق های مختلف بپردازد. این روش در صفت علم الهی از دیدگاه علامه طباطبایی بررسی می شود تا معنایِ این علم از تشبیه مبرا گردد.
۱۴۸۰۷.

سیره علمی امام سجاد (ع) در برابر انحرافات فکری؛ بررسی موردی آسیب شناسی توحید

نویسنده:

کلید واژه ها: امام سجاد بنی امیه توحید صحیفه سجادیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۹ تعداد دانلود : ۳۵۹
سیره معصومین: به ویژه روایات مستند از ایشان از جمله منابع مورد استفاده در بررسی تاریخ اندیشه اسلامی است. آغاز خلافت بنی امیه و تبدیل خلافت به سلطنت از حساس ترین دوره های مؤثر بر اندیشه سیاسی اسلام بوده است. در آن ایام امامان شیعی: بنا بر وظیفه الهی در جهت حفظ و احیای اندیشه اسلامی در برابر انحرافات اموی اقدامات خاصی انجام دادند. یکی از انحرافاتی که در زمان امام سجاد(ع)  به اوج خود رسید، تحریف مسأله توحید و خداشناسی و شکل گیری عقاید انحرافی مشبهه و مجسمه بود. امام سجاد(ع)  در برابر انحرافات فکری این گروه ها، اقدام به فعالیت های علمی و فرهنگی کرد تا بدون برانگیختن حساسیت دستگاه اموی با آنها مقابله کنند. این نوشتار بر آن است تا جهت گیری امام سجاد(ع)  در حساس ترین دوره تاریخ اسلام را بر اساس «صحیفه سجادیه» مورد بررسی قرار دهد. در این نوشتار با استفاده از تحلیل محتوایی صحیفه سجادیه، مسأله توحید به عنوان یکی از ابعاد سیاسی _ اعتقادی در صحیفه سجادیه مورد بررسی قرار گرفته است، تا از این طریق مقدار تأثیرگذاری اندیشه امام سجاد(ع)  بر جامعه اسلامی عصر اموی و راهبرد ایشان در جهت حفظ مفهوم و جایگاه توحید نشان داده شود. امام سجاد(ع)  با تسلط بر وضع سیاسی و اجتماعی عصر خویش، با بهره گیری از روش دعا ضمن آسیب شناسی توحید به عنوان رکن اصلی جامعه اسلامی، به باز تعریف و تبیین آن توجه کرده اند.
۱۴۸۰۸.

ساختار شخصیت و جنبه های پویایی انسان در آموزه های شیخ ابوسعید ابوالخیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عرفان و تصوف نظریه شخصیت ساختار شخصیت پویایی شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۷۷
گفتار و رفتار ابوسعید ابوالخیر (357 440ق) چکیده آموزه های تصوف و عرفان ایرانی و اسلامی در دوران زرین این پدیده روحانی و فرهنگی بوده است. این مقاله به ساختار و عامل پویایی شخصیت انسان در دیدگاه شیخ ابوسعید ابوالخیر می پردازد. آنچه شیخ ابو سعید ساختار شخصیت انسانی می داند «شدن» و به عبارتی «جریان داشتن» است. طبق تفکرات ابوسعید، حرکت و پیش روی به خودی خود عین ذات بشر است و نیازی به هیچ نوع محرک یا انگیزه ای ندارد؛ این ماهیت حرکت و جهت آن است که باید تبیین گردد و آنچه که تعیین کننده این عناصر است، اهداف و الگوهای کوچک یا بزرگی می باشد که انسان جذبش می شود و دامنه رشدش به تناسب همان الگو محدود یا گسترده می گردد.
۱۴۸۰۹.

راه کارهای اقتصاد مقاومتی و تهاجمی در سیرة نبوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد در اسلام رفاه اقتصادی تحریم اقتصادی اقتصاد مقاومتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۸۸
بهبود وضعیت اقتصادی، جزء مهم ترین اهداف تشکیل یک ملت محسوب می شود. یافتن راه کارهای رسیدن به این امر، همواره مهم ترین رکن یک نظام اقتصادی بوده و زمانی این راه کارها اهمیت بیشتری می یابد که آن ملت، با فشارهای اقتصادی روبه رو باشد. در چنین شرایطی باید نظام اقتصاد مقاومتی را برگزید. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی تلاش می کند تا با بررسی سیرة نبوی به این پرسش پاسخ دهد که چگونه می توان اقتصاد مقاومتی مطلوب را در جامعه ایجاد و نه تنها از سیطرة اقتصادی دشمنان خارج شد، بلکه راه کارهای اقتصاد تهاجمی را نیز مورد بررسی قرار می داد. براین اساس، با بیان راه کارهای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مسیر اقتصاد مقاومتی تا اقتصاد تهاجمی، بر این نکته تأکید دارد که پیامبر در شعب ابی طالب، با اقتصاد مقاومتی خود، به رفع موانع اقتصادی دشمن پرداخت، و سپس با ممانعت از سیطرة اقتصادی کفار قریش، به ایجاد رفاه اقتصادی اقدام نمود. این عوامل موجب گردید تا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در اخرین مرحله، به اقتصاد تهاجمی روی آورده، و دشمنان اسلام را از نظر اقتصادی با شکست مواجه سازد.
۱۴۸۱۰.

بازنگری در انتساب یک کتاب به شیخ مفید؛ وداع با تصحیح الاعتقاد

کلید واژه ها: شیخ صدوق شیخ مفید دین الامامیه تصحیح الاعتقاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۶ تعداد دانلود : ۶۸۶
ردّی هنویسی و نقد و نقض آراء رقیبان فکری، همواره سنّتی پذیرفته شده و مورد استقبال در جامعه اسامی بوده است. گواه روشن این سخن، حجم انبوه آثاری است که در کتب رجال و تراجم در این زمینه گزارش شده است. این نقد و ردها تنها مربوط به مخالفان و دیگر مذاهب نبوده و گاه عالمی از یک مذهب به مصاف آراء شیخ و استاد خویش نیز رفته است. تصحیح الاعتقا د شیخ مفید، از نمون ههای معروف این امر است که در آن، آراء شیخ صدوق در کتاب دین الامامیه به سختی به چالش کشیده شده است. با وجود شهرت گسترده امروزی این کتاب که کم از آوازه مؤلف آن ندارد، راقم این سطور بر این عقیده است که دلایلی وجود دارد که نه تنها انتساب این اثر به مفید را تضعیف می کند که با دقت و تأمل در آنها بهتر است دیگر با انتساب این کتاب به آن رکن نامدار شیعه امامیه خداحافظی کرد. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی انتقادی به وا کاوی آن دلایل و شواهد می پردازد و م یکوشد تا نادرستی آن انتساب را نشان دهد. 
۱۴۸۱۱.

وجوه تمایز اخلاق اسلامی (با تکیه بر آموزه های شیعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اخلاق اسلامی اخلاق سکولار تمایز معنایی تمایز مبنایی تمایز کارکردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۳۳۲
ژرف اندیشی در آموزه های دینی، حکایت گر ظرفیت ها و ظرافت هایی معنایی و مبنایی در حوزه اخلاق است. این فرضیه، در مقابل ایده ای مطرح است که اخلاق دینی یا اسلامی را گزاره هایی بی معنا قلمداد کرده و بر اخلاق انسانی پای فشرده و تفاوت چندانی را میان اخلاق دینی با دنیوی (سکولار) قائل نیست. نوشتار فراروی با مسئله قرار دادن وجوه تمایز اخلاق اسلامی، به تمایزات معنایی، مبنایی و کارکردی پرداخته و با توجه به خاستگاه شیعی منابع، به نوعی، نموداری از وجوه تمایز اخلاق شیعی به تصویر کشیده است. روش تحقیق، از نوع اِسنادی کتابخانه ای و با رویکرد تحلیل محتوا است.
۱۴۸۱۲.

نگاهی اجمالی به روایات اعتراض رسول خدا صلی الله علیه و آله به حضرت زهرا علیها السلام

کلید واژه ها: آیه ی تطهیر اعتراض پیامبر صلی الله علیه و آله حدیث شناسی حضرت فاطمه (س) عصمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
در میان اخبار و روایات موجود در مجامع حدیثی امامیه، نقل هایی وجود که رسول خدا صلی الله علیه و آله به بانوی بانوان فاطمه ی زهرا علیها السلام اعتراض کرده اند و حتّی در برخی با شدّت بیشتری برخورد داشته اند. از آنجا که حضرت زهرا علیها السلام نیز مانند رسول خدا صلی الله علیه و آله مشمول آیه ی تطهیر است و از سوی خداوند از هر خطا و اشتباهی مبرّا معرّفی شده، این نوشتار درصدد بررسی و آسیب شناسی این اخبار برآمده است. در نهایت پس از مردود ساختن بسیاری از اخبار به جهت ضعف سندی، همه ی آنها را به جهت ضعف در ایی و مدلولی آن غیر قابل پذیرش به شمار می آورد.
۱۴۸۱۳.

تحلیل و نقد دیدگاه علی عبدالرازق مصری درباره حکومت مهدوی با تکیه بر منابع اهل سنّت(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: حکومت حکومت مهدوی سکولاریسم اهلسنت عبدالرازق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۱۹۰
علیرغم توجّه جامعه اهلسنّت به مسئله مهدویت و اعتقاد به تحقق حکومت جهانی مهدوی، امروزه برخی نواندیشانِ اهلسنّت، این عقیده را از جایگاه حقیقیِ آن فروکاسته و به انکار آن پرداختهاند. از جمله این افراد، علی عبدالرازق مصری است. وی با محدود ساختن رسالت نبوی به ابلاغ وحی، بر آن است که قرآن و سنّت نبوی سخنی از حکومت اسلامی ارائه ندادهاند و سیره پیامبر6 نیز در جهت تشکیل حکومت نبوده است. بر این اساس، اصطلاحاتی چون «حکومت دینی» یا «حکومت مهدوی» که از سوی مسلمین مطرح میشود، واژههایی ناسازوار و سخنانی بیوجه است. در این مقاله ادّعای مذکور مورد سنجش و نقد واقع شده و همراهی اهلسنّت با شیعه در مسئله حکومت جهانی حضرت مهدی؟عج؟ نشان داده شده است. یافتهها نشان میدهد که هم آیات قرآن و هم احادیث نبویِ موجود در منابع روایی اهلسنّت، دینی بودن حکومت را تایید نموده و حتی به صراحت از تحقق حکومت مهدوی در زمان ظهور حضرت مهدی؟عج؟ سخن گفتهاند.
۱۴۸۱۴.

سیره امام علی (ع) در تقسیم بیت المال

کلید واژه ها: امام علی (ع) بیت المال بنی امیه عثمان بن عفان عمربن خطاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵۹ تعداد دانلود : ۵۷۴
از مهم ترین مسائل تاثیرگذار در حوادث تاریخ صدر اسلام تقسیم بیت المال است. به دنبال فتوحات، غنایم بسیاری به بیت المال مسلمانان سرازیر شد. عدم مدیریت درست بیت المال، تقسیم ناعادلانه و واگذاری امتیازات بر اساس وابستگی و منافع سیاسی در این دوره، موجب تغییر ارزش های اسلامی شد. به همین سبب فاصله طبقاتی و تضاد منافع در جامعه اسلامی ایجاد شد. امام علی (ع) برای تغییر این وضع، بر اساس قرآن و سنت پیامبر6 امتیازها را لغو و بیت المال را به صورت مساوی بین مسلمانان تقسیم کرد. سوال اصلی مقاله این است که آسیب های تقسیم بیت المال قبل از حکومت امام علی(ع) چه بود و سیره ایشان در تقسیم بیت المال چگونه بود؟ در این پژوهش با بررسی منابع تاریخی و تحلیل سیاسی دوره امام علی(ع)، نشان داده شد که در فاصله رحلت رسول خدا6 تا خلافت امام علی(ع) به سبب عدم مدیریت درست بیت المال، دنیاگرایی و سوءاستفاده از بیت المال در میان مسلمانان رواج یافت. اگرچه مقابله با رانت خوارانِ بیت المال از مهمترین اقدامات و اصلاحات اقتصادی امام علی(ع) بود، با این همه آسیب های سیاست اشتباه خلفای اولیه در تقسیم بیت المال موجب بروز فتنه های جمل، قاعدین و صفین در دوره امام علی(ع) شد.
۱۴۸۱۵.

تحلیلی بر استدلال های سلفیان در تقدّم احکام نقل بر احکام عقل؛ با تمرکز بر دیدگاه ابن تیمیه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: عقل جریان سلفی تکفیری ابن تیمیه نقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۴۸
مبحث حجیت فهم عقل در کشف معارف دینی و دامنه حدود آن از دیرباز یکی از مباحث اختلافی میان متألهان مسلمان و غیرمسلمان بوده است و در این زمینه، طیفی از افراط تا تفریط در میان فرقه های اسلامی یافت می شود. در این میان، یکی از فرقه های تأثیرگذار که دیدگاهی خاص تر از دیگران دارد، فرقه سلفیان شاخه وهابی است. این فرقه با نظریه پردازانی همچون ابن تیمیه، حجیت عقل در فهم و کشف مراد دینی را حداقلی می داند و در برخی موارد انکار می کند و در صورت تعارض یا تصور و توّهم آن حکم، نقل را بر حکم عقل مقدم می کند. این مقاله با روشی اسنادی تحلیلی، در پاسخ به این پرسش شکل گرفت که دیدگاه این جریان درباره حجیت عقل چیست و کیفیت استدلال های آنان و میزان استحکام آنها چگونه است؟ نتیجه اینکه این گروه با تقسیم احکام عقل به دو قسم عقل صریح قطعی و عقل غیرصریح ظنّی، بخش عمده ای از احکام و معارف عقل به ویژه در حوزه عقل عملی را در حوزه دین و مسائل فرا طبیعی نمی پذیرند. گفتنی است اینان استدلال های متکلمان، فیلسوفان، حکما و متصوفه را از نوع عقل ظنّی دانسته و ناپذیرفتنی می دانند.
۱۴۸۱۶.

علامه طباطبائی، سروش و مجتهد شبستری گفتمان نوین هرمنونتیکی و تعین و تکثر معنایی قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۵
گفتمان نوین هرمنوتیکی، مسأله وحدت یا کثرت و نیز مسأله تعین یا عدم تعین معنای متن را در کانون اندیشه های فلسفی پیرامون سرشت و سازوکار فهم و تفسیر متن نهاد. با در نظر داشتن این مسائل، در مقاله پیش رو سه رویکرد هرمنوتیکی به متن وحیانی در اندیشه معاصر ایران را تحلیل و بررسی خواهیم کرد و ضمن این تحلیل نسبت هرکدام از این رویکردها با گرایش های نوین هرمنوتیکی را برجسته خواهیم کرد. برای این منظور نخست نشان خواهیم داد که علامه طباطبائی اگرچه برای متن وحیانی معانی متعددی در نظر دارد، اما هریک از این معانی را متعین به قصد صاحب وحی می داند، از این رو مباحث تفسیری ایشان بیشتر با قصدگرایی و هرمنوتیک رمانتیک هم سو است. سپس اندیشه های هرمنوتیکی عبدالکریم سروش و محمد مجتهد شبستری را مطالعه و ارزیابی خواهیم کرد. سروش با مستقل دانستن معنای متن وحیانی از مراد ماتن با آموزه استقال معنایی در هرمنوتیک فلسفی همراه می شود. در این میان مجتهدشبستری از جهاتی به هرمنوتیک فلسفی و از جهاتی دیگر به هرمنوتیک رمانتیک گرایش دارد، چراکه از سویی در برخی از نوشته هایش از معنایی نهایی و نهفته در متن وحیانی می گوید و از دیگر سو امکان تفسیرهای متعدد و معتبر از قرآن را می پذیرد.
۱۴۸۱۷.

ارزیابی چیستی و چگونگی به کارگیری «سیاق» در نظریه ترتیب نزول نولدکه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها:

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۷ تعداد دانلود : ۴۶۷
نولدکه در مهم ترین اثر قرآنی خود به نام «تاریخ القرآن»، مباحث گوناگون علوم قرآنی را مطرح کرده و با ارائه نظریات مفصل و جدید، در میان مستشرقان به شهرت بالایی فراز می یابد. نظریه ترتیب نزول وی از مفصل ترین نظریه هایی است که با وجود گستردگی و اثرگذاری اش در جامعه علمی غرب، به طور روشمند و دقیق ارزیابی نشده است. او در این نظریه از ابزارهای گوناگونی جهت کشف ترتیب نزول استفاده می کند که یکی از مهم ترین آنها، قاعده سیاق است که از آن در ترتیب نزول جملات، آیه و آیات استفاده می کند. این نوشتار بر آن است تا با روشی توصیفی تحلیلی، موارد استفاده نولدکه از این ابزار را شناسایی و مطالعه کرده و برداشت او از قاعده سیاق و چگونگی به کارگیری این قاعده در نظریه مذکور را تبیین و ارزیابی کند. دستاورد این مطالعه نشان داد که او سیاق را در معنای هماهنگی با موضوع و محور سوره قلمداد کرده و از آن در تقطیع یک آیه، جداسازی یک آیه از آیات مجاور، و جداسازی چند آیه از سوره بهره برده است؛ هرچند که روش او در استفاده از سیاق جهت کشف ترتیب نزول، ناقص و نادرست می نماید و دستاوردهای او در کشف ترتیب نزول جملات، آیه و آیات، ره به جایی نبرده اند.
۱۴۸۱۹.

بررسی و تحلیل مبانی مشروعیت سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: اقتصاد اسلامی سیاست گذاری اقتصادی ملاک حکم حکم ثابت حکم متغیر حکم اولی حکم ثانوی حکم تکلیفی حکم وضعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۲۴۵
شکل گیری سیاست گذاری در اقتصاد اسلامی که در این مقاله از آن به اقتصاد سیاستی اسلامی یاد می کنیم، به عنوان بخش عملیاتی دانش اقتصاد اسلامی، که نتیجه ترکیب وضعیت موجود در جامعه اسلامی و آرمان های مطلوب اسلامی است، منوط به تحقق مقدماتی از جمله تعیین نحوه انتساب سیاست های اقتصادی به اسلام است. این مقاله در سه حوزه جایگاه، آثار و محتوا، نسبت سیاست های اقتصادی را با اسلام می سنجد. از حیث جایگاه و آثار، اسلامی بودنِ اقتصاد سیاستی یعنی سیاست از شناخت وضعیت جامعه اسلامی نشئت بگیرد و هنجارها و اهداف اقتصادی اسلام را پیگیری کند. از حیث محتوا و ساختار، احراز اسلامی بودن سیاست های اقتصادی در صلاحیت دانش اصول فقه است. در این تحقیق، پنج دوگانِ اصولی حکم ملاک، ثابت متغیر، اولی ثانوی، تکلیفی وضعی، و درجه یک درجه دو معرفی می شود. طبق یافته های تحقیق، سیاست اقتصادی (صرف نظر از برخی استثناها) درپیِ حفظ ملاک های اسلام در اقتصاد و از سنخ حکم متغیر است؛ با کاربست سیاست های اولی در منطقه الفراغ، به تأسیس عقود و نهادهای موردنیاز با استفاده از احکام وضعی می پردازد و با تعریف تکالیفی برای هر نهاد، رفتارها را شکل می دهد. هر سیاست، از عناوین درجه یک برای کشف ملاک ها و از عناوین درجه دو برای حفظ ملاک ها استفاده می کند.
۱۴۸۲۰.

همسانی مفهوم پایه «حجّت» در لغت با قرآن و دانش های اسلامی

کلید واژه ها: احتجاج حجیت اثبات و اقناع علوم قرآن و حدیث مصطلحات علوم اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۴۸۶
مصطلح «حجّت» از پرکاربردترین واژگان دانشی در حوزه اندیشه اسلامی است. تحلیل مفهوم لغوی این واژه و تبیین گوهر معنایی آن، می تواند دقّت در کاربرد را بالا برده و فهم کارکردهای قرآنی و دانشی را آسان کند. این نگاشته با در نظر گرفتن مجموع گزارش های لغویان و کارکردهای قرآنی و دانشی تهیّه شده و تکمیل روشی کارهای پیشین را ضروری می داند. این رفتار، منجر به نتیجه ای متفاوت با برخی از پژوهش های پشین شده و با برخی دیگر، تنها تفاوت روشی دارد. نگاشته کنونی، ابتدا مفهوم لغوی «حجّت» را بازشناسی کرده و سپس اشتراک و تفاوت کارکرد اصطلاحی آن با مفهوم لغوی را در برخی از دانش های اسلامی، پی جویی می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان