درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۹۲۱ تا ۲٬۹۴۰ مورد از کل ۳۳٬۷۸۴ مورد.
۲۹۲۱.

جامعه شناسی دین و مسائل اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مترجم:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ ۲۸۱-۲۹۶

کلید واژه ها: جیمز بکفورد جامعه شناسی دین و مسائل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۸
نسل نخست جامعه شناسان دین، بینش های موثری در مورد جایگاه دین در جوامع صنعتی یا سرمایه داری ارائه کردند، اما آن ها معمولاً مسائل اجتماعی را نادیده می گرفتند. وارثان آن ها نیز نسبتاً کم به مسائل اجتماعی توجه کرده اند. اما بحث های مربوط به ظهور جامعه پساصنعتی یا سرمایه داری متأخر نشان می دهد که ممکن است دین دست خوش تغییراتی باشد که آن را به ابزاری با اهمیتِ روزافزون برای تعریف مسائل اجتماعی و پاسخ گویی به آن ها تبدیل کند. در همین حال، دین ممکن است خود نیز بیشتر به مسئله ای اجتماعی تبدیل شود. مفهوم «خودسامان شدن» جورج زیمل در فرهنگ مدرن، ما را در فهم رابطه متغیر میان دین و مسائل اجتماعی یاری می کند.
۲۹۲۲.

معرفی و نقد کتاب «همبستگی اجتماعی و دشمنان آن» مکتب موس و دورکیم در برابر فایدهگرایی و فاشیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ ۳۰۴-۲۹۷

کلید واژه ها: نقد کتاب همبستگی اجتماعی و دشمنان آن مکتب موس و دورکیم آرمان ذاکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۷
شاید زمانی که یوگنی زامیاتین و جورج اورول، رمان های «ما » و«1984» را در اعتراض به سیطره فاشیسم و توتالیتاریسم نوشتند و از فجایع قرن مخوف بیستم در قالب داستان و به زبان استعاره و ایهام، پرده برداشتند، هیچگاه تصور نمی کردند تنها اندک سال هایی بعد، اینبار عصر فردیت نئولیبرالی در زمانه جامعه اتمیزه شده بر جان و جهانِ آدمیان امروزین آوار شود. اگر تجربه آغاز و میانه قرن بیستم، تجربه بلشویسم، فاشیسم، نازیسم و جنگ های جهانی و ... بود، امروز همه آن تمامیت خواهی، شکل جهانِ سرد و انزواطلبانه نهیلیستی را به خود گرفته است.
۲۹۲۳.

نقش سکوت سازمانی در تعهد سازمانی و تمایل به ترک خدمت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 133 - 145

کلید واژه ها: سکوت سازمانی تعهد سازمانی تمایل به ترک خدمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۴۱
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سکوت سازمانی در تعهد سازمانی و تمایل به ترک خدمت انجام شد. روش : روش پژوهش حاضر، توصیفی-همبستگی بود.  جامعه آماری شامل 700 نفر از  مدیران و کارشناسان استان کهگیلویه و بویراحمد بودند که 248 نفر از آنها بر اساس جدول مورگان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. برای جمع آوی داده ها از پرسش نامه های سکوت سازمانی ون داین و همکاران (2003)، تعهد سازمانی آلن و مایر (1990) و ترک خدمت مایر کیم و همکاران (2007) با ضریب پایایی 72/.، 91/. و 85/. به ترتیب استفاده گردید. به منظور تحلیل داده ها از آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف، تحلیل مسیر و مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار Smart-PLS استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که سکوت دوستانه بر تعهد سازمانی تاثیر مثبت و معناداری داشت، درحالیکه تاثیر سکوت تدافعی بر تعهد سازمانی تایید نشد. اما سکوت مطیع تآثیر معناداری بر تعهد سازمانی داشت و باعث ماندن کارکنان در سازمان شد. از بین مؤلفه های سکوت سازمانی، سکوت دوستانه بیشترین تأثیر را بر تمایل به ترک خدمت داشت. سکوت تدافعی و مطیع به ترتیب تاثیر کمتری بر تمایل به ترک خدمت در بین کارکنان داشت. نتیجه گیری: توجه به سکوت دوستانه و شناسایی نقاط مثبت و منفی آن می تواند به مدیران و سیاست گذاران سازمانی کمک تا جهت توسعه سازمان و برای افزایش تعهد سازمانی و کاهش تمایل به ترک خدمت کارکنان به مؤلفه های سکوت سازمانی و آوای سازمانی توجه بیشتری نشان دهند.
۲۹۲۴.

آگاهی وجودی: تجربه بازاندیشی در دوره بحران کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 171 - 199

کلید واژه ها: ویروس کرونا کووید-19 بازاندیشی بحران تغییر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۳۸
بحران ها یکی از مهم ترین نیروهای بازاندیشی، و عاملی برای تغییر در آگاهی و کنش انسانها و جوامع است. شیوع جهانی ویروس کووید 19 (کرونا) منجر به بحرانی جهانی و چالش کشیدن بسیاری از باورها و پیش فرض ها و در نتیجه بازاندیشی در ابعادی از زندگی فردی و اجتماعی شده است. هدف ما در این پژوهش کیفی، کشف تجربه جوانان از بازاندیشی در شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا است. پژوهش را در رویکرد برساخت گرا و با روش تحقیق کیفی بنیانی اجرا کردیم. با روش نمونه گیری هدفمند(حداکثر تنوع و در دسترس) با تعداد 24 نفر مشارکت کننده مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام دادیم. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از روش کدگذاری نظری استفاده شد. در فرایند تحلیل داده ها 7 مقوله اصلی ساختیم که عبارتند از: مرکزیت سلامت، بازیابی خود، اقبال به علم و فناوری، گرایش به فضای مجازی، بازیابی تعاملات شخصی، دل بستن به خانه و ناامنی وجودی. با جمع بندی مقوله های اصلی و مبتنی بر برداشت جوانان مشارکت کننده در زمینه کرونا و تغییرات ناشی از آن، ارتقای آگاهی وجودی به عنوان مقوله نهایی در نظر گرفتیم. براساس این مقئله ها و جمع بندی نهایی، می توان گفت بحران شکل گرفته بر اثر پاندمی کرونا، ما انسانها را از نقاط ضعف مشترک آگاه تر کرده است و تأمل و تجدیدنظر در خود و روابطمان را دامن زده است.
۲۹۲۵.

مطالعه جامعه شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و رفاه ذهنی (مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای ساکن در شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۹ 145 - 184

کلید واژه ها: رفاه ذهنی سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی مشارکت اجتماعی انسجام اجتماعی شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۲۸
مقدمه: سرمایه اجتماعی با فراهم کردن کنش های اجتماعی و ایجاد ارتباط انسانی، زمینه ی ارتقای سطح رفاه ذهنی را فراهم می سازد. رفاه ذهنی مقوله ی اجتماعی چندبعدی است که با شاخص هایی چون شادکامی، تأمین، ترجیحات، نیازها، استحقاق و مقایسه نسبی تعریف می شود. این پژوهش با هدف تببین رابطه بین سرمایه اجتماعی و رفاه ذهنی شهروندان ایرانی ساکن در پایتخت انجام شد. روش تحقیق: روش این پژوهش کمی و جامعه مورد مطالعه شهروندان 18 سال به بالای پایتخت ایران است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد و بنابر ملاحظاتی به 400 نفر افزایش داده شد. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بود. در این پژوهش ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و رفاه ذهنی مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها از طریق آزمون های کولموگورف–سمیرنف، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و آنوا نشان داد که اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی و عضویت در شبکه های اجتماعی بر رفاه ذهنی شهروندان 18 سال به بالای ساکن در پایتخت ایران مؤثر است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که سرمایه اجتماعی با تسهیل کنش های اجتماعی نقش تعیین کننده ای در تأمین و دستیابی به ترجیحات افراد دارد که با کاهش تنش های ذهنی، شادکامی و حس خوشبختی را برای شهروندان رقم می زند.
۲۹۲۶.

Structural Relationships of Executive Functions with Academic Engagement in Female Students: Mediated Role of Perception of Educational Environment(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۴, Number ۴ (۲۰۲۱) 86-95

کلید واژه ها: academic engagement Executive Functions perception of educational environment Female Students

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۸
Purpose: Present research was conducted with aim of the structural relationships of executive functions with academic engagement in female students: Mediated role of perception of educational environment. Methodology: This study was cross-sectional from type of correlation. The statistical research population was ninth grade female students of Sari County in the 2018-19 academic years. The research sample was 280 people who were selected by multi-stage cluster sampling method. To collect data were used from the questionnaires of academic engagement (Zrang, 2012), executive functions (Nejati, 2013) and perception of educational environment (Gentry & et al, 2002). Data were analyzed by structural equation modeling method in SPSS-18 and Amos-23 software. Findings: The results showed that the structural relationships of executive functions with academic engagement in female students: Mediated role of perception of educational environment had a good fit. In addition, executive functions on perception of educational environment and academic engagement and perception of educational environment on academic engagement had a direct and significant effect and executive functions with mediated of perception of educational environment on academic engagement had an indirect and significant effect (P<0.05). Conclusion: Regarded to the direct and indirect relationships of present study, can be enhanced the level of academic engagement via improving the executive actions and perceptions of the educational environment of female students.
۲۹۲۷.

تحلیل نقش تلویزیون در مدیریت بحران سیل بهار 98(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷) 125 - 159

کلید واژه ها: نقش تلویزیون مدیریت بحران سیل بهار 98

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۱۸۴
پژوهش حاضر، با هدف تحلیل نقش تلویزیون در مدیریت بحران سیل بهار 1398، با روش «تحلیل محتوای کیفی» و «تکنیک تحلیل مضمون» انجام شده است. جامعه مورد مطالعه، تمامی اخبار پخش شده شبکه خبر و اخبار شبانگاهی ساعت 21 شبکه یک سیما، در خصوص سیل بهار 98 را شامل می شود و روش نمونه گیری، هدفمند است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در مجموع 20 مضمون پایه و 9 مضمون سازمان دهنده، ذیل سه مضمون قبل از بحران، حین بحران و پس از بحران استخراج شده اند. در مرحله قبل از بحران سه نقش آگاه سازی و هشداردهی، دیده بانی، آموزش مصون یافته، در مرحله حین بحران، سه نقش خبررسانی، همراه سازی، دروازه بانی اطلاعات و در مرحله پس از بحران سه نقش تحلیلگری، پاسخ طلبی و آرامش بخشی شناسایی شده اند. تلویزیون با رویکرد قانون طبیعی همزمان با بهره گرفتن از رویکردهای کمی و کیفی به تحلیل خبرهای منتشر شده پرداخته است. راهبرد رسانه ای مورد استفاده در مواجهه با بحران، راهبرد فعال بوده و طرح و پیگیری مسائل و مشکلات با رویکرد انتقادی صورت گرفته است. در زمینه صحت و دقت خبری، با دروازه بانی اطلاعات سعی بر افزایش صحت و دقت خبری بوده و در کنار مدل حرفه ای در زمینه حجم و جامعیت خبری، این رسانه به مدل سازمانی گرایش داشته است.
۲۹۲۸.

علل و پیامدهای روابط خارج از ازدواج (مورد مطالعه: زنان شهرستان رفسنجان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هجدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۸ 1 - 22

کلید واژه ها: روابط خارج از ازدواج تشکیل خانواده استقلال یابی نظریه داده بنیاد رویای ازدواج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۲۱۸
برقراری تعامل اجتماعی بین افراد، از جمله نیازهای ذاتی انسان است. تعامل و ارتباط با دیگران، یکی از نیازهای اساسی در زندگی انسانی به شمار می آید. آدمی به دنبال کسی که در کنار ایشان احساس خوشبختی کرده و از تعامل با آن ها لذت و منفعت بیشتری را نصیب خود نماید. نیازهای مختلف انسان وی را در معرض ارتباطات مختلف قرار می دهد. نیاز به ارتباط با جنس مخالف، گهگاه روابطی را باعث می شود که خارج از عرف و فرهنگ اسلامی کشور ما می باشد. این پژوهش با هدف بررسی علل و پیامدهای بوجود آورنده روابط خارج از ازدواج، در میان زنان شهرستان رفسنجان، انجام شده است. روش پژوهش نظریه داده بنیاد می باشد که داده های مورد نیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 15 نفر از زنان انجام شده است. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و تعیین تعداد آنها با رسیدن به مرحله اشباع،  مشخص گردیده است. از مجموع 1127داده ی خام، 875 مفهوم، 125خرده مقوله و 54 مقوله اصلی از داده های اولیه استخراج گردید. در نهایت مفهوم محوری رویای ازدواج، به عنوان پدیده اصلی که بقیه مقولات را پوشش می داد، انتخاب گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مهم ترین انگیزه زنان از گرایش به روابط خارج از ازدواج، تشکیل خانواده و ازدواج می باشد. استقلال یابی، و میل به رها شدن از قوانین و چارچوب های خانواده از جمله شرایط علّی این گرایش به حساب می آید.
۲۹۲۹.

پدیدارشناسی فاصله بین خود واقعی و خود ایده آل با تأکید بر تجربه زیسته جوانان از تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 689 - 715

کلید واژه ها: خودواقعی خود ایده آل. تحصیلات تکمیلی دانشجویان دانش آموختگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۹
خود یکی از مسائل پر ابهامی بود که به نظر رسید در مواجهه با واقعیت، قابلیت مطالعه جامعه شناختی دارد. خود سالم نتیجه زندگی در جامعه سالم و جامعه سالم نتیجه وجود خودهای سالم است. بررسی ها نشان داد انتظار دانشجویان از خود بیش از واقعیت است و دانشجویان در تقابل با واقعیت با خود خویش به گونه ای دیگر مواجه می شوند و این واقعیت های پیش روی جوانان نیازمند مطالعه است. از این رو، هدف   این مطالعه، تفسیر تجربه جوانان از فاصله خود واقعی تا خود ایده آل پس از واقعیت تحصیل بود.با توجه به مزایای رویکرد کیفی، روش پدیدارشناسی برای این پژوهش انتخاب شد. مشارکت کنندگان با نمونه گیری هدفمند، مشخص شدند و مصاحبه نیم ساختار یافته انجام شد. پس از  مصاحبه با  38 نفر، اشباع حاصل شد. یافته ها نشان داد ابتدا سه گانه خود واقعی غیرمادی، مادی و تعاملی و دوگانه خود ایده آل مادی و غیر مادی پیش از واقعیت تحصیل شناسایی شد. پس از تجربه واقعیت تحصیل درک افراد از شخصیت خود افزایش یافته و بیشتر با ضعف های ساختاری آشنا می شوند و درمی یابند خود ایشان  به طور کامل در اختیار قدرت ایشان نیست. پس از تجربه واقعیت تحصیل، جوانان درک می کنند تحصیل برای ایشان امکان دست یابی جایگاه اقتصادی را فراهم نمی کند. خودایده آل جوان تحصیل کرده در ابتدا خودی است کارآمد اما خود واقعی او پس از اتمام تحصیل به طور معمول فاقد این ویژگی است. دلایل دور شدن خود واقعی از خود ایده آل پس از واقعیت تحصیل تفسیرشد. سنخ شناسی تجربه شرکت کنندگان نسبت به دورشدن خود نشان داد افراد دچار ناامیدی مقطعی و دائمی می شوند یا تلاش مضاعف می کنند.   جامعه بدنبال ایجاد نگرش مثبت در خود افراد است، اما همیشه موفق نیست. پس از مواجه شدن با واقعیت تحصیل، شرکت کنندگان ساختار را قویتر از اختیار خود درک کردند. به خاطر وسعت دید و خودآگاهی که پیدا می کنند درمی یابند، تحصیل نمی تواند به بالابردن جایگاه اقتصادی ایشان کمک کند.    
۲۹۳۰.

امکان سنجی درج شرط خیار در عقد نکاح از منظر فقه امامیه و اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۵ 7 - 22

کلید واژه ها: شرط خیار عقد نکاح فقه امامیه فقه اهل سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۲۸۱
صرف نظر از دلایل حجیت، شرایط و آثار شرط خیار، تبیین قلمرو اعمال آن نیازمند توجه جدی است. به طور مشخص این پرسش قابل طرح است که آیا از منظر فقه امامیه و اهل سنت امکان اندراج شرط خیار در عقد نکاح وجود دارد؟ دو نظریه شاخص در این خصوص قابل توجه است. گروهی از فقهای امامیه و اهل سنت، هم شرط خیار و هم عقد نکاح را به دلایلی نظیر اینکه شرط مزبور مخالف مقتضای ذات عقد نکاح است، باطل می دانند. گروهی نیز به دلایلی مانند نامشروع بودن این شرط، صرفاً شرط خیار را باطل می دانند بدون اینکه آن را مبطل عقد به شمار آورند. با این حال اصلی ترین دلیل طرفداران نظرات فوق، ادعای وجود اجماع مبنی بر بطلان است. گروه اول اجماع را شامل شرط و عقد دانسته و گروه دوم آن را محدود به شرط می نمایند. تحقیق نشان می دهد جملگی دلایل ابرازی طرفداران نظرات فوق با اشکال مواجه است و توان اثبات بطلان عقد نکاح و حتی شرط خیار را ندارد؛ به بیان دیگر هم عقد و هم شرط صحیح است.
۲۹۳۱.

اهمیت عنصر «برابری فرصت ها» در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 189 - 215

کلید واژه ها: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برابری فرصت ها عدالت عدالت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۶۶
سند الگوی پیشرفت بنا به فرمان مقام معظم رهبری، با مشارکت گسترده متفکران و صاحب نظران ایرانی و براساس جهان بینی و اصول اسلامی، برطبق روش های علمی و  مطالعه آینده پژوهانه طراحی شده است که شامل پنج بخش می باشد. این سند دارای شاخص های راهبردی برای پیشرفت جامعه اسلامی ایرانی و نیز همه جوامع اسلامی است. با توجه به بررسی امکان چگونگی برقراری عدالت مورد نظر سند در جامعه اسلامی ایرانی، پژوهش حاضر درصدد بیان این مطلب است که مؤلفه «برابری فرصت ها» می تواند به عنوان یکی از شاخص های قابل تأمل در ارتباط با اجرای عدالت اسلامی مطرح گردد. درواقع، هدف مقاله حاضر، تبیین این مسئله است که چه رابطه ای بین مؤلفه برابری فرصت ها و عدالت اسلامی در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت می تواند وجود داشته باشد؟ این نوشتار درصدد تبیین این فرضیه می باشد که بررسی سند مورد اشاره نشان می دهد رابطه مستقیمی بین برابری فرصت ها و عدالت اسلامی وجود دارد و با پی ریزی فرصت های برابر در تمام عرصه های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می توان زمینه های گسترش عدالت اسلامی و سپس پیشرفت و توسعه اجتماعی را در جامعه فراهم آورد. درواقع می توان گفت در صورت پیاده شدن برابری فرصت ها به عنوان متغیر مستقل، اجرای عدالت اسلامی موردنظر در سند الگوی پیشرفت تسهیل می گردد. بر این اساس در جهت تدوین این مقاله از روش کتابخانه ای−توصیفی و روایی استفاده شده است.
۲۹۳۲.

پیشران های تغییر در سبک زندگی خانواده ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 101 - 128

کلید واژه ها: خانواده تحولات خانواده پیشران های تغییر تغییر ساختار خانواده تغییر کارکرد خانواده سبک زندگی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۳۵۰
خانواده یکی از کلیدی ترین نهادهای اجتماعی است که تقریباً در تمامی ابعاد و مؤلفه هایش از ماهیت شکل گیری و مفهوم گرفته تا ساختار، نقش و کارکردهای درونی و بیرونی در طول تاریخ و در جوامع مختلف دستخوش تحولات متعددی قرار گرفته است. هرچند روندهای همسویی در خصوص تغییرات خانواده در سراسر جهان مشاهده می شود، اما نوع، سرعت و میزان غالب تغییر و تحولات مؤلفه های مربوط به خانواده در جوامع مختلف یکسان نبوده و به بسیاری از عوامل تاریخی، اقتصادی، فنّاوری، اجتماعی و فرهنگی بستگی داشته است. شناسایی تحولات این حوزه، روندهای موجود و پیشران های تأثیرگذار بر تحولات آتی این نهاد نه تنها برای سیاست گذاران بلکه برای بسیاری از نهادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار ارزشمند است. در این مقاله، با مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه عمیق، تغییرات خانواده ایرانی از حیث ماهیت، ساختار، کارکرد و سبک زندگی در طول نیم قرن گذشته دسته بندی و توصیف شده اند و مؤلفه ها و پیشران های عمده تأثیرگذار بر تحولات آتی این حوزه شناسایی شده اند. آگاهی از پیشران های شکل دهنده آینده گام مهمی در ارزیابی هزینه منفعت مفاد طرح هایی است که قرار است مبنای خط مشی گذاری در سطوح مختلف قرار گیرند.
۲۹۳۳.

خرده فرهنگ رزمندگان جمهوری اسلامی ایران در جنگ هشت ساله

نویسنده:
منبع: شاهد اندیشه دوره جدید پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴) 9 - 46

کلید واژه ها: جنگ هشت ساله خرده فرهنگ جبهه رزمندگان فرهنگ اسلامی و ایرانی نظامیان دوران جنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۴۶
خرده فرهنگ ها موجب شناخت پدیده های اجتماعی و فرهنگی می شوند. جبهه و دوران هشت ساله جنگ، از فرهنگ و خرده فرهنگ های مربوط به خود برخوردار بود که واکاوی این حوزه اهمیت فراوانی در به یادسپاری نسل جوان دارد. مطالعه حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ماهیت داده ها کیفی است که به روش توصیفی گردآوری شده است. هدف از این پژوهش، بررسی خرده فرهنگ رزمندگان جمهوری اسلامی ایران در جنگ هشت ساله است. این مطالعه به مباحثی از قبیل؛ زبان (کنایه، اصطلاحات رایج و زبان های محلی رمز کننده اطلاعات)، شوخ طبعی، موسیقی های حماسی و دفاع مقدس و فرهنگ ایثار پرداخته است. خرده فرهنگ رزمندگان در جبهه های جنگ، رنگ مایه فرهنگ اسلامی و ایرانی داشت، فرهنگ ویژه ای در بخشی از تاریخ ایران به وجود آورده است. شناسایی خرده فرهنگ های موجود در جبهه های جنگ برای بررسی فرهنگ حاکم بر دفاع مقدس و همچنین برهه ایی از تاریخ نیروهای مسلح بسیار مهم و ارزشمند است. ایثار و از خودگذشتگی رزمندگان در جنگ هشت ساله به عنوان یکی از خرده فرهنگ های موجود در رفتار رزمندگان بسیار مهم است که تبیین این شاخص ها برای الگوسازی و ایجاد نمادهای فرهنگی برای نسل جنگ ندیده در برابر تهاجم فرهنگی حائز اهمیت است.
۲۹۳۴.

اصول و بایسته های اخلاقی-ارتباطی مناظره در سیره اهل بیت؛ مورد مطالعه مناظره امام رضا (علیه السلام) با عمران صابی

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 307 - 334

کلید واژه ها: تبلیغات تبلیغات دینی مناظره امام رضا (ع) عِمران صابی اقناع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۹۵
مناظره از شیوه های تبلیغی کارآمد و قالب های مورد توجه در حوزه ارتباطات است که در تبلیغات دینی نیز جایگاه ارزنده ای دارد. خداوند در قرآن کریم انسان را به جدال احسن دعوت می کند که بر اساس آن مناظره بر پایه اخلاقیات برگزار می شود. از نقاط عطف در تاریخ اسلام، هجرت حضرت رضا(ع) از مدینه به خراسان، به دستور مأمون عباسی است. در طول این سفر حضرت به سخنرانی، خطابه و سایر شیوه های تبلیغات دینی پرداخته اند. مناظرات حضرت رضا(ع) با صاحبان اندیشه ادیان الهی و غیرالهی در کاخ مأمون عباسی نمونه ای ناب از جدال احسن و تبلیغ جامع دین اسلام در برخورد با سایر ادیان است. در یکی از جلسات مناظره، عمران صابی از متکلمین صابعین، در خصوص وحدت الهی وارد مناظره با حضرت رضا(ع) می شود. این پژوهش به بررسی مناظره حضرت رضا(ع) با عمران صابی به شیوه تحلیلی – توصیفی پرداخته است. پژوهش حاضر از نظریه 6 مرحله ای اقناع هاولند و متغیرهای اصلی متقاعدسازی به عنوان چارچوب نظری بهره گرفته است. از نتایج این پژوهش می توان به رعایت اخلاقیات و اصول حرفه ای مناظره توسط حضرت رضا(ع) و ایجاد فضای علمی برپایه مفروضات مخاطب برای انتقال پیام مستدل و به دور از برتری جویی و تخریب شخصیت مقابل اشاره کرد. حضرت رضا(ع) با ایجاد گفتگوی دیالکتیک توجه عمران را به پیام جلب و پس از درک، از پذیرش نتیجه گیری پیام در عمران اطمینان حاصل می کند. در آخر حضرت با تغییر هوشمندانه کانال انتفال پیام از کلام به عمل، نگرش جدید را به رفتار تبدیل می کند.  
۲۹۳۵.

واکاوی چالش های فراروی بنگاه های صنعتی کوچک و متوسط از دیدگاه صاحبان بنگاههای مستقر در شهرک صنعتی کاشمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 161 - 182

کلید واژه ها: بنگاه های صنعتی کوچک و متوسط ناکامی اقتصادی کارآفرینی عمر بنگاه اقتصاد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۳۲۹
این مطالعه باهدف کاوش برساخت اجتماعی ناکامی اقتصادی و چگونگی تفسیر و فهم آن از دیدگاه صاحبان بنگاه های کوچک و متوسط مستقر در شهرک صنعتی کاشمر واقع در استان خراسان رضوی است. داده ها از طریق مشاهده، مصاحبه عمیق و مصاحبه گروهی گردآوری شده و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش گرندد تئوری استفاده شده است. مشارکت کنندگان در تحقیق را 12 نفر از صاحبان بنگاه ها که به شیوه نمونه گیری نظری با حداکثر نوسان انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان داد که نوسانات بازار ارز، موانع نظام بانکی و اختلافات شرکا از شرایط اصلی ناکامی اقتصادی هستند و مدیریت سنتی، پایین بودن سطح تخصص نیرو و ماهیت تقلیدی حاکم بر صنعت بسترهای لازم ناکامی اقتصادی را فراهم می کنند. همچنین دولت، نظام بروکراسی، فرهنگ ضد سرمایه دار و بستر اجتماعی به عنوان شرایط زمینه ساز ناکامی اقتصادی عمل می کنند. نتایج پژوهش نشان داد که ناکامی علاوه بر بعد اقتصادی، به دلیل پیوند نزدیک آن با منزلت و اعتبار اجتماعی افراد دارای معانی خاص اجتماعی نیز هست.
۲۹۳۶.

نقش فناوری های نوین ارتباطی در گسترش دیپلماسی در عرصه بین الملل (مورد مطالعه: استادان دانشگاه، کارشناسان و پژوهشگران رسانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۵) 41 - 65

کلید واژه ها: رسانه دیپلماسی فناوری های نوین ارتباطی قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۳۲۸
تحولات برآمده از پیشرفت بی سابقه فناوری های نوین ارتباطی با تأثیر بر مناسبات بین المللی و تغییر در معادلات جهانی، زمینه ظهور و گسترش دیپلماسی نوین را فراهم ساخته است. پژوهش حاضر، درصدد شناخت نقش فناوری های نوین ارتباطی در گسترش دیپلماسی در عرصه بین الملل است. روش پژوهش، از نظر دستیابی به هدف، از نوع کاربردی، ازنظر شیوه گردآوری اطلاعات، از نوع پیمایشی و ابزار آن پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش، متشکل از استادان دانشگاه، کارشناسان و پژوهشگران رسانه سراسر کشور در سال 1397 و حجم نمونه دربرگیرنده 402 نفر است. برای انتخاب واحد تحلیل از روش طبقه بندی خوشه ای سهمی ه ای و برای انتخاب نمونه های پژوهش، از نمونه گیری غیر احتمالی قضاوتی در دسترس استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که فناوری های نوین ارتباطی از طریق فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، اینترنت، ماهواره و روزنامه نگاری سایبری بر گسترش دیپلماسی در عرصه بین الملل تأثیر می گذارند. بیشترین میزان تأثیر نیز به متغیر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی اختصاص دارد. همچنین از میان مؤلفه های مورد مطالعه، اینترنت و فضای مجازی در جابه جایی عناصر قدرت از فضای حقیقی به فضای مجازی، نقش برجسته ای ایفا می کنند و شبکه های اجتماعی مجازی و شبکه های تلویزیونی ماهواره ای در پیشبرد دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران سهم بسزایی دارند.
۲۹۳۷.

رهیافت جامعه شناختی نصر حامد ابوزید به مسئله زن در جهان معاصر عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال ۱۳ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 81-118

کلید واژه ها: نصرحامد ابوزید اسلام نومعتزله سکولاریسم تاریخمندی زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۳۴۴
با تغییر موقعیت و بهبود منزلت اجتماعی و حقوق انسانی زنان در بستر تحول پاردایمیک و گفتمانی فرهنگ اروپا در قرون اخیر و انتقال دستاوردهای فکری آن به جهان اسلام، مسئله زنان از موضوعات مهم جامعه شناختی جهان اسلام شد. درهم تنیدگی مسائل و تسلط گفتمان دینی در جهان اسلام نیز بخش مهمی از بحث و گفت وگو درباره زنان را در حوزه دین و حیطه شریعت قرار می دهد، به این ترتیب زن از مسائل متفکران مسلمان می شود و همچنین چالش های بومی زن معاصر موجب شد پژوهش های میان رشته ای و تخصصی در امور زنان شکل گیرد. نصر حامد ابوزید نومعتزلی، اندیشمند مسلمان با بهره گیری از آموزه های اسلامی و علومی چون جامعه شناسی، زبان شناسی و رویکردی انسان گرایی و روش هایی همچون هرمنوتیک با نگاهی نو و مفسرانه که برگرفته از رویکرد قرآنی است، به مسئله زن توجه ویژه ای دارد. تلاش های وی متمرکز بر بازنمایی چهره زن مسلمان با رویکرد جامعه شناختی، متناسب با تحولات عصری درباره حقوق و بحران های اجتماعی زنان است. پژوهش پیش رو در پی دست یابی بر مؤلفه های مفسرانه حامد ابوزید و راه حل او برای مسئله زنان است. وی معتقد است چالش های معاصر زن مسلمان نه برآمده از قرآن، بلکه در سنت های مردانه، تسلط فضای پدرسالارانه و تصلب گرای عرب ریشه دارد. وی با بیان اینکه «مسئله زن اساساً امری اجتماعی است» آن را از امور دینی جدا می کند و برآن است تا با الگو گرفتن از نگاه قرآن به زنان، توجه به تاریخ مندی متن مقدس و درنهایت توسل به سکولاریسم در قانون گذاری، به حل آن بپردازد. این پژوهش برای پرداختن به آرای حامد ابوزید از روش توصیفی تحلیلی متکی بر تحلیل محتوا بهره گرفته است.
۲۹۳۸.

شناسایی عوامل موثر بر پیاده سازی موفق ارزشیابی توصیفی در نظام آموزش ابتدایی ایران و مقایسه ارزشیابی توصیفی ایران با کشورهای منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 241 - 253

کلید واژه ها: پیاده سازی موفق ارزشیابی توصیفی نظام آموزش ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۳۷۹
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر پیاده سازی موفق ارزشیابی توصیفی در نظام آموزش ابتدایی ایران و مقایسه ارزشیابی توصیفی ایران با کشورهای منتخب بود. روش شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش خبرگان ارزشیابی توصیفی در سال 1399 بودند که با توجه به ملاک های ورود به مطالعه تعداد 30 نفر طبق اصل اشباع نظری و با روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شد. داده ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که عوامل موثر بر پیاده سازی موفق ارزشیابی توصیفی در نظام آموزش ابتدایی ایران دارای 129 مفهوم و 10 مولفه در 2 بعد نیروی انسانی و برنامه درسی بود. نیروی انسانی چهار مولفه توانایی معلمان، عوامل انگیزشی، عوامل ساختاری و عوامل مربوط به دانش آموزان و برنامه درسی شش مولفه برنامه درسی چندبعدی، تناسب برنامه درسی با امکانات، تناسب برنامه درسی با نیازهای فرد و جامعه، محتوی برنامه درسی، انعطاف پذیری برنامه درسی و رضایت دانش آموزان از برنامه درسی داشت. در نهایت، ارزشیابی توصیفی ایران با کشورهای آلمان و انگلیس مقایسه و شباهت ها و تفاوت های آن بیان شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، برای پیاده سازی موفق ارزشیابی توصیفی در نظام آموزش ابتدایی ایران باید به نیروی انسانی و برنامه درسی توجه ویژه ای شود و از طریق بهبود مفاهیم مربوطه به دنبال ارتقای آنها بود.
۲۹۳۹.

تحلیل محتوای سبک بازیگری مهدی فخیم زاده در دو سریال خواب و بیدار و فوق سری

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 63 - 78

کلید واژه ها: تحلیل محتوا بازیگر سبک بازیگری ارتباطات کلامی و غیر کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۹۸
این مقاله ، از دیدگاه ساختاریِ تحلیل محتوای سریال ها، به مبحث یکی از عناصر این ساختار یعنی بازیگری پرداخته است. موضوع این پژوهش تحلیل محتوای سبک بازیگری مهدی فخیم زاده در دو سریال تلویزیونی خواب و بیدار و فوق سری است که با روش تحلیل محتوا  و کاربرد آن در مضامینِ این سریال ها با هدف اصلیِ تحلیل سبکِ این بازیگر، انجام شده است. بُنیانِ نظریِ این پژوهش، بر پایه ی نظریه های چارچوب بندی، الگو سازی، یادگیری اجتماعی، ساخت اجتماعی واقعیت و وابستگی مخاطبان و چارچوب مفهومیِ آن بر مبنای دیدگاه های نظریه پردازانی شناخته شده ای نظیرِ ادوارد تی. هال، استوارت هال، ژان پیاژه، آلبرت مهرابیان، و مارک نپ، تفسیر شده است که شرح کامل آن ها در اصل پژوهش موجود است. برمبنای تحلیل یافته های موجود در این پژوهش و نتایج به دست آمده، مهدی فخیم زاده سبکی را در هنرمندی و بازیگری خود بر مبنای ویژگی های روحی و روانی و جسمی در سه نقشِ اصغرکوپک، سرهنگ نصرالهی و ناصر افراشته ( ناصر پاپَتی) به کار آورده است که به خوبی با ظاهر فیزیکی، لحنِ آوایی و تماس چشمی و توازن ارتباط کلامی و غیر کلامی اش هماهنگ بوده و با کاربست خلاقانه ی تخیل در بازیگری، موفق شده است با مخاطبان این سریال ها ارتباط مؤثری برقرار کند.
۲۹۴۰.

نقش سبک های تربیتی خانواده در فرهنگ شهروندی ( مورد مطالعه: شهروندان استان لرستان)

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 31 - 47

کلید واژه ها: فرهنگ شهروندی سبک تربیتی خانواده باورهای جنسیتی گرایش به تعلقات طایفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۵۹
هدف از این پژوهش بررسی نقش سبک های تربیتی خانواده بر فرهنگ شهروندی در بین شهروندان 18تا 65 سال استان لرستان است. روش تحقیق پیمایش بوده و برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. حجم نمونه 852  نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری، چند مرحله ای بوده، به طوریکه پس از رعایت مراحل نمونه گیری، از شش شهرستان خرم آباد، بروجرد، الیگودرز، کوهدشت،الشتر و پلدختر و از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت هر کدام، افراد نمونه تخصیص یافتند. از  نظریه های ترنر، دالگرن، کالوو- سالگور در تدوین چارچوب نظری تحقیق استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد  که میانگین نمره شاخص فرهنگ شهروندی بر حسب طیف 1 تا 3، برابر با 56/2 است که مقدار آن نسبتاً بالاست. نتایج  آزمون همبستگی پیرسون نیز نشان داد که بین متغیرهای گرایش به تعلقات طایفه ای و باورهای جنسیتی با فرهنگ شهروندی رابطه مثبت   معناداری وجود دارد. همچنین در بین ابعاد سه گانه سبک تربیتی خانواده، سبک تربیتی خانواده دموکراتیک رابطه معنادار و مثبت، سبک تربیتی آسان گیر رابطه معنادار و منفی و سبک تربیتی مستبدانه فاقد رابطه معنادار با فرهنگ شهروندی است. نتایج رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که متغیر سبک تربیتی دموکراتیک به تنهایی ۲۶ درصد از واریانس کلی متغیر وابسته فرهنگ شهروندی را تبیین می کند. لذا این پژوهش به نقش مثبت سبک تربیتی خانواده دموکراتیک در تقویت و نهادینه کردن ابعاد فرهنگ شهروندی تأکید دارد. بنابراین توجه به سیاست های خانواده محور مبتنی بر سبک تربیتی دموکراتیک پیشنهاد می گردد. دولت ها از طریق فراهم نمودن شرایط، زمینه های زندگی  و امکانات لازم به لحاظ ساختاری برای خانواده و  نقش حمایتی  و هدایت گری خود می توانند به گشودگی فرصت های اجتماعی در بستر نهاد خانواده جهت  تقویت و نهادینه کردن  ابعاد فرهنگ شهروندی کمک کنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان