عوامل تشخیص اخبار جعلی در رسانه های نوین به خصوص شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال هشتم تابستان ۱۴۰۱شماره ۳۰
207-233
هدف از مطالعه حاضر، بررسی راه های تشخیص اخبار جعلی در رسانه ها به ویژه شبکه های اجتماعی بوده، زیرا سرعت انتشار خبر جعلی در رسانه های نوین و تأثیر سوء آن بر افکار عمومی، در مواردی غیرقابل جبران است. روش مطالعه حاضر کیفی و جامعه آماری آن شامل خبرگان حوزه علوم ارتباطات، رسانه و خبررسانی، که از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی (ارجاع زنجیره ای) بر اساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شده اند، بود. اطلاعات موردنیاز با استفاده از مطالعات اسنادی و مصاحبه نیمه ساختاریافته به مدت 1720 دقیقه و به تعداد 15 مصاحبه با شرط اشباع نشری به دست آمد و جهت اعتبار سنجی تحلیل تماتیک از روش دریافت بازخورد مشارکت کنندگان استفاده شد. تحلیل نتایج با استفاده از نرم افزار MAXQDA 2020 و روش تحلیل تماتیک انجام گرفت. نتایج تحلیل، در غالب 439 مفهوم کلیدی و 57 کد ، 12 تم فرعی و 5 تم اصلی «شاکله محتوایی»، «عامل نشر»، «منبع خبر»، «قوانین» و «الگوریتم های ماشینی» شکل دهی شدند. تفسیر و تحلیل داده ها نشان داد که تشخیص اخبار جعلی در رسانه و شبکه های اجتماعی در ایران بیش از هر چیز نیاز به تشکیل پایگاه داده ای جهت مقایسه و الگوبرداری شیوه های نگارش خبر جعلی و تشخیص آن داشته است و باید پژوهش های بیشتری درزمینه ی تحلیل محتوا به زبان فارسی صورت گرفته تا درک بهتری از الگوهای نوشتاری خبر جعلی به زبان فارسی به دست آید.