درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۰۲۱ تا ۳٬۰۴۰ مورد از کل ۳۳٬۷۸۴ مورد.
۳۰۲۱.

تحلیل جامعه شناختی رابطه شاخص های اقتصادی-اجتماعی و نرخ زادووَلد در ایران در دوره 1398- 1370(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۷ پاییز و زسمتان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 65 - 90

کلید واژه ها: زادوولد سرانه تولید ناخالص داخلی مشارکت زنان در نیروی کار بیکاری تورم باسوادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹
در دهه های اخیر، نرخ زادووَلد در ایران با نوسانات زیادی همراه بوده است. اگرچه، این موضوع، به دلیل اهمیت آن، به طورِگسترده بررسی شده است، اما کمتر از چشم انداز کلان و طولانی مدت به آن پرداخته شده است. براین اساس، پژوهش حاضر تلاش نموده رابطه شاخص های اقتصادی-اجتماعی شامل سرانه تولید ناخالص داخلی، مشارکت زنان در نیروی کار، تورم، بیکاری و میزان باسوادی را با نرخ زادووَلد در دوره 1398-1370 مورد بررسی قرار دهد. این پژوهش  از نوع تحلیل ثانویه کمّی است که به روش سری زمانی انجام شده است. جهت بررسی رابطه کوتاه مدت و بلندمدت متغیرهای تحقیق، از الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی(ARDL)  در نرم افزار مایکروفیت استفاده شده است. بر اساس یافته های تحقیق، با بهبود شاخص های مشارکت زنان در نیروی کار، و میزان باسوادی، نرخ زادووَلد کاهش یافته است. بین شاخص های تورم و بیکاری با زادووَلد رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین بین سرانه تولید ناخالص داخلی با نرخ زادووَلد رابطه معناداری وجود ندارد. با استناد به یافته های تحقیق، نتیجه گیری می شود که نرخ زادووَلد در ایران، بیشتر، متأثر از شرایط کلان است تا شرایط خُرد.
۳۰۲۲.

ارائه الگوی پیشایندهای احساس امنیت اجتماعی زنان ( مطالعه موردی: دختران و زنان شهر ساری)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۳) 165 - 188

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی زنان عوامل کالبدی عوامل فردی عوامل اجتماعی - فرهنگی و عوامل انتظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۲۶
امنیت زنان یکی از مسائل اجتماعی بسیار با اهمیت در تمامی جوامع محسوب می شود. تجربه کشورهای مختلف از جمله ایران حاکی از آن است که احساس امنیت اجتماعی زنان علاوه بر اقدامات انتظامی تحت تاثیر عوامل دیگری نیز قرار دارد که پرداختن به آن می تواند رهنمودهای کاربردی مهمی در پی داشته باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی پیشایندهای احساس امنیت اجتماعی زنان انجام شده است. این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و شکل اجراء به صورت توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه زنان و دختران شهروند ساری می باشد (جامعه نامحدود) که از این میان نمونه ای متشکل از 200 نفر با استفاده از فرمول خاص تعیین اندازه نمونه در معادلات ساختاری انتخاب شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته ای شامل 5 بعد و 25 گویه استفاده شده است که روایی آن با روش صوری-محتوایی و روایی سازه مورد تایید قرار گرفته است. ضریب آلفای کورونباخ پرسشنامه نیز بالای 7/0 بدست آمد که نشان دهنده پایایی قابل قبول ابزار اندازه گیری است. داده های بدست آمده از پرسشنامه با روش مدلیابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق مشخص شد که هر چهار عامل مورد بررسی شامل عوامل کالبدی، عوامل فردی، عوامل اجتماعی-فرهنگی و عوامل انتظامی تاثیر مثبت و معناداری بر احساس امنیت اجتماعی زنان دارد. محاسبه شاخص های نیکویی برازش نیز نشان داد که مدل ساختاری پیشنهادی در این تحقیق از برازندگی مطلوبی برخوردار است. در پایان بر اساس یافته های تحقیق، پیشنهاداتی ارائه شده است.
۳۰۲۳.

تأثیر متغیرهای نهادی بر فرار مغزها در کشورهای در حال توسعه مطالعه موردی کشورهای منطقه منا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸۳ ۳۴۸-۳۰۷

کلید واژه ها: فرار مغزها متغیرهای نهادی کشورهای در حال توسعه مدل پانل دیتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۵۸
مقدمه: علی رغم اهمیتی که نیروی انسانی متخصص در پیشرو بودن اقتصاد یک کشور دارد، آمار نشان دهنده خروج حجم وسیعی از اندیشمندان حوزه های مختلف علوم می باشد که به دلایلی اقامت در کشورهای توسعه یافته را بر ماندن در کشور خود ترجیح می دهند. در واقع، فرار مغزها معرف جریان سرمایه انسانی است که در آن انتقال مهارت ها صورت می گیرد. لذا در این پژوهش به بررسی تأثیر متغیرهای نهادی بر فرار مغزها در کشورهای در حال توسعه خواهیم پرداخت. روش: در این پژوهش داده های مهاجرت کشورهای منطقه منا به عنوان کشورهای مهاجرفرست و کشور آمریکا نیز به عنوان کشور مهاجرپذیر طی سال های 2018-2002 مورد استفاده قرار گرفته و آمار مهاجرت بر اساس ملیت از بانک اطلاعات بین المللی مهاجرت (OECD .Stat) جمع آوری گردیده است. نرم افزار مورد استفاده Eviews10 و روش اقتصادسنجی، روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) می باشد. یافته ها: لگاریتم وقفه اول فرار مغزها (554837/0)، اثر بخشی دولت (015586/0) و آزادی بیان (012297/0) اثری مثبت بر فرار مغزها از کشورهای در حال توسعه به ایالات متحده آمریکا داشته و حاکمیت قانون (027964/0 -)، رشد اقتصادی (001738/0 -)، کنترل فساد (007549/0 -) و کیفیت قانون (004503/0 -) اثری منفی بر فرار مغزها و مهاجرت نخبگان داشته است. در تخمین مدل برای بررسی معتبر بودن ماتریس ابزارها از آزمون سارگان استفاده شده است. همچنین آزمون خودهمبستگی آرلانو-باند حاکی از تایید پویایی مدل و عدم وجود خودهمبستگی مراتب بالاتر در جزء خطای مدل دارد. بحث: با توجه به تاثیر حاکمیت قانون، کنترل فساد، رشد اقتصادی و کیفیت قوانین بر کاهش مهاجرت نخبگان، اصلاحات نهادی لازم برای بهبود تضمین حقوق مالکیت، الزام به قراردادها، امنیت اجتماعی، تضمین رقابت، ارتقای شفافیت و تقویت کیفیت قوانین در حوزه فعالیت های اقتصادی پیشنهاد می شود. بنابراین، کشورها باید برنامه هایی جامع را جهت ایجاد محیطی پویا و فعال برای نیروی انسانی تهیه و زمینه را به منظور ایجاد خلاقیت و نوآوری برای نخبگان فراهم کنند تا از خروج آنها از کشورشان جلوگیری شود.
۳۰۲۴.

چگونگی نقش آفرینی تولیدات کاربر محور در حفظ رسانه ی اجتماعی اینستاگرام با تاکید بر رابطه ی اینفلوئنسر و فالوئر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هفتم زمستان ۱۴۰۰شماره ۲۸ 111-138

کلید واژه ها: اینستاگرام تولید کاربرساز روابط تولید محتوا نزیسته اینفلوئنسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۳۳
هر رسانه ی اجتماعی سازوکار مختص به خود را برای افزایش مشارکتِ فعال کاربران دارد، علاوه بر این سازوکار، چگونگی تولید محتوا و مصرف رسانه های اجتماعی توسط کاربران، در تغییر و ایجاد ظرفیت های جدید در این رسانه ها مؤثر بوده است. اینستاگرام نمونه ا ی از رسانه های اجتماعی است که موفق به ایجاد بستری برای مشارکت فعال کاربران در راستای تولید محتوا شده است. نوآوری کاربران در تولید محتوا منجر به شکل گیری گونه های نوینی از محتوا در اینستاگرام شده و از این نظر مطالعه روابط تولید محتوا در اینستاگرام ضروری به نظر می رسد. هدف این پژوهش ارائه ی شرحی از عوامل مرتبط در شکل دهی به تولیدات کاربرساخته با تاکید بر رابطه ی اینفلوئنسر و فالوئر است. در این پژوهش از روش توصیفی استفاده شده و اطلاعات مورد نیاز با برگزاری سه نشست گروهی متمرکز با کاربران فعال اینستاگرام گردآوری و با استفاده از تکنیک تحلیل تماتیک تحلیل شده است. پس از کدگذاری اطلاعات 11مقوله ی اصلی مرتبط با تولید کاربرساز احصاء شد و این مقولات حول مقوله ی کانونیِ مشارکت جمعی در تولید محتوا صورت بندی گردید. پس از کدگذاری عناصر موثر بر تولیدات کاربرمحور در بین کاربران ایرانی به 12 مقوله اصلی که بر تولیدات کاربرمحور اثر می گذارند و در نهایت منجر به حفظ شبکه ی ایسنتاگرام می شوند وشناسایی شدند و حول مقوله کانونی چرخه دورانی توجه بین فالوئر و اینفلوئنسر صورت بندی شدند.
۳۰۲۵.

تحلیل جامعه مدنی در افغانستان: مطالعه موردی لویه جرگه (1307 -1382)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 276-251

کلید واژه ها: لویه جرگه توسعه اقتصادی - اجتماعی جامعه مدنی قبیله گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۰
موضوع این مقاله مطالعه لویه جرگه به مثابه یک جامعه مدنی سنتی در افغانستان است. مسئله این پژوهش عدم مطابقت کنش لویه جرگه با روایت نظری آن به عنوان یک نهاد مدنی سنتی است؛ لویه جرگه در برهه هایی از تاریخ افغانستان از فرایند دموکراتیک سازی حمایت کرده و گاهی با حاکمان اقتدارگرا همسو شده است. سؤال این پژوهش این است: شروط تأثیرگذار بر کنش لویه جرگه در حمایت از فرایند دموکراتیک سازی در افغانستان کدام اند؟ مدل نظری این مقاله ترکیبی است از مفاهیم عدم توسعه اقتصادی و اجتماعی، قبیله گرایی و محدودیت کنش دموکراتیک لویه جرگه. یافته های تجربی این متن دلالت بر آن دارد که با توسعه اقتصادی اجتماعی و ضعیف شدن قبیله گرایی، به مثابه یک فرهنگ سیاسی ضددموکراسی، لویه جرگه از دموکراتیک سازی کشور حمایت کرده است. در فقدان توسعه اقتصادی اجتماعی و حضور پرنفوذ قبیله گرایی در افغانستان، لویه جرگه از اقتدارگرایی حمایت کرده است. در این مقاله نشان داده شده است که لویه جرگه ظرفیت نهادی برای کمک به دموکراتیک سازی کشور را دارد، ولی ماهیت کنش آن بستگی به زمینه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن دارد.
۳۰۲۶.

بررسی ارتباط بین سواد رسانه ای و سواد سلامت جسمانی شهروندان بندرعباس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم پاییز ۱۴۰۰شماره ۵۵ 39 - 62

کلید واژه ها: سواد رسانه ای سلامت جسمانی سواد سلامت جسمی شهر بندرعباس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۱۰
به دست آوردن سلامت جسمی در دنیای امروز به یادگیری و افزایش سطح دانش عمومی نیاز دارد که آن هم در گرو رسانه است. سواد سلامت مجموعه ای از مهارت های شناختی و اجتماعی است که تعیین کننده انگیزه و توانایی افراد برای به دست آوردن و دسترسی به اطلاعات، درک و استفاده از آن ها برای ارتقا و حفظ سلامت افراد است. اهمیت برهم کنش سواد رسانه ای و سواد سلامت جسمی چنان ظریف است که به سلامتی یا بیماری فرد منجر خواهد شد. پژوهش پیش رو در جامعه آماری شهروندان بالای 18 سال شهر بندرعباس با حجم نمونه 384 نفر انجام شد. در این پژوهش پرسش نامه را با روش میدانی و تکنیک پیمایش در نرم افزار های SPSS و Smart PLS تحلیل کردیم و به بررسی شالوده ارتباط، بُعدهای سواد رسانه ای و سواد سلامت جسمی پرداختیم. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سواد رسانه ای (36/0) و ابعاد آن یعنی ارزش یابی اطلاعات (42/0)، ترکیب اطلاعات (32/0)، استفاده هدفمند (37/0)، تبادل اطلاعات (28/0) و چگونگی استفاده از رسانه ها (26/0) با سواد سلامت شهروندان ارتباطی مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری ( Smart PLS ) نیز نشان دادند که در کل اثر متغیر مستقل سواد رسانه ای بر سواد سلامت جسمانی شهروندان به میزان 50/0 است.
۳۰۲۷.

Sexual and Gender Oppression Situations at Iranian Universities(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۴, Number ۳ (۲۰۲۱) 232-244

کلید واژه ها: Oppression university Female Student Iran

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۲۶۱
Purpose: The present article aims to study the gender oppression of female students in the context of the existing relations at Iranian universities. Methodology: To this end, based on the qualitative method, ten universities in different fields were selected and in-depth interviews were conducted with 146 female students who experienced sexual harassment by male professors. Thus, we analysed interviews by thematic analysis. Findings: University community is the only mixed community, gender-wise, in Iranian administrative-governmental settings, with a very different cultural diversity and circulation. Therefore, scores of situations, in which gender and sexual encounters are possible, arise amid everyday university relationships. Although the issue of male professors’ sexual and gender encounters with female students has been publicized in Iran, it has been mostly ignored in research studies. Conclusion: The findings of the study show that when the Islamic cultural principle of gender relationship boundaries is regarded firmly or violated by male professors, the triad of ‘violence’, ‘discrimination’ and ‘exploitation’ will emerge, resulting in gender oppression toward female students.
۳۰۲۸.

بازنمود منظر فرهنگی توران پشت در سندی معروف به طومار امام حسین (ع)

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۹ 7 - 52

کلید واژه ها: حسینیه توران پشت طومار امام حسین (ع) وقف آیین های عزاداری فرهنگ مردم منظر فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۹۱
توران پشت یکی از مناطق یزد است که یادمان های تاریخی پرشماری را از عصرهای پیشین در خود به یادگار دارد. از میان این یادمان ها باید به حسینیه ای اشاره کرد که قدمت و پیشینه برپایی مراسم عزاداری در آن، به درستی، مشخّص نیست، امّا بر جای ماندن اسناد وقفی متعدّد که به این حسینیه مربوط می شوند، امکان پژوهش در مورد این بنا و رسوم عزاداری مردم توران پشت را ممکن می کند. شاخص ترین سند وقفی حسینیه توران پشت که در فهرست آثار ملّی منقول نیز به ثبت رسیده، کاغذی به ابعاد 23×113 سانتی متر است که نزد اهالی به «طومار امام حسین (ع)» شهرت دارد. بر این طومار که تاکنون بر اهل تحقیق ناشناخته مانده، وقف های متعدّدی از اوایل دوران قاجار تا سال های پایانی سده چهاردهم قمری نوشته شده و از گذر آن اطّلاعات فراوانی در مورد حسینیه توران پشت، آیین های مذهبی، املاک و اراضی، چگونگی مدیریت آب مزارع، محلّه های قدیمی و نیز برخی آثار تاریخی توران پشت به دست می آید. اطّلاعات برآمده از طومار به قدری ارزشمند است که می توان بر اساس آن تا حدّ بسیاری منظر فرهنگی این دهکده باستانی را بازشناسی کرد. نویسنده مقاله پیش رو به منظور تحقّق این مهم، ابتدا با توجّه به مباحث سندشناسی، این طومار را بازنویسی کرده و آنگاه برای ارائه منظر فرهنگی توران پشت، به تحلیل داده ها مبادرت ورزیده است.
۳۰۲۹.

مفهوم ظل اللهی در عصر نادرشاه و تحولات اجتماعی- سیاسی براساس تکوین مناسبات جدید دانش- قدرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 140-109

کلید واژه ها: الگو/ نظام ظل اللهی مشروعیت عصر افشاری قدرت-دانش قدسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۱۴۴
مفاهیم متعددی جهت توجیه حکومت خلق شده و نظام دانش که اغلب توسط علمای دینی تولید می شد، تلاش کرده است آن را متناسب با شرایط تاریخی در ارتباط با خداوند تعریف و تثبیت کند. مفهوم ظل الله یکی از این مفاهیم است که در قالب نظام باورها برای حاکمان تعریف شده و به کار رفته است. این مفهوم اغلب در پیوند با مفاهیم مشروعیت بخش دیگر چون فره ایزدی و ... به یک معنا درنظر گرفته شده درحالی که به گسست های معنایی آن در بستر تاریخی توجه نشده است. بنابراین این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که مفهوم ظل اللهی در زمانه نادرشاه در نظام دانش قدرت چگونه تعریف شده و چه کارکردی داشته است؟ این پژوهش با استفاده از مباحث نظری دانش قدرت فوکو و رویکرد «تاریخ مفهوم» به تبیین مفهوم ظل اللهی، در عصر نادرشاه و پیامدهای آن خواهد پرداخت. نتایج این پژوهش نشان از آن دارد که در عصر نادری گسستی در نظام دانش صورت گرفته و دیوان سالاران مورخ به عنوان تولیدکنندگان دانش تلاش کردند با توجه به جدایی نادر از نظام مشروعیت ساز عصر صفوی برای او جایگاه متفاوتی تعریف کنند. به همین دلیل مفهوم ظل الله در این عصر به معنای موقعیتی مستقل و در ارتباط مستقیم با خدا در نظام دانش و قدرت تبیین شده و برای نادر به کار رفته است. این نظام جدید دانش قدرت که در عصر نادری شکل گرفت، بعدها به تغییری بزرگ در تاریخ ایران منجر شد و در تحولات و تطورات نظم اجتماعی سیاسی ایران یاری رساند.
۳۰۳۰.

Leadership Change in Nigeria: Promises,Expectations and Realities under the Buhari Administration

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۹) 92-115

کلید واژه ها: leadership Nigerian state behaviour Corruption and Insecurity

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۷۳
This paper attempts to extract some of the variables that can explain the leadership style under Muhamadu Buhari administration from May 29, 2015 to October, 2021. The Buhari’s government has frequently stated that political, social and economy recovery and growth are main concern on its policy agenda. This raise a question of how beneficial is the policies out of Buhari’s administration to the Nigerian people? The study used the secondary sources of information for the purpose of analyzing the leadership style of Buhari administration. The study revealed that the promises made in 2015 and 2019 gave Nigerians hope for change in all sectors but the reality is that some of those promises have not been achieved in the following areas- poverty, insecurity and food prices. The study recommends that Nigerian leaders should have a clear understanding of the Nigerian state peculiarity for the purpose of administering the state properly.
۳۰۳۱.

کنکاشی بر تاثیر بازاریابی محتوای رسانه های اجتماعی بر سلامت برند ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۲ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۵) 165 - 178

کلید واژه ها: بازاریابی محتوای رسانه های اجتماعی سلامت برند ورزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۵
در بازار رقابتی امروزی،  بازاریابی محتوا در رسانه های اجتماعی می تواند سبب جذب مشتریان و افزایش مشارکت برندها، به ویژه در بخش ورزشی شود. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر، مطالعه تأثیر بازاریابی محتوای رسانه های اجتماعی بر سلامت برندهای ورزشی بود. بدین منظور از روش شناسی کیفی بهره گرفته شد. ابتدا، داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری و سپس با روش تحلیل محتوای کیفی، تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از تحلیل مصاحبه ها با خبرگان، نشان داد که تأثیر بازاریابی محتوای رسانه های اجتماعی بر سلامت برندهای ورزشی را می توان از طریق سه مفهوم آگاهی از برند، جایگاه یابی برند و وفاداری برند تبیین کرد. بنابراین، با گسترش رسانه ها می توان گفت، یکی از راه های توصیه شده به برندها، جهت تبادل اطلاعات و تعامل با مشتریان، بازاریابی محتوای رسانه های اجتماعی است که با افرایش سلامت برند، بستر لازم را برای تمایز آن، در میان رقبا  فراهم می آورد.
۳۰۳۲.

ارزیابی سطح توسعه استان ها بر اساس شاخص های آموزشی، بهداشتی و مهاجرت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸۳ ۴۶-۹

کلید واژه ها: روش تاپسیس شاخص های اجتماعی شاخص ترکیبی نابرابری ضریب ویلیامسون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۷۱
مقدمه: فرایند توسعه امری چند بعدی شامل ابعاد مختلف می باشد. بعد اجتماعی توسعه شامل شاخص های مختلفی از جمله شاخص های آموزشی، بهداشتی و مهاجرت است که شاخص های مذکور کمتر مورد توجه بوده است. نخستین گام در حل مسائل ناشی از نابرابری، شناخت و سطح بندی مناطق می باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سطح توسعه استان ها بر اساس شاخص های آموزشی، بهداشتی و مهاجرت گرفت که در آن 31 استان کشور بر مبنای 24 شاخص رتبه بندی شدند. روش: داده های 24 شاخص آموزشی، بهداشتی و مهاجرت از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن کشور و نیز نتایج سالنامه های آماری کشور در سال 1397 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS،Excel و Arc GIS بهره گرفته شد. از ضریب ویلیامسون برای ارزیابی نابرابری فضایی، روش تحلیل مؤلفه های اصلی برای وزن دهی شاخص ها و روش تاپسیس، برای ساخت شاخص ترکیبی توسعه استان ها استفاده شد. در نهایت طبقه بندی سطح توسعه استان ها به روش GIS و نیز تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی انجام گرفت. یافته: نتایج نشان داد در شاخص های «نرخ ترک تحصیل (درصد) ابتدایی» و «نسبت مراکز توانبخشی به ازای جمعیت» بیشترین و در شاخص های «نرخ گذر دوره اول متوسطه (درصد)» و «نرخ باسوادی مردان» به ترتیب کمترین نابرابری وجود داشت. نتایج تعیین رتبه استان ها نشان داد استان های چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، سمنان، ایلام و یزد در بهترین وضعیت و استان های سیستان و بلوچستان، البرز، تهران، آذربایجان غربی و هرمزگان پایین ترین رتبه را داشتند. این یافته به همراه نتایج تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی و نیز نقشه هایGIS مؤید وجود شکاف توسعه اجتماعی و تفاوت بین استان های ایران از نظر شاخص های آموزشی، بهداشتی و مهاجرت از قبیل «نسبت مراکز فنی و حرفه ای به جمعیت»، «نرخ مرگ و میر کودکان کمتر از 5 سال» و «نرخ خالص مهاجرت» و غیره بوده است. بحث: به منظور برقراری توسعه متوازن پیشنهاد می گردد تخصیص هر گونه بودجه به استان ها و مناطق کم برخوردار شناسایی شده در این تحقیق اختصاص داده شود.
۳۰۳۳.

تبیین جامعه شناختی موانع توسعه با تاکید بر توسعه اجتماعی- فرهنگی (مورد مطالعه: شهر بیله سوار)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۴) 25 - 49

کلید واژه ها: توسعه توسعه نیافتگی موانع فرهنگی- اجتماعی شهر بیله سوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۲۱۳
توسعه مستلزم تغییر است و توسعه ای که به پیشبرد جامعه می اندیشد، بدون ایجاد تغییرات عمیق در ساختارهای اجتماعی- فرهنگی به وجود نخواهد آمد. مقاله حاضر به تبیین موانع توسعه شهر بیله سوار با تاکید بر توسعه اجتماعی- فرهنگی  و درک و تفسیر افراد درگیر و بومی این منطقه از توسعه می پردازد. روش تحقیق این پژوهش کیفی و از نظریه زمینه ای برای تحلیل و ارائه داده ها استفاده شده است.در این پژوهش اطلاعات مشاهده ای و اسنادی توسط محقق گردآوری و اطلاعات مصاحبه ای نیز با اساتید دانشگاه، مدیران و افراد صاحب منصب خبره در حوزه اجتماعی و فرهنگی شهرستان جمع آوری شده است. برای تعیین افراد مورد مصاحبه، از روش نمونه گیری کیفی- هدفمند و اشباع نظری استفاده شد. بر اساس یافته ها، شرایط علی ، بافت قومی و قبیله ای، عدم نخبه گرایی، وابستگی به دولت و ضعف سرمایه اجتماعی شناسایی شد. ضعف سرمایه فرهنگی، عدم کارایی و اثربخشی و فقدان روحیه فزونخواهی بعنوان شرایط مداخله گر انتزاع گردید. مشکلات اکولوژیک و پایین بودن میزان سرمایه گذاری هم در شرایط بستری یا زمینه ای طبقه بندی شده اند. توسعه نامتوازن بعنوان مقوله هسته این مطالعه انتزاع گردید و تعارض با وضع موجود و سازگاری با شرایط حاکم بعنوان مقوله تعامل یا راهبرد که تداوم توسعه نیافتگی ، کیفیت پایین زندگی ساکنان و مهاجرت پیامدهای چنین کنش ها و واکنش هایی است. نتایج تحلیل داده های پژوهش حاضر و مدل زمینه ای ارایه شده نشان می دهد که مردم شهر بیله سوار علل توسعه نیافتگی را به مثابه توسعه ای ناموزون و ناهماهنگ تفسیر می کنند که این عناصر ناموزون به طور کلی و در امتداد با یکدیگر باعث شده اند پدیده ای به نام توسعه نیافتگی در این شهر به وجود آید.
۳۰۳۴.

بررسی تأثیر هوش رقابتی بر مسئولیت پذیری اجتماعی و رفتار اخلاقی کارکنان شعب بانک ملی استان اردبیل

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶) 96-112

کلید واژه ها: آگاهی از فرصتهای بازار آگاهی از مخاطرات رقبا آگاهی از تهدیدات رقبا آگاهی از آسیب پذیری کلیدی بانک آگاهی از فرضیات محوری مسئولیت پذیری اجتماعی رفتار اخلاقی کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۵۳
پژوهش حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی به حساب می آید. در این تحقیق از روش مطالعات نظری (کتابخانه ای) عمدتاً برای مطالعه مبانی نظری تحقیق و بررسی پیشینه تحقیق و همچنین جهت بررسی مطالعات و دیدگاههایی که راجع به موضوع تحقیق است، استفاده می شود. افزون بر آن، روش مطالعات میدانی (پرسشنامه) از طریق گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای برای تجزیه و تحلیل متغیرهای تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد. متغیرهای مورد بررسی در این تحقیق عبارتند از هوش رقابتی، مسئولیت پذیری اجتماعی و رفتار اخلاقی که در این تحقیق متغیر هوش رقابتی و ابعاد آن که عبارتند از آگاهی از فرصتهای بازار، آگاهی از مخاطرات رقبا، آگاهی از تهدیدات رقبا، آگاهی از آسیب پذیری کلیدی سازمان، فرضیات محوری به عنوان متغیر مستقل از تحقیق نووکاه و همکاران (2014) و سان و وانگ (2015) و دو متغیر مسئولیت پذیری اجتماعی از تحقیق واواهرا و ان دودا (2014) و بهشتی و کاظمی (2015) و متغیر رفتار اخلاقی از تحقیق ریچموند و همکاران (2007) و کیم و همکاران (2014) به عنوان متغیرهای وابسته مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که هوش رقابتی (آگاهی از فرصتهای بازار، آگاهی از مخاطرات رقبا، آگاهی از تهدیدات رقبا، آگاهی از آسیب پذیری کلیدی بانک و آگاهی از فرضیات محوری) بر مسئولیت پذیری اجتماعی کارکنان و رفتار اخلاقی کارکنان شعب بانک ملی استان اردبیل تأثیر دارد.
۳۰۳۵.

مسجد و پیشگیری از طلاق و کاهش آسیب های اجتماعی ناشی از آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال هشتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 119 - 147

کلید واژه ها: آسیب های اجتماعی پیشگیری از طلاق کارکرد اجتماعی مسجد کانون مساجد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۳۱۷
مسجد، علاوه بر کارکرد اصلی خود که طبق نصوص دینی، عبادت گاه مسلمانان بوده، کارکردهای دیگری ازجمله: ایجاد زمینه های همبستگی و مددکاری اجتماعی، تأثیر بر خُرده نظام فرهنگی جامعه، تولید و استمراربخشیدن فرهنگ منتزع از متون و منابع دینی می تواند داشته باشد. یکی از کارکردهای مهم مسجد می تواند تنظیم، اصلاح و بهبود روابط اجتماعی و نیز روابط بین همسران باشد؛ روابطی که گاه به سبب بروز ناسازگاری ها به اختلافات عمیق تبدیل شده و به گسست خانواده منجر می شوند و انواعی از آسیب ها در سطوح متفاوت خرد و کلان را در پی دارد. مقاله حاضر درصدد پاسخ گویی به این پرسش است که «مسجد چگونه می تواند در کنترل آسیب های اجتماعی ناشی از طلاق مؤثر باشد؟» این مقاله با روش کیفی و تحلیل آیات، روایات و نیز سیره معصومین^ به تبیین مسئله پرداخته است. نتایج نشان می دهد، مسجد با استفاده از ظرفیت ها و توسعه کارکردهای خود؛ به ویژه در امور مربوط به خانواده، می تواند زمینه ایجاد آگاهی های اولیه را برای پیشگیری از بروز منازعات و برنامه ریزی در برخی مداخلات پیش از ازدواج فراهم کرده، مهارت های حل مسئله را به زوجین آموزش داده و در صورت بروز ناسازگاری ها، با ارائه مشاوره های تخصصی، تحمل آن ها را بالا برده و باعث حل اختلافات شان گردد. و در نهایت، در صورت بروز طلاق، با زمینه سازی و انجام برخی حمایت ها و اقدامات عملی از زوجین و فرزندان و همچنین با بسترسازی برای ازدواج مجدد، آسیب های اجتماعی این پدیده را کاهش دهد.
۳۰۳۶.

مدل یابی اشتیاق تحصیلی بر اساس جو مدرسه و کیفیت زندگی با میانجی گری خودتنظیمی در دانش آموزان دو والد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 101 - 110

کلید واژه ها: اشتیاق تحصیلی جو مدرسه کیفیت زندگی خودتنظیمی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۵۸
هدف: پژوهش حاضر با هدف مدل یابی اشتیاق تحصیلی بر اساس جو مدرسه و کیفیت زندگی با میانجی گری خودتنظیمی در دانش آموزان انجام شد. روش شناسی : این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه پژوهش 350 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. علاوه بر فرم اطلاعات جمعیت شناختی، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های اشتیاق تحصیلی (فردریکز و همکاران، 2004)، جو مدرسه (لی و همکاران، 2017)، کیفیت زندگی (وار و شربورن، 1992) و خودتنظیمی (بوفارد و همکاران، 1995) استفاده شد. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS-22 و LISREL-8.8 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل اشتیاق تحصیلی بر اساس جو مدرسه و کیفیت زندگی با میانجی گری خودتنظیمی در دانش آموزان برازش مناسبی داشت. همچنین، جو مدرسه بر خودتنظیمی و اشتیاق تحصیلی اثر مستقیم و معنادار، کیفیت زندگی بر اشتیاق تحصیلی اثر مستقیم و معنادار و خودتنظیمی بر اشتیاق تحصیلی اثر مستقیم و معنادار داشت (05/0>P)، اما کیفیت زندگی بر خودتنظیمی اثر معناداری نداشت (05/0P>). دیگر نتایج نشان داد که جو مدرسه با میانجی گری خودتنظیمی بر اشتیاق تحصیلی اثر غیرمستقیم و معنادار داشت (05/0>P)، اما کیفیت زندگی با میانجی گری خودتنظیمی بر اشتیاق تحصیلی اثر معناداری نداشت (05/0P>). بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج، برای بهبود اشتیاق تحصیلی دانش آموزان می توان از طریق ارتقای جو مدرسه، کیفیت زندگی و خودتنظیمی آنان اقدام کرد.
۳۰۳۷.

ترسیم آینده های معنوی و فرهنگی جوامع بشری در پارادایم ترنس مدرن مطالعه موردی: تحلیل گفتمان انتقادی فیلم «پرسی جکسون و دزد صاعقه»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 705 - 679

کلید واژه ها: ترنس مدرنیسم تحلیل گفتمان انتقادی جوامع آینده فیلم پرسی جکسون ماوراءالطبیعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۷۴
درحالی که ذهنیت دانشی و اجتماعی جوامع دانشگاهی بیشتر روی مطالعه پارادایم های مدرن و پُست مدرن مستقر است، در عرصه هنر و رسانه با سطح دیگری از آثار سینمایی مواجه هستیم که حاکی از بروز پارادایم متفاوتی از پارادایم های پیش گفته است و گزاره های نوینی را برای آینده های معنوی و فرهنگی جوامع بشری به تصویر می کشد. هنر با استمداد از رسانه، بازنمایی کننده و درعین حال متأثر از تفکر جهانی است که معانی و راه های ممکن نگریستن به جهان را پیش می نهد. این پژوهش درصدد بازنمایی نشانه های ماوراءالطبیعی پارادایم ترنس مدرنیسم در فیلم «پرسی جکسون و دزد صاعقه» ساخته کریس کلمبوس است. جست وجوی فراپیام فیلم، در چهارچوب نظریه تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف و با رویکرد پدام انجام شده است. به منظور شناسایی و صورت بندی مفاهیم و پیش فرض های ماوراءالطبیعیِ پارادایم ترنس مدرن، از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. یافته های این پژوهش حاکی از ظهور قلمرو معنایی جدیدی برای انسان ذیل پارادایم ترنس مدرن در هزاره سوم است که به بارزترین شکل می توان تأثیر آن را در سینمای هالیوود مشاهده کرد.
۳۰۳۸.

بررسی تفاوت وضعیت موجود و مطلوب عوامل اثرگذار بر فرهنگ مطالعه در فضای مجازی

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۷) 27-45

کلید واژه ها: فرهنگ یادگیری فرهنگ مطالعه فضای مجازی عوامل مطالعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۳۰۷
تحقیق حاضر با هدف بررسی تفاوت وضعیت موجود و مطلوب عوامل اثرگذار بر فرهنگ مطالعه در فضای مجازی انجام گرفته است. ابزارگرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بر اساس نظریه های علمی پیرامون موضوع می باشد که به صورت انلاین با استفاده از ابزار گوگل فرم طراحی و جمع آوری گردید. جامعه آماری تحقیق حاضر را اولیای دانش آموزان کلاس پنجم ابتدائی در دبستان شهدا پارس آباد تشکیل می دهند، با توجه به کوچک بودن جامعه آماری و جمعیت هدف از سرشماری برای نمونه گیری استفاده شده است. از آنجایی که در کل شماری، نمی توان از روشهای آمار استنباطی استفاده کرد لذا از آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از تغیرات محسوس در عوامل مطالعه شده در گروه آزمایش است به طوری که عامل علاقه با 77 درصد دارای بیشترین و عامل محیط یادگیری با 46 درصد کمترین تغیرات را داشتند. عوامل انگیزش با 54 درصد، برنامه آموزشی 69 درصد محیط خانواده 54 درصد و عوامل فردی 62 درصد بیشتر از حد متوسط بودند.
۳۰۳۹.

بیگانگیِ ارتباطاتِ عصر مدرن در آثار ادوارد هاپر با تحلیل موردی دو تابلوی «فیلم نیویورک» و «اداره نیویورک»

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 67-90

کلید واژه ها: هاپر رئالیسم بیگانگی مدرنیسم هنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۱۶۶
ادوارد هاپر از هنرمندان اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 و مکتب رئالیسم از مکاتب هنری عصر مدرن و نتیجه انقلاب صنعتی بود. تغییر رویکرد هنر در عصر شکل گیری جامعه متوسطه بعد از انقلابهای سیاسی و اجتماعی بزرگ از کارکرد تزئینی و آئینی به کارکرد رسانه ای و اجتماعی یکی از دغدغه های شکل گیری واقعیت گرایی در هنر بود. تغییر موضوعی و پرداخت انتقادی به موضوع های روزمره قشر متوسط در هنر بعد از گذر از نوسانات اجتماعی اواخر قرن 18 و اوایل قرن 19 و به دنبال گسترش علمی و شکل گیری نظریات زیست شناسی، روانشاسی و جامعه شناسی به انتقاد از تحولات روحی انسان از جمله بیگانگی انسان رسید. بیگانگی که نتیجه جامعه مدرن برشمرده شده است. دغدغه بسیاری از هنرمندان مانند هاپر گردیده است که در آثار آنها نمود واقعی یافته است. شکل گیری هنر عکاسی و سینما و تأثیر پذیری و تأثیرگذاری آنها از و بر هنرهای دیگر نمی توانیم نادیده بگیرم. با مرور انتقادی از وجود بیگانگی انسان در اندیشمندان مدرن مانند اریک فروم به تأثیر این نظریه انقادی و رابطه سینما بر آثار هاپر با مرور موردی دو اثر نقاشی «فیلم نیویورکی» 1939 و «دفتر کار»1960 از دوران شکوفایی هنرمند به تأثیر موضوع بیگانگی در اثار او و تأثیر رسانه سینما بر نقاشی های او می رسیم.
۳۰۴۰.

دموکراسی و آموزش: آزمون دیدگاه های رقیب مطالعۀ تطبیقی داده های بینکشوری در دورۀ زمانی 1970 تا 2018(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۲) 71 - 90

کلید واژه ها: آموزش دموکراسی رژیم سیاسی اقتدارگرایی نابرابری نابرابری آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۱۶۸
پژوهشگران از مدت ها پیش به ارتباط بین نوع رژیم سیاسی و نظام آموزشی توجه کرده اند. در این زمینه دست کم چهار دیدگاه رقیب مطرح است: آموزش به عنوان پیش شرط دموکراسی، خدمات آموزشی در دولت های دموکراتیک، ارتباط بازتولیدی و ارتباط کاذب ناشی از زیربنای اقتصادی بین آموزش و دموکراسی. هدف مقالۀ حاضر آزمون هر یک از این دیدگاه ها با استفاده از داده های بین کشوری است. روش استفاده شده از نوع تحلیل ثانویۀ داده های گردآوری شده برای 208 کشور در بازۀ زمانی 1970 تا 2018 بود. به طور کلی نتایج نشان دادند بین نوع رژیم سیاسی و شاخص های آموزشی ارتباط وجود دارد و در این میان، تأثیر دموکراسی بر آموزش بیشتر است. ازطرف دیگر، نقش واسطه ای نابرابری طبقاتی به تنهایی تأیید نشد؛ ولی این متغیر در کنار متغیرهای دیگر نظیر نسبت دانش آموز به معلم و دانش آموزان محروم از تحصیل، تأثیر معنی داری بر ارتباط بین دموکراسی و آموزش داشت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان