درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۰۶۱ تا ۳٬۰۸۰ مورد از کل ۳۳٬۷۸۴ مورد.
۳۰۶۱.

نمایندگی سیاسی زنان و نسبت آن با فساد در چرخه زیست سیاسی (با تأکید بر نقش رسانه های بین المللی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 287 - 315

کلید واژه ها: جنسیت حکمرانی خوب رسانه های بین المللی فساد نمایندگی سیاسی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۴۰
برابری جنسیتی، مبارزه با فساد و سیاست ورزی غیرجنسیتی به مثابه نشانه های توسعه سیاسی در جوامع توسعه گرا و از کلیدی ترین شناسه های برسازنده حکمرانی خوب هستند. اما عصبیت شناختی، بی عدالتی جنسیتی و رفتارهای فرصت طلبانه ضمن رشد قرائت مینی ماکسی و جانبدارانه، بستر مهیّایی برای ظهور فساد به عنوان یکی از شناسه های حکمرانی بد در زیست سیاسی- اجتماعی فراهم کرد. تلاش برای فهم این پیوند، باعث تلاقی دکترین جنسیت خیرخواه و متخاصم به عنوان پشتوانه های معرفتی رهیافت سنتی و مدرن گردید. برخلاف درک زنان به عنوان نیروی اجتماعی ضدفساد در منظومه شناختی رسانه های کلاسیک، تفاوت جنسیتی در فسادپذیری باعث انتقاد از همبستگی منفی بین جنسیت و فساد در خوانش مدرن رسانه های نوظهور می شود. بر این اساس، تحلیل اثرات نمایندگی سیاسی زنان بر فساد به عنوان هدف اصلی پژوهش جاری است. به بیان دیگر، چگونه نمایندگی سیاسی زنان و فساد بر یکدیگر تأثیر می گذارند؟ و نقش رسانه های بین المللی در این پیوند چیست؟ فرضیه پژوهش با انتقاد از رهیافت خطّی و علیّت معکوس، پیوند بین جنسیت و فساد را بسترپرورده می داند که طبق آن، نمایندگی سیاسی زنان و فسادپذیری پائین به موقعیت و خط مشی های آنان در طی زمان بستگی دارد. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به آزمون فرضیه در سه سطح خُرد، میانی و کلان می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که حضور زنان در زیست سیاسی و کاهش نرخ فسادپذیری لزوماً یک قاعده علّی مطلق نیست. در این میان، رسانه های بین المللی ازجمله رسانه های برون مرزی ایران، با کارکردهایی مانند نظارت و آموزش، می توانند با پرداخت هوشمندانه به حضور زنان در زیست سیاسی، ضمن مشروعیت بخشی به آنان در چرخه زیست سیاسی در جوامع هدف، اتهام تبعیض رسانه ای در عرصه جنسیت را از خود دور سازند.
۳۰۶۲.

از تصویر سازی ذهنی تا عینیت بخشی در جهان فیلم های پویانمایی بر اساس نظریه گیرایش مادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 63 - 94

کلید واژه ها: دکوپاژ تصویرسازی ذهنی ذهنیت عینیت بخشی جهان فیلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۳۶۶
دکوپاژ را جدا از اصول شناخته شده می توان به منزله شیوه بیانی انحصاری میان کارگردان و اثر شناخت؛ به گونه ای که فراتر از فن، وضعیتی را پیش از قواعد و چارچوب های قراردادی میان کارگردان و روایت متنی ایجاد می کند. این پژوهش باهدفی بنیادین اجراشده و مسئله اصلی، بررسی عملکردی است که فرایند دکوپاژ از آن برای عینیت بخشیدن تخیلات و تصویر ذهنی بر اساس روایت در ذهن سازنده اثر بهره می برد. روش این پژوهش، کیفی و با رویکردی علوم شناختی و بر اساس نظریه گیرایش مادی و با استفاده از مطالعه منابع کتابخانه ای و آرشیوهای شنیداری و دیداری انجام گرفته است. پژوهشگر برای امکان سنجی و آشکارسازی بحث، به شیوه مطالعه موردی سه اثر سه کارگردان که در کشورهای گوناگون و در سال های متفاوت از داستان «مسخ» کافکا ساخته شده است را به دقت بررسی  و تجزیه تحلیل کرده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد نما در وضعیت اجرایی شکل می گیرد که به طور کامل متأثر از شرایط ذهنی لحظه ای، وابسته به تجربه های زیسته، ماده پیش رو و توانمندی های کارگردان است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که کارگردان با انتخاب شیوه و سبک سینمای موردنظر، از قابلیت ها و امکانات موجودش استفاده کرده و در وضعیت اجرایی دست به خلق نماهایی می زند که درعین حال که برگرفته از شیوه سینمایی مشخص است، متعلق به خود اوست و درنتیجه اثر او را از سایرین متفاوت می کند. 
۳۰۶۳.

تحلیل مضامین حکمرانی خوب شهری در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۴) 117 - 141

کلید واژه ها: برنامه توسعه سیاست گذاری شهری حکمرانی خوب شهری مرجعیت تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۲۷۵
سیاست ها، چارچوب و قالب زندگی انسان ها را در اجتماع تعیین می کنند. مسئله محوری در سیاست گذاری سبب شده است به شاخه های گوناگونی تقسیم شود. در این میان، شهر ها و سیاست گذاری شهری جایگاه خاصی به خود اختصاص داده اند. سیاست گذاری شهری از ملزومات و زیربنای توسعه ای دولت ها محسوب می شود. در پژوهش حاضر با تأکید بر مرجعیت ها، مضامین حکمرانی خوب شهری کشف می شود. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه مضامین حکمرانی خوب شهری در برنامه های توسعه ایران چگونه اند. روش پژوهش، تحلیل مضمون و گردآوری اطلاعات اسنادی-کتابخانه ای است. براساس یافته های پژوهش که با توجه به شرایط خاص و بومی کشور به دست آمده است، 24 مضمون پایه، 12 مضمون سازمان دهنده و 7 مضمون فراگیر (کارآمدی، تمرکززدایی، برابری، شفافیت، حفظ و تقویت میراث معنوی، مشارکت، امنیت و سلامت) به دست آمد.
۳۰۶۴.

فولکلور و تاریخ اجتماعی؛ مطالعه موردی: «ترانه رعنا»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 453-425

کلید واژه ها: فولکلور تاریخ اجتماعی گیلان ترانه رعنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۵۱
ترانه ها بخشی مهم از دانش و فرهنگی را تشکیل می دهند که از آن به فولکلور (فرهنگ مردم) تعبیر می کنیم. آثاری که خالقان و سرایندگانی ناشناخته دارند و عمدتاً، به صورت شفاهی و سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده اند. ترانه های فولکلور به نظر اغلب محققان، صدای توده های فرودستی هستند که از اعماق تاریخ با ما سخن می گویند. سادگی و بی پیرایگی آثار فولکلور، این امکان را فراهم می کند که در کنار دیگر اسناد و منابع تاریخی، دیدی به مراتب واقعی تر و دقیق تر از تاریخ اجتماعی توده های مردم به دست آید. مقاله پیش رو با تمرکز بر مضمون و محتوای «ترانه رعنا» به شیوه توصیفی تحلیلی مبتنی بر استفاده از منابع کتابخانه ای و پژوهش میدانی، درپی پاسخ به این پرسش است که پژوهش در فولکلور نواحی و مناطق، واجد چه ظرفیت و بهره هایی برای تحقیقات تاریخ اجتماعی است؟ نتایج حاصله از پژوهش، مبین آن است که ترانه فولکلور رعنا که مویه ای بر زندگانی پرماجرای زنی از کوهپایه های شرق گیلان است؛ جدا از جنبه های ادبی و هنری آن، اشارات مهمی به تاریخ اجتماعی توده های مردم و ساختار اجتماعی سیاسی این ناحیه در دوره موسوم به ارباب رعیتی دارد که آن را واجد اهمیت در مطالعات تاریخ اجتماعی می کند.
۳۰۶۵.

نقش نظم در رابطه زوجین در استحکام عشق زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰شماره ۱۳ 103 - 116

کلید واژه ها: همدلی هم فکری همگامی نظم خُرد عشق رابطه زناشویی سبک زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۱۷۶
سبک زندگی اسلامی، خانواده محور است و استحکام عشق در رابطه زناشویی، اصلی مهم در پایداری خانواده است. ازاین رو پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش نظم در رابطه زوجین در استحکام عشق در زندگی زناشویی صورت گرفته است. پژوهش به روش همبستگی انجام شده است. ابزار پژوهش ترکیبی از پرسشنامه استاندارد عشق استرنبرگ (۱۹۸۹) و پرسشنامه محقق ساخته سنجش نظم در رابطه زوجین بوده است. جامعه آماری شامل تمامی زنان و مردان متأهل شهر تهران بوده که از بین آنان ۳۸۴ نفر بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری خوشه ایِ چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS ۲۶ استفاده شده است. نتایج رگرسیون چند متغیر نشان داد که ۵۹درصد از کل تغییرات استحکام عشق زناشویی از بین چهار مؤلفه نظم خرد به ترتیب توسط سه مؤلفه همدلی، هم فکری و همگامی مشترک در رابطه زوجین پیش بینی می شود و مؤلفه هم بختی مشترک در پیش بینی تغییرات عشق نقشی نداشته است. بنابراین برای کاهش آسیب های خانواده از جمله طلاق و روابط فرازناشویی، سیاست گذاران، برنامه ریزان و هم چنین مشاوران خانواده در ارائه برنامه های آموزشی و درمانی، با تمرکز بر افزایش هم فکری، همگامی و همدلی همسران در خانواده، می توانند زمینه استحکام عشق زناشویی را فراهم سازند و از این طریق با افزایش صمیمیت، شور و تعهد در رابطه همسران به تحکیم و تعالی خانواده کمک نمایند.
۳۰۶۶.

واکاوی و تحلیل مفهوم «خلقیات» و ابعاد و ویژگی های آن از دیدگاه ابن خلدون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 37 - 58

کلید واژه ها: خلقیات و منش ملی مردم شناسی شرق شناسی اندیشمندان اسلامی ابن خلدون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۷۸
پرسش از چیستی مفهوم خلقیات و منش ملی و ابعاد و ویژگی ها آن و عوامل تأثیرگذار در تکوین شخصیت و خلق و خوی ملت ها و در نتیجه چگونگی تأثیر آن بر سرنوشت جوامع و توسعه یافتگی و توسعه نایافتگی آن ها همواره در مرکز توجه مطالعات حوزه علوم اجتماعی و محققان حوزه جامعه شناسی تاریخی و مردم شناسی بوده است. موضوع این پژوهش بررسی مفهوم خلقیات و ابعاد و ویژگی های آن و چرایی تفاوت خلقی میان ملت ها با یکدیگر از منظر ابن خلدون است. هدف پژوهش واکاوی و تحلیل اندیشه متفکران اجتماعی مسلمان در باب مفهوم خلقیات است. در این پژوهش تلاش شده با اتخاذ رویکردی توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش مطالعه اسنادی ضمن رجوع به کتاب «مقدمه» ابن خلدون به بیان دیدگاه او در این رابطه پرداخته شود. از نگاه ابن خلدون، عوامل جغرافیایی و طبیعی، عوامل اجتماعی مانند قوانین و تجربیات زیسته ، ساختارها و مناسبات اجتماعی و نوع تربیت و عوامل اقتصادی و شیوه معیشت نقش مهمی در تکوین شخصیت و شکلگیری خلقیات جوامع مختلف دارد. به نظر می رسد بازخوانی متون اندیشمندان اجتماعی مسلمان و نقد و بررسی روشمند آن به توسعه و بسط دانش علوم اجتماعی و گشوده شدن افق های تازه تر در این حوزه بیانجامد.
۳۰۶۷.

مقایسه اثربخشی روش دستگاه الکتروشوک RT-901 بر ترک اعتیاد و بررسی میزان این اثربخشی با سطح تأثیر روش متادون درمانی

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم تابستان(شهریور) ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 13-21

کلید واژه ها: اعتیاد تشنج الکتریکی متادون رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه میزان اثربخشی درمان الکتروشوک RT-901 و درمان با متادون (MMT) در نگرش به مواد مخدر در معتادان است. روش پژوهش حاضر نیمه تجربی است و برای جمع آوری داده ها از طرح پیش آزمون - پس آزمون (سه گروهی) با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده شده است، که در آن 30 نفر از معتادان مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر رشت انتخاب شده و در سه گروه الکتروشوک، درمان با متادون و گروه کنترل جایگزین شدند. آزمودنی های هر سه گروه (2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل)، قبل و پس از پایان مداخله پرسشنامه سنجش وسوسه مصرف مواد را تکمیل نمودند. به منظور تحلیل داده های حاصل از نمره کل شرکت کنندگان، از تحلیل کوواریانس یک متغیری(ANCOVA) استفاده شد. آزمون لون حکایت از برابری واریانس ها داشت (p>0/05، F=1/952) و جهت بررسی دقیق تر یافته ها از آزمون تعقیبی بونفرنی استفاده شد. با توجه به سطوح معناداری به دست آمده برای گروه ها، مشخص گردید درمان با الکتروشوک (P=0/000) در مقایسه با درمان با متادون (P=0/018) از اثربخشی بالاتری برخوردار می باشد؛ بنابراین شرکت در هر دو گروه آزمایشی (الکتروشوک و متادون) در قیاس با گروه کنترل تغییر معنادار نگرش نسبت به مواد ایجاد شد و همچنین مطابق با نتایج حاصل درمان الکتروشوک با ایجاد انزجار و بر پایه شرطی سازی کلاسیک تأثیر به مراتب سریع تر و بهتری بر میل به مصرف مواد نسبت به روش متادون درمانی داشته است؛ بنابراین با توجه به این یافته ها استفاده از روش الکتروشوک در مقایسه با روش متادون درمانی با توجه به عوارض جانبی متادون می تواند به عنوان یک روش غیردارویی در کاهش میل به مصرف مواد مؤثر باشد.
۳۰۶۸.

نقش خانواده در رصد و کنترل اخلاقی فرزندان در شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 501 - 481

کلید واژه ها: خانواده اخلاق شبکه های اجتماعی مجازی رصد کنترل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۱۶۷
ورود، فراگیری و دردسترس بودنِ شبکه های اجتماعی موجب بروز آسیب های متعددی به نوجوانان و جوانان و سبب بروز مشکلاتی در عرصه خانواده شده است. ین آسیب ها مستقیم بر نوجوانان و جوانان تأثیر می گذارند که از آن جمله می توان به کلاه برداری، هک، ارتباط با افراد ناسالم و ارتباط با جنس مخالف اشاره کرد. خانواده محلی امن برای تمام اعضاست که وظیفه دارد آسیب های شبکه های اجتماعی را به حداقل برساند. در موارد بسیاری، حفظ فرزندان از خطرات احتمالیِ این شبکه ها با رصد و کنترل آنان امکان پذیر است و این رصد و کنترلِ بدون اجازه، از مصادیق نقض حریم خصوصی فرزندان به شمار می رود. تفکر در مورد مرزبندیِ حریم خصوصی از یک سو و حفظ امنیت و آرامش خانواده ازسوی دیگر موجب شده است تا تعارضی میان این دو وظیفه یعنی حفظ امنیت و عدم نقض حریم خصوصی ایجاد شود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با رجوع به منابع اصیل اسلامی در پی پاسخ به این پرسش است که آیا خانواده می تواند برای حفظ امنیت خود به سیستم کاربران نفوذ و اطلاعات و ارتباطات آن ها را رصد کند یا خیر؟ مقاله حاضر این یافته را به دنبال داشت که به علت مصالح بیشتر (مصلحت اخروی و تعداد افراد)، مطابقت با اهدافِ اخلاقی و حفظ آبروی افراد، حفظ امنیت خانواده و خود کاربر اصل اخلاقی اَهَم است.
۳۰۶۹.

بررسی تاثیر استفاده از فضای مجازی بر خشونت در زوجین

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 97 - 106

کلید واژه ها: فضای مجازی خشونت جنسی خشونت روانی خشونت فیزیکی و خشونت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۵۲
میزان گرایش به فضای مجازی در ایران نیزهمچون سایر جوامع رو به افزایش بوده و از طرفی در طول سالیان اخیر آسیب های اجتماعی در زوجین، رفتار افراد نیز دچار تغییرات بسیار زیادی گردیده است و دانشجویان متاهل نیز همچون اغلب گروه های اجتماعی  جامعه از فضای مجازی زیاد استفاده می کنند. این مقاله به منظور «بررسی رابطه استفاده از فضای مجازی و خشونت در زوجین»، صورت گرفته است. جامعه آماری کلیه دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی می باشد که 365 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته و بعد از برآورد اعتبار و پایایی در بین پاسخ گویان توزیع گردید. پایایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ برای تمامی ابعاد پرسشنامه بالاتر از 7/0 بدست آمد که قابل قبول می باشد. پس از گردآوری داده ها، بر اساس آمارهای استنباطی و با استفاده از نرم افزار spss، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. نتایج بدست آمده، نشان می دهد که بین استفاده از فضای مجازی بر خشونت فیزیکی، خشونت جنسی، خشونت روانی، خشونت اقتصادی و خشونت ارتباطی رابطه معناداری وجود دارد و طبق رگرسیون در بیشترین و قوی ترین اثرات خشونت زوجین،  می توان به اثر مستقیم بر متغیرهای خشونت روانی (۰.۴۷۸)خشونت جنسی (۰.۳۸۰)، خشونت ارتباطی (۰.۳۱۸)اشاره نمود. این متغیر اثر غیرمستقیم بر متغیر خشونت جنسی با وزن (۰.۲۱۸) که جمعا وزنی برابر با ۰.۵۵۸ بر متغیر وابسته دارد.
۳۰۷۱.

فهم نظام معنایی دانشجویان غیربومی از تجربه مصرف سیگار در دانشگاه (مورد مطالعه: دانشجویان غیر بومی دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۲) 23 - 46

کلید واژه ها: دانشجویان نظام معنایی مصرف سیگار عادتواره نظریه داده بنیاد اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۶۱
روند رو به رشد استعمال سیگار در میان دانشجویان دانشگاه ها با توجه به نقش اساسی دانشجویان در آینده جامعه، نظر متخصصان حوزه های مختلف را جلب و توجه به مطالعات علمی دقیق و گسترده مرتبط با آن را ضروری کرده است. این مطالعه با هدف فهم نظام معنایی دانشجویان سیگاری غیربومی از تجربه مصرف سیگار در دانشگاه انجام شده است. رویکرد پژوهش، کیفی و روش انجام دادن آن، روش نظریه داده بنیاد است. نمونه گیری مبتنی بر نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی با حداکثر تنوع است. با تعداد 27 دانشجو، مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. برای دستیابی به اعتمادپذیری، دو روش کنترل توسط اعضا و همتایان علمی به کار رفت. داده ها با استفاده از کدگذاری نظری، تجزیه وتحلیل و درنهایت، 7 مقوله اصلی ساخته شد. تجربه و تفسیر دانشجویان سیگاری غیربومی در قالب این مقولات توصیف پذیر است: منش و کنش مشترک، ضعف خدمات رفاهی دانشگاه، ناهنجاری های زندگی دانشجویی، فشار درسی، روابط مخاطره آمیز، ضعف مهارت ارتباطی والدین و حضور در محیط ناسالم.
۳۰۷۲.

نقش دعا در پیشگیری از صدمات ناشی از ابتلا به بیماری کرونا

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم تابستان(شهریور) ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 55-66

کلید واژه ها: دعا صدمات بیماری کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۹۹
دعا در متون دینی یکی از راهی ارتباط با خداوند است و در برخی از آیات الهی به عنوان نوعی عبادت از آن یادشده است. از طرفی با توجه به آیات الهی انسان همراه در سختی ها و گرفتارها به سر می برند که یکی از این سختی ها و گرفتاری ها بیماری است و صدالبته در جهان کنونی که ویروسی به عنوان کوید 19 در سراسر جان شیوع پیداکرده است، انسان ها بیش ازپیش در سختی و گرفتاری به سر می برند؛ اما با توجه به این مسئله که ویروس کوید 19 یا همان کرونا شیوعی بسیار آسان دارد؛ از ضرورت و اهمیت این مسئله ایجاب می کند که انسان ها دچار نگرانی از مبتلا شدن به ویروس پیدا بکنند و همین نگرانی قبل از مبتلا شدن می تواند صدماتی را برای اشخاص به وجود آورده و سلامت و روحی و روانی آن ها و به تبع سلامت جسمانی آن ها را مختل سازد و همچنین هدف از این مقاله بیان نقش هایی است که دعا می تواند برای پیشگیری و کنترل از صدمات ایفا کند، می باشد؛ درواقع این مقاله به روش توصیفی _ تحلیلی به بیان این مسئله پرداخته است که ارتباط با خداوند تحت عنوان دعا می تواند یک فرایند شفابخش باشد و صدمات وارده را که سلامت روحی روانی اشخاص را مختل می سازد؛ کنترل سازد؛ زیرا که انسان باید بداند که تأثیرگذاری هر امری در عالم هستی بناتر اراده خداوند متعالی است و اگر اراده او بر چیزی تعلق بپذیرد، تخلف ناپذیر است. این نگاه بالاترین اثر را در دفع و رفع ناخوشی ها دارد. پس دعا می تواند نقش هایی اعم از: ایجاد امنیت روانی برای اشخاص، ایجاد شادی برای اشخاص، کنترل احساس تنهایی، کنترل ترس از گرفتن بیماری، از بین رفتن اضطراب، ایجاد رضایت از زندگی در اشخاص و درنهایت می تواند از افسردگی جلوگیری کند؛ داشته باشد.
۳۰۷۳.

کودکان کار و تحصیل مدرسه زدایی شده؛ بررسی جامعه شناختی مدرسه کودکان کار صبح رویش

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۱۸) جلد اول 49-56

کلید واژه ها: کودکان کار مدرسه زدایی ایوان ایلیچ آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۶۶
مطالعه حاضر که بر اساس روش تحلیل اسنادی صورت گرفته است، ساختار و الگوی آموزشی مدرسه کودکان کار صبح رویش واقع در منطقه 12 شهر تهران را بر اساس نظریه مدرسه زدایی از جامعه که ایوان ایلیچ مطرح کرده است، تحلیل می کند. بر اساس تحلیل انجام شده، این مدرسه در برخی از جنبه ها نظیر تأکید بر آموزش غیررسمی، تأکید بر منعطف بودن محیط مدرسه و تأکید بر سنجش کیفی به جای سنجش کمی به نظریه ایلیچ نزدیک می شود اما در برخی دیگر از جنبه ها همچنان درگیر برنامه های رایج و صلب آموزش رسمی است.
۳۰۷۴.

بازنگری نقش و عملکرد پلیس در فضای مجازی با تأکید بر آموزش و انتظام بخشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 115 - 140

کلید واژه ها: پلیس فضای مجازی جرائم رایانه ای انتظام بخشی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۸۰
زمینه و هدف : فضای مجازی در مناسبات اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی جای خود را یافته است؛ اما سوءاستفاده از فضای مجازی سبب بروز دغدغه ها و مشکلات زیادی برای سیستم های انتظامی - امنیّتی، آموزشی، فرهنگی، اقتصادی شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بازنگری در نقش و عملکرد پلیس در فضای مجازی با تأکید بر آموزش های لازم و انتظام بخشی است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، اکتشافی است و به شیوه توصیفی تحلیلی با روش دلفی در دو دور انجام شد. جامعه آماری شامل خبرگان فضای مجازی پلیس در تهران بود که نمونه به تعداد 10 نفر انتخاب شد و با روش گلوله برفی به اشباع نظری رسید. ابزار پژوهش شامل مصاحبه و پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی مصاحبه ها با ملاک گوبا و لینکلن و روایی پرسش نامه ها با روش صوری و محتوایی تأیید شد. مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل مضمونی و پرسش نامه با استفاده از محاسبه میانگین و نرم افزارExcel  تحلیل شد. یافته ها : نقش و عملکرد پلیس در فضای مجازی در دو بُعد انتظام بخشی و آموزش - ظرفیت سازی و دوازده مؤلفه به این شرح قابل بررسی است: پیش بینی، پیشگیری، مقابله و پی جویی مجرمین، بازسازی، هماهنگی بین دستگاهی (شبکه سازی)، مدیریت غیرمتمرکز، آموزش های کارکنان پلیس، آموزش همگانی، فرهنگ سازی، عملیات روانی، دفاع از هویت ملی مذهبی و مسئول سازی، فرصت سازی و ظرفیت سازی. نتیجه گیری : نتیجه حاصل از تحقیق نشان می دهد برای بهبود اثرگذاری پلیس در حوزه فضای مجازی نیاز به آشنایی، بازتعریف مفاهیم جدید، بازنگری در عملکرد پلیس، تغییر الگوها؛ دستورالعمل ها و سیاست ها است.
۳۰۷۵.

تغییر ملاک های عشق: چالش عشق در رویارویی با مدرنیته

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) جلد اول 47-57

کلید واژه ها: عشق انقلاب صنعتی مصرف گرایی عشق مدرن مثلث عشق مدرنیته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۳۴۳
در جهان قبل از انقلاب صنعتی، عشق به مثابه تابویی در مقابل ارزشها و هنجارهای جامعه تلقی میشد و عامه مردم نه تنها از این حیث نمیتوانستند عاشق شوند، بلکه درک درستی هم از عشق نداشتند. اما پس از انقلاب صنعتی به علت تغییراتی که این انقلاب به وجود آورد، سطح دستمزد افراد بالاتر رفته و در نتیجه پول برای افراد معنای خاصی پیدا کرد. نتیجه این فرایند دستیابی افراد به سطوحی از رفاه بود که خود نیز منتج به درک عشق و عاشقی شد. پس از انقلاب صنعتی و با رشد شهرنشینی فردیت و آزادیهای فردی رشدی روزافزون به خود گرفتند، تا جایی که ارزش ها و هنجارهای اجتماعی جای خود را به فردیت دادند و در نهایت این فرایند اجازه عاشق شدن را به افراد میداد و افراد می توانستند برخلاف جوامع قبل از انقلاب صنعتی روابط خود را نه صرفاً بر ازدواج که بر عشق نیز بنا نهند. در این پژوهش با نمونه گیری هدفمند سه فیلم غرور و تعصب، ولنتیان غمگین و من قبل از تو مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفته شد. نتیجه این تحلیل ادعای مبنی بر تأثیر پول و ثروت بر عاشق شدن را تأیید میکند، به شکلی که در دوران اولیهای که عامه نیز میتوانستند عاشق شوند عشق، یک عشق کامل است، یعنی ویژگیهای مثلث عشق استرنبرگ را کمابیش و بدون عامل دیگری دارد. اما با فاصله گرفتن از سال های اولیه انقلاب صنعتی، ملاکهای دیگری بر عاشق شدن تحمیل شدند که عبارتند از پول و جذابیت جنسی. بنابراین، برای عاشق شدن و اثبات عشق به معشوق مهمترین راه، روی آوردن به خرید انواع کالاها و خدمات است. اما در ادامه ملاک دیگری نیز بر عاشق شده افزوده می شود به نام جذابیت جنسی؛ یعنی فرد برای آن که عاشق شود یا افرادی را عاشق خود کند، باید از نظر جنسی جذابیتی مسحورکننده داشته باشد.
۳۰۷۶.

بررسی مقایسه ای خشم و پرخاشگری در کارمندان و اعضا هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) جلد دوم 1-15

کلید واژه ها: صفت ﺧﺸﻢ پرخاشگری کنترل خشم کارمندان نسبت به اعضای هیئت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۲۲۱
با وجود تلاش های علمی جهانی، در کشور ما تدابیر علمی برای مدیریت خشم به خصوص در محیطهای آموزشی اتخاذ نشده است. با درک این ضرورت، پژوهش حاضر به منظور بررسی مقایسه ای خشم و پرخاشگری در کارمندان و اعضا هیئت علمی صورت گرفت. هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای خشم و پرخاشگری بین کارمندان و اعضا هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 99-98 می باشد. مطابق جدول مورگان 248 نفر کارمند و278 نفر اعضای هیات علمی به صورت تصادفی طبقه ای نسبی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد باس وبری و خشم اسپیلبرگر(2008) بوده است که روایی، صوری و محتوایی آن مورد تایید اساتید و خبرگان قرار گرفت و پایایی ابزار با ضریب الفای کرومباخ 7/0 برآورد گردید. جهت تحلیل داده ها از آزمون آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد که با نرم افزار spss و Smart PLS... نسخه 24 تحلیل شدند. میانگین متغیرها در گروه کارمندان بین217/3 تا 688/3 بوده است که در این میان پرخاشگری خشم و خصومت بیشترین میانگین را دارد. میانگین متغیرها در گروه هیئت علمی بین032/3 تا 399/3 بوده است که در این میان صفت خشم بیشترین میانگین را دارد. میزان پراکندگی از لحاظ شاخص دامنه تغییرات زیاد است و بین 1 تا 5 را در برگرفته است. از نظر شاخص انحراف معیار در گروه کارمندان متغیر حالت خشم دارای بیشترین پراکندگی است و در گروه هیات علمی متغیر حالت خشم دارای بیشترین پراکندگی است. نتایج نشان دادکه در ﻣﻮﻟﻔﻪ اﺣﺴﺎس ﺧﺸﻢ، ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﺑﺪﻧﯽ و ﺧﺼﻮﻣﺖ، ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اعضا هیئت علمی؛ در اﺣﺴﺎس ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻼﻣﯽ ﺧﺸﻢ، اﺣﺴﺎس ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺧﺸﻢ، ﺧﻠﻖ و ﺧﻮی ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ، واﮐﻨﺶ ﺧﺸﻤﻨﺎک و ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﮐﻼﻣﯽ، کارمندان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اعضا هیئت علمی ﻧﻤﺮه ﺑﺎﻻﺗﺮی را ﮐﺴﺐ ﮐﺮدﻧﺪ. درکنترل ﺑﺮون رﯾﺰی ﺧﺸﻢ و درون رﯾﺰی ﺧﺸﻢ، کارمندان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اعضا هیئت علمی؛ ﻧﻤﺮه ﺑﺎﻻﺗﺮی را ﮐﺴﺐ ﻧﻤﻮدﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﻤﺮه ﻧﮕﺮش ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر پرخاشگرانه کارمندان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اعضا هیئت علمی و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﻤﺮه ﻧﮕﺮش ﻣﻨﻔﯽ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر پرخاشگرانه کارمندان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اعضا هیئت علمی ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﺰارش ﺷﺪه ﺑﻮد نتایج یافته ها نشان از نامطلوب بودن وضعیت خشم کارکنان دانشگاه پزشکی انجام مداخلات مناسب در این زمینه انجام مداخلات آموزشی و ارتقایی در زمینه مهارت های کنترل خشم در این دانشجویان ضروری است. طراحی دوره آموزشی مهارت های کنترل خشم و تدوین کتابچه راهنما در این زمینه برای کارمندان و اعضای هیئت علمی، توسط مسئولان این دانشگاه پیشنهاد می شود.
۳۰۷۷.

کارکردهای امام در جامعه از منظر روایات امام رضا (ع)

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۸ ویژه علوم سیاسی 107 - 134

کلید واژه ها: امام رضا (ع) کارکردهای امام در جامعه اسلامی کنش گری امام شبکه مضامین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۸۱
امام که ازطرف خداوند در جامعه برگزیده شده است نمی تواند نسبت به امورات جامعه منفعل یا منزوی باشد بلکه نسبت جامعه ای که در آن قرار دارد، کنش گر فعالی است که دارای اثرگذاری می باشد، ازاین رو برای امام درجامعه ازطرف خداوند کارکردهایی باید باشد تا بتواند به وسیله آن درجامعه به کنش گری بپردازد، مسئله پژوهش حاضر بررسی وکشف کارکردهای امام در جامعه از منظر روایات امام رضا7 می باشد و با روش کیفی تحلیل مضمونی که روشی برای کشف و استخراج داده های موجود در متن می باشد و با ترسیم شبکه مضامین به استخراج مضامین پایه و سازمان دهنده و فراگیر می پردازد به کشف رابطه منطقی و منسجم بین آن روایات ازمنظر امام رضا7 پرداختیم و نتایجی که دراین پژوهش بدست آمد، نشان می دهد که امام رضا7 برای امام درجامعه کارکردهای ویژه ای را قائل هستند و امام را به هیچ وجه منفعل ندانسته بلکه امام را با کنش گری های خود درجامعه یک شخصیت کاملا فعال ترسیم می نماید طوری که در امورات آن اثرگزار می باشد زیرا امام رضا7، در روایات خود، امام را درجامعه دعوت کننده به دین خداوند و اقامه کننده و برپا کننده دین خداوند می داند و قائل هستند که امام کارکرد مدیریتی دارند و توانا براین امر می باشند، علاوه برآن از منظر حضرت، امام باعث امنیت و نظم درجامعه می باشد، بطورکلی امام رضا7 برای امام جامعه چهارکار کرد را عنوان می نماید که عبارتند از: 1- دعوت کننده به سوی دین خداوند 2- اقامه کننده دین خدا در جامعه 3- توانا بر مدیریت جامعه 4- باعث نظم و امنیت جامعه.
۳۰۷۸.

اثربخشی برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانه ای بر دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هشتم زمستان ۱۴۰۰ ویژه نامه اول دین، رسانه و سواد رسانه ای 195 - 158

کلید واژه ها: سوادرسانه ای دلزدگی زناشویی زوجین پرمصرف فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۶
درحالی که اغلب ازدواج ها با عشق شروع می شود و زوجین قصد دارند به یکدیگر احترام بگذارند، در طول زمان، مسائلی پدید می آید که جدایی زوجین را در پی دارد یا زندگی مشترک، بدون احساس و عاطفه ادامه می یابد. باتوجه به تأثیر رسانه ها در عصر مدرن بر وقوع چنین پدیدهایی، هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانه ای بر دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1398 بود. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی و جامعه آماری شامل کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی شهر اصفهان دررابطه با مشکلات ناشی از مصرف زیاد فضای مجازی بود؛ که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس (هدفمند) تعداد 30 زوج (60 نفر) انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه کنترل (15 زوج) و آزمایش (15 زوج) تقسیم شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه های مربوط به اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه دلزدگی زناشویی پاینز (CBM) بود. پس از اجرای پیش آزمون بر روی هر دو گروه، گروه آزمایش طی هشت جلسه 75 دقیقه ای با استفاده از برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانه ای محقق ساخته آموزش دیدند و گروه کنترل به دوراز متغیر مستقل نگاه داشته شدند. پس از اتمام آموزش از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد تا میزان تغییرات حاصله مشخص شود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آماری در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده شد و درنهایت تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار 23-SPSS صورت گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد اثر برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانه ای بر دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان معنادار بوده است (012/0= p , 82/6= F). باتوجه به کمتر بودن میانگین نمره مؤلفه دلزدگی زناشویی زوجین گروه آزمایش در زمان پس آزمون نسبت به پیش آزمون، نتیجه می شود که برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانه ای بر کاهش دلزدگی زناشویی در زوجین پرمصرف فضای مجازی شهر اصفهان مؤثر بوده است. مقدار اندازه اثر برنامه آموزشی ارتقا سواد رسانه ای بر دلزدگی زناشویی زوجین برابر 11 درصد بوده است.
۳۰۷۹.

ارائه الگوی ارزشیابی موفقیت خط مشی های عمومی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 7-46

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای الگوی ارزشیابی خط مشی موفقیت خط مشی شکست خط مشی شاخص های ارزشیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۲۳
پژوهش حاضر، با دغدغه ی رفع ابهام موجود در مفاهیم ارزشیابی و موفقیت خط مشی، شکل گرفته و با هدف تعیین شاخص های موفقیت سامانه ی سیاسی جمهوری اسلامی ایران ادامه پیدا کرده است. با این فرض که در شرایط موجود، ابهام قابل توجهی در شاخص های ارزیابی وجود دارد، ابهامی که به موجب اداراکات گوناگون انواع گروه های ذی نفع از موفقیت و شکست خط مشی های عمومی یک سامانه ی سیاسی، ممکن است نوعی تنیدگی بن بست گونه را سبب ساز شده، و در نتیجه به سلب اعتماد عمومی از سامانه ی سیاسی بینجامد. پژوهش حاضر با نظرداشت این مهم، ضمن بررسی مدل های موجود ارزشیابی موفقیت خط مشی های عمومی، با رجوع به بیانات آیت الله خامنه ای، درصدد تبیین شاخص های ناظر برموفقیت عملکرد حکومت برآمده است. روش تحقیق حاضر، در قالب روش تحقیق کیفی، و با هدفی توسعه ای، سامان گرفته است. نمونه گیری نظری، راهبرد داده یابی پژوهش بوده و تحلیل محتوای قیاسی و تحلیل مضمون، راهبرد های داده کاوی این پژوهش بوده اند. در مرحله اعتباریابی نیز از روش مقایسه های مستمر و رجوع به خبرگان (19 نفر) در قالب روش دلفی فازی بهره گرفته شده است. در نهایت 126 مؤلفه مورد اجماع قرار گرفت؛ که در قالب چهار مضمون کلی پیامدهای سیاسی (27 مؤلفه)، پیامدهای توزیعی (16 مؤلفه)، فراگرد (31 مؤلفه)، و اهداف (52 مؤلفه) دسته بندی شده است.
۳۰۸۰.

مطالعه کیفی خرده فرهنگ جرم (تجربه زیسته لات بازی در میان زندانیان جرایم خشن استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 297-277

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان خرده فرهنگ جرم تجربه لات بازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۳۱۶
در تحلیل جرم، جایگاه مفهوم فرهنگ در کنار مفاهیم و نظریه ها و رویکردهای جامعه شناختی و روانشناختی در قالب جرم شناسی فرهنگی بروز و نمود پیدا کرده است. این مقاله با هدف دستیابی به ساختار صورت بندی ذهن-ادراکی زندانیان جرایم خشن از تجربه تعلق خاطر به خرده فرهنگ لات بازی تدوین شده است. مهمترین پرسش این نوشتار به این شیوه تدوین شده است: زندانیان جرایم خشن که دارای مشخصات خرده فرهنگی خاص گروهی می باشند حالات، احساسات و ادراکات این افراد در موقعیت های مختلف چگونه است ؟ این پژوهش با پارادایم تفسیرگرایی و با استفاده از روش پدیدارشناسی سعی در شناسایی تجارب زیسته لات ها برآمده است. به همین منظور با تعداد با تعداد 16 نفر از زندانیان جرایم خشن در زندان های مازندران مصاحبه انجام شده است. تحلیل متون حاصل از مصاحبه ها از طریق روش تحلیل گفتمان جیمز پل جی انجام شده است. از نتایج قابل توجه، علاو بر تفاوت و تناقض در احساس و کنش و هویت و گفتمان این زندانیان در حالت های مختلف ، می توان به این نکته کلی اشاره کرد که یادگیری و استمرار خشونت در میان این زندانیان به منظور کسب لذت و حظ کردن از حضور در میدان های ابراز وجود لاتی گری از طریق مختل کردن ارادی احساسات کنترل گر ( چشم و ذهن ) صورت می پذیرد که البته این وضعیت با مرور زمان و مشاهده اثرات پیروزی بخش در میدان های خشونت و لات بازی (در قالب هیاهو و سرو صدا کردن و رجز خوانی و قمه کشی) جلوه عینی خود را بازنمایی کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان