واسازی در جایگاه روش پژوهش کیفی: مطالعه موردی بررسی و تعیین اهداف تربیتی

چکیده

واسازی یکی از رویکردهای نوین در عرصه روش های کیفی پژوهش است که کاربست های فراوانی در علوم گوناگون داشته است. این رویکرد کیفی، ضمن به کارگیری انتقاد بنیادین در خوانش متن ها و بررسی پدیده های گوناگون، روابط ناعادلانه و سلسله مراتبی میان مفاهیم و پدیده ها را نشان می دهد و زمینه ای برای ارتباط دوسویه و عادلانه تر را فراهم می کند. این روش پژوهشی، چگونگی کاربست اندیشه های فلسفی و ورود آنها به عرصه پژوهش های کیفی را نشان می دهد. «واسازی» را می توان به عنوان روشی کیفی برای بررسی پدیده ها و مفاهیم مختلف به کار گرفت. این پژوهش، واسازی را برای بررسی اهداف تربیتی مدنظر قرار داده، تعیین این اهداف را با نگاه به ضرورت های واسازی مورد تحلیل قرار می دهند. کاربست این دیدگاه در موضوعات آموزشی و تعیین اهداف تربیتی بیانگر این است که اهداف تربیتی تعیین شده برای نظام آموزشی باید ناظر بر عدالت بوده و عناصر فراموش شده و حاشیه ای هر جامعه را مدنظر قرار دهند. همچنین پرورش تفکر انتقادی باید در رأس برنامه ها و اهداف تربیتی قرار گیرد. باید توازن میان اهداف حفظ شده و این اهداف در نسبتی منطقی و موجه با هم قرار گیرند و از شکل گیری روابط سلسله مراتبی سخت و تغییر ناپذیر میان آنان جلوگیری شود. در نهایت، می توان به ضرورت به کارگیری زبان هنری و ادبی در امور آموزشی و تهیه محتوا اشاره کرد و اهداف تربیتی را ناظر بر این اصل تهیه کرد تا رسیدن به آنها راحت تر شود و با به کارگیری زیبایی ها و جذابیت های ادبی و هنری، آموزش را جذاب تر و پذیرفتنی تر کرد تا میزان تحقق اهداف نزد دانش آموزان و معلمان بیشتر شود.