درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹٬۹۸۱ تا ۱۰٬۰۰۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۹۹۸۱.

بنیان های نظری سبک زندگی در اندیشه پی یر بوردیو با رویکرد انتقادی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵ 9-44

کلید واژه ها: سبک زندگی فضای اجتماعی طبقه میدان عادت واره سرمایه سلیقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷۲ تعداد دانلود : ۱۴۲۷
اصطلاح سبک زندگی در اندیشه و آثار بوردیو مفهومی است که با شبکه پیچیده و به هم پیوسته ای از مفاهیم نظری مرتبط است. وی در آثار مختلف توصیفی و پیمایشی خود به ویژه کتاب «تمایز: نقد اجتماعی قضاوت های ذوقی»، با رویکردی جامعه شناختی به تحلیل سبک های زندگی و طبقات اجتماعی پرداخته و آن را با مفاهیمی همچون فضای اجتماعی، طبقه، میدان، عادت واره، سرمایه و سلیقه پیوند داده است. از منظر وی، سبک زندگی مجموعه ای از باورها و کنش های نظام مندی است که افراد و طبقات اجتماعی را از یکدیگر متمایز می سازد. در این مقاله با تکیه بر آثار بوردیو و شارحان عمده اندیشه های وی، به شیوه اسنادی و با رویکردی توصیفی و تحلیلی به مفاهیم و بنیان های نظری بوردیو در طرح نظریه سبک زندگی وی پرداخته و با نگاهی انتقادی، اندیشه های پی یر بوردیو بررسی و تحلیل خواهد شد.
۹۹۸۲.

وضعیت زمان، مسئله بودگی و صورت بندی سیاست گذاری اجتماعی (مطالعه موردی: لوایح و طرح های مجلس هشتم و نهم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۳ 1-36

کلید واژه ها: سیاست گذاری اجتماعی طرح لایحه زمان مسائل اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۵۱۸
سیاست گذاری در عمل به مثابه یک رشته فعالیت نظام مند است که متضمن مجموعه ای از تصمیم ها، طرح ها و شیوه های عمل است. خلاء قانونی، مغایرت ها یا موانع حقوقی در پاسخگویی به مسائل اجتماعی، غالباً سیاست گذاران را به سوی تدوین یا اصلاح سیاست های اجتماعی در قالب لوایح/طرح ها سوق می دهد. در این زمینه، «فاصله زمانی» میان «مسئله بودگی»ِ یک پدیده و «پاسخِ» درخور به آن، واجد اهمیت است. فزونیِ این فاصله می تواند سبب تشدید مسئله و یا حتی موجب پیدایش مسئله یا مسائل تازه تر دیگری شود، به نحوی که اقدامات سیاستی تعبیه شده پیشاپیش ناکارآمد شوند. و همین مورد، مسئله پژوهش حاضر را ضرورت می بخشد که «وضعیت «زمان» در واقعیت سیاست گذاری اجتماعی (با تمرکز بر طرح ها / لوایح) چگونه بوده است؟» برای بررسی تجربی موضوع و ارائه شواهدی مناسب در باب مسئله مورد پژوهش؛ به شیوه بررسی و تحلیل اسناد طرح ها و لوایح مرتبط با سیاست گذاری اجتماعی در مجلس هشتم و نهم و اسنادی که واجد اطلاعاتی درباره تاریخ و نتیجه بررسی آن ها (از آغاز تا ابلاغ) است مورد پژوهش قرار گرفته است. یافته ها حاکی از این است که: میانگین زمانی وصول تا تصویب طرح ها و لوایح (صرفِ نظر از موارد مسکوت مانده یا کنارگذاری شده)، حدود 22 تا 25 ماه بوده است. زمان برترین لوایح در حوزه قضایی بوده است که مهمترین آن حدود 12 سال است که به نتیجه نرسیده است. داده های پژوهش ارتباط منطقی و معناداری میان نزدیکی به زمان انتخابات و رد یا تصویب طرح ها و لوایح در حوزه سیاست گذاری نشان نمی دهد. الگومندی مصوبات به تفکیک سال های مختلف عمر هر مجلس نیز تایید نمی شود. عموماً مسئله بودگی پدیده های اجتماعی در جامعه مابه ازایی تقنینی در مجلس نداشته است. نتیجه آنکه اولاً فرآیند سیاست گذاری اجتماعی از طریق مجلس بسیار زمان بر است؛ از سوی دیگر عموماً این مسیر پاسخی بهنگام برای مسائل اجتماعی به دنبال نداشته است. از این منظر به نظر می رسد که فرآیند سیاست گذاری اجتماعی در مجلس نیازمند بازنگری و بهبود است.
۹۹۸۳.

بررسی علل گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 103 - 128

کلید واژه ها: علل گرایش رفتارهای پر خطر دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۴۲۶
زمینه و هدف: امروزه یکی از مهمترین آسیب های اجتماعی در میان نوجوانان بروز رفتارهای پرخطر است. پژوهش حاضر با هدف بررسی علل گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر تهران انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش کیفی، روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته است. پاسخ های داده شده از سوی دانش آموزان ضبط وسپس برروی کاغذ آورده شده و با روش تجزیه و تحلیل محتوایی مورد بررسی قرار گرفت. سپس با شیوه کُدگذاری باز و محوری مقوله بندی شد. از بین دانش آموزان مشکل دار که در خطر اخراج قرار داشتند 20نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند<em> .</em> یافته ها: در دو مقوله کلی: 1) عوامل فردی وابسته به دانش آموزان و نیازهای آن ها : لذت جویی، کنجکاوی، کسب هویت، اعتماد به نفس کاذب، قهرمان نمایی؛ 2) عوامل وابسته به بافت و زمینه: ارتباط با همسالان، سرگرمی با موبایل پرسه زنی در فضای مجازی، دسترسی آسان و ارزان انواع مواد، میهمانی ها و دورهمی های مختلط، الگو پذیری منفی از حرف و عمل بزرگترها و مسئولان، نبود مکان تفریحی و ورزشی، ناآگاهی والدین و اولیاء مدرسه، انگ و برچسب زنی، محدودیت های مالی تقسیم شدند. همچنین بالاترین آرزوی این دانش آموزان پول دارشدن و ارتباط با جنس مخالف بوده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد مصاحبه شوندگان مهارت های و آموزش های لازم را برای مقابله با نیازها و خواسته های سنی خود را نیاموخته اند و در رفتارهای خود هیچ توجهی به پیامدهای آن ندارند ضروری است آموزش های لازم برای این گروه سنی در اولویت قرار گیرد.
۹۹۸۴.

بررسی مفهوم ساختار اجتماعی در اندیشه اندیشمندان علوم اجتماعی

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۱ ویژه علوم اجتماعی 179 - 209

کلید واژه ها: ساختاراجتماعی ساختار نهادی ساختار رابطه ای ساختار جسمیت یافته سطح بندی ساختار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۸۳ تعداد دانلود : ۲۰۱۹
از مفاهیم اساسی در علو اجتماعی مفهوم ساختار اجتماعی می باشد، به نحوی که همه اندیشمندان چه کنش گرا و چه ساختارگرا به آن پرداخته اند و از آن سخن گفته اند. در تقسیمی که برای ساختار اجتماعی می تواند انجام گیرد ساختارها یا نهادی اند، یا رابطه ای و یا جسمیت یافته، نمونه روشن ساختار های نهادی را می توان در اندیشه پاسونز یافت. پارسونز که نظریه خود را با کنش بنیادین آغاز می کند در نهایت به نظامها ختم می شود. ساختار اجتماعی نزد پارسونز نظام الگومندی از روابط اجتماعی کنش گران است. این الگوها همان نهادهای اجتماعی هستند. در واقع می توان گفت ستون فقرات ساختارها نزد او نهادهای اجتماعی اند. ساختارهای رابطه ای در اندیشه زیمل و رادکلیف براون بررسی می شود. زیمل وجود مادی برای جامعه را منکر بود و حقیقت جامعه را همان روابط پویای بین افراد می دانست و در نظریه ی اش از آن با صورت های اجتماعی یاد می کند. رادکیلف براون هم ساختار را نوعی نظم در اجزاء و عناصر جامعه می داند. برخی نیز ساختار رابطه ای را دارای لایه های زیرینی می دانند. آلتوسر و هابرماس از این دسته اند. آن ها وقتی از ساختار سخن می گویند بیش تر به لایه ی زیرین جامعه که لایه های رویی را تحت تاثیر قرار می دهد سخن می گویند. و در نهایت نوبت به ساختار جسمیت یافته می رسد که نماینده ی این گروه گیدنز می باشد. او بر قالب خصلت های جسمانی کنش، که موجب کنش های اجتماعی می شود و به نحوی هنجارین سازمان یافته اند تاکید دارد.
۹۹۸۶.

بررسی تطبیقی عزت نفس افراد توان خواه جسمی- حرکتی داری تحصیلات دانشگاهی و فاقد تحصیلات دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۴ 105 - 136

کلید واژه ها: عزت نفس خودکارآمدی کیفیت زندگی کم توانی تحصیلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۳۶۹
پژوهش حاضر با هدف مقایسه و بررسی رابطه عزت نفس و عوامل مرتبط با آن در بین افراد توان خواه جسمی-حرکتی انجام شد. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع تطبیقی پیمایش است. جامعه آماری تحقیق حاضر 1600 نفر از افراد توان خواه جسمی حرکتی شهر یزد در سال 1397 بودند. بر اساس فرمول کوکران 310 نفر حجم نمونه به دست آمد. 155 نفر از افراد توان خواه جسمی-حرکتی فاقد تحصیلات دانشگاهی و 155 نفر توان خواه جسمی-حرکتی با تحصیلات دانشگاهی تحت پوشش سازمان بهزیستی یزد بودند . ابزار گردآوری داده ها، مقیاس عزت نفس روزنبرگ، کیفیت زندگی SF-36 سازمان جهانی بهداشت، خودکارآمدی شرر و همکاران (1982) است. میانگین عزت نفس در کل افراد توان خواهجسمی-حرکتی 36/30 است که بیش ازحد متوسط می باشد. نتایج تحقیق حاضر به طورکلی نشان داد که افراد توان خواه با تحصیلات دانشگاهی از عزت نفس بیشتری نسبت به افراد توان خواه بدون تحصیلات دانشگاهی برخوردارند. بین کیفیت زندگی و خودکارآمدی با عزت نفس رابطه معنادار وجود داشت. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق، می طلبد نهادهای متولی و مددکاران اجتماعی با برنامه ریزی های اجتماعی مناسب، نگرش و رویکرد جوامع را نسبت به افراد توان خواه از طریق آموزش، فعالیت های فرهنگی، برنامه رسانه ای مؤثر را اصلاح و تعدیل نمایند.
۹۹۸۷.

اولویت بندی مخاطبان و مسیرهای اطلاع رسانی برای آماده سازی شهروندان در مقابله با بحران زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۸ پاییز۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۸)

کلید واژه ها: اطلاع رسانی مدیریت بحران برنامه ریزی ارتباطات آماده سازی شهروندان زلزله تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۹ تعداد دانلود : ۳۵۵
یکی از مشکلات عمدة مدیریت بحران زلزله در ایران، کمبود آموزش و اطلاع رسانی عمومی مناسب است. گرچه معمولاً بعد از وقوع هر زلزله، مسئولان و رسانه ها بحث های مختلفی در رابطه با زلزله و لزوم آمادگی در مقابل آن مطرح می کنند، اما به طور کلی جامعه اطلاعات کافی در این باره ندارد و ضعف بزرگی در میزان آگاهی های عمومی وجود دارد. با توجه به احتمال بالای پیشامد زلزله در کلان شهر تهران تصمیم گیری دربارة چگونگی آگاهی بخشیدن به عموم شهروندان جهت مدیریت شرایط بحران ضروری است. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی اجزاء آگاهی بخشی و اطلاع رسانی دربارة زلزله تهران به روش دلفی انجام شده است. مخاطبان و مسیرهای اطلاع رسانی به منظور آگاهی بخشی، شناسایی و اولویت بندی شده اند. اجماع ۴۳ نفر از خبرگان حوزه های مرتبط نشان داد که شش گروه دانش آموزان، زنان خانه دار، دانشجویان، افراد شاغل، کودکان و سالمندان به ترتیب مهم ترین مخاطبان هدف برای اطلاع رسانی هستند. برای هر یک از این گروه های شش گانه ۱۰ مسیر اطلاع رسانی برای انتقال پیام شناسایی شده است. در نهایت فهرست اولویت بندی شده از مخاطبان و مسیرها به دست آمد که می تواند در جهت آماده سازی شهروندان برای مقابله با بحران مورد توجه سیاست گذاران و مجریان نهادهای مرتبط قرار گیرد.
۹۹۸۸.

چالش پایداری در مدیریت منابع آب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۶ شماره ۷۷ 362 - 402

کلید واژه ها: پایداری مدیریت منابع آب ایران مرزبندی سیاسی هیدرولوژیک جریان تمرکزگرای اجتماعی - جمعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۳۱۴
تحلیل بیلان آب، به عنوان سنگ بنای فهم پایداری و مبنای راهبردی مدیریت منابع آب، و پی گیری ریشه های بحران آب در کمتر از یک سده اخیر، بحث را فراتر از محدوده تخصصی هیدرولوژی برده و در نخستین گام، توزیع فضاییِ جمعیت را در کنار مرزبندی های سیاسی به عنوان چالش های پایداری ردیابی می کند. جریان تمرکزگرای جمعیتی در یک سده اخیر و روند روبه رشد شهرنشینی، بخصوص در فلات مرکزی و حوضه آبریز دریاچه نمک، منجر به منفی شدن بیلان آب و برهم خوردن تعادلِ میانِ مصرف فزاینده آب و ظرفیتِ مشخصِ منابع در جغرافیای طبیعی شده است. این جریان علاوه بر تحمیل منطق انباشت-مصرفِ بی وقفه انسان بر طبیعت، نابرابری را نیز در روند گسترش فقر و دسترسی به نیازهای پایه به همراه داشته است. از سوی دیگر، عدم انطباق مرزبندی سیاسی بر مرزبندی هیدرولوژیک، که در تاریخ بلندمدت ایران ایجاد شده است، با تحمیل منطقِ اسطوره ایِ سیاست بر طبیعت، منجر به جابجایی آب بین حوضه های آبریز و برهم خوردن نظم سابقِ جغرافیای طبیعی شده است. طرح بحث پایداری در این راستا از آن جهت اهمیت دارد که، چه در نهادهای علمی و سیاسیِ بین المللی و چه از سوی گرته برداران داخلی، به عنوان مهمترین و شاید تنها امکانِ متصورِ برون رفت از بحران های اجتماعی و زیست محیطی شناخته و به کارگرفته شده است. آنچه در این مقاله با تمرکز بر روی حوزه آب و با تحلیل آماری-تاریخی وضعیت منابع آبی در ایران و سازوکارهای بحران ساز در این حوزه، ارائه شده است، در واقع بررسی و نقد خود مسأله پایداری و چالشهای درونیِ آن است، تا بازنگری پایه ای در آن را ممکن سازد.
۹۹۸۹.

فقه الکترونیک در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 83-104

کلید واژه ها: فقه الکترونیک الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت اطلاق و عموم اصاله الفساد اصاله الصحه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۰ تعداد دانلود : ۳۴۹
فقه الکترونیک، یکی از مباحث مهم در حوزه الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. با توجه به نقس اساسی االکترونیک و اینترنت در پیشرفت جامعه، اهمیت فقه الکترونیک و کاربرد آن در حوزه حقوقی و قانونی و حوزه شریعت اسلام بر کسی پوشیده نیست. نگارندگان در این تحقیق پس از بررسی واژه ها و مفاهیم کلی و اهمیت فقه الکترونیک و کاربرد آن در حوزه حقوقی و قانونی و شریعت اسلام، به بررسی تطبیق حکم وضعی و تکلیفی فعل و انفعالات الکترونیکی پرداخته و به این نتیجه می رسند که مقتضای قاعده در رابطه با حکم وضعی و تکلیفی اعمال الکترونیکی، همان حکم وضعی و تکلیفی نوعی سنتی از آن است. سپس در نهایت به ادله مشروعیت اعمال الکترونیکی پرداخته و پس از پاسخ به اشکالات مقدّر یعنی مناقشه موضوعی مشروعیت اینترنت و بررسی ادله حکم تکلیفی و وضعی مصادیق و اعمال اینترنتی، به تعمیم حکم به نوع مجازی و الکترونیکی این دسته از اعمال معتقدند.
۹۹۹۰.

انقلاب57: انکشاف فلسفه تاریخ ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: ایده مطلق دازاین ایرانی هسته نرم تاریخ ایران ظهور اگزیستانس فلسفه انقلاب ایران توسعه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۳۵۶
جان لاک می گفت بیاموزیم که مطلق ممکن نیست (پهلوان، 1366)، اما برعکس، باور به امکان مطلقْ به انحای مختلف همیشه در فرهنگ و تاریخ ایران جاری بوده است. در این مقاله، امکان مطلق، هسته اولیه ایرانی بودن یا ایرانیت و نیروی تاریخی استمرار تاریخ ایران تعریف می شود و فراتر آنکه، انقلاب اسلامی بلوغ نهایی همین هسته آغازین ایرانیت در عرصه سیاست است. براین اساس، جمهوری انقلاب 57، عبارت است از انتقال محتوای اصلی تاریخ ایران به زمان حال. این پرسش اصلی ماست که آیا در همه ادوار تکوین ایران، اصل نخستین یا هسته اولیه ای وجود داشته که همه تحولات و تجربیات درخدمت تبلور نهایی آن بوده باشند؟ فرضیه آن است که با انقلاب اسلامی آشکار می شود که فلسفه تاریخِ (در معنای نهایت ممکن تاریخ) ایران، تمایل اتصال به مطلق ازطریق تأسیس دولتی مقدس و قدرتمند است. به عبارت دیگر، هسته آغازین تشکیل اجتماع ایرانی یک تمایل فکری و روحی فزاینده است که [برخلاف گرایش فکری بسیاری از ملت های دیگر] می گوید اتصال قومی یا نزدیکی جمعی به مطلق و لاجرم امکان اتصال سیاسی به آن، امری شدنی و ممکن است. ایده مطلق ایران را فراتر از ساختن، به هیئت «اجتماع سیاسی» یا اجتماع معطوف به تأسیس دولت، درآورده است. روش تحقیق پدیدارشناختی می کوشد آنچه دربرابر آگاهی و ذهن قرار می گیرد بی واسطه شهود شود. یافته مقاله این درک بنیادین است که تنها زمانی که تاریخ ایران به نهایت تکامل خود رسیده و تجلی عمومی یافته باشد، فلسفه یا دلیل غایی وجود داشتن آن قابل درک می شود. به تعبیر دیگر، یک درک سراسری و نهایی از ایران، به ناچار مؤخر بر تحولی سراسری و نهایی (رخداد) خواهد بود که آن را در افق دید ما قرار دهد و چنین تحولی جز انقلاب 57 نتواند بود.
۹۹۹۱.

تحلیل مفهومی و گونه شناختی فرهنگ کار؛ نگاهی به کارکردهای آن در نظام تعلیم و تربیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: فرهنگ فرهنگ کار گونه شناسی فرهنگ کار تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۴۰۹
فرهنگ کار، مجموعه ای از ارزش ها و باورهای یک گروه کاری است که از سازمانی به سازمانی دیگر متفاوت است. مقاله حاضر با هدف شناخت ابعاد مفهومی، کارکردی و گونه شناختی فرهنگ کار و ارائه شواهدی در نسبت میان فرهنگ کار و کیفیت نظام تعلیم و تربیت و با روش مروری غیرسیستماتیک به نگارش درآمده است. اهم سؤالات عبارتند از: فرهنگ کار چیست؟ ابعاد و شاخص هایی که برای گونه های مختلف فرهنگ کار از درون تعاریف و تحقیقات پیشین قابل احصا است، کدامند؟ فرهنگ کار چه کارکردهایی در نظام آموزشی دارد؟ یافته ها نشان می دهد فرهنگ کار از جنبه کارکردی حایز اهمیت است و می تواند به عنوان منبعی با ارزش برای هدایت سرمایه های انسانی قلمداد شود. در این یافته ها گونه های فرهنگ کار، کارکردهای متفاوتی در نظام تعلیم و تربیت دارند. مدارس دارای فرهنگ کاری ضعیف، با سطح بالای بیکاری، جرم و جنایت، بیماری و از خود بیگانگی اجتماعی مواجه هستند؛ بی توجهی به فرهنگ کار در نظام آموزشی، شکست پروژه های آموزشی، افزایش هزینه های اجتماعی و اقتصادی از جمله بیکاری، کاهش فرصت های شغلی، افزایش جرم و جنایت، بی اعتمادی مدنی و افزایش مالیات ها برای تأمین هزینه های خدمات بهداشتی و افزایش هزینه های عمومی برای خانواده های کم درآمد را در پی خواهد داشت.
۹۹۹۲.

تحریر و تبیین دگردیسی های معرفت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 171-198

کلید واژه ها: معرفت اجتماعی دگماتیسم بیگانگی معرفتی ابزارگونگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۵۴
معرفت اجتماعی، پیوندهای تنگاتنگی با موقعیت تاریخی، زمینه جامعه شناختی و کارکرد نهایی خویش دارد و تضعیف هرکدام از این پیوندها، معرفت اجتماعی را با چالش های اساسی مواجه می کند. بر همین اساس، این شعبه از معرفت، همواره در معرض دگردیسی به سازه های نظری دیگری همچون دگماتیسم، بیگانگی و ابزارگونگی است. پرسش اصلی این مقاله ناظر بر چیستی فرآیند این دگردیسی ها و عوامل مؤثر بر تکوین آن هاست. برای دسترسی به پاسخ این پرسش از روش فراتحلیل بهره جسته و با تکیه بر ایجاد پیوند بین نظریات مختلفی که جامعه شناسان معرفت و فیلسوفان علوم اجتماعی فراهم آورده اند، کوشش شده است تصویر نظری روشنی از دگردیسی های موضوع بحث و عوامل عینی و ذهنی مؤثر بر پیدایش آن ها به دست داده شود. نتیجه کار تحریر نظام مند فرآیندهای دگردیسی و شناسایی مجموعه ای از عوامل عینی و دلایل ذهنی دخیل است که می تواند دست مایه پژوهش های تجربی متعددی واقع شود.
۹۹۹۳.

بررسی رابطه دینداری با سلامت عمومی (مطالعه موردی: ساکنان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 231-255

کلید واژه ها: سلامت دینداری شهروندان مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۳۳۷
امروزه تأثیر عوامل اجتماعی و فرهنگی در کنار عوامل بهداشتی و اقتصادی مؤثر بر سلامتی مورد توجه محققان و نظریه پردازان این حوزه قرار گرفته است. بررسی حاضر نیز با هدف دستیابی به رابطة دینداری با سطح سلامت شهروندان ۳۰ سال و بالاتر شهر مشهد صورت گرفته و چهارچوب نظری آن متکی بر نظریات اجتماعی سلامت؛ ازجمله نظریات دورکیم، یینگر، اُدی وگوردون آلپورت بوده است. جامعة آماری این تحقیق ۳۰۰ نفر از شهروندان ۳۰ سال و بالاتر شهر مشهد در سال ۱۳۹۶ بوده اند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. گردآوری داده ها، از طریق روش پیمایش و به کمک پرسش نامة استاندار سلامت SF۳۶ و پرسش نامة دینداری گلاک واستارک صورت گرفته است. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان همبستگی بین دینداری و سلامت شهروندان برابر با 0/434 است. این نتیجه بیانگر وجود همبستگی مثبت (مستقیم) بین دینداری و سلامت است. همچنین، به وسیله متغیرهای مستقلی که وارد معادله رگرسیون شده اند، ۳۸ درصد تغییرات حاصل در متغیر وابسته (سلامت) توسط متغیرهای مستقل تحقیق قابل تبیین است. در بین متغیرهایی که وارد مدل شده اند، براساس بتای های استانداردشده، متغیر مستقل دینداری بُعد دانشی دارای بیشترین تأثیر بر سلامت شهروندان و مقدار استاندارد تأثیرگذاری آن بر متغیّر وابسته (سلامت) برابر با 0/479 بوده است.
۹۹۹۴.

تحلیل الگوهای کنش فعالان حزبی در ایران (موردمطالعه احزاب دهه 60 تا 90)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۵)

کلید واژه ها: دموکراسی ماکس وبر الگوی کنش تحزب فعالان حزبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۳۸۱
حزب یکی از مهم ترین شاخص های توسعه سیاسی و عاملی جهت ثبات و مشارکت سیاسی است. تاریخچه تحزب در جامعه ایرانی، به عصر مشروطه بازمی گردد. تأسیس ها، انشقاق ها و انحلال های پی درپی احزاب از مشروطیت تا به امروز، حکایت از وجود مسائل عدیده، پیش روی این پدیده اجتماعی دارد. بیشتر مطالعات موجود در زمینه ی احزاب سیاسی بر عوامل ساختاری و کلان اجتماعی، نظیر ویژگی های دولت، مناسبات قدرت و فرهنگ سیاسی تمرکز داشته اند و کنش فعالان حزبی کمتر موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. بررسی الگوهای کنش فعالان حزبی در دهه های 60 تا 90 خورشیدی، می تواند به فهم بهتر ما از آسیب های پیش روی این پدیده اجتماعی کمک کند. در این تحقیق با رویکردی متأثر از نظریه کنش ماکس وبر، متون مرتبط با تأثیرگذارترین احزاب در دهه های موردنظر بررسی شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که الگوی کنش فعالان حزبی بیش از آنکه عقلانی (به عنوان لازمه فعالیت و تحکیم احزاب) باشد احساسی و سنتی بوده، بنابراین پدیده تحزب دچار چالش های اساسی است. دلیل وجود چنین چالش هایی، پیش روی کنش فعالان حزبی، موضوعی است که خود تحقیقات مجزایی را می طلبد.
۹۹۹۵.

بررسی جلوه های گذار دوم جمعیتی ( مطالعه موردی شهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال چهاردهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۵۲)

کلید واژه ها: گذار دوم جمعیتی باروری زنان ازدواج کرده شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۶۸۰
هدف این تحقیق، بررسی جلوه های گذار دوم جمعیتی شهر تهران است که از نظر کاربردی، ماهیت توصیفی- پیمایشی دارد و از نظر روش جمع آوری داده ها از نوع میدانی است. جامعه آماری تحقیق 384 نفر از زنان ازدواج کرده شهر تهران با استفاده از روش تصادفی ساده می باشد. برای سنجش روایی آن، از روش اعتبار صوری استفاده گردیده، و برای سنجش پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده که مقدار آن برای تمام متغیرهای مورد مطالعه(هم مستقل و هم وابسته) مورد قبول واقع شده است. نتایج تحقیق مبین این مهم است که نشانه هایی از ورود شهر تهران به گذار دوم جمعیتی با سطح بالایی از تمایل به طلاق و کاهش در میزان اجباری بودن ازدواج وجود دارد و سطح پایین سایر متغیرها به دلیل عدم تغییر در نظام خانواده در کشور منطقی به نظر می رسد. نظر به تغییرات سریع جامعه، وقوع سایر جنبه های گذار دوم جمعیتی نظیر افزایش هم خوابگی ها و سقط جنین خارج از ازدواج، تمایل به بی فرزندی قطعی و... که آمار رسمی از آن موجود نیست، دور از ذهن نمی نماید که این امر باید با انجام تحقیقات مستمر و آمارگیری غیررسمی رصد شود. لذا می توان پیشنهاد کرد با توجه به انجام این تحقیق در شهر تهران، محققان و پژوهشگران با بررسی این پدیده در دیگر شهرهای کشور به ثبت مشاهداتی دقیق تر بپردازند تا افق روشن تری از تغییرات جمعیتی کل کشور حاصل شود و در برنامه ریزی های کلان کشور به کار آید.
۹۹۹۶.

بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر پرخاشگری در بین تماشاگران فوتبال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 35 - 70

کلید واژه ها: کنترل اجتماعی یادگیری پرخاشگری رسانه جمعی ناکامی پرخاشگری تماشاگران فوتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۵۶۶
زمینه و هدف: خشونت جزئی از آسیب های اجتماعی عصر مدرن بوده که منجر به فروپاشی اخلاقی در مناسبات اجتماعی شد است. ورزش فوتبال، نیز یکی از فعالیت های مورد توجه شهروندان و عنصری هیجان زاست که با تهییج احساسات اجتماعی و بروز خشونت همراه است، به موازات تغییر و تحولات در عرصه های ورزشی، مسئله پرخاشگری و خشونت نیز به چه به صورت گروهی و چه فردی فراگیر شده و منجر به بروز اختلال در سیستم کارکردی روابط اجتماعی و زندگی شهروندی شده است که تجلی آن را می توان در میان تماشاگران، طرفداران و گاه بازیکنان فوتبال مشاهده کرد. در این راستا، پژوهش حاضر نیز، با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر رفتارهای پرخاش جویانه در بین هواداران فوتبال نگاشته شده است.   <br /> روش شناسی: روش پژوهش، پژوهش حاضر پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش بالغ بر 70000 نفر تماشاگران حاضر در یکی از ورزشگاه های فوتبال کشور می باشد، که از این تعداد 400 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها  نیز از نرم افزار spss استفاده گردیده است.<br /> یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که همبستگی بین متغیرهای سن، کنترل پلیس، یادگیری پرخاشگری، ناکامی، تحریک رسانه های جمعی، با متغیر وابسته پرخاشگری تماشاگران به تأیید رسید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی نیز حاکی از آن است که متغیرهای مستقل پژوهش، 29 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند.  <br /> نتیجه گیری: کاهش خشونت و پرخاشگری در بستر خانواده و رسانه های جمعی و از طرفی، افزایش کنترل اجتماعی رسمی و غیررسمی نقشی اساسی در جلوگیری و کاهش پدیده پرخاشگری در بین تماشاگران فوتبال ایفا می نماید.
۹۹۹۷.

سندروم معشوقه در مناسبات باکو – تل آویو و رسالت رسانه های ایرانی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال دوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲

کلید واژه ها: رژیم صهیونیستی جمهوری آذربایجان سندروم معشوقه رسالت رسانه های ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۵۷۷
مناسبات باکو با تل آویو از زمان استقلال جمهوری آذربایجان تاکنون (2017م) به طور پیوسته در حال توسعه مخفیانه بوده است. مقامات باکو و تل آویو، این مناسبات را فراتر از روابط راهبردی و در سطح «اتحاد راهبردی» عنوان می کنند. با وجود ابعاد گسترده مناسبات جمهوری آذربایجان و رژیم صهیونیستی، دیدگاه های متفاوتی در ارزیابی کمیت و کیفیت مناسبات وجود دارد که از تقلیل در مناسبات مذکور تا مبالغه در آن را شامل می شود. دلیل اصلی این تفاوت به پیچیدگی و پنهان کاری در مناسبات دو طرف مرتبط می شود. به طوری که الیه پوده استاد عبری دانشگاه قدس از این مناسبات با عنوان «سندروم معشوقه» نام می برد که نزدیک اما پنهانی می باشد. با توجه به خصومت رژیم نامشروع صهیونیستی با ایران و پیوندهای دینی، تاریخی، فرهنگی، نژادی و همسایگی ایران و جمهوری آذربایجان، مناسبات باکو و تل آویو بر تهران دارای تبعاتی است. از این رو ضرورت دارد با تبیین علمی و واقع بینانه ابعاد این مناسبات، رسالت رسانه های ایرانی در این خصوص تبیین گردد. مقاله حاضر در چارچوب نظریه «تحت الحمایگی سیاسی» معتقد است توسعه نفوذ رژیم صهیونیستی در حوزه های مختلف جمهوری آذربایجان با طرح هایی نظیر «ماشاو» در بخش کشاورزی و فرهنگی آغاز شده و تا حساس ترین حوزه های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، دینی، نظامی، آموزشی، ارتباطات، سایبری، بهداشتی و ... گسترش یافته است. بر این اساس، رسانه های ایرانی رسالت جدی برای توجه کردن به ابعاد مناسبات باکو و تل آویو و آگاه کردن مخاطبان از ماهیت و تبعات مناسبات مذکور دارند.
۹۹۹۸.

ساختارها و راهبردهای رسانه های برون مرزی آمریکا

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال دوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲

کلید واژه ها: رسانه های برون مرزی ساختارها و راهبردها آمریکا پروپاگاندا دیپلماسی رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۴۷۱
مقاله حاضر با تکیه بر مفهوم پروپاگاندا و با نگاهی به تاریخچه کاربرد آن در سیاست خارجی آمریکا، ساختارها و راهبردهای رسانه های برون مرزی دولتی و مهمترین رسانه های فرامرزی خصوصی این کشور را مورد کاوش قرار داده است. مطالعه رسانه های برون مرزی دولتی آمریکا نشان می دهد این کشور از ابزارهای قدرت نرم، در مدیریت بحران ها و تأثیرگذاری بر افکار عمومی جوامع هدف خود به نحو فزاینده ای استفاده کرده است. در واقع آمریکا برای نیل به اهداف سیاست خارجی، قدرت رسانه ای خود را در عرصه جهانی گسترش داده است اما تغییر و تحولات فن آورانه ای که در تولید، پخش، دریافت و همچنین استفاده از تولیدات رسانه ای پدید آمده، کنترل فضای رسانه ای جهانی را برای واشنگتن دشوار ساخته است. ظهور رسانه های فراملی تجاری قدرتمند مانند سی ان ان و سی ان بی سی نیز بر پیچیدگی پروپاگاندای رسانه ای آمریکا افزوده است. این امر، بویژه در برهه هایی که اجماع میان نخبگان سیاسی آمریکا وجود ندارد، چالش برانگیزتر می شود. اقتصاد سیاسی رسانه های برون مرزی آمریکا سبب شده است که آن ها در تولید، پخش و انتشار اخبار، تقویت نظام سرمایه داری و بویژه منافع شرکت های حامی این رسانه ها را در نظر بگیرند. رسانه های برون مرزی دولتی و غیردولتی آمریکا نقش مهمی در استمرار استعمار نوین و پیشبرد آن در سطح جهانی و منطقه ای ایفا می کنند.
۹۹۹۹.

مکتب نوسازی متقدم و ریشه های تاریخی بحران منابع آب های زیرزمینی در ایران: بررسی تأثیر و عملکرد اصل چهار ترومن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۶ شماره ۷۷ 195 - 243

کلید واژه ها: مکتب نوسازی متقدم اصل چهار ترومن نوسازی چاه عمیق منابع آب بحران در منابع آب زیرزمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۳۴۷
در درازنای تاریخ، ساکنان سرزمین نیمه خشک و کم باران ایران متناسب با وضعیت سرزمینی خود به شیوه های متفاوت به بهره برداری از منابع آب اقدام نموده اند. لیکن در سده ی اخیر با رواج الگوهای مکتب نوسازی، در شیوه های بهره برداری از منابع مذکور دگرگونی بنیادی به وجود آمده که این منابع را به طور چشمگیری دچار چالش نموده است. مقاله حاضر برآمده از چنین نگاهی، حفر چاههای عمیق و ترویج آن را در یکی از اولین برنامه های گسترده نوسازی ایران- موسوم به اصل 4 ترومن (1349-1327)- بررسی می نماید. مسئله اصلی پژوهش حاضر جستجوی ریشه های بحران آب و به عبارتی ریشه های تغییر الگوی بهره برداری است که منجر به این بحران شده است. روش تحقیق مورد استفاده بر اساس مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک تاریخی با تاکید بر منابع و اسناد دست اول است. این اسناد عبارتند از: اسناد کتابخانه و آرشیو ملی ایران (مراکز تهران، اصفهان و کرمان)، کتاب «اسنادی از اصل 4 ترومن در ایران»، آرشیو اینترتی وزارت کشور امریکا ، آرشیو اینترنتی آژانس آمریکایی توسعه بین المللی انتشارات و مکاتبات مربوط به اصل 4 و همچنین اسناد مؤسسات وابسته مانند دانشگاه یوتا. بررسی جایگاه و مبانی نظری موضوع<span style="font-size: 13.0pt; با تفکیکِ نقش، کنش و تاثیر سه دسته کنشگر متعامل در این فرایند(کارگزاران آمریکایی در مقام مروجان، تسهیل گران و توسعه گران رهیافت جدید؛ دولت و کارگزاران دولتی ایران؛ و مردمان عادی یا بهره مندان از منابع اصل4) صورت می گیرد. برآمده از یافته های پژوهش می توان گفت؛ اصل چهار ترومن با استفاده از روش های مختلف آموزش و نهاد سازی به صورت مستقیم و غیر مستقیم در چهار مرحله(دوره های ترجیح رویکرد نوسازانه برای بهره برداری از منابع عملیاتی نمودن برنامه ها، تغییر اولویت از اجرا به نظارت و برنامه ریزی، دوره پس از اتمام قرارداد )بر تکوین و تشدید وضعیت بحرانی آب های زیرزمینی ایران موثر بوده است.
۱۰۰۰۰.

معنا، مفهوم و کارکرد فرزند در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال سیزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۶ 111 - 146

کلید واژه ها: اسطوره مدرن اسطوره شناسی فرا واقعیت انیمیشن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۶ تعداد دانلود : ۵۸۹
فرزند چه معنا، تعریف و کارکردهایی در جامعه و فرهنگ ایرانی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، ما به افراد ناباروران در جستجوی درمان، زوج های تازه ازدواج کرده و افراد مخالف فرزند آوری مراجعه کردیم. از طریق انجام مصاحبه های عمیق و با استفاده از روش گراندد تئوری، تلاش کردیم تا پاسخ ها را کدگذاری کرده و در قالب مقوله ها و گزاره های مفهومی در آوریم. مهم ترین یافته ها، حاکی از آن است که ایران یک جامعه فرزندخواه بوده و افراد نابارور یا افرادی که به هر دلیلی فرزند ندارند به شدت تحت فشار از سوی جامعه هستند. این مسئله باعث می شود تا بسیاری از زوج های تازه ازدواج کرده تلاش کنند تا در پی کسب تأیید اجتماعی «مثل بقیه» شوند. کارکردها و معنی کودک را می توان در سه دسته اصلی جای داد؛ یکم، فرزند به عنوان معنای زندگی (پر کننده صحنه زندگی، پر کننده تنهایی، از بین برنده یکنواختی، طعم و انگیزه زندگی). دوم، فرزند چیزی برای پیوند با زندگی و توسعه فردی (ظرفی برای خرج کردن عاطفه، احساس مالکیت، تعلق و تکمیل کننده زندگی، تداوم من، در غیاب من، آرزوی خلق و بزرگ کردن) سوم، فرزند به عنوان انسجام بخش روایت خود در پیوند با دیگری (هویت بزرگسالی وهویت جنسی و خانوادگی). بنابراین فرزند یک موجودیت صرفاً فیزیکی نیست و به عنوان یک موجودیت فرهنگی، معنابخش به زندگی و حتی مرگ افراد بوده و نقش بسیاری در برساخت هویت شخصی و کسب هویت هایی همچون هویت جنسی و هویت بزرگسالی دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان