انتظام اجتماعی

زمینه و هدف: توسعه اجتماعی از فراگیرترین ابعاد توسعه محسوب می گردد. این بُعد از توسعه  را یک حوزه میان رشته ای و میان بخشی تجربی می دانند که رفاه مادی و معنوی مردم در همه سطوح جامعه را جستجو می کند این پژوهش به بررسی وضعیت توسعه اجتماعی در میان شهروندان مناطق شمال و جنوب شهر تهران می پردازد.<br /> روش شناسی: در این پژوهش با استفاده از متغیرهای کیفیت زندگی، انسجام اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی و پایگاه اجتماعی- اقتصادی و با بهره جستن از روش پیمایش وضعیت توسعه اجتماعی در شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شهروندان  18 تا50 سال ساکن شهر تهران هستند. نمونه پژوهش 384 نفر از شهروندان دو منطقه3 به عنوان شمال شهر و 18 به عنوان جنوب شهر با شیوه نمونه گیری چند مرحله ای ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه می باشد. داده های حاصل نیز با استفاده از نرم افزار Spssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصل از آزمونt دو نمونه مستقل نشان <br /> می دهد متغیرهای کیفیت زندگی(t=2/65)، انسجام اجتماعی(t=1/78)، احساس امنیت اجتماعی(t=2/60) و پایگاه اجتماعی- اقتصادی(t=7/26) و متغیر توسعه اجتماعی (t=2/57) با سطح معناداری کوچکتر از  0/05در مناطق 3 و 18 متفاوت است. بنابراین متغیرهای بررسی شده از یک منطقه تا منطقه دیگر متفاوت است و مهم تر اینکه در منطقه 3 بیشتر از منطقه 18 می باشد و نیز متغیر اصلی پژوهش که توسعه اجتماعی است، در منطقه 3 بیشتر از منطقه 18 بوده است . توسعه اجتماعی در بعضی مناطق در شرایط متعادل تری نسبت به مناطق دیگر قرار دارد از این رو شهر تهران از نظر توسعه اجتماعی در وضعیت نامتعادلی قرار دارد.<br />  <br />  

زمینه و هدف: خشونت جزئی از آسیب های اجتماعی عصر مدرن بوده که منجر به فروپاشی اخلاقی در مناسبات اجتماعی شد است. ورزش فوتبال، نیز یکی از فعالیت های مورد توجه شهروندان و عنصری هیجان زاست که با تهییج احساسات اجتماعی و بروز خشونت همراه است، به موازات تغییر و تحولات در عرصه های ورزشی، مسئله پرخاشگری و خشونت نیز به چه به صورت گروهی و چه فردی فراگیر شده و منجر به بروز اختلال در سیستم کارکردی روابط اجتماعی و زندگی شهروندی شده است که تجلی آن را می توان در میان تماشاگران، طرفداران و گاه بازیکنان فوتبال مشاهده کرد. در این راستا، پژوهش حاضر نیز، با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر رفتارهای پرخاش جویانه در بین هواداران فوتبال نگاشته شده است.   <br /> روش شناسی: روش پژوهش، پژوهش حاضر پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش بالغ بر 70000 نفر تماشاگران حاضر در یکی از ورزشگاه های فوتبال کشور می باشد، که از این تعداد 400 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها  نیز از نرم افزار spss استفاده گردیده است.<br /> یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که همبستگی بین متغیرهای سن، کنترل پلیس، یادگیری پرخاشگری، ناکامی، تحریک رسانه های جمعی، با متغیر وابسته پرخاشگری تماشاگران به تأیید رسید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی نیز حاکی از آن است که متغیرهای مستقل پژوهش، 29 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند.  <br /> نتیجه گیری: کاهش خشونت و پرخاشگری در بستر خانواده و رسانه های جمعی و از طرفی، افزایش کنترل اجتماعی رسمی و غیررسمی نقشی اساسی در جلوگیری و کاهش پدیده پرخاشگری در بین تماشاگران فوتبال ایفا می نماید.

زمینه و هدف: آسیب اجتماعی  از جمله مشکلات عمده ای است که امروزه گریبانگیر بسیاری از جوامع کنونی است. هدف این پژوهش مقایسه نگرش به آسیب اجتماعی در دانش آموزان متوسطه اول بر حسب زمینه های خانوادگی بود.<br /> روش شناسی: در این پژوهش از روش توصیفی از نوع علی –مقایسه ای  استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر متوسطه اول شهر در سال تحصیلی 97-1396 بود.  حجم نمونه در این پژوهش  براساس جدول مورگان، 152 تعیین گردید. در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. برای سنجش نگرش به آسیب های اجتماعی از پرسشنامه آقایی و تیمور تاش استفاده گردید، برای تعیین روایی این پرسشنامه، از روش اعتبار صوری و برای محاسبه پایایی این پرسشنامه از روش آلفای کرانباخ استفاده گردید.<br /> یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین نگرش به آسیب اجتماعی  دانش آموزانی که والدین آنان تحصیلات پایین تر، سن بالاتر، وضعیت اقتصادی نامطلوب تر دارند، نسبت به بقیه دانش آموزان بیشتر است. همچنین  میانگین نگرش به آسیب اجتماعی دانش آموزانی که پدر آنان بیکار است، مادر آنان نیز شاغل نیست و یا  پدر و  مادر آنان با هم زندگی نمی کنند، نسبت به  بقیه دانش آموزان بالاتر است.<br /> نتیجه گیری: از آنجایی که طبق یافته های پژوهش میانگین آسیب اجتماعی دانش آموزانی که والدین آنان سن بالاتر، تحصیلات پایین تر، وضعیت اقتصادی نامطلوب تر دارند و یا بیکار هستند، بیشتر از سایر دانش آموزان است ، پیشنهاد می شود این دانش آموزان و والدین آنان برای آموزش مورد حمایت بیشتری قرار گیرند.

زمینه و هدف: عوامل اقتصادی، اجتماعی و مکانی بر شکل گیری کانون های <br /> جرم خیز تأثیر می گذارند. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر تبیین شکل گیری کانون های جرم خیز در منطقه 12 شهر تهران بر اساس مؤلفه های نظریه نابسامانی اجتماعی است.<br /> روش شناسی: روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از روش های کاربردی نظیر بیضی انحراف معیار و تحلیل عاملی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) <br /> می باشد.<br /> یافته ها: مقدار آماره موران برای مجموع جرایم شهری در منطقه 12، 34/0 و نمره Z، 86/15 است که نشان دهنده خوشه ای بودن آنها است. کانون های جرم خیز بر کانون های فقر نظیر ارگ پامنار، فردوسی-لاله زار، بهارستان سعدی، مختاری تختی، قیام، کوثر، شوش و سیروس تمرکز دارند. منطقه 12 با 17/3% کل جمعیت و 7/2درصدکل مساحت شهر تهران، 32/9 درصد جرایم شهر تهران در آن رخ داده است. همین طور تحرک مسکونی بالا و تنوع قومی، خودکنترلی منطقه را کاهش داده است.<br /> نتیجه گیری: مؤلفه های فقر، تراکم جمعیت و تنوع قومی زمینه های تسهیل وقوع جرایم در منطقه 12 را فراهم نموده اند. در واقع، نوعی همبستگی مثبت بین این مؤلفه ها و وقوع جرم در منطقه 12 وجود دارد.

زمینه و هدف: جرم یک پدیده نامناسب اجتماعی است که پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی زیادی به همراه دارد. برای کنترل جرم در کشور، شناسایی ریشه های وقوع جرم از اهمیت زیادی برخوردار است. آمار نشان می دهد عوامل مهمی در بروز جرم نقش دارند که یکی از مهم ترین آنها، عوامل محیطی است. عوامل محیطی، زمینه ساز انواع مختلفی از جرایم می باشد که یکی از مهم ترین آنها جرم سرقت می باشد. هدف اصلی این تحقیق ، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر سرقت در شهر کرمان در سال 1395 می باشد که در چهار منطقه بررسی شده است .<br /> روش شناسی: این پژوهش، از نوع مطالعات تحلیلی- توصیفی و در جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای، اسنادی (استفاده از اسناد، اطلاعات و آمار دستگاه ها و سازمان ها) و پیمایشی استفاده شده است و تهیه نقشه و تجزیه تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزار GIS انجام شده است.<br /> یافته ها: دلایل اصلی سرقت در شهر کرمان؛ بیکاری، فقدان یا کمبود مراقبت های پلیسی، موقعیت مکانی، بافت کالبدی - محیطی و عامل زمان می باشد.<br /> نتایج: با تحلیل های فضایی به دست آمده در پژوهش حاضر مشخص شد که جرم سرقت بیشتر در حواشی کرمان اتفاق می افتد. البته در بعضی از مناطق مرکزی و بافت قدیم نیز به دلایل محیطی-کالبدی، وقوع این جرم زیاد است. بیشترین وقوع جرم سرقت از جمله سرقت خودرو به ترتیب در مناطق چهار، یک ، سه و دو اتفاق افتاده است.

زمینه و هدف: هدف اصلی این مطالعه بررسی نقش مشارکت شهروندان در تأمین احساس امنیت اجتماعی (مورد مطالعه شهر مبارکه) می باشد.<br /> روش شناسی: این تحقیق باروش پیمایش انجام گردیده و داده های پژوهش از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری در این تحقیق شامل شهروندان بالاتر از 20 ساله شهر مبارکه در سال 1395 است. بر اساس سالنامه آماری و سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 جمعیت  شهر مبارکه برابر  120737 می باشد. با توجه به اینکه حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر 383 نفر به دست آمد، محقق برای بالا رفتن پایایی ابزار پژوهش تعداد 400 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفت. نحوه پیدا کردن نمونه ها در این پژوهش بر اساس خوشه های تعیین شده از شهر مبارکه انجام می گیرند.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: نتایج حاصله نشان می دهد که بین میزان مشارکت مردمی و احساس امنیت همبستگی بالایی وجود دارد، به طوری که مقدار T برای مشارکت مردمی برابر (28/6) و ضریب معنی داری (000/0=Sig.T)، برای محل تولد برابر (42/5) و ضریب معنی داری (000/0=Sig.T)، برای رضایتمندی از عملکرد پلیس برابر (87/4)، مسئولیت پذیری افراد برابر (002/3) و ضریب معنی داری (017/0=Sig.T)، برای جنسیت برابر (85/2) و ضریب معنی داری (006/0=Sig.T) و برای وضعیت تأهل برابر (44/2) و ضریب معنی داری (004/0=Sig.T) می باشد. در این مرحله میزان ضریب تعیین برابر با 49/.  به دست آمده است.

زمینه و هدف: مقاله حاضر به تبیین نظری و مفهومی پیامدهای امنیتی ساختارها و سازوکارهای «شهری شدن ناموزون و رشد حاشیه نشینی و مسئله عدم تعلق مکانی» می پردازد. بر مبنای ایده بنیادی این پژوهش، ظهور و بروز چالش های گوناگون زیست محیطی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی ناشی از حاشیه نشینی، می تواند با به مخاطره انداختن امنیت انسانی و اجتماعی زمینه را برای ظهور عوامل تهدیدگر امنیت ملی فراهم کند.<br /> روش شناسی: این پژوهش به لحاظ روش شناختی از منظر هدف ماهیتی نظری کاربردی داشته و از منظر روش نیز واجد ماهیت توصیفی تحلیلی است. داده های مورد نیاز پژوهش از طریق روش های اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده و تحلیل داده ها متکی به تفسیرهای کیفی بوده است.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: تمرکز امکانات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دسترسی به منابع قدرت در شهرهای بزرگ و پایتخت، مهم ترین عامل در جذب مهاجرین و گسترش حاشیه نشینی بوده است. به علاوه ضعف بنیادهای اقتصادی، شرایط نامطلوب زیست و تمرکز مسائل و آسیب های اجتماعی، دسترسی نامطلوب به خدمات رفاهی و زیرساختی و احساس نابرابری در ابعاد مختلف زندگی می تواند، حاشیه ها را تبدیل به کانون عمده ای برای بروز چالش های امنیتی بکند. مهم ترین پیامدهای امنیتی حاشیه نشینی به طور عمده در بُعد امنیت اجتماعی (افزایش جرم و جنایت، کاهش احساس امنیت و افزایش شکاف بین طبقات)، در بُعد امنیت زیست محیطی (افزایش آلودگی، کاهش زمین های کشاورزی و کمبود منابع آب) و در بُعد امنیت اقتصادی (افزایش قاچاق، گسترش مشاغل غیررسمی و...) ظهور و بروز داشته اند. این جریان ضمن آنکه تعلق مکانی را کاهش می دهد، ممکن است تحت شرایطی (از قبیل گسترش ناآرامی های شهری، رشد واگرایی و زمینه سازی برای رشد تروریسم و ...) امنیت سیاسی و ملی را نیز تهدید کند.

زمینه و هدف: گسترش شبکه های اجتماعی مانند هر نوآوری دیگر به ایجاد دگرگونی هایی در جنبه های مختلف زندگی انجامیده است و در کنار دستاوردهای مثبت در زمینه های گوناگون، پیامدهای ناخوشایندی به همراه داشته است. این پژوهش با هدف شناخت پیامدهای روانی شبکه اجتماعی تلگرام برارتکاب جرایم جوانان با رویکرد پیشگیری از جرم انجام شد.<br /> روش شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی و کاربردی می باشد. جامعه آماری این پژوهش حدود1500 نفر از جوانان چهار دبیرستان و دانشگاه علمی کاربردی و پردیس ابوریحان شهرستان پاکدشت می باشد و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 380 نفر انتخاب شد و ابزار گردآوری اطلاعات بصورت پرسشنامه ای 30 سوالی در قالب پنج گویه می باشد.<br /> یافته ها : در این پژوهش ابتدا شاخص ها شناسایی شدند و فرضیات پژوهش که حول چهار محور جرم نزاع و اختلاف خانوادگی و عمل نافی عفت و مزاحمت و تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بر ارتکاب آنها بوده در نهایت با استفاده از تکنیک های آماری و نرم افزار SPSS و آزمون های متعدد متغیرها تمامی فرضیات اثبات شدند.<br /> نتیجه گیری: لذا می توان از پژوهش فوق نتیجه گرفت که شبکه های اجتماعی تأثیر خود را بر جامعه هدف گداشته و حال باید دنبال میزان تأثیر و رسوخ آن از جنبه های مثبت و منفی بین عموم جامعه پرداخت و با تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از پژوهش و ارائه راهکارهها دنبال درمان اثرات منفی و کم کردن وابستگی به آنها رفت که در پایان راهکارهها اشاره شده است.

زمینه و هدف: بازجویی متهمان، مرکز ثقل تحقیقات مقدماتی محسوب می شود و با عنایت به لزوم حمایت از اصل برائت و حفظ کرامت انسانی در فرآیند دادرسی عادلانه خطوط اصلی حقوق دفاعی اشخاص (از جمله حق سکوت و دسترسی به وکیل) در اثنای بازجویی وفق اسناد بین المللی حقوق بشر (اعم از جهانی و منطقه ای) در این مرحله تعیین گردیده است . از این رو، شناخت این دسته از اصول سازنده و راهبردی حاکم بر فرایند دادرسی عادلانه، چه از منظر ویژگی های خاص یا مشترک این اصول و چه از منظر بازشناسی مبانی حاکم بر آن ها، نقطه شروع ترسیم رابطه بین این اصول با تدابیر بازجویی و به دنبال آن، شناسایی و تعیین ضمانت اجراهای مختلف و تضمین گر حسن جریان این اصول در فرایند بازجویی ضابطان دادگستری می باشد که در این مقاله به آنها پرداخته می شود.<br />  روش شناسی: با توجه به اهداف تحقیق، ماهیت آن کاربردی بوده و روش اجرای این مطالعه توصیفی- تحلیلی و کاربردی و از نظر شیوه اجرا، کتابخانه ای با استفاده از ابزار فیش برداری می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه اسناد، قوانین و مستندات در حوزه تحقیق می باشد.<br />  نتایج و یافته ها: نتایج نشان داد بنیان های نظری رعایت حق سکوت و دسترسی به وکیل در فرآیند بازجویی ضابطان دادگستری پنج نوع؛ 1- رعایت شان و کرامت انسانی 2- فرض بی گناهی 3- تضمین حق دفاع متهم 4- اصل تساوی سلاح ها 5- منزلت مناسب در اسناد بین المللی و حقوق داخلی می باشند. که هر یک از این عوامل به تفصیل بازشناسی شدند، تا به عنوان ابزار تفسیر صحیح قانون در جهت پاسداری از اصول اساسی دادرسی، همچنین معیار و مبنایی مهم برای سنجش و ارزیابی اعتبار تصمیمات ضابطان دادگستری از جهت تطابق با اصول بنیادین مذکور باشند.  

زمینه و هدف: جرم دارای ظرف مکانی و زمانی منحصربه فرد است که آن را از دیگر رفتارها متمایز می سازد و باعث می شود تا رفتار مجرمانه در واحد مکان، توزیع فضایی یکسانی نداشته باشد. این پژوهش با هدف تحلیل فضایی کانون سرقت داخل خودرو در سرکلانتری پنجم تهران بزرگ انجام پذیرفته تا مناطق جرم خیز شناسایی شود.<br /> روش شناسی: روش مورد استفاده در پژوهش، توصیفی- تحلیلی می باشد، برای شناسایی الگوهای مکانی از مدل آماری گرافیک مبنا در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده، مهم ترین آزمون مورد استفاده مرکز متوسط و بیضی انحراف از معیار می باشد و از روش تخمین کرانل به عنوان روش آماری گرافیک مبنا استفاده شده است و برای تحلیل آماری و تحلیل گرافیکی از نرم افزار GIS و نرم افزار جانبی Crime analysis استفاده شده است. <br /> یافته ها: ویژگی های فیزیکی اجتماعی مکان های جرم و مکان های ﻣﺠﺎور آن ها با ﺑﺮوز بزه کاری ارتباط دارند، همچنین مهم ترین کانون های جرم خیز تهران را محدوده های پرازدحام در طول روز و کم تراکم در طول شب شکل می دهند و بیشتر جرایم را در محدوده های تجاری و اداری که محدودیت پارکینگ عمومی دارد اتفاق می افتد.<br /> نتایج: مکان های پارک اتومبیل برای زمان طولانی، نظیر پارکینگ های نزدیک پایانه ها، خطوط مترو، اماکن تجاری و اداری و تفریحی به عنوان یکی از مکان های مناسب برای سرقت داخل خودرو عمل می کنند. هدف ها و آماج های جرم، فراوان است و صاحبان ماشین ها معمولاً تا ساعت ها به محل بازنمی گردند. سرقت در این محل ها برخلاف مناطق مسکونی معمولاً در طول روز اتفاق می افتد و غالباً زمان زیادی برای ارزیابی ریسک های احتمالی ناشی از ارتکاب جرم وجود دارد.