ملوک خادمی

کیفیت دوره ی دانشگاهی، شرایط و ویژگی های ارتباطی دانشگاه، ویژگی های فردی و گروهی استادان و نیز دانشجویان، مسأله ای مهم و اثرگذار بر بازدهی آموزش است. در هر دوره ای دانشگاه متناسب با جامعه و فناوری باید دگرگون شود. هدف این پژوهش ارزشیابی کیفیت آموزش دانشگاهی از راه پرداختن به زمینه سازی برای کارآفرینی و با توجه به اهمیت شبکه های ارتباطی دانشگاه الزهراء(س) بود. افزایش تعداد و درصد زنان پذیرفته شده و دانش آموخته ی دانشگاه های ایران و اهمیت توجه به کارآفرینی زنان ازجمله دلایل این مطالعه بود. این ارزش یابی با الگوی سیپ به صورت غیرآزمایشی از نوع مطالعه موردی است. جامعه ی این پژوهش برنامه ها، دانش آموختگان، دانشجویان، استادان و مدیران گروه دانشگاه الزهراء در سال آموزشی 1394-95 بود که از نمونه ای دربردارنده ی 8 برنامه، 4 مدیر گروه، 40 استاد، 140 دانشجو و 40 دانش آموخته به روش خوشه ای تصادفی از چهار گروه با به کارگیری سیاهه وارسی و پرسش نامه ی محقق ساخته داده گیری شد. یافته های پژوهش نشان داد در هیچ یک از برنامه ی های آموزشیِ بررسی شده اشاره و توجهی به شبکه های ارتباطی، نوآوری و کارآفرینی وجود ندارد، و واحدهای سازمانیِ ارتباطی میان دانشگاه و جامعه-بازارکار انگشت شمار، غیرشبکه ای و ازنظر ارتباطی کم کار بوده اند. باوجود اظهار علاقمندی به نوآوری، بکارگیری روش های نوین آموزشی، عضویت و ارتباط با نهادهای برون دانشگاهی ضعیف بوده، پاسخ دهندگان زمینه سازی دانشگاه در این موارد را کم و خیلی کم ارزیابی کرده اند. نتایج به کارگیری پرسش نامه میان دانشجویان، استادان، مدیران گروه و دانش آموختگان تفاوت معنادار نداشت. از جنبه ی بافتی برخی ویژگی ها و امکانات با کمبود مهارت های ارتباطی استادان و دانشجویان مرتبط بوده است.

نوشتن، پیچیده ترین مهارت زبانی است که در آموزش آن نیاز به فراگیری مهارت های شناختی و فراشناختی بسیاری است که با توجه به بعد عاطفی و اجتماعی محقق می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان پرداختن به این مهارت ها در برنامه درسیِ مورد نظر و کتاب های درسی فارسی دوره ابتدایی است. زیرا این منابع، مهمترین منبع های آموزش نوشتن در کشور به شمار می آیند. مبنای نظری پژوهش، رویکرد فرآیندمحور است. نمونه آماری پژوهش، کتاب فارسی (مهارت های خوانداری)  و کتاب فارسی (مهارت های نوشتاری) پایه ششم بوده اند. این کتاب ها با روش تحلیل محتوای هدایت شده یا قیاسی بررسی شدند. کتاب ها از جنبه دارا بودن مهارت های پایه یا خرد، مهارت های سطح بالا یا کلانِ نوشتن، فرصت های نوشتن برای این مهارت ها و همچنین ایجاد اجتماعی از نویسندگان، تجزیه و تحلیل شدند. در استخراج و پردازش یافته ها از آمار توصیفی بهره گرفته شد. یافته های پژوهش نشان داد که در کتاب های فارسی  پایه ششم، بیشتر به مهارت های خرد و پایه پرداخته می شود و نسبت به مهارت های کلان و سطح بالا کم توجهی یا بی توجهی می شود. نتایج همچنین نشان داد رویکرد غالب در این کتاب ها به آموزش نوشتن رویکردی برآیندنگر است و تناسبی میان ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری نوشتن وجود ندارد. بیشترین تأکید بر بعد رفتاری و کمترین تأکید بر بعد عاطفی است. برنامه قصدشده نیز رویکردی برآیند نگر دارد. هرچند رویکرد محتوای نوشته شده  با برنامه قصد شده هماهنگ است، بی توجهی به رویکرد فرایندمحور که روشی مؤثر در امر آموزش به ویژه در آموزش مهارت نوشتن است، به عنوان کاستی فراگیر و آسیبی مهم باید مورد توجه متخصصان این حوزه قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین کمال گرایی و اهمال کاری تحصیلی با واسطه گری متغیرهای خودکارآمدی تحصیلی، عزت نفس و خود -ناتوان سازی تحصیلی است. تعداد افراد جامعه ی مورد مطالعه 393 نفر و تعداد افرادنمونه ی آماری شامل 235 دانش آموز دختر و پسر سال سوم دبیرستان شهر بابلسر بود که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش، هر یک از شرکت-کنندگان پرسشنامه های کمال گرایی فراست، خودکارآمدی تحصیلی مورگان و جینک، عزت نفس روزنبرگ، خودناتوان سازی تحصیلی شوینگر و استینسمر و اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده، شاخص های نیکویی برازش برای مدل ارائه شده، برازش بسیار مناسبی را نشان دادند. یافته های حاصل از پژوهش نشان دادند که بین کمال گرایی منفی و اهمال کاری تحصیلی به واسطه ی خودکارآمدی و خودناتوان سازی، رابطه ی غیر مستقیم معناداری وجود دارد، اما رابطه ی مستقیم و غیر مستقیم کمال گرایی مثبت و اهمال کاری تحصیلی معنادار نیست. همچنین کمال گرایی مثبت به طور مستقیم با خودکارآمدی تحصیلی، عزت نفس و خود ناتوان سازی تحصیلی رابطه دارد و رابطه ی مستقیم خودکارآمدی تحصیلی با عزت نفس و خودناتوان سازی تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی و همچنین رابطه ی مستقیم خودناتوان سازی تحصیلی با اهمال کاری تحصیلی معنادار است ولی رابطه ی مستقیم عزت نفس با متغیرهای اهمال کاری تحصیلی و خودناتوان سازی معنادار نیست.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی به واسطه تعلل ورزی، خودتنظیمی وخودکارآمدی است. به این منظور 300 نفر از دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. سپس از آزمودنیها خواسته شد مقیاس سنجش یادگیری خودنظم بخش میلر و همکاران (1996)، خودکارآمدی عمومی دانشجویان شرر و همکاران(1982)، پرسشنامه33 سوالی سیبریا شرینگ برای سنجش هوش هیجانی و تعلل ورزی که از طریق پرسشنامه سولومون و روثبلوم (1984) اندازه گیری می شود، را تکمیل کنند. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که مدل مورد نظر، برازش مناسبی دارد و تعلل ورزی، خود کار آمدی و خود تنظیمی نقش واسطه ای بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی ایفا می کنند و همچنین یافته ها نشان داد که رابطه غیرمعنا داری بین هوش هیجانی و تعلل ورزی وجود دارد و این دو متغییر بصورت غیر مستقیم با هم رابطه دارند. 37% از پیشرفت تحصیلی توسط متغیرهای پژوهش تبیین شد. با توجه به نتایج پژوهش به دست آمده، دست اندر کاران امور آموزشی می توانند با آموزش هوش هیجانی، خودکارآمدی و خودتنظیمی دانشجویان را افزایش داده و با کاهش تعلل ورزی باعث پیشرفت تحصیلی در دانشجویان شوند.

زمینه و هدف: امروزه یکی از مهمترین آسیب های اجتماعی در میان نوجوانان بروز رفتارهای پرخطر است. پژوهش حاضر با هدف بررسی علل گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر تهران انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش کیفی، روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته است. پاسخ های داده شده از سوی دانش آموزان ضبط وسپس برروی کاغذ آورده شده و با روش تجزیه و تحلیل محتوایی مورد بررسی قرار گرفت. سپس با شیوه کُدگذاری باز و محوری مقوله بندی شد. از بین دانش آموزان مشکل دار که در خطر اخراج قرار داشتند 20نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند<em> .</em> یافته ها: در دو مقوله کلی: 1) عوامل فردی وابسته به دانش آموزان و نیازهای آن ها : لذت جویی، کنجکاوی، کسب هویت، اعتماد به نفس کاذب، قهرمان نمایی؛ 2) عوامل وابسته به بافت و زمینه: ارتباط با همسالان، سرگرمی با موبایل پرسه زنی در فضای مجازی، دسترسی آسان و ارزان انواع مواد، میهمانی ها و دورهمی های مختلط، الگو پذیری منفی از حرف و عمل بزرگترها و مسئولان، نبود مکان تفریحی و ورزشی، ناآگاهی والدین و اولیاء مدرسه، انگ و برچسب زنی، محدودیت های مالی تقسیم شدند. همچنین بالاترین آرزوی این دانش آموزان پول دارشدن و ارتباط با جنس مخالف بوده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد مصاحبه شوندگان مهارت های و آموزش های لازم را برای مقابله با نیازها و خواسته های سنی خود را نیاموخته اند و در رفتارهای خود هیچ توجهی به پیامدهای آن ندارند ضروری است آموزش های لازم برای این گروه سنی در اولویت قرار گیرد.

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش شناختی بر سرعت پردازش حافظه کاری کودکان مبتلا به ناتوانی های یادگیری انجام شده است. پژوهش به شیوه ی آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه مورد مطالعه شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی مراجعه کننده به مراکز ویژه یادگیری شهر تهران بود. از بین این دانش آموزان 20 دانش آموز به شکل تصادفی انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 10 نفر) جایگزین شدند. در پیش آزمون و پس آزمون همه مشارکت کنندگان، از طریق آزمون های رمزنویسی، نمادیابی، فراخنای ارقام و حافظه تصویری مورد ارزیابی قرار گرفتند. آموزش شناختی در ده جلسه یک ساعته برای گروه آزمایش اجرا شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که تأثیر آموزش شناختی در سرعت پردازش اطلاعات و حافظه ی کاری کلامی و دیداری- فضایی در گروه آزمایش به طور معناداری بیشتر از گروه گواه بود ولی تفاوتی از نظر عملکرد تحصیلی بین دو گروه مشاهده نشد. بر اساس نتایج این تحقیق می توان به این نتیجه دست یافت که از آموزش شناختی می توان برای ارتقای عملکرد شناختی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری بهره گیری نمود.

این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین سبک شناختی با ابعاد انگیزشی، رفتاری و شناختی اطلاع جویی در دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد. منظور از سبک شناختی در این پژوهش، راهبردهای پردازش اطلاعات (عمیق، گام به گام و عینی) و راهبردهای نظم دهی (درونی، بیرونی و نامتمرکز) است که با پرسشنامه سبک شناختی سنجیده شد. ابعاد انگیزشی، رفتاری و شناختی اطلاع جویی نیز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته اندازه گیری شد. نمونه این پژوهش، 100 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. یافته ها نشان داد راهبرد پردازش عمیق با هیچ یک از ابعاد اطلاع جویی رابطه معنادار نداشت؛ در حالی که راهبرد پردازش گام به گام و عینی و نیز راهبرد نظم دهی درونی در یادگیری با تمام ابعاد اطلاع جویی رابطه معنادار داشت. راهبرد نظم دهی بیرونی با بعد انگیزشی اطلاع جویی و راهبرد نظم دهی نامتمرکز نیز تنها با بعد رفتاری اطلاع جویی رابطه معنادار داشتند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد راهبرد پردازش عینی بیشترین نقش را در تبیین واریانس ارزش گذاری در اطلاع جویی و راهبرد نظم دهی نامتمرکز نیز بیشترین نقش را در تبیین واریانس نظم دهی در اطلاع جویی دارد.

این پژوهش با هدف شناخت و تبیین ویژگی های قصه پردازی قرآن به عنوان یک روش آموزشی فعال انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کیفی با رویکرد توصیفی – تحلیلی است که با روش کتابخانه ای انجام شده است. نتایج این بررسی نشان داد که شیوه قصه پردازی قرآن با بهره گیری از ویژگی هایی چون تنوع در آغاز قصه ها، شیوه های متنوع گفت وگو، ایجاز، پرسش و پاسخ، تاکید بر شیوه ی روایت غیرخطی، سفیدخوانی و حذف برخی پرده های قصه برای مخاطب و در نهایت تشویق به تفکر و استدلال، یک شیوه ی آموزشی فعال است با محوریت تربیت درونی، تعامل دوسویه، یادگیری بر پایه فعالیت مخاطب و نقش تسهیل کننده ی مربی.

هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر نگرش مذهبی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی با نقش واسطه ای خودکارامدی انجام یافته است. روش: روش پژوهش، همبستگی است.در این پژوهش،نمونه ای 201نفره از دانشجویان دانشگاه الزهرا(س) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.سپس از آزمودنی ها خواسته شد مقیاسهای استاندارد شده نگرش سنج مذهبی خدایاری فرد،خودکارامدی شرر و انگیزش پیشرفت هرمنس را تکمیل کنند. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل مسیرنشان دادکه مدل مورد نظر، برازش مناسبی دارد و اثر نگرش مذهبی بر خودکارامدی و خودکارامدی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی معنادار است.همچنین اثر نگرش مذهبی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی از طریق خودکارامدی معنادار می باشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که خودکارامدی،یک میانجی مناسب در بین نگرش مذهبی و انگیزش پیشرفت تحصیلی است؛ یعنی هر میزان که خودکارامدی در اثر باورهای مذهبی افزایش یابد، انگیزش هم افزایش می یابد.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر خوش بینی آموخته شده بر انگیزش پیشرفت و تاب آوری تحصیلی نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی، پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری آن 20 نفر از نوجوانان 15-13 ساله عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر اصفهان بودند که به روش تصادفی انتخاب شده و یک گروه به عنوان گروه آزمایش و یک گروه به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. آزمودنی های گروه آزمایش، به مدت 7 جلسه 60 دقیقه ای آموزش خوش بینی دریافت کردند در حالی که برای آزمودنی های گروه کنترل چنین مداخله ای ارایه نشد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس و تاب آوری تحصیلی ساموئلز بود. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد خوش بینی آموخته شده در افزایش انگیزش پیشرفت و ابعاد آن (اعتماد به نفس و پشتکار) تأثیر معنادار داشت، در صورتی که بر ابعاد دیگر آن (آینده نگری و سخت کوشی) تأثیر معناداری نداشت. همچنین خوش بینی آموخته شده بر تاب آوری تحصیلی و ابعاد آن (مهارت های ارتباطی، جهت گیری آینده نگر و جهت گیری مسأله محور) تأثیر معناداری نداشت. بر اساس این نتایج، تمرکز بر بعد عاطفی و خوش بینی دانش آموزان به افزایش انگیزش پیشرفت در آنها منجر شد.

هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی مبتنی بر آموزه های دینی بر خوش بینی و سازگاری زناشویی زوجین بود. این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره رازی شهر کرج بودند که به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش (15زوج) و کنترل (15زوج) جایگزین شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه خوش بینی زوجین میراحمدی (1386) و پرسشنامه سازگاری زناشویی لاک – والاس (1959) بود. یک هفته قبل از اجرای برنامه آموزش ، از هر دو گروه پیش آزمون خوش بینی و سازگاری زناشویی به عمل آمد. بعد از آنکه گروه آزمایش، 14 جلسه، برنامه آموزشی مهارت های ارتباطی مبتنی بر آموزه های دینی را دریافت کردند، از هر دو گروه پس آزمون خوش بینی و سازگاری زناشویی به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های ارتباطی مبتنی بر آموزه های دینی توانسته است میزان خوش بینی و سازگاری زناشویی گروه آزمایش را به طور معنا دار افزایش دهد، در حالی که میزان خوش بینی و سازگاری زناشویی گروه کنترل، تغییر معناداری را نشان نداد (05/0 P>).

هدف این پژوهش، بررسی توان پیشبین ترکیبی هوش های چندگانه، وکسلر و هوش هیجانی در ک ارکرد آموزشی دانشآموزان سال سوم دوره متوسطه اول بوده است. به همین منظور 128 نفر از دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول با روش نمونهگیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسش نامه های هوشهای چندگانه و هوش هیجانی شات را تکمیل کردند و سپس از نیمی از آنها، آزمون هوشی وکسلر گرفته شد. همچنین برای ارزیابی کارکرد آموزشی از معدل آنان استفاده شد. نتایج حاصل از همبستگی پیرسون و نیز تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که: هوش بین فردی و درون فردی قدرت پیشبینی هوش هیجانی را داراست. همچنین هوش ریاضی منطقی و نیز هوش فضایی (مکانی) هرکدام جداگانه قابلیت پیش بینی نمره خردهآزمون عملی وکسلر و نیز به ترتیب قابلیت پیشبینی کارکرد آموزشی دانشآموزان در درسهای حساب و هندسه را داشتند. بهعلاوه هوش کلامی در هوشهای چندگانه برای خرده آزمون کلامی وکسلر و نمره کل وکسلر برای کارکرد آموزشی کلی دانشآموزان قدرت پیشبینی داشت اما قدرت پیشبینی کارکرد آموزشی در درسهای ادبیات و انشا را نداشت. به علاوه نمرات دانش آموزان در هوش بدنی جنبشی، قدرت پیش - بینیکنندگی برای کارکرد آموزشی در درس ورزش، و نمره کل دانشآموزان درمجموع هوشهای هشت گانه، قدرت پیشبینیکنندگی عملکرد تحصیلی کلی دانشآموزان را نداشتند. همچنین نمره کل دانشآموزان در هوش وکسلر (مجموع هوشهای عملی و کلامی)، بهعنوان قویترین متغیر برای پیش بینی عملکرد تحصیلی کلی دانشآموزان متوسطه اول شناخته شد